Eski Âdetler Günümüz Meksikasında Hâlâ Sürüyor

UYANIŞ! YAZARI, MEKSİKA

GÜNÜMÜZ Meksikasında eski dinsel âdetler ve inanışlar cep telefonu ve internet kullanımıyla yan yana varlığını sürdürüyor. Geçen yüzyıllarda Yerlilerin bazı âdetleri Katolik diniyle kaynaştı. Aslında bu âdetler Meksikalı Katoliklerin tapınmasında hâlâ önemli bir yere sahip.

Örneğin Meksika’da yaşayan birçok kişi her yıl 2 Kasımda, Ölüler Günü olarak da adlandırılan Tüm Ruhlar Günü’nü anmak için mezarlıklara gider. Ölen sevdikleri için bazen çiçek, yiyecek ve içki bırakırlar. Hatta bazıları, kaybettikleri sevdiklerinin dinlemekten zevk aldığı şarkıları çalması için müzik gruplarıyla anlaşırlar. Ayrıca birçok Katolik, evine bir sunak yapar; bazen de üzerine kaybettiği kişinin fotoğrafını koyar.

Meksika’yla ilgili bir ansiklopedi, ölüler gününün kutlanmasıyla bağlantılı bazı uygulamaların görünüşe göre “Yerlilerin ochpaniztli ve teotleco ayları için yaptıkları kutlamaların özelliklerini taşıdığını” söylüyor; “hasadın yeni toplanmış olduğu bu aylarda (ekimin sonu ve kasımın başı) manes [ölülerin ruhları] için cempasúchil çiçekleri ve mısır yemekleri sunuluyordu” (Enciclopedia de México). Ansiklopedinin de dikkat çektiği gibi, âdetlerden bazıları İspanyol istilasından önce yapılan karnavala benzer kutlamaları yansıtıyor.

Tapınma Şekilleri

Aralık ayının 12’si Meksikalı Katoliklerin bir bayramıdır. O gün Meksika’nın çeşitli yerlerinden gelen binlerce hacı México’nun Tepeyac Tepesinin yamacındaki Guadalupe Meryemi kilisesine gider. Birçokları günlerce yürür ve yol boyunca bu “azizeye” dua eder. Oraya vardıklarında âdet olarak kiliseye dizleri üzerinde girerler (üstte) ve güller sunarlar.

Guadalupe Meryemi’nin resim ve heykelleri bugün hem evlerde ve binalarda hem de otogar gibi halka açık yerlerde bulunur. Guadalupe Meryemi’ne “Tanrı’nın Anası” ve “Tepeyac’ın Koyu Tenli Küçüğü” gibi unvanlar verilmiştir. Bu azizeye inananlar, 16. yüzyıldan beri onun şifa dağıttığını ve başka mucizeler yaptığını ileri sürüyorlar.

Âdetlerin Kökeni

Bu bayramın diğer özelliklerinin yanı sıra bu azizenin kutsallaştırılması da, Aztek tanrıçası Cihuacóatl’a sunulan tapınmaya dayanır; bu tanrıçaya “Küçük Anamız” anlamına gelen Tonantzin ismi de verilir. México a través de los siglos (Yüzyıllar Boyunca Meksika) kitabı, bu tanıçanın ve oğlu Huitzilopochtli’ nin ilk Aztekler tarafından Aztek İmparatorluğu’nun eski başkenti Tenochtitlán’a (bugün México) getirildiğini söylüyor.

Tepeyac Tepesinde bulunan Cihuacóatl tapınağı İspanyollar tarafından yok edildi. Söylentiye göre Kolomb kıtaya geldikten 40 yıldan az zaman sonra Guadalupe Meryemi burada Juan Diego isimli bir Yerliye görünmüş ve kendisi için orada bir tapınak inşa edilmesini istemiş.

Cihuacóatl, Aztekler tarafından kutsal sayıldı. Söylentiye göre saçları uzun ve örgüsüzmüş ve bembeyaz bir elbise giyiyormuş. Tapınağın girişi o kadar alçaktı ki ancak dizlerin üstünde içeri girilebilirdi. Tapınan kişi içeri girdiğinde bu tanrıçanın putlarla çevrili heykeliyle karşılaşırdı; böylece o, ‘tanrıların anası’ gibi gösterilirdi.

Cihuacóatl onuruna kutlanan bayramda insan kurban ediliyor, dans ediliyor ve “ellerinde, boyunlarının etrafında ve başlarında güller” bulunan savaşçılar geçit töreni yapıyordu. Bu hediyeler Huitzilopochtli’ye sunulan sunular olarak tapınağın üstüne bırakılıyordu. Guatemala’dan gelenler de dahil bazı Yerliler, Cihuacóatl bayramı için binlerce kilometre yol yürüyordu.

Kökenin Önemi Var mı?

Bir Katolik tasviri olan Guadalupe Meryemi’ne sunulan tapınmanın, Mukaddes Kitabın tanıttığı gerçek Tanrı’ya tapınmayan kişilerin ayinlerine dayandığı açıktır (Mezmur 83:18). Bu gerçeğin, bu tapınmaya bakış açımızı etkilemesi gerekir mi? Bir tapınma şeklinin kökeni gerçekten önemli mi?

Elçi Pavlus bu konuda şu hikmetli öğüdü verdi: “İman etmeyenlerle aynı bağın içine girmeyin. . . . . Mesih ile Belial arasında nasıl bir uyum olabilir? İman eden biriyle iman etmeyen arasında ortak ne olabilir?” O ayrıca şöyle dedi: “Her şeyin önce doğruluğunu araştırın ve iyi olana yapışın” (2. Korintoslular 6:14, 15; 1. Selanikliler 5:21).

Bu sözler günümüz için de geçerlidir. Tanrı’ya sunduğumuz tapınma üzerinde düşünmeli ve kendimize şöyle sormalıyız: ‘Tapınma şeklim Tanrı’nın Sözü olan Mukaddes Kitaptaki öğretilerle tamamen uyumlu mu? Yoksa bazı özellikleri, sahte tanrılara tapınan kişilerin tapınma şekline mi dayanıyor?’ Gerçek Tanrı Yehova’yı memnun etmek isteyen hikmetli bir kişi bu soruların cevabını araştıracaktır.

[Sayfa 23’teki resim]

Guadalupe Meryemi kilisesine gelen hacılar

[Sayfa 23’teki resim]

2 Kasımda mezar başlarındaki müzisyenler