Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

‘Za Gema Nen Ior Cii Ve Hingir Mbahenen’

‘Za Gema Nen Ior Cii Ve Hingir Mbahenen’

‘Za Gema Nen Ior Cii Ve Hingir Mbahenen’

“Tahav mbu Sha man mbu sha won cii i wam sha ikev. Nahan yô, za nen, za gema nen akuraior cii a̱ hingir mbahenen.”—MATEU 28:18, 19.

1, 2. (a) Yesu na mbahenen nav nyi tomo? (b) Ka mbampin mba ve zough sha tindi u Yesu á we la mba nyi se nenge sha mini?

 IYANGE igenegh yô mbahenen mba Yesu kohol ijiir i môm sha uwo u Galilia, lu shighe u urahe ken tar u Iserael ken inyom i 33 S.W. la. Lu u ica a gba ga tsô Ter ve Yesu u í nder un shin ku la una kôndo á yem sha, kpa cii man á yem sha yô lu a kwagh u hange hange u ôron ve. Yesu lu a tom sha ci ve. Lu nyi tomo? Mbahenen yange ve er tom la nena? Tom la ngu sha ci wase nyian nena?

2 Í nger kwagh u Yesu ôr a ve la ken Mateu 28:18–20, ijiir la kaa ér: “Tahav mbu Sha man mbu sha won cii i wam sha ikev. Nahan yô, za nen, za gema nen akuraior cii a̱ hingir mbahenen, eren nen ve batisema ken iti i Ter man Wan man Icighan Jijingi, tesen nen ve u kuran akaa a M we ne kwagh sha mi cii; nenge, Me luun a ven ayange ayange zan zan mkurtar je.” Yesu ôr kwagh ter “tahav . . . cii” man “akuraior cii” man ‘akaa a un we ve kwagh sha mi cii,’ shi á kaa ér “Me luun a ven ayange ayange.” Tindi u Yesu á we á ter asemberakwaghôron anyiin ne gema va a mbampin mba hange hange, inja er, er nan ve i doo u se kura tindi u í we ér se gema ior ve hingir mbahenen laa? Se er tom u geman ior hingir mbahenen la hana? Kanyi kwagh i gbe kpee u se tese ior sha er se wase ve vea hingir mbahenen mba Kristu? Se za hemen a tom u geman ior hingir mbahenen ne zan zan hanma shighe? De se nenge nen sha mbampin mban sha adondo adondo. *

“Tahav . . . Cii i Wam sha Ikev”

3. Er nan ve i doo u se kura tindi u í we se ér se gema ior ve hingir mbahenen laa?

3 Hiihii yô, er nan ve i doo u se kura tindi u í we ér se gema ior ve hingir mbahenen laa? Yesu kaa wener: “Tahav mbu Sha man mbu sha won cii i wam sha ikev. Nahan yô, za nen, za gema nen akuraior cii a̱ hingir mbahenen.” Ishember i̱ i̱ kaa ér “nahan yô” la, pase se ityôkyaa i vesen i i hii ve i doo u se kura tindi la yô. Ityôkyaa yô, i wa “tahav . . . cii” sha ikyev i Yesu, un u á we se tindi ne la. Tahav mbu Yesu gba ave kpishi nena?

4. (a) Tahav mbu Yesu gba ave kpishi nena? (b) Mkav u se kav tahav mbu Yesu a lu a mi la una na se nenge tindi u á we ér se gema ior ve hingir mbahenen la nena?

