Skip to content

Skip to table of contents

Ibulema Mbobuyoomana

Ibulema Mbobuyoomana

Ibulema Mbobuyoomana

A MUCIYEEYELE buyo, ikuti muntu uutaboni wabona alimwi aulaa matwi aasinkide asinkuka, amulaka wasyaatambi waimba cakukondwa alimwi amuntu uulaa maulu aalemenyi waba kabotu akucikonzya kweendeenda! Tatwaambi kuti eezyi ziyoocitika akaambo kasayaansi pe, pele ziyoocitika akaambo kakuti Leza uyoovwuna bantu bakwe. Ibbaibbele lyakasinsima boobu: “[Kuciindi eeco] meso aaboofu ayoobononona, amatwi aabasinke ayoosinkuka. Cilema unooya busotauka mbuli insya, alulimi lwasyataambi luyooimbisya.” (Isaya 35:5,6) Pele, ino mbuti mbotukonzya kuzyiba kuti oobu businsimi bulamya buya kuzuzikizyigwa?

Icakutaanguna, iciindi Jesu Kristo naakali anyika, wakaponya bantu bakali kusiswa malwazi aamisyobo-misyobo alimwi akulemana. Kuyungizya waawo, ibunji bwamaleele aakwe, bantu banji bakali kulibonena ameso—kubikkilizya abasinkondonyina buya. Masimpe, ciindi cimwi basinkondonyina bakali kuvwuntauzya kapati kuponya nkwaakacita Jesu ikutegwa bamufwubaazye kabotu. Pele akaambo kakutyompwa, bakaile kusinizya maleele aakwe. (Johane 9:1, 5-34) Jesu naakacita maleele ciindi cabili aatakali kukonzya kukazyigwa, cakutyompwa bakati: “Tucite buyani? Nkaambo muntu oyu ulacita male[e]le manji.” (Johane 11:47) Pele bantu buyo tiibaabikkila maano kumubuzyo ooyu, bunji bwabo bakaba alusyomo muli Jesu.—Johane 2:23; 10:41, 42; 12:9-11.

Maleele aa Jesu—Ncitondezyo Cakuti Kuya Kuba Kuponesyegwa Munyika Yoonse

Maleele aa Jesu tanaakacita buyo kuti azyibwe kuti Jesu ngowakali Mesiya alimwi akuti Mwana aa Leza. Pele akayumya lusyomo mucisyomezyo camu Bbaibbele cakuti bantu baswiilila baya kuponesyegwa kumpela aamazuba. Icisyomezyo eeci cilabikkilizya abusinsimi buli kuli Isaya caandaano 35 icaambwa mumuncali wakutaanguna. Ibbuku lya Isaya 33:24 mboobu mbolyaamba kujatikizya buumi bubotu bwakumpela bwabantu bayoowa Leza noliti: “Takukooyooba naba omwe akati kabantu banyika uuamba kuti, Ndaciswa.” Mbweena buyo abbuku lya Ciyubunuzyo 21:4 lisyomezya kuti: “Nkabela [Leza] uyoosindula misozi yoonse kumeso aabo, takukooyooba limbi lufu, nikuba kuomoka nikuba kulila nikuba kuciswa, nkaambo zintu zyakale [imasunko alimwi amapenzi aamazuba aano] zyamaninina.”

Lyoonse bantu balakupailila kuzuzikizyigwa kwabusinsimi oobu iciindi nobapaila mupailo wa Jesu cakwiinduluka-induluka walo waamba boobu muzyibeela: “Abuze Bwami bwako, alucitwe luyando lwako, ansi ano mbubonya mbuli kujulu.” (Matayo 6:10) Inzya, luyando lwa Leza lulabikkilizya nyika alimwi abantu. Nikuba kuti malwazi alimwi abulema alekelwa akaambo kakuti kuli kaambo kayandika kubamba, ino-ino ziyakumana alimwi tazikazumanani kunyonganya “cilyatililo camaulu” aa Leza kukabe kutamani.—Isaya 66:1. *

