1. Er nan ve i gbe u saa se lu a isharen i fan Aôndo keng ve a saan se iyolo?

 MSAANYOL u mimi la ka di kwagh u ka i saan or iyol nyian tseegh, maa kper msaanyol shon a bee la ga. Msaanyol u mimi la been ga. Sha ci u nyi? Yesu yange pase er i hii ve a been ga la ken Ityesen na i sha Uwo la, ér: “Saan mba i sar ve tsung u fan Aôndo la iyol.” (Mat. 5:3) Yesu fa er Yehova Aôndo a gbe uumace a isharen i fan Un u a gbe ve la shi civir Un yô. Kwagh ne tese ér gba u se lu a ‘isharen i fan Aôndo’ la. Shi er Yehova a lu “Aôndo u sar sar” yô, a saan mba ve civir un la iyol.—1 Tim. 1:11.

2-3. (a) Yesu kaa ér ka unô nahan kpa a saan ve iyolo? (b) Ka nyi se lu timen sha mi ken ngeren nee, man akaa ne nga a inja sha ci u nyi?

² Saa shighe u se lu a zayol ga tseegh ve a saan se iyol yee? Ei. Yesu ôr kwagh ugen ken ityesen na la u a kpilighyol yô. A kaa ér, “mba ve lu zungwen” sha ci u asorabo a ve shin sha ci u mbamzeyol vev la kpa a saan ve iyol. A ôr kwagh ne sha “mba i eren ve ican sha ci u kwagh u perapera,” shin ma or u i “heen” nan sha ci u nan ngu orhenen u Kristu kpaa. (Mat. 5:4, 10, 11) Kpa a er nan ve a saan se iyol sha mimi ken mbamlu mbara nahana?

³ Yesu lu tesen ér saa shighe u se lu a ma kwagh u zan se iyol ga la tseegh ve a saan se iyol ga, kpa aluer se mba keren u fan Aôndo shi kporom hen a na yô, a saan se iyol. (Yak. 4:8) Se er kwagh ne nena? Ken ngeren ne, se lu timen sha akaa a vesen a atar, a ka a na i saan or iyol sha mimi yô.

4. Kwagh u hiihii u se er ve a saan se iyol sha mimi yô ka nyi? (Pasalmi 1:1-3)

⁴ KWAGH U SHA 1: Saa se yaan kwaghyan u ken jijingi ve a saan se iyol sha mimi ye. Gba u uumace kua annyamev cii vea yaan kwaghyan u iyolough ve vea za hemen u lun uma ye. Kpa kwaghyan u ken jijingi yô, ka uumace tseegh vea fatyô u yan ye. Shi gba u se yaan un. Ka nahan ve Yesu yange ôr mkaanem man ye, ér: “Ka sha beredi tseegh or a lu uma ga, kpa ka sha hanma kwaghôron u a dugh hen Yehova yô.” (Mat. 4:4) Sha nahan yô, gba u hanma iyange se ôron Mkaanem ma Aôndo ma ma lu a inja kpishi la, ka Bibilo je la. Orpasalmi yange nenge ér: ‘Saan or u atindi a Yehova a lu kwagh u gban nan ishima, shi nan zeren henen a ken ishima tugh kua tetan kpaa la iyol.’—Ôr Pasalmi 1:1-3.

5-6. (a) Ka akaa a nyi se fatyô u henen ken Bibilo? (b) Aluer se mba ôron Bibilo yô, kwagh la una wase se nena?

⁵ Er se doo Yehova ishima yô, a tese se kwagh u i gbe u se er keng ve a saan se iyol yô. Se fa awashima na sha a vese. Se hen u kporom ikyua a na, shi se fa kwagh u i gbe u se er ve una de se kwaghbo yô. Shi se fa akaa a dedoo a a tende zwa u va eren sha ci wase ken hemen la. (Yer. 29:11) Akaa a mimi a se hen Bibilo ve se fe ne na yô, asema a ase iv a iember!

⁶ Se fa er Bibilo i lu a akaawan kpishi a wasen se sha akaa a se eren ayange ayange la yô. Nahan aluer se mba dondon kwaghwan u Bibilo yô, a saan se iyol sha mimi. Shighe u ishima i lu vihin we sha mbamzeyol ou yô, tôô shighe kpishi ôr Mkaanem ma Aôndo shi hen sha mi. Yesu kaa ér: “Saan mba ve ungwan mkaanem ma Aôndo shi ve eren sha mi la iyol!”—Luka 11:28.