4 Yesu ngu a tahav sha tiônnongo na, shi hii ken inyom i 1914 la je zan zan Tartor u Aôndo u í sember veren ú la, ngu sha ikyev na. (Mbakolose 1:13; Mpase 11:15) Ka un a lu ortyom u tamen ye, nahan yô ngu nengen sha akumautya a mbatyomov mba shaav umiliôn imôngo. (1 Mbatesalonika 4:16; 1 Peteru 3:22; Mpase 19:14–16) Ter na na un tahav ér a tim “tarkuran cii kera man tahav kua agee” aa a lu hendan a atindiakaa a perapera la cii. (1 Mbakorinte 15:24–26; Mbaefese 1:20–23) Tahav mbu Yesu saa sha mbaumav tseegh ga. Ngu “Orjir u mbaumav man mbakpenev” kpaa, shi Aôndo na un tahav mbu nderen mbakpenev. (Aerenakaa 10:42; Yohane 5:26–28) Sha mimi yô, Un u i ne un imba utaha ngin nahan, ka u se kura tindi u á we la fele fele je, se numbe a numbe ga. Nahan yô, se mba kor tindi u Kristu á we ér se ‘za gema ior cii ve hingir mbahenen’ la sha civir man a mkighir shio kpaa.

5. (a) Peteru ungwa imo i Yesu nena? (b) Peteru ungwa imo i Yesu nahan lu iveren i nyi zua a mini?

5 Shighe u Yesu hii tom na u pasen kwagh shin tar ica lu a gba ga la, á tese mbahenen nav sha gbenda u kpilighyol tsung wener, aluer ve fa ér un ngu a tahav shi mba ungwan atindi a na kpaa yô, vea zua a averen. Kwagen la kaa a Peteru, u lu orkôronishu la wener: “Kporom hen ijiir i i ze yô, za kende ukper enev sha u kôron ishu.” Peteru fa dedoo ér ishu môm kpa ngi ga, nahan á kaa a Yesu ér: “Tere, se tsa keren kaka sha ican, kpa se zua a ma kwagh ga.” Nahan kpa, Peteru hide a iyol ijime, tsô á kaa ér: “Kpa sha imo You yô, me haa ukper.” Peteru eren er Kristu kaa un nahan vough yô, á “kôr ikpelaishu i vesen je” gande ôron. Kwagh ne cier Peteru iyol kpishi, nahan “a gure Yesu hen anu, a kaa er: Due hen mo kera, Tere, gadia mo m ngu or u isholibo je.” Kpa Yesu gema kaa a na ér: “De cie ga, hii nyian je zan zan ken hemen kpaa ú mase kôron ior.” (Luka 5:1–10; Mateu 4:18) Kwagh ne tese se nyi?

6. (a) Ngeren u kwagh u ishu i yange i kôr sha ivande la tese er Yesu á soo wener i̱ ungwa imo na nena? (b) Se kav Yesu nena?

6 Yesu yange de Peteru man Anderia man mbaapostoli mbagenev kôr ishu kpishi bee cii ve na ve tom u ‘kôron ior’ ye. (Marku 1:16, 17) Kwagh ne tese wang ér, Yesu soo wener ve lu a ityôkyaa i vea ungwa un yô, ve de gbe ungwan un tsô ga. Á er kwagh u una wase nomsombaiorov mban vea lu a ityôkyaa injaa i vea ungwa un yô. Aluer ve er tom u Yesu á we ve ér ve ‘kôron ior’ la yô, vea zua a averen a vesen vough er yange ve ungwa imo na ve haa ukper vev ve, ve kôr ishu kpishi nahan. Mbaapostoli na Yesu jighjigh tsung, tsô ve er e̱r á kaa ve nahan. Ngeren u kwagh u ikpelaishu la mase kuren ér: “Mba dugh a utso sha tar yô, ve undu akaa cii, ve dondo sha a Na.” (Luka 5:11) Nyian kpa, ka sea taver mbagenev asema ser ve er tom u geman ior hingir mbahenen yô, ka i lu Yesu je se lu kaven un ye. Se soo ser ior ve gba eren er se lu kaan ve la nahan tsô ga, kpa ka se ôr ve atôakyaa a injaa a i doo u vea kura tindi u Kristu yô.

