Skip to content

Skip to table of contents

Ciko cilakonzya kubikkilizya banyama

Sena Mulizyi?

Sena Mulizyi?

Nkaambo nzi bana Israyeli bansiku ncobakali kupa ciko?

KAINDI, ciko cakali kupegwa kubanakoomusimbi ciindi nokwakali bubambe bwacikwati. Ciko ambweni cakali kubikkilizya zintu ziyandisi, ŋombe naa mali. Zimwi ziindi, cakali kupegwa kwiinda mukubeleka mulimo umwi. Mucikozyanyo, Jakobo, wakazumina kubelekela bausyi Rakele myaka iili ciloba kutegwa apegwe Rakele. (Matl. 29:17, 18, 20) Nkaambo nzi bantu ncobakali kupa ciko?

Sikwiiya zyamu Bbaibbele Carol Meyers wakati: “Ciko cakali kupegwa kubanakoomusimbi akaambo kakuti mwanaabo tanaakacili kuyoozumanana kubabelekela milimo, calo icakali kuyandika mumikwasyi yabalimi.” Alimwi ciko ambweni cakali kuyumya cilongwe akati kamikwasyi iyakali kuswaangana kwiinda mucikwati. Zilongwe zili boobo zyakali kukonzya kupa kuti kube kugwasyanya muziindi zikatazya. Kuyungizya waawo, ciko cakali kutondezya kuti musimbi wakalisinkilidwe alimwi akuti wakali kuyoozwa mumaanza aabausyi akuba mumaanza aamulumaakwe.

Kupa ciko tiicakali kwaamba kuti musimbi wakali cintu ceelede kuulwa naa kusambalwa. Bbuku lyakuti Ancient Israel—Its Life and Institutions lyaamba kuti: “Mulawo wakubbadela mali naa cintu ceelene aciko kubanakoomusimbi, cakali kupa kuti cikwati cabana Israyeli cilibonye mbuli kuti nkuula buya. Pele kuboneka kuti ciko cakali kubonwa kuti ncinyonamucila icakali kupegwa kubanakoomusimbi ikutali muulo buya wamusimbi.”

Mazuba aano, mumasi aamwi, bantu bazumanana kutobela cilengwa cakupa ciko. Ciindi bazyali Banakristo nobayanda kupegwa ciko, balatondezya ‘kubantu boonse kuti balanyoneka’ kwiinda mukutayanda kuti bapegwe mali manji, ŋombe naa zintu zimbi buyo kwiinda zyeelede. (Flp. 4:5; 1Kor. 10:32, 33) Kwiinda mukucita boobo, batondezya kuti tabali bantu “bayandisya mali,” naa balyato. (2Tim. 3:2) Kuyungizya waawo, ciindi bazyali Banakristo nobatalangili kupegwa mali manji kwiinda aayelede, musankwa uuyanda kukwata takasumpyi cikwati kutegwa ajane mali aakubbadela. Naa kulimvwa kuti weelede kuleka mulimo wakwe wabupainiya akaambo kakuti weelede kubeleka mulimo wakumubili kutegwa ape ciko eeco ncobayanda.

Mumasena aamwi, ciko ceendelezyegwa aamulawo. Ooko nkocili boobo, bazyali Banakristo balaitobela milawo eeyo. Nkaambo nzi? Ijwi lya Leza lyaamba kuti Banakristo beelede kuti “kalibombya kubeendelezi” alimwi akutobela milawo iitakazyanyi amilawo ya Leza.—Rom. 13:1; Mil. 5:29.