Bayibolu Lisintha Ŵanthu

KUMBI ntchinthu wuli cho munthu munyaki wa ku Scotland wanguwona kuti ntchakukhumbika ukongwa kuluska bizinesi yaki? Ntchinthu wuli cho chinguwovya munthu munyaki wa ku Brazil kuti waleki kugwiriskiya ntchitu cocaine? Nanga ntchinthu wuli cho chinguwovya munthu munyaki wa ku Slovenia yo wenga chidakwa kuti wasinthi jalidu laki? Ŵerengani nkhani iyi kuti muziŵi vo ŵanthu yaŵa angukamba.

“Vinthu vawonekanga kuti veumampha pa umoyu wangu.”—JOHN RICKETTS

NDIKUWA MU: 1958

CHARU CHO NDIKUWIYA: SCOTLAND

MBIRI YANGU: NDACHITANGA BIZINESI

UMOYU WANGU WAKALI: Ndikukuliya mu banja lakukhupuka. Ada ŵenga asilikali a charu cha Britain ndipu ŵenga ndi udindu. Chifukwa cha venivi, banja lidu lasamangasamanga. Kupatuwaku ku Scotland, tikujapu so ku England, Germany, Kenya, Malaysia, Ireland ndi ku Cyprus. Ndingwamba kusambira sukulu yakugone kweniko ku Scotland nde ndi vyaka 8. Pakumaliya, ndinguchisambira pa Yunivesite ya Cambridge.

Ndati ndakwanisa vyaka 20, ndingwamba bizinesi ya mafuta yo ndinguyichita kwa vyaka 8. Ndingwambiya bizinesi iyi ku South America, pavuli paki ndingusamiya ku Africa, ndipu pakumaliya ndinguluta ku Western Australia. Ndati ndaluta ku Australia, ndingujula kampani yo ndinguyigulisa pati pajumpha nyengu.

Chifukwa cha ndalama zo ndingusaniya ndati ndagulisa kampani iyi, ndinguleka kuchita bizinesi nde ndi vyaka 40. Pa nyengu iyi, ndingwamba kwenda muvyaru vakupambanapambana. Ndinguzunguliya charu chosi cha Australia pamthuthutu kaŵi, kweniso ndingwenda ulendu wakuzunguliya charu chosi. Pa nyengu iyi, vinthu vawonekanga kuti veumampha pa umoyu wangu.

MO BAYIBOLU LINGUSINTHIYA UMOYU WANGU: Kutuliya pa nyengu yo ndachitanga bizinesi, ndakhumbisiskanga kusaniya nthowa yakuti ndimuwonge Chiuta chifukwa cha vo wangundichitiya. Ndingwamba kuluta ku tchalitchi la Anglican lo ndakanga ndi apapi ŵangu. Kweni ndinguwona kuti asambiza vinthu vimanavi va mu Bayibolu. Pavuli paki, ndingwamba kusambira ndi Amomoni, kweni ndinguleka chifukwa alithembanga cha Bayibolu.

Zuŵa linyaki Akaboni aku Yehova anguza kunyumba kwangu. Tati tayamba waka kusambira, ndinguwona kuti visambizu vawu vosi vituliya mu Bayibolu. Lemba limoza lo angundiŵerenge lenga la 1 Timote 2:3, 4. Lemba ili likamba kuti Chiuta wakhumba kuti “ŵanthu amitundu yosi ataskiki kweniso awuziŵi umampha uneneska.” Ndingukondwa ukongwa kuwona kuti Akaboni atesesa kuwovya ŵanthu kuti aziŵi waka vinthu cha, kweni kuti awuziŵi umampha uneneska wa mu Bayibolu.

Kusambira Bayibolu ndi Akaboni aku Yehova kungundiwovya kuti ndiwuziŵi umampha uneneska wa mu Bayibolu. Mwakuyeruzgiyapu, ndingusambira kuti Chiuta ndi Yesu mbamoza cha nge mo tikambiya kuti kwe achiuta atatu wo apanga Chiuta yumoza, kweni mbakupambana. (Yohane 14:28; 1 Akorinto 11:3) Ndingukondwa ukongwa kusambira uneneska wenuwu. Ndinguguŵa so ukongwa kuti kali ndatayanga waka nyengu yangu pawaka po ndayesesanga kuvwisa chisambizu chaboza ndipuso chambula kuvwika chenichi!