Atôakyaa a Injaa man Akaa a Mgbeghan Se a Dedoo

7, 8. (a) Ka atôakaa agen a ken Ruamabera a nyi se lu a mi sha u pasen kwagh u Tartor shi geman ior hingir mbahenene? (b) Ka ivur ruamabera i han nahan i hembe mgbeghan we u zan hemen a tom u pasen kwagh laa? (Nenge ngeren u shin kpe la kpaa.)

7 Se mba eren tom u pasen kwagh u Tartor shi geman ior hingir mbahenen sha ci u se wa ayol a ase sha ikyev i tahav mbu Kristu. Ka atôakaa a ken Ruamabera agen a nyi se lu a mi a eren tom ne aa se ôr ior mba se soo ser ve kpa ve er ityom i dedoo laa? Nenge ase kwagh u Mbashiada mba jighjigh mbagenev ve er ne, shi ver ishima sha avur a ruamabera a ve ter sha u suen kwaghôron ve la kpaa.

8 Anmgbian Roy er batisema ken inyom i 1951, á kaa wener: “Shighe u m tsegha iyol yam hen Yehova la, m tôndo zwa a na mer me er un tom gbem. M soo mer me er sha iceghzwa yam ne.” (Pasalmi 50:14; Mateu 5:37) Anmgbian u kwase Heather er batisema ken inyom i 1962, á kaa ér: “Ka mea hen sha akaa a Yehova á er a mo cii yô, ḿ soo mer me tese iwuese sha akaa ne cii sha u eren un tom sha jighjigh.” (Pasalmi 9:1, 9–11; Mbakolose 3:15) Anmgbian u kwase Hannelore er batisema ken inyom i 1954, á kaa wener: “Hanma shighe u se dugh kwaghpasen yô, mbatyomov ka ve lu a vese, ve wasen se—kwagh ne ka icivir je i ne se ye!” (Aerenakaa 10:30–33; Mpase 14:6, 7) Anmgbian u kwase Honor er batisema ken inyom i 1969, á kaa ér: “Zum u ijirôron i Yehova ia kuma yô, m soo mer or môm hen ningir wam nana kaa ér Yehova man Mbashiada nav ‘tam icin ga ze!’ ” (Esekiel 2:5; 3:17–19; Mbaromanu 10:16, 18) Anmgbian Claudio er batisema ken inyom i 1974, á kaa wener: “Shighe u ka sea pasen kwagh la, ka se lu ‘sha ishigh ki Aôndo’ shi se lu vea ‘Kristu’ kpaa. Nenge imba la sha wono! Ahuraior a ase a sôngo sôngo ne ka a lu a vese imôngo shighe u se lu pasen kwagh yô.”—2 Mbakorinte 2:17. *

9. (a) Ngeren u a er kwagh u ishu i Peteru man mbaapostoli mbagenev kôr la pase ér doo u a lu nyi kwagh nahan ia mgbegha se u ungwan imo i Kristuu? (b) Kanyi i doo u ia mgbegha se u ungwan imo i Aôndo man Kristu nyiana man ka sha ci u nyi?

9 Ngeren u a er kwagh u ikpelaishu i̱ yange í kôr la shi tese er i lu hange hange u á lu dooshima una mgbegha se u ungwan imo i Kristu yô. Shin er Peteru kaa a Yesu wener, “Due hen mo kera . . . gadia mo m ngu or u isholibo” nahan kpa Yesu yem ga, shi á na Peteru ibo sha ma isholibo môm môm kpaa ga. (Luka 5:8) U zôhôn a Peteru tsô kpa Yesu zôhô a na sha ci u ngu zendan un kera yum ga. Kpa Yesu gema kaa a na sha imo i legh legh wener: “De cie ga.” Yange una ongo imo i Kristu sha ci u ngu cian un gighir gighir yum yô ma lu shami ga cii. Kpa er ma lu nahan yô, Yesu kaa a Peteru ér un man ahuraior a na cii vea er tom u injaa u kôron ior. Nyian kpaa, se mba te ior mciem iyol shin se mba er ve akaa a nan ve iyolkpen, inja er u nan ve ibo shin nan ve kunya sha kwagh sha er se nôngo yô ve ungwa imo i Kristu ga. Ka m-ongo u ungwan imo i Aôndo man i Kristu a uma wase cii sha ci u ve doo se ishima la tseegh, a ne i saan Yehova iyol ye.—Mateu 22:37.

