Чаа өртемчейге тайбың чаагай чуртталга

Бо чурукту көөрүңерге, сагыш-сеткилиңерге кандыг бодалдар кирип келир-дир? Силерниң чүрээңер мында көстүп турар — тайбыңны, аас-кежикти, чаагай чуртталганы күзевес тир бе? Күзевейн баар арга чок. Ынчалза-даа бо таарымчалыг байдал кажан бир чер кырынга тургустунуп келир деп бүзүрээри анаа-ла тоолчургу хоозун бодалдар ышкаш-тыр бе?

Чоннуң хөй кезии ынчаар бодап турар чадавас. Бо хүннерниң шын болуушкуннары — дайыннар, кем-херек үүлгедиишкиннери, аш-чут, аарыглар, кырып чөнүүрү — чүгле чамдыызын сагындырарга-ла ындыг болуп турар. Ынчалза-даа идегээриниң үндезини бар. Бурунгаар көрүп, Библия мынча деп турар: «бис [Бурганның] аазааны-биле, шын делгереп турар чаа дээрни болгаш чаа черни манап турар бис» (2 Петрдан 3:13; Исаия 65:17).

«Чаа дээр» болгаш «чаа чер» Библияныы-биле алыр болза — сөстүң дорт утказы биле чаа боттуг дээр азы чаа чер эвес. Бо чер болгаш бо дээр тергиин кылдыр чаяаттынган, ынчангаш олар мөңге артар деп Библия көргүзүп турар (Ырылар 88:37, 38; 103:5). «Чаа чер» — шынны сагып билир, чер кырында чурттап турар кижилерден тургустунар, «чаа дээр» — ол чер кырында кижилер ниитилелин дээрден башкарар тергиин Күрүне азы чазак. Ындыг-даа болза чаа чер азы магаданчыг чаа өртемчей турары ылап-ла шын бе?

Барымдаалап эскерер болзувусса, мындыг кайгамчык эки байдал, Бурганның чер кырынга баштайгы бодалының кезии болуп турар. Ол баштайгы эр, херээжен ийи кижини чер кырында Едем райынга (чыргал садынга) чурттадып  кааш, кайгамчыктыг эки даалга берген: «өзүп көвүдеңер, чер кырын долдуруңар, ону ээлеңер» (Бытие 1:28). Ийе Бурганның бодалы-биле, ол ийи кижи ажы-төлдүг болуп, бүгү чер кырынга чыргал сесерлиин тарадыр турганнар. Орайтады олар Бурганны дыңнавайн баргаш, мөңге чурттаар хүндүткелди чидиргеннер-даа болза, Бурганның эң баштайгы бодалы өскерилбээн. Ол чаа өртемчейге күүсеттинер ужурлуг! (Исаия 55:11).

Херек кырында, кажан Силер «бистиң Адавыс» деп мөргүлде Бурганның Күрүнези келзин деп дилеп тура, Ооң дээрде чазаа чер кырын хай-бачыттан хостааш, чаа өртемчейни башкарзын деп дилеп турарыңар ол (Матфейден 6:9). Ынчангаш Бурган бистиң мөргүлүвүске харыылаптар деп бүзүреп болур бис, чүге дизе Бурганның Сөзү: «шынны сагыыр кижилер чер кырын салгап, мөңге чурттаар» — деп аазаан (Ырылар 36:29).

Бурганның чаа өртемчейинге чуртталга

Бурганның Күрүнези чер кырынга деңнеп четпес йөрээлди эккеп, Бурганның бүгү чогаадыглары чыргазын дээн баштайгы бодалын күүседир. Бүдүүлүк болгаш көөр хөөн чок чорук соксааш, сөөлүнде барып чер кырынга кижи бүрүзү бот-боттарынга эргим өңнүктер болур. Бурган «чер кырында дайыннарны соксадыптар» — деп Библияда аазаан. «Чон чонче чеспек көдүрбес, дайыннажырынга өөренмес» (Ырылар 45:10; Исаия 2:4).