7. Shighe u u lu ôron Mkaanem ma Aôndo yô, u er nena ve u hemba zuan a kwagh u wasen we?

 ⁷ Wea ôron Mkaanem ma Aôndo yô, tôô shighe ôr kure kure, sha er u kav ma, shi a doo u u ôron yô. Ikyav i tesen yô, i lu nahan imba kwagh ne er u vee? Orgen er kwaghyan u a doon we kpishi yô. Kpa alaghga u ngu yan kwaghyan shon fele fele gande, shin u ngu yan henen akaa kpishi ken ishima, nahan ka u nyima kpa u tam tsembelee sha er a nyoho u ga tsô maa u mena je. U ye u been cii yô, u mase kaven wer u ya kwaghyan shon fele yum, ashen ma u lu wan ken zwa kure kure, tamen tsembelee sha er a nyoho u yô. Bibilo kpa shighe u se lu ôron i yô, a fatyô u lun nahan. Ashighe agen ka u ôr Bibilo fele fele, maa u kera fatyô u kaven kwagh u u lu ôron la tsembelee gaa? Tôô shighe ôr Mkaanem ma Aôndo kure kure sha er u kav ma shi ma a doo u u ôron yô; nenge er akaa a i ôr la yange er la ken ishima you, shi hen er akenge a mba i ter mkaanem vem la yange lu yô; lu sha ikyenge i nyi nahan i ôr kwagh nee? Shi hen sha kwagh u u ôr la. Aluer u ngu eren nahan yô, a seer saan we iyol.

8. “Wanakiriki u jighjigh man u fan kwagh” ngu eren tom u i we un sha ikyev la nena? (Nenge ngeren u shin kpe la kpaa.)

⁸ Yesu yange tsua “wanakiriki u jighjigh man u fan kwagh” ér a naan se kwaghyan u ken jijingi sha shighe vough, shi se mba zuan a kwaghyan shon tsembelee je. * (Mat. 24:45) Hanma kwagh u wanakiriki u jighjigh a eren a ne se cii har sha Bibilo i Aôndo a ne i nger la. (1 Tes. 2:13) Sha nahan yô, kwaghyan ne wasen se u fan gbenda u Yehova a henen kwagh la, vough er Bibilo i pase la. Ka sha ityôkyaa ne se ôron magazin u Iyoukura man Awake! kua ngeren mba sha jw.org ye. Ka se wa iyol sha mkombo u ken atô u kasua man u sha iyange i Lahadi la cii. Heela tseegh ga, hanma uwer ka se nenge porogeram u he u i due a mi sha Ityôgh ki Televishen ki Mbashiada mba Yehova yô. Aluer se mba ôron Bibilo nduuluu shi henen i gban uwer ga yô, se fatyô u eren kwagh u sha uhar u i gbe hange hange u se eren ve a saan se iyol sha mimi yô.

9. Kwagh u sha uhar u se er ve a saan se iyol sha mimi yô ka nyi?

⁹ KWAGH U SHA 2: Saa se kuran atindi a Yehova ve a saan se iyol sha mimi ye. Orpasalmi nger ér: “Hanma or u nan cie TER, shi nan zenden sha igbenda Na yô, saan nan iyol.” (Ps. 128:1) U cian Yehova la inja na yô, ka u nan un icivir kpishi, shi palegh u eren hanma kwagh u vihin un cii. (Anz. 16:6) Sha nahan yô, hanma shighe ka se nôngon sha afatyô wase cii ser se kura atindi a Yehova a a tese se kwagh u a lu u vough man u a lu u bo la, vough er a pase ken Bibilo la. (2 Kor. 7:1) Aluer se mba eren akaa a Yehova a soo la tseegh, se venda u eren akaa a a ker a ihyom la yô, a saan se iyol.—Ps. 37:27; 97:10; Rom. 12:9.

10. Mbaroma 12:2 kaa ér ka nyi i gbe u se ere?

¹⁰ Ôr Mbaroma 12:2. Alaghga or a fa er i lu Yehova a lu a tahav mbu tesen se kwagh u a lu u vough man u a lu u vough ga yô, kpa a gba u shi nana tsua u dondon atindi a Aôndo. Ikyav i tesen yô, alaghga or a fa er gomoti a lu a ian i wan tindi ér i de yevese a mato sha gbenda i karen ikyaa inya ga yô. Kpa alaghga nana soo u dondon tindi la ga. Nahan kwagh la una na yô, nana yevese a mato a kar ikyaa inya. Ka sea dondon atindi a Yehova yô, ieren yase i tese ér se na jighjigh ser mimi je ka gbenda u u hembe doon u se eren kwagh je la. (Anz. 12:28) Kape Davidi kpa nenge je la, a ôr kwagh u Yehova ér: “Ú tesem gbenda u uma. Iember ngi sha ishigh you kpishi; msaanyol ngu ken uwegh Ou ku yanegh gbem sha won.”—Ps. 16:11, NWT.