Pechendajumphi nyengu, ndingwamba kuwungana ndi Akaboni aku Yehova. Ndati ndayamba kuwungana, ndinguwona kuti yiwu achita vinthu mwaubwezi kweniso atesesa kulondo fundu za mijalidu yamampha, ndipu venivi vingundikondwesa ukongwa. Chanju chawu chauneneska chingundichitiska kusimikiza kuti ndasaniya chisopa chauneneska.—Yohane 13:35.

MO NDAYANDULIYA: Ndati ndabatizika, ndingukumana ndi munthukazi wamampha ukongwa zina laki Diane. Iyu wakukuliya mu banja la Akaboni aku Yehova ndipu we ndi mijalidu yinandi yamampha yo ndingukopeka nayu. Pati pajumpha nyengu, tingutorana. Diane watindiyanja ukongwa kweniso watindiwovya pa vinthu vakupambanapambana, ndipu ndiwona kuti venivi ndi vitumbiku vakutuliya kwaku Yehova.

Ini ndi Diane tinguwona kuti tingachita umampha kuluta kuchigaŵa cho kukhumbika ŵanthu anandi wo apharazga uthenga wa mu Bayibolu. Mwaviyo, mu 2010, tingusamiya ku Belize, ku Central America. Kunu tipharazgiya ŵanthu wo atimuyanja Chiuta ndipu akhumbisiska kusambira uneneska wa mu Bayibolu.

Sonu nde ndi chimangu cha mumtima chifukwa ndiziŵa uneneska wakukwaskana ndi Chiuta ndipuso Mazu ngaki Bayibolu. Nge mpayiniya wa nyengu zosi, ndasambizapu Bayibolu ŵanthu anandi. Ndikondwa ukongwa asani ndiwona kuti ŵanthu asintha umoyu wawu nge mo ini ndinguchitiya chifukwa chakusambira uneneska wa mu Bayibolu. Sonu ndikusaniya nthowa yamampha yakuwonge Chiuta pa vamampha vo wandichitiya pa umoyu.

“Yiwu anguchita nani vinthu mwalisungu ukongwa.”—MAURÍCIO ARAÚJO

NDIKUWA MU: 1967

CHARU CHO NDIKUWIYA: BRAZIL

MBIRI YANGU: NDACHITANGA MIJALIDU YABWEKABWEKA

UMOYU WANGU WAKALI: Ndikukuliya mutawuni yimana ya Avaré, yo ye ku São Paulo. Ŵanthu anandi wo aja mutawuni iyi agwira ntchitu.

Ada akutayika pa nyengu yo ama ŵenga ndi nthumbu yaku ini. Ndeche mwana, ndayanjanga kuvwala malaya nga ama asani yiwu atuwapu. Ndingwamba kuchita vinthu nge munthukazi ndipu ŵanthu andiwonanga kuti nde mugulu la ŵanthu wo agonana anthulumi pe. Pati pajumpha nyengu, ndingwamba nadi kugonana ndi anyamata kweniso anthulumi arara.

Ndepafupi kukwanisa vyaka 20, ndachitanga kusakasaka ŵanthu akuti ndigonanengi nawu (kwali angaŵa anthulumi pamwenga anthukazi). Mwaviyo, ndayendangayendanga kwekosi, kusazgapu kumabala ndi mumatchalitchi viyo. Pa nyengu ya maphwandu, ndavwalanga nge munthukazi ndipu ndavinanga guli wa mtundu unyaki. Ndingutchuka ukongwa.

Anyangu anandi ŵenga anthulumi wo agonana ndi anthulumi anyawu, mahuli ndipuso ŵanthu anyaki wo agwiriskiyanga ntchitu munkhwala wakutimbanyizga wongu. Chifukwa cha venivi, nani ndingwamba kugwiriskiya ntchitu munkhwala wakutimbanyizga wongu wo uziŵika kuti crack cocaine. Pechendajumphi nyengu, ndingwamba kuwuyanja ukongwa munkhwala uwu. Nyengu zinyaki ndawukweŵanga usiku wosi. Kweniso nyengu zinyaki ndajijaliyanga munyumba kuti ndiwukweŵi zuŵa losi lamphumphu. Ndinguwonda ukongwa mwakuti ŵanthu angwamba kuwandisa mbiri yakuti nde ndi EZI.

