«Mi ta melel chakʼan chasaʼ Diose, mu xavikta li stestigotak Jeovae». Labal sba tajek laj kaʼi ti jech laj yalbeikune. Li vaʼ orae, yakalun xa ox xchanel Vivlia xchiʼuk li stestigotak Jeovae, pe yoʼ xanaʼik ti kʼu yuʼun labal sba tajek laj kaʼi li kʼusi laj yalbeikune, chkalboxuk jutuk kʼu toʼox yelan li jkuxlejale.

 Te livokʼ ta jteklum Quezaltepeque ta yosilal El Salvador. Oy 14 ta voʼ jchiʼiltak ta vokʼel, voʼon svakvoʼalun. Li jtot jmeʼe la xchanubtasikun sventa xi-ichʼvan ta mukʼ xchiʼuk sventa jtsak ta mukʼ li smantal ajvaliletike. Jech xtok, li stestigotak Jeovae tsvulaʼanunkutik sventa xchanubtasunkutik ta Vivlia, june Leonardo sbi. Pe muʼyuk jtsak ta mukʼ li chanubtasele xchiʼuk chʼabal lek li kʼusitik bat ta nopel kuʼune. Kʼalal la jta 14 jabilale, lik kuchʼ pox xchiʼuk jlik jlajes droga xchiʼuk kamigotak ta eskuela. Li kamigotake ta kʼunkʼun lik yiktaik li eskuelae, jaʼ bat xchiʼinik li pandiyae xchiʼuk jech la jpas ek. Te ch-echʼ kuʼunkutik kʼakʼal ta kayetik. Sventa jtabekutik stojol li jdrogakutike, ta jsibtaskutik li krixchanoetik yoʼ xakʼbunkutik takʼine xchiʼuk chi-elkʼajkutik.

 Jaʼ kʼot ta kutsʼ kalal li pandiyae, la jnop ti jaʼ mas skʼan xkichʼ ta mukʼe. Jun kʼakʼale, kʼalal jaʼo slajesoj droga li jun jchiʼil ta pandiyaile, lik stsak ta majel jun jlakʼna. Pe jaʼ kuch yuʼun li jlakʼnae, la stsak li kamigoe xchiʼuk la stak ta ikʼel polisia. Kʼalal jaʼo te xmichʼoj li kamigoe, kap tajek jol, jaʼ yuʼun lik jpotsʼkʼinbe ta teʼ li skaroe. Tsots la skʼanbun vokol ti mu jechuk jpase, pe muʼyuk jchʼun, la jlilinbe li sventanail skaroe xchiʼuk la jpotsʼkʼin-o ta jmoj.

 Jun kʼakʼale, kʼalal kichʼoj 18 jabile, li jpandiyakutike la stsak ta kʼop li polisiaetike. Voʼone ta ox jip batel jun bomba ti la jpas jtuke. Mu xvul ta jol kʼuxi ti te tʼom ta jkʼobe. Jaʼ noʼox xvul jutuk ta jol ti jutuk xa te tsakal laj kil li jbatsʼikʼobe, vaʼun liyal ta lum. Kʼalal tal jchʼulel te ta ospitale, laj yalbeikun ti la xtuchʼbeikun li jkʼobe, mak li jbatsʼichikine xchiʼuk mu xa xkil-o lek osil li jbatsʼisate.

 Kʼalal lilokʼ ta ospitale, bat jchaʼta li jpandiyae akʼo mi tsots lajemun. Ta tsʼakal jutuke, la stikʼun ta chukel li polisiae. Te ta yut chukinabe, mas to laj kamigoin li jpandiyeroetike. Jaʼ no me sakube ta jbutsʼkutik mariuana, te tsobol chmal kuʼunkutik kʼakʼal jaʼ to me sta yorail chivaykutike.

