Hii Nan Ve Ingyatu I Ngee Yum Nahana?

“DE NGOHOL INYAREGH KI YAMEN ISHÔ A MI LA GA; GADIA INYAREGH KI YAMEN ISHÔ A MI LA, KI PIRIN MBA VE NENGE LA ASHE, SHI KI NZUGHUL MBAPERAPERA IJIR KPAA.”—Ekesodu 23:8.

 TINDI u Mose yange venda ishô yamen ngise je kuma hegen anyom 3500. Hii sha shighe la je, i wa atindi kpishi a yangen ingyatu ken atô u uderimbaanyomov mba ve kar ne. Nahan cii kpaa, ma tindi môm u i we kpa ngu a̱ fatyô u wan ingyatu lijam ga. Sha hanma sev cii ior umiliôn imôngo ka ve ngohol ingyatu, man ior ubiliôn imôngo ve gema ve ya ican sha kwagh ne.

Anyighe dumbur hegen je gande man e̱r i fe u eren un sha atseregh yum yô, gema ka a ka inja e̱r una va vihi mlu u tyôô kpaa nahan. Ke’ ityar igen yô kwagh môm gbe eren ga saa a na or goo. Aluer i na or u nan lu a tahav ingyatu yô, kwagh la una fatyô u wasen or u nan ne í la u yan ikyaren shin ngohol takerada u hendan mato shin zuan a tom u sha tôndo shin hemban ijir je kpaa. Orfanatindi Arnaud Monteboug u ke’ gar u Paris vaa iyol nahan wener: “Anyighe ngu inja er ka zege kwagh u vihin ahumbe man inya u a lu zan uuma mbaiorov iyol nahan.”

Ingyatu hemba tan ijar ke’ kpenga u eren. Ikyômpeni igen ka i dugh inyaregh ke’ liba i̱ í zough a mi la í kuma tiôn môm ke’ atôôn atar, í ver sha u cirin ashe a akpamaior a ke’ gomoti a mi. Sha kwagh u magazin u ke’ tar u Britain u i yer er The Economist la a kaa yô, hanma inyom ka i dugh inyaregh ki kuman er 10 ke’ deri u dola biliôn 25 ki í vihin sha kpenga u i eren sha ikyav mbi utyaav sha tar cii la í ver sha u nan ior mba alaghga vea e̱r kasua a ve la ingyatu. Er ingyatu i seer a seer yô, akaa a i ve a mi la gema cieryol. I kaa ér, ke’ atô u anyom pue a a kar la, kasua u sha “fa-or”—tom kpenga u sha anyighe, u ú wasen asande a ior kpuaa a a fe igbenda i karen sha akaa wuee la—vihi kasua mba ityar kpishi.

Sha jighilii yô, ior mba ve hembe yan ican sha ikyev i anyighe man mgbe u kasua u anyighe shon a ve a mi la yô, ka mba ibanave i̱ ker ve la—mba ve fe lun sha ian i nan or môm ingyatu ga la. E̱r magazin u i yer ér The Economist la yange kaa kpôô nahan, “ingyatu ka di gbenda u mkighir ugen tsô.” A fatyô u hemban imba mkighir ne je kpa, shin a fatyô u waren ingyatu ga? Cii man se na mlumun sha mpin ne yô, saa se vande kaven atôakyaa a a ve a ingyatu la?

Kanyi Akaa I̱ Ve a Ingyatu?

Er nan ve ior ka ve hemba soon u vihin a vihi a u ma ve lu mba dedoo? He’ mbagen yô, alaghga ka gbenda u ú hembe heghem ve je la—shin ka cii gbenda u ve lu a mi— ú zuan a kwagh u ve soo je la. Ashighe agenegh yô alaghga ishô yamen ia wase or u palegh mtsaha. Ior kpishi ka vea nenge er mbapativ man udasenda man mbaajiriv fa kwagh u ingyatu nyìààn kpa ve gema ashe kera shin ve ayol a ve je kpa mba nan í shi ngohol í yô, tativ kpa maa ve dondo ikyav ve la je.

Er anyighe a sa kwan inya samber yô, mbá hemban lumun a mi cii, zan zan tsô a va hingir u lumun a mi hanma ijiir cii. Ior mba i kimbin ve inyaregh kpuaa je kunya u ker la ve nenge ér  kwagh ugen u vea er kera ngu ga. Aluer ve soo u lun sha inja i vea av sev yô, saa vea ngohol ingyatu. Man er ior mba ka ve norom ve ngohol ingyatu kua mba ve ne mbagenev ingyatu sha u keren gbenda u eren kwagh u shín mbara cii ka vea yem iyol ishô yô, ka i lu ior cuku tseegh ve mase lun a ishima i yangen ingyatu ye. Tor Solomon lu kaa ér: “Ka er i kur ijirôron i sha tom u ifer fefa ga yô, man ishima i ônov mba iorov i taver sha u eren ifer nahan ye.”—Orpasenkwagh 8:11.

Akaa a utaha nga ahar a á kenden ingyatu atôndo yô: ka msoo u or soon iyol i nan tseegh la man hua. Sha er mbawan anyighe ve soo ayol a ve tseegh yum yô, anyighe ve la ka una na ior vea yaan ican je kpa kwagh a gba ve sha mi ga, shi ka ve na ingyatu i ngohol ishô sha ci u ve ye mtsera sha í yum yô. Mbaeren anyighe ka vea nguren tan liba atihi atihi yô, ve hemban wan a wa hua cii. Solomon kaa nahan ér: “Or u azurfa a doo nan yô, azurfa una kuma nan ga; u nan keren inyaregh ki ngeen kpaa, mtsera una kuma nan ga.” (Orpasenkwagh 5:10) Sha mimi yô alaghga u eren akaa sha hua la a lu kwagh u van or a inyaregh, kpa hua gem hundu or ishima a anyighe kua tindi u peren kpaa.

Ityôkyaa igen i i gbe u a hungur a mi ga yô ka tom u tor u ke’ jijingi u a hemen tar ne, u̱ i nengen a na ga la a lu eren la, un u Bibilo i pase ér ka Satan Diabolo la. (1 Yohane 5:19; Mpase 12:9) Ka Satan je a samber a anyighe kpoghuloo ye. Ingyatu i vesen i i gbe je or ne orgen shi i nger shin takerada yô ka í yange Satan na Kristu la. Yange kaa a ne ér: ‘Me na U ityartor i sha won cii, aluer Wea gure inya, Wea civir mo yô.’—Mateu 4:8, 9.

Nahan cii kpa, Yesu yange lumun ingyatu ga, shi a tese mba dondon un cii ér ve kpa ve̱ eren nahan vough. Ityesen i Yesu ia fatyô u lun ikyagh ki tomough ki dedoo ki nôngon kwagh a ingyatu nyianaa? Ngeren u a dondo ne una time sha mpin ne.