“Gema Nen Akuraior Cii A̱ Hingir Mbahenen”

10. (a) Ka ishemberkwaghôron i ken tindi u Yesu yange wa mbahenen nav ér ve za gema ior ve hingir mbahenen la i nyi i ne tom ne u lu zegetomo? (b) Mbahenen er sha tindi u Yesu la nena?

10 Mpin u sha uhar u sha kwagh u tindi u Kristu ne yô ka, se er tom u geman ior hingir mbahenen la hana? Yesu kaa a mbadondon nav ér: “Gema nen akuraior cii a̱ hingir mbahenen.” Shighe u ngise Yesu lu a hii tom na u pasen kwagh ga la, ior a mough ken akuraior agen a va ken Iserael u va civir Yehova yô, í ngohol ve doo doo. (1 Utor 8:41–43) Yesu iyol na kpa lu Mbayuda hemba pasen ve kwagh ye; kpa á gema á kaa a mbadondon nav ér ve za ve za geman akuraior cii a̱ hingir mbahenen. Sha kpôô yô, ijiir i mbahenen nav lu a mi i eren tom u kôron ishu shin pasen ior kwagh la lu di “ber” u kpuaa tsô—lu hen Mbayuda tseegh—kpa lu u ica a gba ga tsô vea lu a ijiir i vea pase uumace cii kwagh ia kehe er “zegemnger” nahan. Shin er mgem ne va ve a zegetom u taver nahan kpa, ve er sha tindi u Yesu wa ve ne fese je. Shighe u Yesu kpe kera anyom lu a iv 30 kpaa ga la, apostoli Paulu kôr cio u ôron kwagh u loho u dedoo wener i yôô ú hen Mbayuda tseegh ga, kpa “i yôô u hen akaa a i gbe a sha won cii.”—Mbakolose 1:23.

11. Hii ken mhii u sha derianyom u sha 20 la je zan zan ‘ajiir ase a kôron ishu’ seer ngeen a ngee nena?

11 Ken ashighe a ase ne kpa, se nenge er ajiir a pasen kwagh a lu seer a seer yô. Ken mhii u derianyom u sha 20 la ‘ajiir a eren tom u kôron ishu’ lu ken ityar kpuaa tseegh. Kpa mbadondon mba Kristu mba sha ayange la dondo ikyav i Mbakristu mba ken derianyom u hiihii la, nahan ve seer ajiir a ve a pasen kwagh la sha gbashima je. (Mbaromanu 15:20) Sha mhii u kwavanyom u 1930 la ve lu geman ior hingir mbahenen ken ityar er deri môm nahan. Nyian ne, ‘ajiir ase a kôron ishu’ seer kuma ityar 235.—Marku 13:10.

“Ken . . . Hanma Zwa Cii”

