Poʼot xa xlaj skotol li vokolile

Yikʼaluk van oy junuk velta ta akuxlejal ti xi ajakʼojbe abae: «¿Kʼu yuʼun ti toj echʼem ep vokolil li ta Balumile?». Li krixchanoetike oy xa ta smilal jabil snupojik talel mukʼtikil vokolil ta skoj li pas kʼope, li povreale, li kʼusitik chkʼotanan ta pasel, jech kʼuchaʼal nikel, nojelal ta voʼ, ti epajem jpʼaj mantaletike, ti muʼyuk tukʼilale, li chameletike xchiʼuk li lajele. Oy xa ta sienal jabil li il vokolile yantik x-epaj batel. ¿Mi chkʼot van skʼakʼalil ti chlaj stekel taje?

Li stakʼobil ti tspat koʼontontike, jaʼ ti poʼot xa ta xlaj stekele. Li Vivlia ti jaʼ sKʼop Diose, xi onoʼox yaloje: «Li bochʼotic chopolique; acʼo me chasaʼic to, pero mu xa xataic o. Yan li bochʼotic biqʼuit chacʼ sbaique jaʼ chuʼuninic o li yosilalique; jun noʼox yoʼnton te oyic o». Pe ¿kʼu van sjalil jech taje? Li Vivliae xi tstakʼe: «Li bochʼo tucʼ yoʼntonique jaʼ chuʼuninic o li yosilique, jech jun yoʼnton te chnaquiic o» (Salmo 37:10, 11, 29).

Kʼalaluk mi kʼot skʼakʼalil ta xakʼbe slajeb choplejal xchiʼuk vokolil li Diose, li Balumile ta spas ta jun paraiso ti xuʼ te chnakiik ta sbatel osil li krixchanoetik ti xuʼ xmuyubajike xchiʼuk ti muʼyuk xa bu ch-ipajike. Li Vivliae kak xa onoʼox yaloj: «Li Diose ta scusbe loqʼuel scotol yaʼlel satic, jech muʼyuc xa bochʼo chcham, muʼyuc xa bochʼo chat yoʼnton, muʼyuc xa bochʼo ch-ocʼ, muʼyuc xa bochʼo cʼusi cʼux chaʼay» (Apocalipsis 21:4).

Li ta achʼ Balumil taje, ta xichʼik chaʼakʼbel xkuxlejal epal krixchanoetik ti lajemike sventa jech skʼupinik li bendisionetik taje. Li Vivliae xi chale: «Ta xchaʼcuxiic li bochʼotic lequique xchiʼuc li bochʼotic chopolique» (Hechos 24:15). Jaʼ yuʼun, li Jesuse jech laj yalbe jun chopol vinik ti la sutes yoʼonton xchiʼuk ti laj yakʼ xchʼunel yoʼonton ta stojolale: «Te ta jchiʼin jbatic ta lequilal», jaʼ xkaltik, ta paraiso (Lucas 23:43).

¿Kʼu yuʼun jech lik li vokolile?

Ti mi jech oy onoʼox ta yoʼonton Dios ti tskʼupin xkuxlejal li krixchanoetik xchiʼuk ti akʼo oyuk slekilalike, ¿kʼu yuʼun laj yakʼ akʼo oyuk vokolil chaʼa? Xchiʼuk ¿kʼu yuʼun muʼyuk to yakʼojbe slajeb ti toj voʼne xa slikel tale?

Kʼalaluk laj yichʼik pasel yuʼun Dios li Adán xchiʼuk Evae, li snopbenik xchiʼuk li sbekʼtalike lek tukʼ laj yichʼik pasbel. Jech noxtok, laj yichʼik akʼel ta jun nichimaltik, jaʼ xkaltik, ta jun paraiso xchiʼuk akʼbatik jun abtelal ti toj kʼupil sbae. Li sKʼop Diose xi chale: «Scotol li cʼusitic pasbil yuʼun Diose toj lec laj yil» (Génesis 1:31). Ti lajuk onoʼox xchʼunbeik smantal li Jpasvanej yuʼunike, tukʼ li yalab xnichʼnabik ti jechuke xchiʼuk pas ta paraiso spʼejel li Balumile. Jech te chkuxiik ox ta sbatel osil ti xmuyubajik noʼoxe xchiʼuk oyik ta lekilal ti jechuke.