Wakaponya Kakunyina Kubacisa naa Kubabbadelesya

Kufwumbwa naa ncicisa nzi cakali kubacisa, Jesu wakabaponya kakunyina akubacisa, cakutamuka alimwi kakunyina kubabbadalisya. Cakutadooneka, makani aaya akamvwugwa koonse-konse mukaindi buyo kasyoonto, “kwakamusikila makamu mapati aabantu, bakajisi zilema, boofu, basyataambi, batyokede, abamwi banji, bakafwambaana kubatula kumaulu aa-Jesu, nkabela wakabaponya.” Ino mbuti bantu mbucakabajatikizya eeci? Cibalo ca Matayo iwakalibonena buya ameso cilazumanana kubandika nociti: “Makamu akagamb[w]a, nkaambo bakabona kuti basyataambi baamba, azilema zyapona, abatyokede beenda, aboofu babona. Nkabela bakalemeka Leza wa-Israyeli.”—Matayo 15:30, 31.

Amubone kuti, aabo mbaakaponya Jesu tiibakasalwa buya mukamu, kweelana amuzeezo ngobakabelesya basikubeja. Muciindi caboobo, bunji bwabasyimukowa alimwi abalongwe babaabo balwazi “bakafwambaana kubatula kumaulu aa-Jesu, nkabela wakabaponya.” Lino atulange-lange zikonzyanyo zigaminide zya Jesu zyijatikizya kuponya kwakwe.

Boofwu: Kacili ku Jelusalemu, Jesu wakaponya muntu wakali “moofu kuzwa kukuzyalwa kwakwe.” Muntu ooyu wakali zyibidwe kapati kuti wakali sikulombelela. Aboobo kamuyeeya buyo mbobakakkomana alimwi akuyobeka kwakaba iciindi bantu nibakabona muntu ooyu keendeenda kumwi kakonzya kubona! Pele takuli kuti boonse bakakkomana. Kabatakkomenyi akaambo kabubi bwabo, Jesu mbwaakabikka antangalala, ikabunga kamwi kaba Juda kajisi mpuwo alimwi ikatyungilila ikaitwa kuti nkaba Falisi kakali kuyanda kumujanina kaambo Jesu. (Johane 8:13, 42-44; 9:1, 6-31) Aboobo, bakamubuzya muntu ooyo wakaponesyegwa, kumana waawo bakabuzya bazyali bwakwe alimwi bakamubuzya lwabili. Pele kubuzya-buzya ooku kwaba Falisi kwakuyanda kusinizya kujatikizya maleele aa Jesu kwakaile kubakalazya. Kanyongenyi akaambo kakubuzya-buzya kwaba Falisi, lwakwe mwini muntu ooyu wakaponesyegwa wakati: “Kuzwa kumatalikilo aanyika takunamvwidwe umwi wakajulide meso aamuntu uwakazyalwa moofu. Oyo muntu naatali kuzwa kuli-Leza, naatakonzya kucita cintu.” (Johone 9:32, 33) Akaambo kakusyomeka kwamuntu ooyo alimwi akutondezya lusyomo cabusongo, iba Falisi “bakamutanda” muntu moofwu mucikombelo.—Johane 9:22, 34.

Kusinka Matwi: Jesu kacili ku Dekapole, kujwe lya Mulonga wa Jordano, “bamwi bantu bakamuletela musinkematwi, watakali kukonzya kwaambula pe.” (Maako 7:31, 32, Ci) Takuli kuti Jesu wakamuponya buyo muntu ooyu pe, pele alimwi wakayubununa mbuli muntu ooyu moofwu mbwaakali kulimvwa, ambweni wakali kuyoowa kusampuka kumakamu aabantu. Ibbaibbele litwaambila kuti Jesu “wakamugwisya mumakamu aabantu, wamutola kumbali” eelyo wamuponya. Alimwi aabo bakalibonena aameso “bakainda kukankamana loko” kwiinda mukwaamba kuti: “Wabosya kucita zyoonse. Basinkematwi ulabasinkula, abalo basyataambi ulabaambya.”—Marko 7:33-37.