Сөөлүнде барып, бүгү чер кыры садка дөмей чыргал ораны болур. «Кургаг хову, куруг черлер хөглей бээр, ээн чурттар өөрүп, нарцисс ышкаш частып келир... Куруг черге суглар тыптып, ховуларга шапкын суглар ага бээр. Сугнуң көстүүшкүнү хөлче шилчип, суксаан чер сугнуң үндезини болур» (Исаия 35:1, 6, 7).

Чыргал ораны черге аас-кежиктиг болурунуң үндезини бар. Кижилер кажан-даа аъш-чемниң чедишпезинден аштавас. «Чер бодунуң чимизин берген» — деп Библияда бижиттинген  (Ырылар 66:7; 71:16). Кижи бүрүзү бодунуң ажылының үре-түңнелинге ханар, чүге дизе бистиң Чаяакчывыс аазан: «Виноградниктер тарып, ооң чимизин чиир... өскелер чизин дээш тарывас» (Исаия 65:21, 22).

Бурганның чаа өртемчейинге кижилер хөй кижилер чурттаар улуг чурттакчы бажыңнар азы эргижирээн казанактарга чурттавас, чүге-дизе Бурганның бодалы мындыг: «Бажыңнар туткаш, аңаа чурттаар... өске кижи чурттазын дээш тутпас». Библияның база-ла аазап турары-биле: «Ажылы түңнел чок барбас» (Исаия 65:21—23). Ынчан кижилер үре-түңнелдиг, таарзынар ажылдыг болур. Чурттаары чалгааранчыг эвес болур.

Удавас Бурганның Күрүнези Едем садынга турганы ышкаш тайбың харылзааны, дириг амытаннарның болгаш дириг амытаннар биле кижилерниң аразынга, катап тургузар. Библия мынча деп турар: «Бөрү биле хураган кады чурттаар; ирбиш биле анай кады чыдар, аныяк арзылаң, бызаа, шары кады турар, бичии уруг оларны чедер» (Исаия 11:6—9; Осия 2:18).

Чүгле бодап көрүңер даан: дываажаң черге мага-боттуң харыксыраары болгаш шупту аарыглар эмнеттине бээр. Бурганның Сөзү биске: «Чаңгыс-даа чурттакчы, аарып тур мен дивес» — деп бүзүреткен (Исаия 33:24). «Бурган оларның карааның чажын аштап бээр, өлүм база турбас, ыы-сыы-даа турбас, чүге-дизе бурунгузу эрткен» (Ажыдыышкын 21:4).

Канчап ол Силерге болдуна бээрил

Бурганнның чаа өртемчейинге чуртталга дугайында аазаашкын Силерниң чүрээңерни доктаамал дүвүреткен  боор. Ындыг-даа болза чамдык кижилер ол чыргалдыг байдалга бүзүрээри дээрге хөлүн эртир кайгамчыктыг деп санап турар, ынчалза-даа олар бистиң ынак Чаяакчывыстан болганда, албан боттаныр (Ырылар 144:16; Михей 4:4).

Бир эвес бис чер кырынга келир дываажаңга чурттаарын күзээр болзувусса, шыңгыы негелделерге дүүштүр чурттаары чугула болбайн канчаар. Иисус Бурганынга мөргүп тургаш бир кол негелдени айыткан: «Бо бар чуртталга мөңге, Сени-ле, чаңгыс шын Бурганны болгаш Сээң чоргусканың Иисус Христосту билзиннерем» (Иоанндан 17:3).

Ынчангаш бис шынап-ла Бурганның чаа өртемчейинге чурттаксаар болзувусса, баштай Бурганның күзели-биле таныжып алгаш, оон ону күүседир ужурлуг бис. Барымдаазы чүл дээрге — бистиң ынак Чаяакчывыстан келир йөрээлдеринге мөңге ханыгып чуртаары дээш: «Бо өртемчей болгаш ооң багай үүлгедилери эрте бээр. Бурганның күзелин күүседип турар кижи мөңге чурттап артар» (1 Иоанндан 2:17).

Шупту Библияның цитаталары Библияның Синодалдыг очулдурулгазындан алдынган