11-12. (a) Shighe u kwagh a ze se iyol shin ishima i lu vihin se yô, ka nyi i gbe u se wa ikyo sha er se er ga? (b) Kwagh u Mbafilipi 4:8 a ôr la una wase se u tsuan iemberyolough shin anumbe nena?

 ¹¹ Shighe u kwagh a ze se iyol shin ishima i lu vihin se yô, alaghga se nenge ser gba u se er ma kwagh ugen u una wase se u tôôn ishima sha zayol wase la kera yô. U eren nahan la ka kwaghbo ga, kpa a gba u se wa ikyo sha er se za hingir u eren kwagh u vihin Yehova ga yô.—Ef. 5:10-12, 15-17.

¹² Ken washika u apostoli Paulu nger hen Mbafilipi la, a taver Mbakristu ishima ér ve za hemen u henen sha akaa a a lu a “vough cii, man . . . a wang cii, man . . . a van a dooshima cii, [man] a dedoo cii.” (Ôr Mbafilipi 4:8.) Lu kwagh u iemberyolough shin anumbe a eren jighilii Paulu lu ngeren ga, kpa kwagh u a nger ne una wase se u tsuan ambaakaa la sha kwaghfan. Ikyav i tesen yô, kar u ôron ivur ne sha gbenda ne nahan: Hanma ijiir i i ter ishember i “akaa” la ken ivur ne cii yô, gema yila wer “atsam” shin “amo,” gayô “uvidio” shin “ufiim,” gayô “unôvel,” gayô “gyeem mba sha vidio.” U er nahan yô, kwagh shon una wase u u kaven ambaakaa la agen, a Aôndo una nenge ér a doo, man a una nenge ér a doo ga yô. Se soo ser se eren kwagh ken uma wase sha atindi a Yehova, a a lu atindi a hemban sha won cii la. (Ps. 119:1-3) Kwagh ne una na yô, se lu a imoshima i wang, nahan shi se er kwagh ugen u una na a saan se iyol sha mimi yô.—Aer. 23:1.

13. Kwagh u sha utar u se er ve a saan se iyol sha mimi yô ka nyi? (Yohane 4:23, 24)

¹³ KWAGH U SHA 3: Nôngo sha afatyô wou cii mcivir u Yehova a lu kwagh u hiihii ken uma wou. Ka Yehova a gbe se ye, nahan ka un se civir ye. (Mpa. 4:11; 14:6, 7) Sha nahan yô, gba keng u se hemba veren ishima u civir un sha gbenda u a soo ér i civir un la, ka “ken jijingi man sha mimi” je la. (Ôr Yohane 4:23, 24.) Se soo ser icighan jijingi u Aôndo a tesen se er se civir un ve, mcivir wase una zua sha akaa a mimi a Mkaanem nam ma tese la vough yô. Gba u mcivir wase una lu se kwagh u hiihii, aluer se mba ken tar u i yange shin i cir tom wase je kpaa. Hegen u se lu ôron kwagh ne je, anmgbianev asev mba nomso man mba kasev mba hemban 100 mba ken upurusu; i wuhe ve sha ci u mba Mbashiada mba Yehova yum. * Nahan cii kpa saan ve iyol, shi mba nôngon sha afatyô ve cii eren msen shi henen Bibilo shi ôron ior kwagh u Aôndo man Tartor na! Ka a lahan se shin a tôvon se a ican kpa, i saan se iyol, sha ci u ka se fa er Yehova a lu wasen se ér se taver ishima, shi i lu u una va na se injar yô.—Yak. 1:12; 1 Pet. 4:14.