MO BAYIBOLU LINGUSINTHIYA UMOYU WANGU: Pa nyengu yeniyi, ndingukumana ndi Akaboni aku Yehova. Yiwu anguchita nani vinthu mwalisungu ukongwa. Angundiŵerenge lemba la Aroma 10:13, lo likamba kuti: “Weyosi yo wadaniya pa zina laku Yehova wazamutaskika.” Chifukwa cha mazu ngenanga, ndinguwona kuti kugwiriskiya ntchitu zina laku Yehova nkhwakukhumbika ukongwa. Ndipu nyengu zinandi, pavuli pakukweŵa cocaine usiku wosi, ndajulanga pawindu ndi kulereska kuchanya. Pavuli paki, ndapempheranga kwaku Yehova kuti wandiwovyi kusintha.

Ama adandawulanga ukongwa chifukwa ndananganga umoyu wangu ndi munkhwala wakutimbanyizga wongu. Mwaviyo, chifukwa chakuŵafipiya mtima, ndingusankha kuti ndileki. Ndati ndaleka waka, ndinguzomera kwamba kusambira Bayibolu ndi Akaboni aku Yehova. Yiwu angundisimikiziya kuti kusambira Bayibolu kundiwovyengi kuti ndileki nadi kugwiriskiya ntchitu munkhwala wakutimbanyizga wongu. Ndipu venivi ndivu vinguchitika nadi!

Ndichilutirizga kusambira Bayibolu, ndinguwona kuti peche mbwenu vinandi vo ndakhumbikanga kusintha. Venga vakusuzga ukongwa kuti ndileki kugonana ndi anthulumi anyangu chifukwa ndingwamba kuchita venivi ndeche mwana. Kweni kusama ndi kuchija kunyaki, ndiku kungundiwovya ukongwa. Ndingumalisa ubwezi ndi ŵanthu anandi ndipuso ndinguleka kuluta kumabala.

Chinanga kuti venga vipusu cha kusintha vinthu venivi, ndachiskikanga ukongwa kuziŵa kuti Yehova watindiyanja ndipu wavwisa vo ndilimbana navu. (1 Yohane 3:19, 20) Chichifika chaka cha 2002, ndipu ndaleke limu chechosi chakukwaskana ndi kugonana ndi anthulumi anyangu ndipu mu chaka chenichi ndingubatizika ndi kuja Kaboni waku Yehova.

MO NDAYANDULIYA: Ama anguzizwa ukongwa ndi mo ndingusinthiya mwakuti nawu angwamba kusambira Bayibolu. Ntchachitima kuti ŵati ayamba waka kusambira, mbwenu atama nthenda yakufwa viŵalu. Chinanga kuti ve viyo, alutirizga mbwenu kwanja Yehova ndipuso uneneska wa mu Bayibolu.

Kwa vyaka 8 vo vajumpha, ndaja ndichichita upayiniya wa nyengu zosi kuti ndiwovyi ŵanthu anandi kuziŵa vo Bayibolu lisambiza. Ndizomerezi kuti nyengu zinyaki ndayesekanga ndi makhumbiru ngaheni. Kweni ndikondwa kuziŵa kuti asani ndifiska kumalana nangu, ndikondwesa Yehova.

Kuja pa ubwezi ndi Yehova kweniso kulondo fundu zaki kwandichitiska kuti ndije munthu wakuzirwa. Ndikondwa sonu.

“Ndenga chidakwa.”—LUKA ŠUC

NDIKUWA MU: 1975

CHARU CHO NDIKUWIYA: SLOVENIA

MBIRI YANGU: NDENGA CHIDAKWA

UMOYU WANGU WAKALI: Ndikuwiya mutawuni ya Ljubljana, likulu la chaku cha Slovenia. Ndechendakwanisi vyaka vinayi, vinthu venga umampha pa umoyu. Kweni mbwe ada angujibaya. Ivi vati vachitika, ama ŵenga pa ntchitu yakutisaniriya vakukhumbika ini ndi mku wangu.

Ndati ndakwanisa vyaka 15, ndingwamba kuja ndi agogu. Ndakondwanga ukongwa kuja ndi agogu chifukwa kwenga anyangu anandi. Kwenuku ndaŵanga so ndi wanangwa wakuchita vinandi kuphara kwa ama. Ndichifika vyaka 16, ndingwamba kwenda ndi ŵanthu wo amwanga moŵa kukumaliya kwa sabata. Ndinguleka kumeta sisi, ndavwala bwekabweka kweniso ndingwamba kukweŵa.

