Skip to content

Nobakubusi—Ino Ncinzi Ncomuyoocita Mubuumi Bwanu?

Nobakubusi—Ino Ncinzi Ncomuyoocita Mubuumi Bwanu?

Nobakubusi—Ino Ncinzi Ncomuyoocita Mubuumi Bwanu?

“NDIYANDA kuzwidilila mubuumi bwangu.” Mbwaakaamba oobo musimbi umwi uujisi myaka yakuzyalwa ilaakati ka 13 a 19. Cakutadooneka, anywebo mulayanda kuzwidilila. Pele ino mbuti mbomukonzya “kuzwidilila” mubuumi bwanu? Imakani aamwaigwa muli sikapepele, miteende, mamagazini alimwi azyaambwaa bamisela yanu naa bamayi banu zilakonzya kazyaamba kuti kuzwidilila kulajanwa kwiinda mukuvwola mali manji alimwi akubaa mulimo umwi waatala kapati—ikuba muntu uutegwa ulibukkede!

Pele Bbaibbele licenjezya bakubusi kuti, ikuyandisya buvwubi bwakumubili “cili mbuli kutandaanya luuwo.” (Mukambausi 4:4, BT) Cimwi cipa kuti kube boobo ncakuti, mbasyoonto bakubusi ibavwuba ncobeni akubaa mpuwo. Aabo ibavwuba akubaa mpuwo kanjikanji balatyompwa kapati. Imukubusi umwi waku Britain iwakasoleka canguzu kwiiya mulimo waatala kapati waamba kuti: “Ikuzwidilila munzila yakumubili kuli mbuli cibbokesi cinyina cintu mukati. Kunyina mpindu iijanwa pe.” Masimpe, imulimo zimwi ziindi ulakonzya kupa buvwubi alimwi ampuwo. Pele kunyina nounga wazuzikizya ‘nzyomuyandika munzila yakumuuya.’ (Matayo 5:3) Kunze lyaboobo, lugwalo lwa 1 Johane 2:17 lucenjezya kuti “nyika ilamana.” Nokuba kuti mwazwidilila munyika eeyi, ikuzwidilila kwanu kunooli buyo kwakaindi kasyoonto.

Aboobo ibbuku lya Mukambausi 12:1 (BT) likulwaizya bakubusi kuti: “Koyeeya Mulengi wako mumazuba aabukubusi bwako.” Inzya, inzila mbotu kwiinda zyoonse yakubelesya buumi bwanu njakubelekela Jehova Leza. Pele kusaanguna mweelede kweelela kutegwa mubeleke mulimo wa Leza. Ino inga mwacita buti oobo? Alimwi ino kubelekela Leza mubuumi bwanu kubikkilizya nzi?

Ikweelela Kuba Kamboni wa Jehova

Cakusaanguna, mweelede kubaa luyandisisyo lwakubelekela Leza—pele nokuba kuti bazyali banu Mbanakristo, iluyandisisyo oolo talujanwi buyo kakunyina kulubelekela pe. Mweelede kubaa cilongwe nywebo lwenu a Jehova. Imukubusi musimbi umwi uulaa myaka yakuzyalwa iilaakati ka 13 a 19 waamba kuti, “Ikupaila kulagwasya mukubaa cilongwe canu nobeni a Jehova.”—Intembauzyo 62:8; Jakobo 4:8.

Ibbuku lya Ba-Roma 12:2 litondezya ntaamu iimbi njomweelede kubweza. Lyaamba kuti: “[Amulilingule kujatikizya] makani ngaayanda Leza, makani mabotu aatambulika aalondokede.” Sena kuli ciindi nomwakazidoonekede zintu zimwi nzyomwakayiisigwa? Ikuti naa mboobo, amutobele lulayo lwamu Bbaibbele, alimwi ‘amulilingude’ kutegwa musinizye kuti zintu eezyi nzyakasimpe! Amulivwuntauzizye nzizyo nobeni. Amulibale Bbaibbele alimwi amabbuku aapandulula Bbaibbele. Pele ikwiiya makani aajatikizya Leza takuli kwiile kubelesya buyo maanu pe. Amujane ciindi cakuzinzibala kuyeeya aazintu nzyomubala ikutegwa mutazilubi. Eeci ciyoopa kuti luyando ndomujisi kuli Leza luye ambele.—Intembauzyo 1:2, 3.