 Kʼalal jaʼo te tikʼilun ta chukele, ay skʼelun li Leonardoe. Kʼalal yakal chiloʼilajkutike, laj yilbun li jtatuaje ta jbatsʼikʼobe, xi la sjakʼbune: «¿Mi anaʼoj kʼusi skʼan xal li oxib punto atsʼibaoj ta akʼobe?». «An jnaʼoj kʼuxi un —xkut—, jaʼ skʼan xal sexo, droga xchiʼuk rock and roll». Pe xi la stakʼbune: «Chkal voʼone jaʼ skʼan xal ospital, chukinab xchiʼuk lajelal. La-ay xa ta ospital, avie tikʼilot ta chukel. ¿Xanaʼ kʼusi xa chtal?».

 Kʼot ta koʼonton li kʼusi laj yale, yuʼun melel li kʼusi laj yalbune. Li kʼusi yakal ta jpase xkoʼolaj ti yakal xa ta jokʼ jchʼenal jtuke. Li Leonardoe la sjakʼbun mi ta jkʼan ta jchan Vivlia, laj kalbe ti tanae. Jaʼ la sjelbun jkuxlejal li kʼusi la jchane. Yuʼun li Vivliae chchanubtasvan ti «tsokes jlekil talelaltik li xchiʼinel chopol krixchanoetike» (1 Korintios 15:33). Laj kakʼ venta ti kʼusi baʼyel skʼan jpase jaʼ ti jel li kamigotake. Sventa spas kuʼune, laj kikta xchiʼinel li pandiyae, jaʼ te lik batkun ti bu tstsob sbaik li stestigotak Jeova te ta yut chukinabe. Te ta tsobajele, laj kojtikin jun jchukel ti Andres sbi ti te laj yichʼ voʼ ta yut chukinabe. Jmoj lik veʼkunkutik li ta jujun sobe. Maʼuk xa ta jbutsʼ li mariuanae, yuʼun li kʼusi ta jpaskutik xchiʼuk Andres jujun sobe ta xkalbekutik skʼoplal junuk teksto ta Vivlia.

 Mu sjaliluke, li jchiʼiltak ta pandiyae laj yakʼik venta ti jelemun xa jutuke. Jun bankilal kuʼunkutike laj yalbun ti tskʼan chchiʼinun ta loʼile. Ta skoj ti mu xakʼik lokʼkun li ta pandiaye, lixiʼ, yuʼun la jnop ti oy kʼusi tspasbun mi laj kalbe li kʼusi oy ta koʼontone. Xi la sjakʼbune: «¿Kʼusi oy ta avoʼonton? Muʼyuk xa chatal kʼalal yorail ta jtsob jbatike, jaʼ xa te chabat ti bu tstsob sbaik li stestigotak Jeovae». Laj kalbe ti muʼyuk chkikta jba ta xchanel Vivliae, yuʼun ta jkʼan ta jel li jkuxlejale. Pe chʼayal to kʼot koʼonton, yuʼun laj yalbun ti muʼyuk chopol chaʼiike, jaʼ noʼox la venta mi melel xkal ti ta jkʼan chikʼot ta stestigo Jeovae. Xi to laj yalbune: «Mi ta melel chakʼan chasaʼ Diose, mu xavikta li stestigotak Jeovae. Ta jkʼupil kʼoptaot, te jkʼeltik mi xkom avuʼun. Lek li kʼusi oy ta avoʼontone, jaʼ tskoltaoxuk li stestigotak Jeovae. Kʼalal te toʼox oyun ta Estados Unidose, laj yakʼbeikun estudio, jlom kutsʼ kalale jaʼik stestigo Jeova. Mu xaxiʼ, jechuk xapas». Lixiʼ tajek, pe xkuxet koʼonton xtok. Ti kʼu yelan laj kaʼi jbae xkoʼolaj kʼuchaʼal jkot mut ti kol lokʼel ta snae. La jtojbe ta vokol li Jeovae, yuʼun laj kaʼibe smelol kʼalal xi laj yal li Jesuse: «Chavojtikinik li kʼusi melele xchiʼuk jaʼ chakʼ akolebalik li kʼusi melele» (Juan 8:32).