12. Ka mtaver u nyi nahan kwaghôron u profeti u ken Sekaria 8:23 la a wase se u kavene?

12 Tom u geman ior ken akuraior cii hingir mbahenen la ka zegetom u taver kpen kpen, man kwagh ne ka nahan sha ci u ajiir a i gbe u a pase kwagh her la gbanger tsung, shi ijô kpaa ngee kpishi i akuraior a lamen yô. Yehova yange tsengaôron sha ikyev i profeti Sekaria ér: ‘Sha ayange la, iorov pue ken akuraior a hanma zwa cii vea kôr mkaikondo u Oryuda, vea kaa er: Sé za a ven imôngo, gadia se ungwa ser, Aôndo ngu a ven.’ (Sekaria 8:23) Sha m-iv u kwaghôron u profeti ne a lu ivin sha gbenda u vesen la yô, “Oryuda” la tile sha ityough ki asande a Mbakristu mba i shigh ve mkurem la, man “iorov pue” mbara di tile sha ityough ki “zegeikpelaior.” * (Mpase 7:9, 10; Mbagalatia 6:16) Ka ken akuraior kpishi zegeikpelaior i mbahenen mba Kristu la ia due ye, man er Sekaria a er nahan, vea lu lamen ijô kposo kposo. Ior mba Aôndo mba sha ayange ne due ken akuraior kpishi shi mba lamen ijô kposo kposo kpa? Een, ve due ken akuraior kposo kposo shi ijô kpa mba lamen kposo kposo.

13. (a) Ijô i ior mba Aôndo mba sha ayange ne ve lamen la seer a seer nena? (b) Nongo u wanakiriki u jighjigh man u fankwagh la er nena sha kwagh u ijô kposo kposo i í gbe u a naan ior kwaghyan u ken jijingi ker laa? (Wa akwati u a kaa ér “Ityakerada i Í Er sha ci u Mbaapirashe” la ker.)

13 Ken inyom i 1950 la iorov utar ken atô u hanma iorov utaan ken Mbashiada mba Yehova sha tar jimin cii lu zwa Buter ve lamen ye. Ken inyom i 1980 la iyenge ne gema hingir iorov uhar ken atô u iorov utaan, man nyian ka or môm tseegh ken atô u Mbashiada iorov utaan zwa Buter u lu zwa u nan kpôô kpôô ye. Er kwagh ne a lu nahan hegen yô, kanyi nongo u wanakiriki u jighjigh man u fankwagh la u ere? Ngu nan ior kwaghyan u ken jijingi ken ijô igenegh kpishi hegen. (Mateu 24:45) Ikyav i tesen yô, ken inyom i 1950 la í lu gberen ityakerada yase ken ijô 90, kpa hegen ne ijô i í lu gberen ityakerada keregh seer kuma er 400 nahan. Mver u i ver ishima sha ior mba lamen ijô kposo kposo hegen i hembe ave a tse cii ne ume atam a dedoo je kpa? Een! Kwarkaren u i kar vough yô tese ér hanma sati u ken inyom yô iorov er 5,000 nahan ka ve ‘due ken hanma zwa’ ve hingir mbahenen mba Kristu! (Mpase 7:9) Man iyenge ne ngi seer a seer. Ken ityar igenegh yô, ishu i í lu haan “ukper” ve, í lu kôron van a mi la ngee kpen kpen!—Luka 5:6; Yohane 21:6.

Ú Fatyô u Eren Tom u Kwaghpasen u Ú Ve a Msaanyol la Kpa?

14. Se wase atôatyev a a lamen zwa ugenegh kposo a á lu hen haregh wase nena? (Wa akwati u kaa ér “U Yaren Tom a Iliam i sha Ave Geman Ior Hingir Mbahenen” la ker.)

14 Ior kpishi mough ken ityar ve za tema twev ken ityar i Abuter kpishi, nahan anmgbianev mba ken ityar ne tagher a mtaver u a lu sha u geman ior mba ken “hanma zwa” hingir mbahenen la. (Mpase 14:6) Se wase ior mba hen haregh wase mba ve lu atôatyev, ve lamen ijô igenegh la nena? (1 Timoteu 2:4) Se yar tom a ikyav mbi tomough mbi injaa, nahan se wase ve. Se na ambaaior la ityakerada i ken zwa u ve fe la. Aluer gba sha mi yô, ôr Orshiada u nan fe zwa ve yô, nana za ve inya. (Aerenakaa 22:2) Ka ican u zuan a ior mba ve fe ijô igenegh hegen mba ú kaa a ve wer ve za mbagenev inya sha ci wou ga, gadia Mbashiada kpishi hen ijô igenegh hegen sha er vea wase ior mba ken ityar igenegh ve hingir mbahenen mba Kristu yô. Abaver tese ér mba ve ne mbagenev iwasen nahan ne mba zough a mkom kpishi.