Chinanga kuti nyengu yinyaki ndinguyesapu kugwiriskiya ntchitu munkhwala wakutimbanyizga wongu, kweni ndingukhorwa ndi kumwa chifukwa kwandinozgiyanga. Pechendajumphi nyengu, ndinguleka kumwa waka timatambula timanavi ndipu ndingwamba kumaliza mabotolu. Ndenga ndi lusu lakujibisa kuti ŵanthu aleki kundiziŵa kuti ndamwa. Kanandi ŵanthu aziŵiyanga waka fungu la moŵa. Kweni chinanga munthu wangavwa fungu, watondekanga kuziŵa kuti ndamwa moŵa unandi wamitundu yakupambanapambana!

Kanandi ini ndini ndatembezanga anyangu pavuli pa maphwandu chinanga kuti nyengu zinandi ini ndini ndamwanga moŵa unandi ukongwa kuluska yiwu. Zuŵa linyaki ndinguvwa munyangu wachikambiya anyaki kuti ini nde chidakwa ndipu palivi yo wangafikiyapu paku ini. Mazu ngenanga ngangundilasa.

Ndingwamba kujifumba kuti ndamumaliya navu pani venivi. Ndingujiwona kuti ndilivi phindu ukongwa. Yapa ndinguwona kuti palivi chazeru cho ndachitanga pa umoyu.

MO BAYIBOLU LINGUSINTHIYA UMOYU WANGU: Pa nyengu yeniyi, ndinguwona kuti munyangu munyaki yo ndasambiranga nayu sukulu wasintha jalidu laki. Ndakhumbisiskanga kuziŵa vo vinguchitika. Mwaviyo, ndingumudaniya pamphepeti. Tichikambiskana, wangundikambiya kuti wakwamba kusambira Bayibolu ndi Akaboni aku Yehova. Iyu wangwamba kundikambiya vinthu vo wasambira, kweni vosi venga vachilendu kwaku ini chifukwa chiwiyi ndenga ndechendakandeku lundi kutchalitchi. Ndingwamba kuwungana ndi Akaboni aku Yehova kweniso kusambira nawu Bayibolu.

Kusambira Bayibolu kungundijula masu ndipu ndinguziŵa fundu zinandi za uneneska. Mwakuyeruzgiyapu, ndinguziŵa kuti tija mu nyengu yo Bayibolu likamba kuti ndi “mazuŵa ngakumaliya.” (2 Timote 3:1-5) Ndingusambira so kuti pambula kuswera yapa Chiuta waŵatuzgepu pacharu chapasi ŵanthu wosi aheni ndipu ŵanthu amampha waŵapaskengi mwaŵi wakukondwa ndi umoyu kwamuyaya mu Paradayisu. (Salimo 37:29) Chifukwa cha venivi, ndinguwona kuti ndikhumbika kusintha mijalidu yangu kuti nani ndizije mugulu la ŵanthu amampha ŵenaŵa.

Ndingwamba kukambiyaku anyangu fundu zauneneska za mu Bayibolu zo ndasambiranga. Anandi andinyozanga kweni ndaziŵanga cha kuti venivi ndi vitumbiku. Vo yiwu achitanga vingundiwovya kuziŵa kuti ŵenga mabwezi ngaboza. Ndinguwamu kuti ndamwanga ukongwa moŵa chifukwa cha mabwezi. Mtima wawu wenga waka pa chakumwa mbwenu.

Ndinguleka kuchita nawu vinthu ndipu ndingusaniya mabwezi ngamampha ngo ngenga Akaboni aku Yehova. Kuchitiya limoza vinthu ndi ŵanthu ŵenaŵa kwandichiskanga ukongwa chifukwa yiwu amuyanjanga ukongwa Chiuta ndipu ayesesanga kulondo fundu zaki za mijalidu yamampha. Kamana ndi kamana, ndinguleka kumwa ukongwa moŵa.

MO NDAYANDULIYA: Ndikondwa ukongwa kuti Yehova wakundiwovya kuti ndikondwengi chinanga ndingaleka kumwa moŵa. Ndiziŵa cha kuti ndatingi ndimaliyengi pani ndi jalidu lo ndenga nalu. Kweni cho ndiziŵa ntchakuti umoyu wangu we umampha ukongwa sonu.

Sonu pajumpha vyaka 7 ndichiteŵete panu pa ofesi ya nthambi ya Akaboni aku Yehova kunu ku Slovenia. Kuziŵa Yehova kweniso kumuteŵete kwandiwovya kuti ndijengi umoyu walikondwa.