Skip to content

Mamanino Aa Bukombi Bwakubeja Ali Afwaafwi!

Mamanino Aa Bukombi Bwakubeja Ali Afwaafwi!

Makani aa Bwami No. 37

Mamanino Aa Bukombi Bwakubeja Ali Afwaafwi!

▪ Ino bukombi bwakubeja ninzi?

▪ Ino buyoomana buti?

▪ Ino muyoojatikizigwa buti?

Ino bukombi bwakubeja ninzi?

Sena mulakatazigwa akaambo kamilandu iicitwa abukombi? Sena inkondo, micito yazigwebenga abumpelenge bucitwa abaabo balyaamba kuti babelekela Leza zimucisya moyo? Ino nkaambo nzi bukombi ncobulibonya kuti mbobutalisya mapenzi manji? Teensi bukombi boonse bujisi penzi pe, pele mbukombi bwakubeja. Imuntu uulemekwa mubukombi nyika yoonse, Jesu Kristo, wakatondezya kuti ibukombi bwakubeja bupa kuti bantu kabacita zintu zibyaabi, mbubwenya ‘musamu mubi mbuuzyala micelo mibi.’ (Matayo 7:15-17) Ino mmicelo iili buti njibuzyala bukombi bwakubeja?

Bukombi Bwakubeja . . .

BULAJATIKIZIGWA MUNKONDO AMUTWAAMBO TWACISI: Imuteende uutegwa Asiaweek wakati: “Mu Asia alimwi amasena aambi, cakusampaula baleli ibalwanina kuba abweendelezi bupati, beendelezya mizeezo yabasizikombelo munzila mbyaabi kutegwa baligwasye beni.” Akaambo kaceeci, imuteende ucenjezya kuti: “Nyika yoonse ilangilwa kuba amanyongwe mapati cini-cini.” Imusololi wacikombelo uuli ampuwo mucisi ca United States wakati: “Mweelede kuzijaya zigwebenga kutegwa milandu yakujaya imane.” Ino ninzila nzi njaakasala? Wakati: “Amuzijaye zyoonse muzina lya Mwami.” Mukwiimpana, Ibbaibbele lyaamba kuti: “Na muntu wati, Ndamuyanda Leza, nekubaboobo ulasula mweenzinyina, oyo mubeji.” (1 Johane 4:20) Jesu mane wakati: “Amuyande basinkondonyoko.” (Matayo 5:44) Nzikombelo zyongaye nzyomuzi zijisi basicikombelo batola lubazu munkondo?

BUYIISYA NJIISYO ZYAKUBEJA: Izikombelo zinabunji ziyiisya kuti kuli cibeela citalibonyi citafwi muntu afwa. Kwiinda mukubelesya njiisyo eeyi, izikombelo zinji zibalida masuku amutwe basizikombelo, kwiinda mukubabbadelesya mali kutegwa bafwide kabapaililwa. Pele Bbaibbele liyiisya njiisyo yiimpene. Liti: “Baumi balizi kuti balafwa, pele bafwide tabezi cintu niciba comwe.” (Mukambausi 9:5) Jesu wakayiisya kuti bafwide bayoobusigwa—imulimo watali kuyooyandika ikuti bantu nobatali kufwa ncobeni. (Johane 11:11-25) Sena cikombelo canu ciyiisya kuti kuli cibeela camuntu citafwi?

BULEKELA BWAAMU: Mumasi manji zikombelo zipa zyuuno zyabweendelezi kubantu boonana ambobeelene zizo akusungilizya mfwulumende kuzumizya zikwati zili boobu. Noziba zikombelo zitazumizyi kutalilemeka zyalekela basololi bazikombelo ibatundulula bana mumakani aakoonana ikuzumanana kabali basololi. Pele ino ncinzi Bbaibbele ncoliyiisya kujatikizya makani aaya? Cakutainda mumbali lyaamba kuti: “Mutalyeeni pe. Nibaba basibwaamu nibaba basikukomba mituni nibaba basimamambe nibaba batete kuzibi nibaba baalumi boona baaluminyina . . . tabakooyoovuba Bwami bwa-Leza.” (1 Ba-Korinto 6:9, 10) Sena kuli zikombelo nzyomuzi zilekela bwaamu?

Ino ncinzi cilangilwa kuyoocitikila zikombelo zizyala micelo iibolede? Jesu wakacenjezya kuti: “Musamu umwi aumwi uutazyali micelo mibotu ulatemwa akusowelwa mumulilo.” (Matayo 7:19) Masimpe, ibukombi bwakubeja buyootemwa akunyonyoonwa! Pele ino eeci ciyoocitika buti, alimwi ndilili? Icilengaano cabusinsimi icilembedwe mubbuku lyamu Bbaibbele lya Ciyubunuzyo, zyaandaano 17 alimwi a 18 cilapa bwiinguzi.

Ino bukombi bwakubeja buyoomana buti?

Amweezeezye eeci. Mwanakazi muvwuule utantide acinyama ciyoosya kapati. Icinyama cijisi mitwe iili ciloba ameja aali kkumi. (Ciyubunuzyo 17:1-4) Ino mwanakazi muvwuule wiiminina ni? Ulabeendelezya “bami baansi.” Usamide zyakusama zyadowalowa, ubelesya tununkilizyo alimwi ulivwubide kapati. Kunze lyaboobo, kwiinda mumicito yakwe iijatikizya mizimo, ‘masi oonse aleenwa.’ (Ciyubunuzyo 17:18; 18:12, 13, 23) Ibbaibbele lilatugwasya kuziba kuti mukaintu muvwuule ooyu nimbunga yabukombi yanyika yoonse. Taiminini cikombelo comwe buyo pe, pele wiiminina zikombelo zyoonse izizyala micelo iibolede.