Mpoonya amusole kwaambila bamwi, mbuli basicikolonyoko zintu nzyomwiiya kwiinda mukwiizya ambabo. Intaamu iitobela njakutalika kukambauka kuŋandaa ŋanda. Muziindi munooswaanganaa bamwi mbomwiiya limwi kucikolo mwanookambauka, alimwi eeci kumatalikilo cilakonzya kumuyoosya. Pele Bbaibbele litukulwaizya kuti tatweelede ‘kuusa insoni ku Makani Mabotu.’ (Ba-Roma 1:16) Muli mukumwaya makani aapa buumi abulangizi! Ino nkaambo nzi ncomweelede kubaa nsoni akaambo kangawo?

Ikuti bazyali banu kabali Banakristo, ambweni mwakatalika kale kuunka ambabo mumulimo ooyu wakukambauka. Pele sena mulakonzya kucita zimbi kunze buyo lyakwiimikila amulyango kamuumwine naa kwiile kwaabila bantu mamagazini alimwi amatulakiti? Sena mulakonzya nywebo lwenu kwaambaula kumuntu kamubelesya Bbaibbele ikumuyiisya ooyo mwini ŋanda? Ikuti kamutakonzyi, abamugwasye bazyali banu naa umwi uusimide mumbungano. Amukanze kweelela kuba basikumwaya bamakani mabotu batabbapatizidwe!

Mukwiinda kwaciindi, muyookulwaizyigwa kulyaaba—ikukonka kuli Leza kuti muyoomubelekela kuzwa ciindi eeco kuya kumbele. (Ba-Roma 12:1) Pele ikulyaaba takucitwi cakusisikizya buyo pe. Leza uyanda kuti bantu boonse ‘balyaambilile kubuleya kuti baleelela kufwutulwa.’ (Ba-Roma 10:10) Aciindi cakubbapatizigwa, cakusaanguna mulalyaambilila nubeni kujatikizya lusyomo lwanu. Mpoonya mulabbapatizigwa mumaanzi. (Matayo 28:19, 20) Masimpe ngakuti, kubbapatizigwa taili ntaamu yakusobanina pe. Pele tamweelede kuwayawaya akaambo kakuti mulimvwa kuti ambweni tamukacikonzyi kuzumanana kusyomeka. Ikuti kamusyoma Leza kutegwa amupe nguzu, ncobeni uyoomupa “inguzu zigambya” kuti zimugwasye kuliyumya.—2 Ba-Korinto 4:7; 1 Petro 5:10.

Aciindi cakubbapatizigwa, muba umwi wa Bakamboni ba Jehova. (Isaya 43:10) Eeci ceelede kumunjila mumoyo kapati ikujatikizya ncomuyoocita mubuumi bwanu kuzwa ciindi eeco. Kulyaaba kulabikkilizyaa ‘kuliimya.’ (Matayo 16:24) Mulakonzya kuliimya zintu zimwi nzyomwakali kuyanda kucita kutegwa ‘musaangune kuyandaula Bwami bwa-Leza.’ (Matayo 6:33) Aboobo ikulyaaba alimwi akubbapatizigwa kumupa zyoolwe zinji zyakucita boobo. Atulange-lange zimwi zyanzizyo.