15, 16. (a) Ka akav a nyi a tese ér mtsera ngu sha u wasen ior mba lamen ijô igenegh? (b) Ka mbampin mba nyi se time sha mi sha kwagh u pasen ior mba lamen ijô igenegh kwaghaôndo?

15 Nenge ase sha akav ahar a ken tar u Netherlands, ape i lu pasen kwagh u Tartor ken ijô 34 la. Orshiada ugen vea kwase na yange ve lumun u za eren tom u geman ior hingir mbahenen ape ior mba lamen zwa u Polish ve tem twev yô. Ior mban kegh ato a ve kpishi; anmgbian ne nengen nahan yô maa á pande tom na u uke u á eren la, sha er una zua a iyange i môm ken sati una seer i̱ una henen Bibilo a ior mba ve lu a isharen yô. Ica gba ga tsô, anmgbian ne vea kwase na gba henen Bibilo a ior je hemba iorov 20 ken hanma sati. Ve kaa ér: “Tom kwaghpasen u se lu eren ne na se msaanyol kpen kpen.” Ka i saan mba ve eren tom u geman ior hingir mbahenen la iyol kpishi zum u ka vea pase ior kwaghaôndo ken zwa ve vé a doo ve tsung vea wuese nahan. U tesen ikyav yô, zum u i lu eren mkombo ken zwa u Vietnam yô, orbeenyol ugen kighir mough sha kaa wener i na un ian una ôr kwagh. Mliam haa un ashe, tsô á kende á kaa a Mbashiada ér: “M sugh ne kpishi sha iniôngon yen i ne lu nôngon tsung henen zwa wam u ú taver u fan yum ne. M wuese kpishi sha akaa a doon a ken Bibilo a ne tesem ken iyolbeen yam ne.”

16 Nahan yô, mba ve lu ken atôônanongo a a lamen ijô igenegh la nenge ér ka zege iveren je ve lu a mi ye. Anmgbian u ken tar u Britain ugen vea kwase na kaa ér: “U pasen ior mba ken ityar igenegh mba ve lamen zwa ugen kposo kwagh la ka môm ken gbaatom u kwagh pasen u a hembe nan se msaanyol ken anyom 40 a se lu eren tom u Tartor ne cii.” We kpa, ú fatyô u nyôôso uma wou sha er ian a due i ú lu a ci ken gbaa kwagh pasen u doon ne kpa? Aluer ú ngu zan makeranta her, ú ngu a bee ga yô, ú fatyô u henen zwa ugen sha er ken hemen yô ú nyôr iyol ken gbaa kwagh pasen ne je kpa? Aluer ú er nahan yô, alaghga ú zua a msaanyol kpishi aa averen sha mi ngôgh. (Anzaakaa 10:22) Er nan ú lam a mbamaren ou sha kwagh ne ga?

U Pasen Kwagh Igbenda Kposo Kposo

17. Se fatyô u seer aren a ior hen haregh u tiônnongo wase nena?

17 Sha kpôô yô, se mbagenev mbamlu asev na se ian i za pasen ior mba lamen ijô igenegh kwagh ken ijô ve ga. Nahan kpa, se fatyô u seer aren a ior hen haregh u tiônnongo wase a hemba ave a tse. Se ar a ve nena? Se ar a ve sha u yaren tom a igbenda i pasen kwagh kposo kposo , ka sha u geman loho wase ga. Sha ajiir kpishi ior mba seer a seer mba ve lu ya ape i kuran taveraa, i lumun ér ior ve gba nyôron nyôron her ga yô. Ior mbagenev kpishi se mba kohol ve hen ya shighe u se dugh kwaghpasen sha uya-uya ga. Nahan alaghga a gba u se due kwaghpasen sha ashighe kposo kposo man ajiir kpa kposo kposo sha er se zua a ior yô. Aluer se er nahan yô, se mba kaven Yesu. Yange nôngo sha igbenda kposo kposo sha er una lam a ior yô.—Mateu 9:9; Luka 19:1–10; Yohane 4:6–15.