Kuyuminina mubili: Jesu kacili ku Kapernauma, bantu bakamusikila kumwi kabajisi muntu wakayuminide mubili iwakalede akalo. (Matayo 9:2) Tupango 6 kusikila ku 8 tulacipandulula cakacitika. “Lino [Jesu] waambila oyo uuyuminide mubili kuti, Buka, bweza bulo bwako, uye kuŋanda yako. Mpawo wakabuka, wakaya kwakwe. Lino makamu naakabona obo akayoowa, akalumba Leza iwakapede bantu bwami buli boobu.” Aya maleele akacitwa mumeso aabasikwiiya ba Jesu alimwi basinkondonyina. Amubone kuti basikwiiya ba Jesu kunyina nobakanyonganizyigwa alusulano naa lusalululo lwakaliko, ‘bakamulumba Leza’ akaambo kaceeco ncobakali bonena aameso.

Bulwazi: “Kwakasika sicinsenda, [kuli Jesu] weza bufugamina akukumbila kuti, Kuti koyanda, ulakonzya kundisalazya. Mpawo wakamufwida luzyalo, watambika ijanza lyakwe, wamwaampa, wamwaambila kuti, Ndazumina, kosalazigwa. Nkabela ndilyonya cinsenda cakwe cakamuleka, wasalazigwa.” (Marko 1:40-42) Amubone kuti Jesu tanaakamuponya muntu ooyu kwiinda mukwiizya buyo mulawo, pele nkwiinda mulubomba lwakwe. Amuyeeye buyo ikuti nomwali ndinywe mwakajisi cinsenda. Ino mbuti mbomunga mwalimvwa ikuti mwaponesyegwa mpoona-mpoona cakutamvwa akusisa kubulwazi buli boobu bwalo bupa kuti mubili wanu kauya bunyongana aaniini-niini akumupa kuti kamutasangani abantu? Cakutadooneka, mulakonzya kukabona kaambo kakamupa kuti umwi sicinsenda wakaponesyegwa munzila yamaleele “[awvuntame] kumatende aa-Jesu, [ku]mulumba.”—Luka 17:12-16.

Kulicisa: Maleele aa Jesu aakumamanino ciindi kataninga njila muntolongo akuti ajaigwe, akali kujatikizya kuponya. Kwiinda mukucita cakufwambaana kutegwa alesye baabo ibakali kuyanda kutola Jesu, imwaapostolo Petro “uwakalijisi iceba wakalisomona, wakauma muzike wamupaizi mupati, wamukosola kutwi kwalulyo.” (Johane 18:3-5, 10) Cibalo cikozyenyi cijanwa kubbuku lya Luka citwaambila kuti Jesu “wakajata kutwi kwakwe, wamuponya.” (Luka 22:50, 51) Alimwi lubomba lwakwe kubantu lwakacitwa kumeso abalongwe ba Jesu alimwi akuli basinkondonyina—aciindi aawa bakali baabo ibakali kuyanda kumujata.

Inzya, mbotuya caamvwisya maleele aa Jesu, tulabona kuti ncobeni ngamasimpe. (2 Timoteo 3:16) Mbweena mbuli mbokwaambwa kale, iciiyo cili boobu ceelede kuluyumya lusyomo lwesu mucisyomezyo ca Leza cakuponya bantu baswiilila. Ibbaibbele lipandulula lusyomo lwa Bunakristo kuti “nkutadonaika azintu nzyotulangila akusinizya kuti zintu nzyotutaboni nkozili ncobeni.” (Bahibulu 11:1, Ci) Cilasalala kuti Leza utukulwaizya kuti tutabi bantu baleka kusyoma naa kwiile kuyeeyela buyo kuti ciya kucitika, pele lusyomo lwini-lwini lulijisi kaambo. (1 Johane 4:1) Mbotuyaabuba alusyomo luli boobu, tuya kuyuma munzila yakumuuya, kukkala kabotu alimwi akuba bantu bakkomenyi.—Matayo 5:3; Ba-Roma 10:17.

Kuponesyegwa Kwakumuuya Kweelede Kubikkwa Mubusena Butaanzi!

