Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Baibolo Likusintha Umoyo wa Ŵanthu

Baibolo Likusintha Umoyo wa Ŵanthu

KASI vikenda wuli kuti mwanakazi uyo vya Ciuta vikendangako yayi ndiposo uyo vinthu vikamwenderanga makora wamanye cilato ceneko ca umoyo? Kasi munyamata Wacikatolika wakasambira vici vyakukhwaskana na nyifwa ivyo vikapangiska kuti wasinthe umoyo wake? Kasi munthu uyo umoyo ukamuvuska wakasambiraci vyakukhwaskana na Ciuta ivyo vikamukhuŵilizga kuti waŵe Kaboni wa Yehova? Ŵazgani ivyo ŵanthu aŵa ŵakuyowoya.

“Kwa Vilimika Vinandi Nkhajifumbanga Kuti, ‘Cifukwa Wuli Tili na Umoyo?’”​—ROSALIND JOHN

  • CAKA ICO WAKABABIKIRA: 1963

  • UKO WAKABABIKIRA: BRITAIN

  • IVYO WAKACITANGA: WAKAŴA PA NCHITO YAPACANYA

UMO NKHAŴIRA KALE:

Nkhababikira ku Croydon, kumwera kwa London ndipo ndine wa nambara 6 mu mbumba ya ŵana 9. Ŵapapi ŵane ŵakafuma ku cirwa ca St. Vincent ico cili pa nyanja ya Caribbean. Amama ŵakasopanga Chalichi la Methodist. Nkhaŵavya khumbo lakusambira vya Ciuta nangauli nkhakhumbisiskanga kumanya vinandi. Para sukulu zajara, kanandi nkhalutanga ku nyanja na kukaŵazga mabuku agho nkhabwerekanga ku layibulare.

Pakati pajumpha vyaka vinandi nati namalizga sukulu, nkhakumbuka kuti nkhaŵa na khumbo lakovwira ŵanthu ŵakusuzgika. Nkhamba kovwira ŵanthu awo ŵakaŵavya nyumba kweniso awo ŵakatondekanga kusambira cifukwa ca kupendera. Pamasinda nkhamba kosi pa yunivesite ya vyacipatala. Nkhati namalizga, nkhapikanga nchito zapacanya ndipo umoyo wane ukaŵa wakukondweska comene. Pakuti nkhagwiliranga nchito makampani ghanandi, ico nkhakhumbikwiranga ni kompyuta yakwenda nayo (laptop) kuti niŵe na mwaŵi wakugwiliskira nchito intaneti. Nyengo zinyake kwa masabata ghanandi, nkhalutanga ku caru cinyake na kukakhala mu hotelo iyo nkhatemwanga comene. Nkhakondwanga na malo ghake ghakutowa ndipo nkhalutanga ku malo ghakucitirako maseŵero ghakukhozga thupi. Nkhaghanaghananga kuti uwu ndiwo umoyo. Kweni nkhaluwa yayi khumbo lane lakovwira ŵanthu ŵakusuzgika.

UMO BAIBOLO LIKASINTHIRA UMOYO WANE:

Kwa vilimika vinandi, nkhajifumbanga kuti: ‘Cifukwa wuli tili na umoyo, nakuti cilato cake nchakuti wuli?’ Kweni nkhapenjapo yayi mazgoro kufuma mu Baibolo. Zuŵa linyake mu 1999, munung’una wane Margaret uyo wakaŵa Kaboni wa Yehova, wakiza na munyake uyo nayo wakaŵa Kaboni ndipo wakanweka kuti wasambire nane Baibolo. Nkhazizwa kuwona kuti nazomera kuti nambe kusambira Baibolo na mubwezi wa munung’una wane. Kweni sambiro likendanga viŵi yayi cifukwa nchito na ivyo nkhacitanga vikaniryeranga nyengo.