Li Adán xchiʼuk Evae akʼbatik jun alakʼ sba matanal yuʼun li Diose, ti oy yuʼun skotol li krixchanoetike: akʼbat snopbenalik ta jujuntal, jaʼ xkaltik, ti xuʼ xnop yuʼunik ta jujuntal li kʼusi tskʼan tspasike. Jaʼ yuʼun mu xkoʼolajik kʼuchaʼal jun robot. Pe jech xtok un, sventa jech xmuyubajik-oe skʼan me lek stunes li snopbenik ta jujuntale: jaʼ ti skʼan xchʼunbeik smantal Diose. Li Diose xi chale: «Vuʼun li Mucʼul Diosun avuʼune, vuʼun ta jchanubtasot cʼusi lec ta pasel ta sventa alequilal; vuʼun ta jtojobtasot bu beal tscʼan chatam batel» (Isaías 48:17). Ta skoj ti muʼyuk lek ta xichʼ tunesel li nopbenalile tsots me vokolil chkʼot ta pasel, yuʼun li krixchanoetike mu jechuk laj yichʼik pasel ti tsventain sba stukik ti muʼyuk tsakik ta venta li Diose. Li Vivliae xi chale: «Mu yuʼunuc sba stuc ti jnaclejetique, ti mu xuʼ ta spas sba ta mantal stuquique» (Jeremías 10:23, SCʼop Dios ta Chamula).

Toj kʼux ta alel, pe li baʼyel jtot jmeʼtike yalojik mi xuʼ sventain sba stukik xchiʼuk ti jech xmuyubajik-oe. Ti kʼalaluk jech la spʼajik li Ajvalilal yuʼun Diose mu xa bu xkoltaatik xchiʼuk te lik talel li mulile. Jaʼ jech lik li svokolike, lik malubikuk vaʼun jech ilajik. Li voʼotik ek une, te kichʼojtik talel li mulile xchiʼuk li lajele (Romanos 5:12).

Li kʼusi mas tsots skʼoplale: buchʼu staʼo ch-ajvalilaj

Li Diose ¿kʼu yuʼun muʼyuk laj yakʼbe slajeb li Adán xchiʼuk Evae, vaʼun spas ta achʼ jun vinik xchiʼuk jun ants? Yuʼun laj yichʼ chopol loʼiltael ti jaʼ ajvalil ta vinajel xchiʼuk ta Balumile, jaʼ xkaltik, chibalkʼoptabat ti jaʼ staʼo ch-ajvalilaje. Li kʼusi mas tsots skʼoplale jaʼ liʼe: ¿buchʼu staʼo ch-ajvalilaj xchiʼuk buchʼu ti mas lek ch-ajvalilaje? Jech noxtok, ¿mi jaʼ van lek ti tsventain sba stuk li krixchanoe? Li krixchanoetike akʼbilik to kʼuk sjalil ti akʼo spas li kʼusi tskʼan yoʼontonike, mi laj une, li Diose jaʼ to me te ta xal li kʼusi mas lek ta stojolalike, mi jaʼ ti chchʼunbat smantale o mi jaʼ ti tsventain sba stukike. Ta sventa taj ne skʼan jal x-echʼ sventa spasik preva ep ta tos ajvalil, kʼux-elan jeltos ta xchapan sloʼilik, kʼux-elan jeltos ta saʼ stakʼinik xchiʼuk li jeltos relijionetike. Ta skotol taj ne muʼyuk chbeiltasatik yuʼun li Diose.

¿Kʼusi van kʼotem ta pasel un? Oy xa ta smilal jabiletik kuxiem tal li krixchanoetike pe yakʼojik venta ti jaʼ kʼotem ta pasel li kʼusitik toj xibal sbae. Jaʼ onoʼox jech li echʼ sigloe mas to toj chopol kʼusi kʼot ta pasel, cham sien miyonetik li krixchanoetik ta skoj li mukʼtikil pas kʼope, ti te tsakal skʼoplalik noxtok li buchʼutik chamik ta xchibal mukʼta pas kʼop ta spʼejel Balumile. Jech noxtok, li ta jkʼakʼaliltike toj echʼ noʼox li jpʼaj mantaletike xchiʼuk li jmajbailetike. Li stunesel drogaetik avi kʼakʼale yantik x-epaj batel. Li chameletik chichʼ tael ta lutsʼbaile yantik xa x-epaj tajmek. Li viʼnale xchiʼuk li chameletike ta smiyonal noʼox krixchanoetik tsmil jujun jabil. Muʼyuk xa yutsil slekil li utsʼ-alaliletik ta buyuk noʼoxe. Xkaʼibetik lek smelolal ti mu junuk ajvalil liʼ ta Balumil xchapaj yuʼun li vokoliletik taje. Mi junuk buchʼu kʼusi pasem yuʼun ta sventa li malubele, li chamele xchiʼuk li lajele.