Bantu banji ibataciswi-ciswi tabakkomenyi pe. Bamwi bakanza kulisina akaambo kakuti tabako bulangizi bwakuyakuba abuumi bwakumpela alimwi ambweni nkaambo kakuti balijisi mapenzi manji. Inzya, mbalema munzila yakumuuya—ikulemana kubusyu bwa Leza nkokwiinda kubija kwiinda kulemana kwakumubili. (Johane 9:41) Kulubazu kumwi, ibanji balema kumubili balapona buumi bukkomanisya alimwi bukkazyika moyo. Nkaambo nzi? Nkaambo kakuti balikkenyi munzila yakumuuya alimiwi balakulwaizyigwa abulangizi bwini-bwini bwamu Bbaibbele.

Kaamba zintu ziyandika kapati kubantu, Jesu wakati: “Teensi insima ilike njaaponena muntu, ulaponena amajwi oonse aazwa kumulomo wa-Leza.” (Matayo 4:4) Ee, kwiindana abanyama, ibantu zinji zibayandika zyakumubili. Mbotulengedwe “mucinkonzya” ca Leza, tuyandika cilyo cakumuuya—nkokuti luzibo lwa Leza alimwi ambuli mbotukonzya kuba amakanze aakwe alimwi akucita luyando lwakwe. (Matalikilo 1:27; Johane 4: 34) Luzibo lwa Leza lutupa kuti tuzyibe ncotuponena alimwi akuba anguzu zyakubelekela Leza munzila yakumuuya. Alimwi cilapa bulangizi bwakuba abuumi butamani muparadaiso anyika. Jesu wakati: “Mboobu buumi ubutamani, kuti bazibe nduwe, Leza mwini-mwini, ooli olike, ayooyo ngookatuma, nguwenya Jesu Kristo.”—Johane 17:3.

Ncamaano kwaamba kuti, mbocakapona limwi a Jesu kuciindi eeco, taku nibakamwiita kuti ngu ‘Sikuponya’ pe, pele bakali kumwiita kuti “Mufundisi.” (Luka 3:12; 7:40) Nkaambo nzi? Nkaambo kakuti Jesu wakayiisya bantu Bwami bwa Leza buyoomanizya mapenzi oonse. (Luka 4:43; Johane 6:26, 27) Eeyi mfwulumende yakujulu iili mumaanza aa Jesu Kristo iyakulela nyika yoonse alimwi iyakuzuzikizya zisyomezyo zyoonse zyamu Bbaibbele kwiinda mukucita kuti bantu baluleme alimwi anyika. (Ciyubunuzyo 11:15) Nkaambo kaako Jesu mumupailo wakwe wacikozyanyo wakabikkilizya akuboola kwa Bwami alimwi akuti luyando lwa Leza lucitwe ansi aano.—Matayo 6:10.

Ibantu banji balemenyi nobayiya bulangizi butaliboteli bwalo bwabapa kuti misozi yabo yakuusa ibe misozi yakutangala. (Luka 6:21) Masimpe, Leza takazwisyi buyo kuciswa alimwi akulemana, pele uya kucizwisya aceeco cipa kuti kakuba mapenzi kubantu—cibi kucigama buya. Inzya, ibbuku lya Isaya 33:24 alimwi alya Matayo 9:2-7, alo aazubululwa kumatalikilo, apandulula kuti tulaciswa akaambo kacibi cesu. (Ba-Roma 5:12) Aboobo, mbwaanga cibi ciya kuzundwa, bantu baya kukkomana “[ku]bulemu alwaangunuko mbuli bana ba Leza.”—Baloma 8:21, Ci.

Aabo bapona buumi bubotu balakonzya kubuubya-ubya bukkale oobu. Pele kutali baabo balemanyi. Balizyi mbuli mbobuli bubotu buumi alimwi azintu mbozikonzya kucinca ciindi cili coonse. (Mukambausi 9:11) Aboobo tusyoma kuti balema akati kabaabo bakozya kulibalila, baya kubikkila maano kuzisyomezyo zitaliboteli zya Leza kweelana ambokulembedwe mu Bbaibbele. Jesu wakaaba buumi bwakwe kutegwa asinizye kuzuzikizyigwa kwazisyomezyo zyabo. Ino nkusinizya kuli buti akumbi nkotukonzya kuba aankuko?—Matayo 8:16, 17; Johane 3:16.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 6 Ikutegwa mumvwisye kaambo Leza ncalekelede kupenga, amubone broshuwa ya Ncinzi Leza Ncayanda Kulindiswe? yakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.