Mu 2002 mu cihanya, nkhasamira kumwera ca kumanjiliro gha dazi kwa England. Ku malo agha nkhamba kusazgirako masambiro ghane gha ku yunivesite pa nkhani ya kusanda za ukhaliro wa ŵanthu na cilato cakuti nitore digiri yapacanya. Ku malo agha nkhamba kuwungana na Ŵakaboni ŵa Yehova pamoza na mwana wane musepuka. Nangauli nkhatemwanga masambiro ghapacanya, kweni kusambira Baibolo kukanovwira kuti nimanye makora cifukwa ico paliri masuzgo kweniso ivyo ningacita kuti nimalane nagho. Nkhawona kuti fundo ya pa Mateyu 6:24 njaunenesko. Fundo iyi yikuti, palije uyo wangateŵetera nga ni muzga wa ŵeneco ŵaŵiri. Nkheneranga kusankhapo cimoza, kusopa Ciuta panji usambazi. Nkhamanya kuti nkheneranga kusanda ivyo nkhwenera kuŵika pakwamba pa umoyo wane.

Mu 2001, nkhatemwanga kuluta ku nyumba iyo Ŵakaboni ŵakacitiranga Sambiro la Baibolo. Ŵakasambiranga buku lakuti Is There a Creator Who Cares About You? * Nkhakhorwa comene nati napulika kuti Mlengi withu, Yehova, ndiyo wangamazga masuzgo gha ŵanthu. Kweni ku yunivesite, ŵakatisambizga kuti umoyo withu kuti uŵe wacandulo vikuthemba pa kugomezga Mlengi yayi. Nkhakwiya comene. Pakati pajumpha myezi yiŵiri nkhaleka kosi iyi ndipo nkhawona kuti nchiwemi kumalira nyengo yinandi pa kusambira Baibolo kuti niŵe paubwezi na Ciuta.

Lemba ilo likanovwira kuti nisinthe umoyo wane ni Zintharika 3:​5, 6. Lemba ili likuti: “Tamira mwa Yehova na mtima wako wose, ungeghamanga ku umanyi wako wekha. Mu mendero ghako ghose umuzomere Iyo, ndipo tiwanyoroskenge nthowa zako.” Nasanga candulo cikuru comene cifukwa ca kusambira vya Ciuta wacitemwa kuluska candulo ico ningasanga na usambazi kweniso digiri yapacanya. Nkhaŵikapo mtima comene kuti nijipeleke kwa Ciuta nati namba kumanya vinandi vyakukhwaskana na khumbo lake kulazga ku caru capasi, kweniso ivyo Yesu wakacita pakupeleka umoyo wake cifukwa ca ise. Mu Epulero 2003, nkhabapatizika. Pamasinda nkhamba kukhala umoyo wambura kukhumba vinandi.

UMO NASANGIRA CANDULO:

Ubwezi wane na Yehova ndico nchinthu cakuzirwa comene. Nili na mtende wa mu mtima kweniso cimwemwe ceneco cifukwa ca kumanya Yehova. Nkhukondwaso comene kuŵa pamoza na ŵanthu awo ŵakusopa Ciuta mwaunenesko.

Nkhukhorwa na ivyo nkhusambira mu Baibolo kweniso pa maungano Ghacikhristu. Ndipo nkhukondwa kuphalirako ŵanji za cigomezgo cane. Nchito iyi ndiyo nasankha kucita cifukwa novwirenge ŵanthu kuŵa na umoyo uwemiko sono kweniso wamuyirayira mu caru ciphya kunthazi. Kufuma mu Juni 2008, nkhucita upharazgi wanyengozose ndipo nili wakukondwa comene kuluska umo nkhaŵira kumasinda kose uku. Namanya cilato ca umoyo, ntheura nkhuwonga comene Yehova.

“Nyifwa ya Mubwezi Wane Yikanikhwaska Comene.”​—ROMAN IRNESBERGER

  • CAKA ICO WAKABABIKIRA: 1973

  • UKO WAKABABIKIRA: AUSTRIA

  • IVYO WAKACITANGA: KUCHOVA NJUGA

UMO NKHAŴIRA KALE:

Nkhakulira mu tawuni yicoko yakucemeka Braunau ku Austria. Ku malo agha ŵanthu ŵanandi ŵakaŵa ŵasambazi, ndipo ucigeŵenga ukaŵako viŵi yayi. Mbumba yakwithu yikaŵa ya Katolika, ntheura ndimo nane nkhasopanga.

Ivyo vikacitika apo nkhaŵa mucoko vikanikhwaska comene. Nkhukumbuka kuti mu 1984 apo nkhaŵa na vilimika pafupifupi 11, tikatimbanga bola na mubwezi wane ca kumise. Pa zuŵa lenelili galimoto yikamuganda na kufwa. Nyifwa ya mubwezi wane uyu yikanikhwaska comene. Kwa vilimika vinandi kufuma apo ngozi iyi yikacitikira, nkhajifumbanga kuti, nchivici cikucitika para tafwa?

