Bir gün köye gelen misafirlerden biri çocuğa şöyle demiş: “Altın paranın değerinin gümüş paranın iki katı olduğunu bilmiyor musun?” Çocuk gülümseyip “Evet, biliyorum” deyince misafir şöyle sormuş: “Peki niye gümüş parayı alıyorsun? Altın parayı alırsan iki kat paran olur.” Çocuk şu cevabı vermiş: “Ama altın parayı alırsam insanlar benimle bu oyunu oynamayı bırakır. Şimdiye kadar kaç gümüş para topladığımı biliyor musun?” Bu hikâyedeki çocuğun yetişkinlerin de çok yarar göreceği bir niteliğe, yani hikmete sahip olduğunu görüyoruz.

Kutsal Kitap şöyle der: “Kazandığın hikmeti ve düşünme yeteneğini koru. . . . . O zaman yürüdüğün yolda güvenlikte olursun, ayağın bir yere takılmadan yürürsün” (Özd. 3:21, 23). Evet, hikmetin ne olduğunu ve bu nitelikten nasıl yararlanabileceğimizi bilmemiz güvende olmamızı sağlar. Böylece ruhen ‘ayağımız bir yere takılmadan’ ilerleyebiliriz.

Hikmet, bilgi ya da anlayıştan farklıdır. Gerçeklerle ilgili araştırma yaparak bilgi ediniriz. Çeşitli gerçekler arasındaki bağlantıları görebiliyorsak anlayış kazanmışız demektir. Fakat hikmetli biriysek bilgimizi ve anlayışımızı bir arada kullanabiliriz.

Örneğin bir kişi Kutsal Kitap Aslında Ne Öğretiyor? kitabını nispeten kısa bir süre içinde okuyup anlayabilir. İnceleme sırasında verdiği cevaplar doğru olabilir. İbadetlere katılmaya başlayabilir, hatta güzel cevaplar verebilir. Bütün bunlar kişinin ruhen ilerlediğini gösterebilirse de hikmet kazandığı anlamına gelir mi? Bunu kesin olarak söyleyemeyiz. Belki sadece çabuk öğrenen biridir. Fakat kişi, bilgisini ve anlayışını doğru şekilde kullanarak hakikati hayatında uyguluyorsa hikmet kazanıyor demektir. Kararları iyi sonuç veriyorsa ve meseleleri dikkatle düşündüğünü gösteriyorsa kişinin hikmetli şekilde hareket ettiği anlaşılır.

Matta 7:24-27’de İsa’nın ev inşa eden iki adamla ilgili örneği bulunur. Bu örnekteki adamlardan birinin “sağgörülü” olduğu söylenir. O ileri görüşlü ve gerçekçi biri olduğu için evini kaya üzerine inşa etti. Evini kum üstüne inşa etmenin daha ucuz ya da daha hızlı olacağını düşünebilirdi. Fakat bu adam, davranışlarının uzun vadedeki sonuçlarını hesaba katarak hikmetli şekilde hareket etti. Böylece fırtına çıktığında evine hiçbir şey olmadı. Peki hikmet kazanmayı ve bu değerli niteliği korumayı nasıl başarabiliriz?

İlk olarak Mika 6:9’daki şu söze bakalım: “Hikmetli adam [Tanrı’nın] isminden korkar.” Yehova’nın isminden korkmak, O’na ve standartları da içinde olmak üzere isminin temsil ettiği her şeye gereken saygıyı göstermek anlamına gelir. Birine  saygı duyabilmek için onun nasıl düşündüğünü bilmeniz gerekir. O zaman ona güvenebilir, ondan bir şeyler öğrenebilir ve hikmetli kararlarını örnek alarak siz de iyi sonuçlar elde edebilirsiniz. Eğer davranışlarımızın Yehova’yla ilişkimizi uzun vadede nasıl etkileyeceğini düşünüyorsak ve O’nun standartlarıyla uyumlu kararlar veriyorsak hikmet kazanıyoruz demektir.

İkinci olarak, Özdeyişler 18:1 şöyle der: “Kendini toplumdan ayıran bencil arzularının peşine düşer; her hikmetli söze karşı çıkar.” Dikkat etmezsek Yehova’dan ve O’nun toplumundan uzaklaşabiliriz. Bunu önlemek için Tanrı’nın isminden korkan ve O’nun standartlarına saygı gösteren kişilerle vakit geçirmeliyiz. Mümkünse İbadet Salonunda bulunarak cemaatle düzenli şekilde bir araya gelmeliyiz. İbadetlerde anlatılanların zihnimizi ve yüreğimizi etkilemesine izin vermeliyiz.

Bunların yanı sıra duayla içimizi Yehova’ya dökersek O’na daha da yaklaşırız (Özd. 3:5, 6). Ayrıca Kutsal Kitabı ve Yehova’nın teşkilatının sağladığı yayınları samimi bir tutumla incelediğimizde, davranışlarımızın uzun vadede nasıl sonuçlar yaratabileceğini görebilir ve uygun şekilde hareket edebiliriz. Aynı zamanda olgun biraderlerin verdiği öğütleri kabul etmeye hazır olmalıyız (Özd. 19:20). Böylece ‘hikmetli sözlere karşı çıkmamış’ oluruz ve hikmetimiz artar.