Zyoolwe Zyakubelekela Leza Ciindi Coonse

Mulimo wabupainiya ncimwi cazyoolwe akati kazyeezi. Sikumwaya imupainiya Mmunakristo uubbapatizidwe uupa cikozyanyo cibotu iwakalibambila kunoobeleka mawoola aataleli ku 70 mwezi amwezi kakambauka makani mabotu. Ikuyungizya ciindi ncomutola mumulimo wamumuunda kuyoomugwasya kusumpula luzibo lwanu lwakukambauka akuyiisya bamwi. Ibapainiya banji balakkomana ikugwasya mbobakali kwiiya limwi Bbaibbele ikuba Bakamboni babbapatizidwe. Ino mmulimo nzi wakumubili uulaampindu alimwi uukondelezya mbuli wooyu?

Ikutegwa bacikonzye kubbadelela zintu nzyobayandika mubuumi, ibunji bwabapainiya babeleka milimo yakumubili iicitwa mumawoola masyoonto buyo. Ibanji balibambilila limwi kujatikizya mukuli ooyu kwiinda mukwiiya mulimo umwi kucikolo naa kubazyali babo. Ikuti nywebo alimwi abazyali banu kamuyeeya kuti inga camugwasya kujana lwiiyo lwamulimo umwi mwamanizya lwiiyo lwakusekondali, amubone kuti ncomucitila boobo nkuyanda kusumpula mulimo wanu wamumuunda naa kubeleka kamuli babelesi baciindi coonse, ikutali akaambo kakuyanda kujana mali manji pe.

Nokuba boobo, buumi bwamupainiya tabuyeeme aamulimo wakumubili ngwacita pe, pele aamulimo wamumuunda—ikugwasya bamwi kubaa bulangizi bwakuyooba abuumi kumbele! Ino mulekela nzi ikulibikkila mbaakani yakucita mulimo wabupainiya? Mulimo wabupainiya kanjikanji usololela kuzyoolwe zimbi. Mucikozyanyo, bapainiya bamwi balongela mumasena mobayandika kapati basikumwaya ba Bwami. Ibamwi baiya mwaambo wamumasi aambi akubeleka mumbungano nyenzi iibelesya mwaambo ooyo nokuba kubelekela mumasi aakule. Inzya, ikubeleka mulimo wabupainiya ninzila iipa bulumbu kapati!

Mulimo wabumishinali ncoolwe cimbi ciliko. Kuzwa mumwaka wa 1943, icikolo citegwa Watchtower Bible School of Gilead cayiisya bapainiya beelela ilwiiyo lubotu kapati lwakwiiya mulimo wabumishinali. Ibamanizya lwiiyo oolo bapegwa mikuli yakubeleka kabali babelesi baciindi coonse mumasi aakule. Mumasi aaya manji, ibukkale bulakatazya, aboobo ikubaa buumi buli kabotu alimwi akuliyumya kulayandika mukubeleka mulimo wabumishinali. Nokuba boobo, bamamishinali bakkala kabotu alimwi buumi bwabo bulaampindu.

Cikolo Cakwiiya Mulimo cakatalisigwa kutegwa ibaalu abakutausi batakwete bayiisigwe mulimo. Ilwiiyo lutola buyo nsondo zili lusele lulabikkilizyaa makani aajatikizya mikuli yabaalu abakutausi, mboibeleka mbunga alimwi akubandika kubuleya. Ibamwi balatumwa kuyoobelekela muzisi zyokwabo. Ibamwi batumwa kuyoobelekela mumasi aakule.

Mulimo waku Beteli ubikkilizya kubeleka kamuli basikulisungula kuofesi yamutabi imwi ya Bakamboni ba Jehova. Ibamukwasyi wa Beteli bamwi babeleka mulimo uuswaangene kapati akumwaigwa kwamabbuku aapandulula zyamu Bbaibbele. Ibamwi babeleka mulimo uugwasilizya ikucita boobo, mbuli wakubambulula mayake alimwi akulanganya zibelesyo ziyandika zyakumubili zyabanamukwasyi wa Beteli. Imilimo iicitwa yoonse nzyoolwe zyamulimo uusetekene uubelekelwa Jehova. Kunze lyaboobo, aabo ibabelekela ku Beteli balikkomene kuzyiba kuti kunyina makani amulimo ngobacita, imulimo ooyo ugwasya banyina banji kapati munyika yoonse mbwiizulwa.