Nkhati naleka sukulu nkhagwiranga nchito ya kunozga vya magesi. Nangauli nkhachovanga comene njuga, na kubeca ndalama zinandi, kweni nkhaŵavya suzgo la ndalama. Nkhamalirangaso nyengo yinandi pa maseŵero kweniso nkhatemwanga comene sumu za vyongo. Nkhakhaliranga waka kwenda mu viphikiro na kuvina mbwenu. Nkhakhumbanga waka kukondwa na kucita vinthu vyawakawaka kweni nkhawonanga kuti nkhusoŵerwa kanthu kanyake.

UMO BAIBOLO LIKASINTHIRA UMOYO WANE:

Mu 1995 Kaboni munyake mucekuru wakiza kunyumba ndipo wakanipa buku ilo likaŵa na zgoro la mu Baibolo la fumbo lakuti: ‘Kasi nchivici cikucitika para munthu wafwa?’ Pakuti nkhaŵa kuti nicali kusuzgika maghanoghano na nyifwa ya mubwezi wane, nkhapoka buku ili. Nkhaŵazga cipaturo cakuyowoya za nyifwa pera yayi kweni buku lose.

Ivyo nkhaŵazga vikazgora mafumbo ghane pa nkhani ya nyifwa. Kweniso nkhasambira vinandi. Pakuti nkhaŵa Wakatolika, cipulikano cane cikajintha waka pa Yesu. Kweni cifukwa cakuti nkhaŵikapo mtima kusambira Baibolo, vikanovwira kuti niŵe paubwezi na Yehova Ciuta, uyo ni wiske wa Yesu. Nkhakondwa comene kumanya kuti Yehova wakutibisira kanthu yayi ndipo wali nase pafupi kweniso wakujivumbura ku awo ŵakukhumba kumumanya. (Mateyu 7:7-11) Nkhasambiraso kuti Yehova wakukhwaskika na ivyo vikucitika. Nkhamanyaso kuti nyengo zose wakufiska ivyo wayowoya. Ivi vikanipangiska kuti nambe kunweka comene na maucimi gha mu Baibolo nakwamba kusanda umo ghakafiskikira. Ivyo nkhasanga vikakhozga comene cipulikano cane.

Mwaluŵiro nkhamanya kuti Ŵakaboni ŵa Yehova ŵekha ndiwo ŵakafwilirangapo comene kovwira ŵanthu kuti ŵapulikiske Baibolo. Para nawona malemba mu mabuku gha Ŵakaboni, nkhaŵazganga mu Baibolo lane Lacikatolika. Nkhafwilirapo kusanda mabuku gha Ŵakaboni ndipo nkhamanya kuti nasanga nadi unenesko.

Kusambira Baibolo kukanovwira kumanya kuti Yehova wakukhumba kuti nilondezgenge fundo zake. Kufuma pa ivyo nkhaŵazga pa Ŵaefeso 4:22-24, nkhawona kuti nkhwenera kuvura “wunthu wakale,” uwo ukuyana na ‘nkharo zane zakale’ na “kuvwara wunthu uphya uwo ukalengeka mwakuyana na khumbo la Ciuta.” Ntheura, nkhaleka nkharo zane zakuvunda. Nkhawonaso kuti nchiwemi kuleka njuga, pakuti yikukhozgera kutemwa vinthu vyakuthupi na uryezi. (1 Ŵakorinte 6:9, 10) Kuti nisinthe umoyo wane, nkheneranga kuleka kwenda na ŵabwezi ŵane ŵakale na kwamba kwenda na ŵanthu awo tikwendera fundo zimoza.

Kucita nthena kukaŵa kupusu yayi. Kweni nkhamba kuŵa na ŵabwezi ŵaphya nati namba kuluta ku maungano gha Ŵakaboni ku Nyumba ya Ufumu. Kweniso nkhalutilira kusambira Baibolo panekha. Ivi vikawovwira kuti nambe kuwona kuti sumu izo nkhategherezganga zikaŵa makora yayi. Nkhasintha vilato vyane ndipo nkhamba kujipwelelera kuti niwonekenge makora. Mu 1995, nkhabapatizika kuŵa Kaboni wa Yehova.