18. U yaren tom a igbenda kposo kposo i pasen kwagh la wase tsung nena? (Wa akwati u a kaa ér “U Geman Mbakpengav Hingir Mbahenen” la ker.)

18 Gbenda u doon tsung u geman ior hingir mbahenen sha avegher a tar agenegh yô, ka u pasen ve kwagh hanma ijiir i i zough a ve cii. Mba ve fe tom u geman ior hingir mbahenen tsema tsema yô ver ishima tsung sha u pasen ior kwagh sha ajiir kposo kposo. Dugh kwaghpasen u sha uya-uya kera yô, mbapasenkwagh mba za pasen ior kwaghaôndo hegen hen utashan mba girgi i purugh man ken afishi man ken ukenti man sha ajiir a veren umato man ajiir a umato mba vesen ve til man sha ugodobi man ajiir a memen man shin kpe ityeku kua ajiir agen kposo kposo kpaa. Yange i hii zuan a ior kpishi mba í sember eren ve batisema ken tar u Hawaii sha ajiir angan nahan. Aluer se mba yaren tom a igbenda kposo kposo yô, ia wase se se er sha tindi u Yesu a we se wener se gema ior ve hingir mbahenen la doo doo.—1 Mbakorinte 9:22, 23.

19. Ka avegher ahar a tom u Yesu a we se a nyi se ôr kwagh sha mi ken kwaghngeren u a dondo nee?

19 Tindi u Yesu yange wa ér se er tom u geman ior hingir mbahenen ne pase er i hii ve i doo u se er tom ne man ape se er ú tseegh ga, kpa tindi ne shi pase se kwagh u i gbe kpee u se tese ior man shighe u se er tom ne zan zan se kighir yô. Kwaghngeren u a dondo ne una ôr se kwagh u avegher ahar a tom u Yesu a we se ne.

[Footnotes]

^ Se nenge sha mpin u hiihii man u sha uhar la ken kwaghngeren ne. Kwaghngeren u a dondo la una ôr kwagh sha mpin u sha utar man u sha unyiin la.

^ Se zua a atôakaa agenegh a a na se pase kwagh yô ken Anzaakaa 10:5; Amoshi 3:8; Mateu 24:42; Marku 12:17; Mbaromanu 1:14, 15.

^ Aluer ú soo u zuan a iwanger seer sha kwaghôron u profeti ne er a lu ivin la yô, nenge ken Iyoukura i Jun 1, 2001, peeji 6, man ken takerada u Isaiah’s Prophecy—Light for All Mankind, Tihi u sha 2 la, peeji 408, ka Mbashiada mba Yehova ve gber ú ye.

Baver We Kpa?

• Ka atôakyaa a nyi a ne ve se pasen ior kwagh u Tartor shi se geman ior ser ve hingir mbahenene, man kanyi ka i mgbegha se ve se er nahana?

• Mbatomov mba Yehova er tom u Yesu a we ve ér ve gema akuraior cii a̱ hingir mbahenen la nyian kighir nena?

• Se fatyô u yaren tom a igbenda kposo kposo i se ‘kôron ishu’ nena, man er nan ve i doo u se er nahana?

[Study Questions]

[Box/Pictures on page 16]

Ityakerada i Í Er sha ci u Mbaapirashe Yô

Albert ka ortamen ken tiônnongo u Kristu ken tar u Amerika, shi ngu eren tom u pasen kwagh hanma shighe kpaa. A pir ashe. Er á ôron ityakerada i i har sha Bibilo i kwaghngeren u mbaapirashe la yô, í wase un ngu eren tom na u pasen kwagh kua shi tom u ortamen u nengen sha iertom la kpa doo doo. Ngu nengen sha tom na u ken tiônnongo la nena?