14. Ka nyi yange i er anmgbian ugen ken tar u Tajikistan, man lu sha ci u nyi?

¹⁴ Anmgbianev asev mba nomso man mba kasev mbagenev yange ve tagher a mbamzeyol mba vesen kpishi, kpa saan ve iyol sha ci u yange ve er akaa atar a se sember lamen sha mi ne. Nenge ase kwagh u yange er Jovidon Bobojonov, gumor u ken tar u Tajikistan u lun anyom 19, zum u venda u nyôron shoja yô. Sha iyange i Oktoba 4, 2019 la, i va kôr un hen ya na i za wuhe, tsa ken purusu iwer imôngo; i er a na er ngu iferor nahan. I ôr kwagh na sha abaver ken ityar kpishi. I kaa ér yange i kighir un je yô, i gbidye un a gbidye kpaa, ér saa a lumun u nyôron shoja shi a hua yunifum i shoja. Mba been heela yô, koti ugen kure un ijir ér a er kwaghbo, maa i yem a na hen afo agen ér a za eren ityom i nyoon iyol kpishi sha ican. Za lu her zan zan ken masejime yô, pesiden u tar  la va paa un ityough, na zwa ér i dugh un ken purusu a yem. Er Jovidon lu ken purusu nahan kpa, lu civir Yehova sha mimi her shi saan un iyol. Sha ci u nyi? Sha ci u lu a isharen i fan Aôndo la hanma shighe cii.

15. Shighe u Jovidon lu ken purusu la, lu yan kwaghyan u ken jijingi nena?

¹⁵ Shighe u Jovidon lu ken purusu la, lu yan kwaghyan u ken jijingi, shin er lu a Bibilo ga shi lu a ma takeda wase môm ga nahan kpaa. Yange er nena ve fatyô u eren kwagh ne? Anmgbianev mba nomso man mba kasev mba hen ijiir la yange vea yam akaayan u va na un yô, ve nger ivur i sha iyange sha anikpa u i we akaayan shon ker la. Nahan kwagh ne a wase un u ôron Bibilo shi henen sha mi hanma iyange cii. Mba va dughun un ken purusu kera yô, a wa mba i lu je ve lu a tagher a ma zayol u vesen ken uma ve ga la kwagh ér: “Aluer ian due i u fatyô u ôron Mkaanem ma Aôndo kua ityakeda yase yô, nôngo kpoghuloo er kwagh a ian la er u fetyô la cii, sha er u seer fan Yehova yô.”

16. Lu nyi Jovidon hemba veren ishima sha mini?

¹⁶ Anmgbian wase ne lu kuran atindi a Yehova. Yange yem u henen sha asaren a bo ga, shi lu eren akaabo ga, kpa hemba veren ishima sha Yehova kua akaa a Yehova a soo la. Jovidon yange nenge a mdoom ma akaa a Yehova a gbe la kpiligh un iyol. Hanma sev una nder yô, a  ungwa annyonov ve eren amo. A lu tugh yô, a kenger uwer man asan sha kwavaôndo. A kaa ér: “Akaa a dedoo a Yehova a er sha ci wase ne yange a na i saan mo iyol shi m zua a ishimataver.” Aluer se mba sughun Yehova sha akaawan a Bibilo man akaa a iyolough a a ne se la yô, a saan se iyol, nahan se seer zuan a agee a wasen se u taver ishima.

17. Aluer or ngu ken imba mlu u Jovidon la yô, kwagh u i ôr ken 1 Peteru 1:6, 7 la una wase nan nena?

¹⁷ Mcivir u Yehova lu kwagh u hiihii ken uma u Jovidon. Yange fa er i gbe hange hange u una za hemen u civir Aôndo u mimi la tseegh yô. Yesu kaa ér: “Ka Yehova Aôndo wou i gbe u u civir ye, shi ka un tseegh i gbe u u er un tom ye.” (Luka 4:8) Ukurutya mba ikweshojaa kua ushoja mbagenev yange ve soo ér Jovidon a venda u lun Orshiada u Yehova. Kpa Jovidon er nahan ga, gema lu eren msen hen Yehova kpoghuloo hanma iyange atetan man tugh, sônon Yehova ér a wase un una yina ishima ga, shi una za hemen u civir un sha mimi. Nahan mayange Jovidon yina ishima ga, shin er i lu eren un atsan nahan kpaa. Kwagh ne na yô, saan un iyol hegen kpishi, sha ci u a zua a kwagh u yange lu a mi shighe u i kôr un, i gbidye un shi i wuhe un la ga yô. Kwagh shon yô ka un ne: jighjigh na seer taver, sha ci u i kar un.—Ôr 1 Peteru 1:6, 7.

18. Se er nan ve a saan se iyol sha mimi hanma shighe ciili?

¹⁸ Yehova fa kwagh u se er ve a saan se iyol sha mimi yô. Aluer u ngu eren akaa a atar a ka a na i saan or iyol sha mimi la yô, wea tagher a mbamzeyol mba vesen je kpa a saan we iyol her. Nahan we kpa u fatyô u kaan wer: ‘Saan ior mba Yehova A lu Aôndo ve la iyol.’—Ps. 144:15.