UMO NASANGIRA CANDULO:

Sono nkhuwona mwakwenelera ndalama kweniso vinthu vyakuthupi. Kale nkhaŵa na mtima wa ku njoŵe, kweni sono nkhukwiya luŵiro yayi. Sono nkhufipiraso mtima comene umoyo wane wamunthazi yayi.

Nkhukondwa kuŵa pa gulu la ŵanthu awo ŵakuteŵetera Yehova pa caru cose capasi. Pa gulu ili ŵanji ŵakusangana na masuzgo ghakupambanapambana kweni ŵakuteŵetera Ciuta mwakugomezgeka. Nkhukondwa comene kumalira nyengo yane na nkhongono zane pa kusopa Yehova na kucitira ŵanji viwemi, m’malo mwa kucita waka ivyo nkhukhumba.

“Sono Umoyo Wane Uli na Candulo.”​—IAN KING

  • CAKA ICO WAKABABIKIRA: 1963

  • UKO WAKABABIKIRA: ENGLAND

  • IVYO VIKAMUCITIKIRA: UMOYO UKAMUVUSKA

UMO NKHAŴIRA KALE:

Nkhababikira ku England, kweni apo nkhaŵa na vilimika 7 mbumba yithu yikasamira ku Australia. Tikakhalanga ku Gold Coast, malo ghakufikira ŵalendo mu msumba wa Queensland. Mbumba yithu yikaŵa yisambazi yayi, kweni vinthu vyakukhumbikwa pa umoyo tikaŵanga navyo.

Nangauli nkhalereka makora, kweni nkhakondwanga viŵi yayi. Umoyo ukanivuska comene. Adada ŵakamwanga comene moŵa. Ntheura nkhaŵatemwanga viŵi yayi cifukwa ŵakaloŵeranga comene kweniso ŵakacitiranga nkhaza amama. Kweni pamasinda nkhati namanya ivyo vikaŵacitikira apo ŵakagwiranga nchito ya usilikari ku Malaya (pasono Malaysia), nkhamba kupulikiska cifukwa ico ŵakacitiranga nthena.

Apo nkhaŵa ku sekondare nkhamba kumwa comene moŵa. Nkhaleka sukulu apo nkhaŵa na vyaka 16, na kunjira gulu la ŵasilikari awo ŵakacitanga nkhondo za mu maji. Nkhamba kumwa munkhwala wakuzweteska wongo na kukhweŵa comene hona. Kweniso moŵa ukaninjira comene. Pakwamba nkhamwanga comene kuumaliro wa sabata pera, kweni pamasinda nkhamba kumwa zuŵa lililose.

Apo nkhaŵa na vilimika vya m’ma 19 panji 20, nkhamba kukayikira usange Ciuta waliko. Nkhajifumbanga kuti, ‘Usange Ciuta waliko, cifukwa wuli wakuzomerezga kuti ŵanthu ŵasuzgikenge na kufwa?’ Nkhafika na pakulemba powemu ya kunena Ciuta cifukwa ca viheni vyose ivyo vikucitika mu caru.

Apo nkhaŵa na vilimika 23, nkhalireka gulu la nkhondo ili. Kufuma apo, nkhamba kugwira nchito zakupambanapambana ndipo nkhalutanga na ku vyaru vyakuwaro wuwo kwa caka cose. Kweni vyose ivi vikanovwira yayi kuti niŵe wakukondwa. Nkhaŵavya maghanoghano ghakujiŵikira vilato vyakuti nivifiske. Palije ico cikanikondweskanga. Nkhawonanga kuti kuŵa na nyumba, kuŵa pa nchito yakukhazikika, na kuŵa na udindo ukuru pa nchito, vyose ivi vikaŵa vyambura nchito kwa ine. Nkhakondwanga pekha para namwa moŵa na kutegherezga sumu.

Nkhukumbuka kuti nyengo yinyake nkhanweka comene kuti nimanye cilato ca umoyo. Yikaŵa nyengo iyo nkhaluta ku msasa wakumanyikwa comene wakuyuzgirako ŵanthu wa Auschwitz ku Poland. Nkhaŵa kuti naŵazgapo vya nkhaza izo zikacitikanga ku malo agha. Kweni nkhati nafika ku malo agha, na kuwona ukuru wa msasa uwu, vikanikhwaska comene. Nkhapulikiska yayi cifukwa ico ŵanthu ŵakacitiranga nkhaza za nthena ku ŵanyawo. Nkhukumbuka kuti nkhendanga mu msasa uku masozi ghakuthika ndipo nkhajifumbanga kuti, ‘Cifukwa wuli vili nthena?’