 Li kʼusitik chkʼot ta pasel ta stojolal li krixchanoetik avi kʼakʼale jaʼ jech tajmek li kʼuyelan chal Vivliae. Li sKʼop Diose chal ti kuxulutik ta «slajebal cʼacʼale», jaʼ xkaltik, slajeb li kʼusitik oy tanae, skʼakʼalil ti «ta to xlic tsots vocol[e]». Jaʼ jech yakal chkʼot ta pasel li kʼusi onoʼox chal Vivlia ti xie: «Yan li bochʼotic toj chopolique xchiʼuc li jloʼlavanejetique, yoʼto echʼem ta soquic o batel» (2 Timoteo 3:1-5, 13).

Poʼot xa xlaj skotol li vokolile

Li kʼusitik chkiltik chkʼot ta pasele jaʼ svinajeb ti poʼot xa xlaj skʼoplal ti tspas yaʼi preva tsventain sba stuk li krixchanoe, ti toj chopol kʼotem ta pasel yuʼunike. Xkiltik lek ti ajvalil liʼ ta Balumil ti nom oy ta stojolal li Jpasvanej yuʼune mi jaʼuk onoʼox kʼusi xuʼ lek xkʼot ta pasel yuʼun, jaʼ noʼox li ajvalilal yuʼun Diose xuʼ chakʼbutik lekilal, muyubajel, kuxlejal sbatel osil xchiʼuk ti chakʼbe slajeb skotol li chameletike. Li Jeovae poʼot xa me xakʼbe slajeb li vokolile xchiʼuk li choplejale yuʼun poʼot xa sta skʼakʼalil ti kʼu sjalil yakʼoj to akʼo oyuke. Poʼot xa me xchapan skotol li kʼusitik tspas krixchanoetike xchiʼuk ti chakʼbe slajeb skotol li kʼusitik toj chopole.

Jun albil kʼop ta Vivliae xi chale: «Cʼalal jaʼo ochemic ta ajvalilal li ajvaliletic leʼe [jaʼ li ajvaliletik ta jkʼakʼaliltike], li Dios te oy ta vinajele ta sliques jun ajvalil [te ta vinajel]; muʼyuc bochʼo xuʼ chtuchʼbat yabtel, [...] jaʼ ta stsal, jaʼ ta slajesbe scʼoplal scotol li yantic ajvaliletique [jaʼ li ajvaliletik ta jkʼakʼaliltike]; yan li stuque jʼechʼel te chcom o sbatel osil» (Daniel 2:44). Li chanubtasel mas tsots skʼoplal ta Vivliae jaʼ ti chchaʼta yav li Ajvalilal yuʼun Jeovae. Pe sventa jech chkʼot ta pasel ne jaʼ ta stunes li Ajvalilal tspas Jesuse. Li Jesuse kak xa onoʼox yaloj kʼusi jtos svinajeb li «slajebal cʼacʼal[...]» ti kʼalal xi laj yale: «Persa baʼyuc ta xichʼ cholel ta sbejel banamil li Lequil Aʼyej ta jventae; jaʼ to ta xtal li slajebal cʼacʼale», xi (Mateo 24:14).

Kʼalaluk mi tal li slajebal kʼakʼale, ¿buchʼutik kuxul chkomik? Li Vivliae xi tstakʼe: «Yuʼun li bochʼotic tucʼ yoʼntonique te chnaquiic o ta banamil; li bochʼotic lequique jʼechʼel te oyic o. Yan li bochʼotic chopolique ta xichʼic nutsel loqʼuel; li jtoybaetique ta xichʼic bulel loqʼuel» (Proverbios 2:21, 22). Li buchʼutik tukʼ yoʼontonike jaʼ li buchʼutik chchanik kʼusi tskʼan yoʼonton Jeovae xchiʼuk ti chakʼ ta xkuxlejalike. Li Jesuse xi laj yale: «Ti jech ta xcuxiic sbatel osile, yuʼun xayotquinicot ti atuc noʼox batsʼi cuxul Diosote, xchiʼuc xotquinic noxtoc li Jesucristo laj atac tale» (Juan 17:3). Jech ta melel, «li banamile [jaʼ xkaltik, li krixchanoetike] [...] ta onoʼox xlaj, yan li bochʼo jaʼ tspasilan cʼusi tscʼan yoʼnton Diose jaʼ ta xcuxi sbatel osil» (1 Juan 2:17).