Zimwi ziindi ibakwesu bayiide milimo yaalubazu balatambwa kuti bakabelekele ku Beteli. Pele ibunji bwabaabo ibali ku Beteli bapegwa lwiiyo kabali mu Beteli kale. Ibabelesi baku Beteli tababelekeli kuti bavwube pe, pele balakkutilaa zintu nzyobapegwa mbuli cakulya, maanda aakukkala alimwi amali masyoonto aakuligwasya kuula nzyobayandika. Umwi wamukwasyi wa Beteli uucili mukubusi upandulula mulimo wakwe kuti: “Elo tuuliboteli kaka! Ee izicitwa zilakatazya, pele ndalongezyegwa munzila zinji akaambo kakubelekela kokuno.”

Mulimo wakubelekela mumasi aambi upa coolwe cakutola lubazu mukuyaka mitabi alimwi a Maandaa Bwami. Babelesi bamumasi, mbubwenya mbobaitwa baleenda mumasi aali kule kuyoogwasilizya mumulimo wakuyaka ooko. Ooyu mmulimo uusetekene uukozyenye awooyo wakacitwaa baabo bakayaka tempele lya Solomoni. (1 Bami 8:13-18) Ibubambe bwambobalanganizyigwa babelesi ibabelekela mumasi aambi buleelene abaabo bali mumukwasyi wa Beteli. Elo balaa coolwe cipati kaka bakwesu aaba abacizi mukubeleka mulimo uuli boobu uutembaula Jehova!

Amubelekele Jehova Amoyo Woonse

Ikubelekela Jehova nenzila mbotu kwiinda zyoonse yakubelesya buumi bwanu. Ino mulekela nzi ikulibikkila mbaakani yakubelekela Leza ciindi coonse? Amwaabandike makani aaya aajatikizya mulimo waciindi coonse abazyali banu, baalu bamumbungano yanu alimwi amulangizi wanu wabbazu. Ikuti kamuyanda kuya ku Beteli, ku Gilead naa ku Cikolo Cakwiiya Mulimo, kamujanika lyoonse kumiswaangano yabaabo bayanda kulembela iicitwa lyamiswaangano yabbazu alimwi ayacooko.

Mmasimpe, tabali boonse ibeelela naa ibakonzya kubeleka mulimo waciindi coonse. Zimwi ziindi imapenzi aakuciswa-ciswa, aamali alimwi amikuli yamikwasyi alakonzya kusinkilizya zyeezyo nzyakonzya kucita muntu. Nokuba boobo, Banakristo balyaabide boonse beelede kuutobela mulawo wamu Bbaibbele wakuti: “Yanda Leza Jehova wako amoyo wako woonse, amoya wako woonse, amumiyeeyo yako yoonse.” (Matayo 22:37) Jehova uyanda kuti musoleke kusikila mpomugolela kweelanaa bukkale bwanu. Aboobo, kunyina makani abukkale bwanu, ikubelekela Jehova aibe mbaakani yanu lyoonse mubuumi bwanu. Amulibikkile mbaakani nzyomukonzya kuzuzikizya mumulimo ngomubelekela Leza. Inzya, ‘kamuyeeya Mulengi wanu mumazuba aabukubusi bwanu’—eelyo akaambo kakucita boobo muyoolongezyegwa kukabe kutamani!

Ccita kuti kwatondezyegwa bumbi, ibusanduluzi bwa Bbaibbele bwabelesegwa mukuzubulula mbwamu The Bible in Tonga, 1963.