James, u á lu ortamen u hemen ken tiônnongo na la ôr kwagh na wener: “Albert ka ortamen u nengen sha iertom ken tiônnongo wase u á fe tom tsema tsema yô.” Albert ngu môm ken mbaapirashe mba ve kom iyenge er iorov 5,000 nahan ken tar u Amerika mba ve ngohol ityakerada i mbaapirashe i i har sha Bibilo ken zwa Buter man zwa u Ishpania anyom imôngo hegen yô. Sha kpôô yô, hii ken inyom i 1912 je zan zan wanakiriki u jighjigh man u fankwagh la gber ityakerada atô kposo kposo sha kwaghngeren u mbaapirashe hemba deri môm. Mbashiada mba Yehova mba eren tom a iwavaren i ainge, nahan hanma inyom yô mba gberen ityakerada umiliôn imôngo sha kwaghngeren u mbaapirashe ken ijô hemba pue shi mba samber a ityakerada ne ken ityar hemba 70. Ú fa ma or u ityakerada i i har sha Bibilo i i lu gberen sha ci u mbaapirashe ne ia wase nan yôô?

[Box/Picture on page 17]

U Yaren Tom a Iliam i sha Ave Geman Ior Hingir Mbahenen

Mbashiada udubu imôngo sha tar, kua agumaior a lun a gbashima kpaa cii, hen iliam i sha ave sha er vea wase mbaakondoato ve hingir mbahenen mba Kristu yô. Nahan yô, ken tar u Brazil tseegh, inyom igen semberee ne i er mbaakondoato 63 batisema, shi hegen ne mbaakondoato 35 mba ve lu Mbashiada ken tar la mba eren tom u pasen ivangeli hanma shighe la. Sha tar jimin cii, atôônanongo kua iniongo i i lamen iliam i sha ave la ngi je hemba 1,200. Tar u Russia ngu a ningir môm u i lamen iliam i sha ave u a hembe gbanger sha tar cii yô, gadia a yisa tar u Russia jimin cii!

[Box on page 18]

U Geman Mbakpengav Hingir Mbahenen

Zum u anmgbian u kwase ugen ken tar u Hawaii due lu za sôron mbakpengav ken afishi ve a tom yô, á zua a orvesen u kômpeni u umato mba kuran pasenja. Shin er orvesen ne á lun gbilin ga nahan kpa, á lumun wener á henen Bibilo a na miniti 30 ken afishi a na ken hanma sati. Hanma Tomatar shighe u henen kwagh la ka una kuman yô, ngu á ôr a mbatomov nav ér or a gbidye un waya kpa ve de yer un ga, nahan á tema á ver ishima zulee sha kwagh u i lu henen a na la. Kwase Shiada ugen ken tar u Hawaii kpa, ngu henen Bibilo kwa môm ken hanma sati a kwase u á lu a kenti u sôron akôv yô. Ka ve tema ken kenti la ape kwase ne á ser akôv la jighilii je ve hen Bibilo imôngo. Orkasua ka nana va yô, kwase Shiada la ka a kporom á hide ken kpe teghelee á na nan ian. Orkasua la nana yemen yô, maa ve za hemen a kwaghhenen ve her.

Mbashiada mban zua a orvesen u kômpeni ne man kwase u sôron akôv ne sha ci u ve nôngo ve yar tom a ian i ve lu a mi i pasen ior kwagh sha ajiir kposo kposo la doo doo. Ú fatyô u henen ken ishima fan ajiir a hen haregh u tiônnongo wou aa ú zua a ior mba ve fe lun hen ya ga kpa?

[Picture on page 18]

Ú fatyô u za pasen kwagh ape i lamen zwa ugenegh kpa?