Icinyama ncatantide mwanakazi muvwuule ciiminina mfwulumende zyamunyika. * (Ciyubunuzyo 17:10-13) Bukombi bwakubeja butantide cinyama eeci catwaambo twacisi, kusola kuciyunga muzyakusala amubweendelezi bwancico.

Pele lino-lino kuyoocitika cintu cigambya. “Meja aali ikumi ngowabona kucinyama, aba balamusula mwanakazi sikuvuula, balamusyaazya alike, balamusamununa, balalya mubili wakwe akumuumpa amulilo.” (Ciyubunuzyo 17:16) Campoona-mpoona, munzila iitalangilwi alimwi iigambya, imfwulumende zyamunyika ziyoolwana bukombi bwakubeja akubunyonyweeda limwi! Ino ncinzi ciyoopa kubweza ntaamu eeyi? Ibbuku lyamu Bbaibbele lya Ciyubunuzyo liingula kuti: “Leza wakabika mumyoyo yabo oyu muyeeyo wakulomya bukanze bwakwe.” (Ciyubunuzyo 17:17) Inzya, ibukombi bwakubeja Leza uyoobupa mulandu wamicito iisesemya yoonse njobwacita muzina lyakwe. Kwiinda mukubelesya bululami bulondokede, uyoobelesya basitwaambo twacisi mbobali kubeleka limwi kubunyonyoona.

Ino ncinzi ncomweelede kucita kutegwa mutakanyonyweedwi aamwi abukombi bwakubeja? Mutumwa wa Leza ukulwaizya kuti: “Kamuzwa mulinguwe nobantu bangu.” (Ciyubunuzyo 18:4) Ee, ecino nceciindi cakuzwa mubukombi bwakubeja! Pele sena eeci caamba kucilekela limwi kusyoma muli Leza? Peepe, nkaambo batasyomi muli Leza abalo bayoonyonyoonwa. (2 Ba-Tesalonika 1:6-9) Kulikke kwakuunka akuyubila nkuubukombi bwakasimpe. Ino inga mwabuziba buti bukombi bwakasimpe?

Mbomunga mwabuziba bukombi bwakasimpe

Ino mmicelo nzi mibotu njobweelede kuzyala bukombi bwakasimpe?—Matayo 7:17.

Bukombi Bwakasimpe . . .

BULAZIBWA ALUYANDO: Bakombi bakasimpe “tabali banyika,” tabaandeene akaambo kamusyobo naa zilengwa, alimwi balatondezya ‘luyando akati kabo.’ (Johane 13:35; 17:16; Incito 10:34, 35) Muciindi cakujayana, balilisungwide kufwida beenzinyina.—1 Johane 3:16.

BULALISYOMA BBAIBBELE: Muciindi cakuyiisya ‘zilengwa’ alimwi a “zifundo zyamilao yabantu,” injiisyo zyabukombi bwakasimpe ziyeeme aa Jwi lya Leza, Ibbaibbele. (Matayo 15:6-9) Nkaambo nzi? Nkaambo “Magwalo aya oonse akazwa kuli-Leza, alikondede kukufundisya akukulaya, akukuolola.”—2 Timoteo 3:16.

BUYUMYA MIKWASYI AKUKAKATILA KUZYEELELO ZYABUKKALE ZISUMPUKIDE: Bukombi bwakasimpe buyiisya balumi “kuyanda banakazi babo mbuli mibili yabo beni,” bugwasya bamakaintu ‘kulemeka balumi babo,’ alimwi buyiisya banike ‘kulemeka bazyali babo.’ (Ba-Efeso 5:28, 33; 6:1) Kunze lyaboobo, aabo bapedwe mikuli beelede kuba zikozyanyo zibotu mukulilemeka. —1 Timoteo 3:1-10.

Sena kuli cikombelo citobela zyeelelo eezi? Ibbuku litegwa Holocaust Politics ilyakamwaigwa mu 2001 lyaamba kuti: “Ikuti bantu banji nobali kutobela nzyobayiisya akucita Bakamboni ba Jehova, Cijaye-jaye camu Nkondo Yanyika Yabili ku Germany nocatakacitika alimwi nozyatali kucitika zijaye-jaye zimbi munyika.”

Masimpe, mumasi aali 235, Bakamboni ba Jehova tabazikambauki buyo zyeelelo zyabukkale zili mu Bbaibbele—pele balazitobela mubukkale bwabo. Tumukulwaizya kuti mwaambile Bakamboni ba Jehova kuti bamugwasye kwiiya eezyo Leza nzyayanda kuti mucite kutegwa mumukombe munzila njakkomanina. Mweelede kucita oobo lino. Mutamuki pe. Imamanino aabukombi bwakubeja ali afwaafwi!—Zefaniya 2:2, 3.

Ikuti kamuyanda makani aambi kujatikizya mulumbe uuyeeme aa Bbaibbele ngobakambauka Bakamboni ba Jehova, amubalembele kukkeyala iili ansi aawa.

□ Kakunyina kubbadela, ndilomba broshuwa lya Amulangile Lyoonse!

□ Amundilembele kujatikizya ciiyo ca Bbaibbele caaŋanda citabbadelelwi.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ Kutegwa mujane bupanduluzi buyungizidwe bwamakani aaya, amubone broshuwa lyakuti, Amulangile Lyoonse! ilyakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova amapeeji 12 a 13.

[Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 3]

“Kamuzwa mulinguwe nobantu bangu”

[Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 3]

Bukombi bwakubeja bulabeendelezya “bami baansi”