 Pe oy junantik ti jaʼik toʼox kamigotake laj yakʼikun ta preva, yuʼun laj to yakʼbeikun droga. Melel xkaltike, laj to jlajes bakʼintik. Pe tsots la jkʼanbe Dios ta orasion ti akʼo skoltaune, ta tsʼakale, kom kuʼun (Salmo 51:10, 11).

 Kʼalal lilokʼ ta chukele, la snopik ti jaʼ chlik jpas li kʼusi onoʼox nopem xkaʼie. Pe moʼoj, li-ay jaykoj ta chukinab sventa jcholbe mantal li jchukeletike. Li kamigotak toʼoxe jaʼ to te laj yakʼik venta ti jelemun xa ta melele. Pe mu jechuk la snopik li kajkontratake.

 Jun velta kʼalal jaʼo yakal ta jcholmantal xchiʼuk jun Testigoe, te setel kʼot ta jtsʼelkutik jun pandiya ti voʼone xa skontra sbaik xchiʼuk li jpandiya toʼoxe. Yichʼoj yabtejebik xchiʼuk tskʼan ox tsmilikun. Li buchʼu jchiʼuk batele muʼyuk xiʼ, kʼajomal ta slekil yoʼonton laj yalbe ti maʼuk xa jpandiyeroune. Kʼalal jaʼo chloʼilajike, chikap xa ox tajek, pe la jpajes jba. Laj onoʼox spotsʼbeikun majel xchiʼuk jamal laj yalbeikun ti mu xa xi-echʼ tee. Laje, la skoltaunkutik batel. Sjeloj xa ox jtalelal li Vivliae. Ta voʼne toʼoxe, persa ta jpak sutel kʼalal jech tspasbeikune. Pe ta jchʼun li tojobtasel ta 1 Tesalonisenses 5:15 ti chal ti ‹mu jpaktik sutel li kʼusi chopol chkichʼtik pasbele; ti jaʼ jpasbe jbatik li kʼusi leke›.

 Ti kʼu xa sjalil stestigoun Jeovae kakʼoj kip ti lekuk jtalelale. Mu kʼunuk chkaʼi, pe jaʼ skoltaojun li Jeovae, li tojobtaseletik oy ta Vivliae xchiʼuk li kamigotak ti jaʼik stestigo Jeova eke. Mu xa jkʼan jpas li kʼusitik toʼox la jpase (2 Pedro 2:22).

 Kʼalal muʼyuk toʼox ta jchan Vivliae, mal toʼox jsaʼ kʼop xchiʼuk lek xi-ilin. Chkale, voʼne chamemun ti manchukuk laj kikta li chopol bee. Li kʼusi la jchan ta Vivliae jaʼ la sjelbun li jkuxlejale. Laj kikta li kʼusitik chopol meʼinem ta koʼontone xchiʼuk muʼyuk xa ta jsaʼ ta kʼop li kajkontratake (Lukas 6:27). Jech xtok, oy xa kamigotak ti jaʼ chakʼik jchan li kʼusitik leke (Proverbios 13:20). Ximuyubaj xchiʼuk oy sbalil chkaʼi li jkuxlejale, yuʼun chitun ta stojolal jun Dios ti ch-akʼvan ta pertone (Isaías 1:18).

 Li ta 2006, li-ay ta chanob vun ti jaʼ noʼox xuʼ xbatik li buchʼutik muʼyuk yajnilike. Kʼalal echʼ jayib jabile, linupun xchiʼuk jun ermana ti lek tajek stalelale. Laj kil jun jtsebkutik. Avie, jaʼ mas kakʼoj ta koʼonton yakʼbel yil yantik li kʼusitik la jchan ta Vivlia ti la skoltaun ta jkuxlejale. Jech xtok, chitun ta mol li ta jtsobobbaile xchiʼuk ta jkolta li keremetik sventa mu stamik li chopol be jech kʼuchaʼal la jpase. Laj kikta xa sjokʼel li jchʼenal jtuke, avie jaʼ xa ta jtsʼun lek ta koʼonton li kʼusi yaloj chtal li Vivliae.