UMO BAIBOLO LIKASINTHIRA UMOYO WANE:

Nkhati nawerako ku vyaru vya kuwaro mu 1993, nkhamba kuŵazga Baibolo kuti nisange mazgoro pa mafumbo agha. Pakajumpha nyengo yitali yayi Ŵakaboni ŵa Yehova ŵaŵiri ŵakiza ku nyumba kwane. Ŵakanicemera ku ungano uwo ukacitikira ku stediyamu yapafupi ndipo nkhaluta ku ungano uwu.

Myezi yicoko waka pambere ungano uwu undacitike, nkhaŵa ku stediyamu yeneyiyi apo kukaŵa bola, kweni pakaŵa mphambano yikuru comene na ivyo vikacitika pa ungano uwu. Ŵakaboni ŵa Yehova pamoza na ŵana ŵawo ŵakaŵa ŵankharo yiwemi kweniso ŵakavwara makora. Ndipo nkhazizwa comene na ivyo nkhawona pa nyengo ya cakurya ca muhanya. Pa nyengo iyi, Ŵakaboni ŵakaŵa balali mu luŵaza lwa bola kurya cakurya cawo. Kweni ŵakati ŵawelera pa malo agho ŵakakhala, mu luŵaza mukaŵavya kaciswaswa nanga nkhamoza. Nakuti ŵanthu aŵa ŵakawonekanga kuti mbakukhorwa na ŵamtende, vinthu ivyo nane nkhavidokeranga. Palije nkhani iyo yikayowoyeka pa ungano uwu iyo nkhuyikumbuka, kweni nkhukumbuka waka nkharo yawo yakukondweska.

Mise iyi nkhakumbuka muvyara wane uyo wakaŵazganga Baibolo, na kulutapo ku visopa vyakupambanapambana. Muvyara wane uyu nyengo yinyake wakaniphalirapo kuti Yesu wakati munthu wangamanya cisopa caunenesko kwizira mu vipambi vyake. (Mateyu 7:15-20) Nkhamba kughanaghanira ico cikupangiska Ŵakaboni kuŵa ŵakupambana na ŵanji. Iyi ndiyo yikaŵa nyengo yakwamba kuti nambe kuŵa na cigomezgo ciwemi ca munthazi.

Sabata yakulondezgapo, Ŵakaboni ŵaŵiri awo ŵakanicemera ku ungano ŵakizaso ku nyumba kwane. Ŵakanipempha kuti ŵasambirenge nane Baibolo ndipo nkhazomera. Pamasinda nkhamba kuluta ku maungano ghawo gha mpingo.

Apo nkhasambiranga Baibolo, kaghanaghaniro kane kakasinthirathu pa umo nkhawoneranga Ciuta. Nkhamanya kuti ndiyo yayi wakupangiska vinthu viheni na masuzgo mu caru. Ndipo iyo vikumuŵinya comene para wakuwona ŵanthu ŵakucita viheni. (Genesis 6:6; Salmo 78:40, 41) Nkhaŵikapo mtima kuti nileke kukwenyerezga Yehova. Nkhakhumbanga kukondweska mtima wake. (Zintharika 27:11) Nkhaleka kumwa comene moŵa na kukhweŵa hona, nakutiso nkhaleka uzaghali. Mu Malici, 1994, nkhabapatizika kuŵa Kaboni wa Yehova.

UMO NASANGIRA CANDULO:

Sono nili wakukondwa kweniso wakukhorwa. Para nili na masuzgo nkhucimbilira ku moŵa yayi kuti nighamazge. M’malo mwake, nili kusambira kuyeghiska Yehova katundu wane.​—Salmo 55:22.

Sono pajumpha vyaka 10 kufuma apo nkhatolera Kaboni munyake zina lake Karen, uyo wali na mwana msungwana wankharo yiwemi zina lake Nella. Tose taŵatatu tikumalira nyengo yinandi mu upharazgi, kovwira ŵanji kuti ŵamanye unenesko wakukhwaskana na Ciuta. Sono umoyo wane uli na candulo.

^ ndime 11 Lakupharazgika na Ŵakaboni ŵa Yehova.