Bu önemli nitelik aileleri korur. Örneğin Kutsal Kitap kadınları kocalarına “derin saygı” duymaya teşvik eder (Efes. 5:33). Bir koca karısının derin saygısını nasıl kazanabilir? Eğer karısını kendisine saygı göstermeye zorlarsa kısa vadeli bir sonuç elde edebilir. Kadın, sorun çıkmaması için kocası yanındayken ona bir ölçüde saygı gösterebilir. Fakat kocası yanında değilken ona saygı duyacak mıdır? Muhtemelen hayır. Bir koca uzun vadeli bir sonuç elde edebilmek için ne yapması gerektiğini düşünmelidir. Ruhun meyvesi olan nitelikleri yansıtır, karısına sevgiyle ve nezaketle davranırsa onun derin saygısını kazanır. Tabii ki İsa’nın takipçisi bir kadın, kocası saygısını kazanmak için çaba harcasın ya da harcamasın ona saygı göstermelidir (Gal. 5:22, 23).

Kutsal Kitap ayrıca kocalara eşlerini sevmelerini söyler (Efes. 5:28, 33). Bir kadın kocasının sevgisini kaybetmemek için, hoş olmayan fakat kocasının bilmeye hakkı olduğu şeyleri ondan gizlemeyi düşünebilir. Peki bu hikmet yansıtan bir davranış olur mu? Kocası kendisinden gizlenen şeyi öğrendiğinde sonuç ne olacak? Karısını daha çok sevecek mi? Bu pek kolay olmayacaktır. Fakat kadın konuyu açıklamak için uygun zamanı seçer ve sakin şekilde konuşursa, kocası muhtemelen onun dürüstlüğünü takdir edecektir. Böylece kocanın eşine sevgisi artacaktır.

Çocuklar anne babalarının sözünü dinlemeli ve Yehova’nın terbiyesiyle yetiştirilmelidir (Efes. 6:1, 4). Bu, anne babaların çocuklarına uzun bir kurallar listesi vermesi gerektiği anlamına mı gelir? Hayır. Çocuklar uymaları gereken kurallardan ya da yanlış davranışlarına verilecek cezalardan çok daha fazlasını öğrenmelidir. Hikmetli bir anne baba, çocuklarının itaatin önemini anlamasına yardım eder.

Örneğin bir çocuğun annesiyle ya da babasıyla saygısızca konuştuğunu farz edelim. Böyle bir durumda çocukla sert şekilde konuşmak ya da anlık bir tepkiyle onu cezalandırmak onurunun kırılmasına ya da içine kapanmasına neden olabilir. Çocuk içten içe öfke besleyebilir, bu da anne babasından uzaklaşmasına yol açar.

Hikmet niteliğini geliştiren anne babalar, çocuklarını nasıl terbiye ettiklerini ve bunun onların geleceğini nasıl etkileyeceğini düşünür. Çocukları kendilerini utandıracak bir şey yaptığında anne babalar anlık tepkiler vermemelidir. Bunun yerine baş başa kaldıkları bir zaman, sakin şekilde ve sevgiyle çocukla akıl yürütebilirler. Yehova’nın, çocuklardan kendi iyilikleri için anne babalarına saygı göstermelerini beklediğini açıklayabilirler. Bu sayede çocuk anne babasına saygı gösterdiğinde aslında Yehova’ya saygı gösterdiğini anlayacak (Efes. 6:2, 3). Bu şefkatli yaklaşım çocuğun yüreğini etkileyebilir. Anne babasının kendisiyle içtenlikle ilgilendiğini hisseder ve onlara olan saygısı artar. Böylece ileride daha önemli meseleler baş gösterdiğinde çocuk anne babasından yardım isteyebilir.

Bazı anne babalar, çocuklarının duygularını incitmekten çekindikleri için onlara hatalarını göstermekten kaçınıyor. Peki böyle bir çocuk büyüdüğünde nasıl biri olacak? Yehova’dan korkacak ve O’nun standartlarıyla uyumlu yaşamanın doğru olduğunu kabul edecek mi? Yehova’nın kendisini yönlendirmesine izin verecek mi, yoksa O’ndan uzaklaşacak mı? (Özd. 13:1; 29:21).

İyi bir heykeltıraş, yapmak istediği heykeli önceden tasarlar. Elindeki malzemeyi gelişigüzel yontmaya başlayıp iyi bir sonuç elde etmeyi beklemez. Hikmetli anne babalar da Yehova’nın standartlarını öğrenmek ve uygulamak için çok zaman harcar. Böylece O’nun isminden korktuklarını gösterirler. Yehova’ya ve teşkilatına yakın kalarak hikmet kazanır ve bu hikmeti ailelerini güçlendirmek için kullanırlar.

Her gün hayatımızı uzun yıllar etkileyebilecek kararlar vermemiz gerekiyor. Düşünmeden karar vermek yerine, kararınızın uzun vadedeki sonuçlarını görmeye çalışın. Yehova’nın rehberliğine başvurun ve verdiği hikmetli öğütleri uygulayın. Bu sayede hikmetimizi koruyacağız ve bu hikmet bize hayat verecek (Özd. 3:21, 22).