Te li-ayan ta Székesfehérvár, jun jteklum ta Hungría ti oy xa mas ta mil jabil te oye. Kʼux ta alel, pe mu xchʼay-o ta jnopben li kʼusitik kʼotanuk ta pasel li ta Xchibal Mukʼta Paskʼop ta spʼejel Balumile.

Te lichʼi xchiʼuk jmukʼtot xchiʼuk jyaya. Mu xchʼay ta jol kʼu toʼox yelanik, mas to li jyaya ti Elisabeth sbie. Li stuke jaʼ la xchanubtasun ta sventa Dios. Jech xtok, kʼalal oxib toʼox jabilale la xchanubtasun ta spasel li orasion sventa Padrenuestroe, yuʼun skotol akʼobal ta jpasilankutik. Akʼo mi jech, li orasion taje jaʼ to laj kaʼibe lek smelolal kʼalal 30 xaʼox jabilale.

Jaʼ la skʼelikun li jmukʼtot xchiʼuk jyaya kʼalal bikʼitun toʼoxe, yuʼun kʼakʼal-akʼobal ch-abtejik li jtot jmeʼ yoʼ smanik jpʼejuk kuni nakutike. Pe li kutsʼ kalale nopem xaʼiik tstsob sbaik ta chabchab sabado sventa jmoj tsobol chiveʼkutik. Te oy-o ta jnopben skotol li kʼusitik ta jpaskutik li vaʼ kʼakʼal taje.

Li ta sjabilal 1958, laj onoʼox staik li kʼusi oy ta yoʼontonik li jtot jmeʼe. Man onoʼox yuʼunik li jnakutike. ¡Vaʼun jmoj xa linakikutik un! Limuyubaj tajek. Pe muʼyuk jalij ti ximuyubaje, yuʼun vakib u ta tsʼakale cham ta kanser li jtote.

Solel lajem likom. Xvul ta jol ti xi chkalbe li Diose: «La jkʼanbot vokol ti xakolta li jtote. Yuʼun ta jnaʼ tajek. ¿Kʼu yuʼun ti muʼyuk laj achikintabune?». Ta jkʼan tajek ta jnaʼ bu oy li jtote. Xi ta jakʼbe jbae: «¿Mi bat van ta vinajel o mi laj-o van ta j-echʼel?». Chkitʼixta li kʼoxetik ti kuxul to stot smeʼike.

Ta epal jabil jutuk mu skotol kʼakʼal libat li ta mukinale. Ta jkejan jba li ta smukinal jtote xchiʼuk xi chkalbe li Diose: «Avokoluk akʼbun jnaʼ bu oy li jtote». Ta jkʼanbe xtok ti akʼo skoltaun ta yaʼibel smelolal ti kʼu yuʼun la spasutike.

 Kʼalal oxlajuneb xaʼox jabilale lik jchan alemán kʼop, yuʼun la jnop ti xuʼ skoltaun li epal livroetik ta alemán sventa stakʼ li kʼusitik ta jakʼbe jbae. Li ta 1967 bat chanunajkun ta jteklum Jena, ti jaʼ toʼox te tsakal skʼoplal li ta Alemania orientale. Jaʼ la jchan tajek li vunetik sventa jfilosofoetik ta Alemaniae, mas to li bu chalbe srasonaltak ti kʼu yuʼun kuxul li krixchanoe. Akʼo mi oy kʼusi lekik te laj jchan, pe muʼyuk la stakʼbun li kʼusi ta jkʼan ta jnaʼe. Jech oxal muʼyuk laj kikta jba ta skʼanbel Dios ti akʼo skoltaune.

Lisut bal ta Hungría li ta sjabilal 1970 xchiʼuk te laj kojtikin li Rose ti jaʼ li buchʼu linupun xchiʼuk ta tsʼakale. Li vaʼ kʼakʼal taje, li Hungriae ventainbil toʼox yuʼun comunismo, jaʼ yuʼun li jatavkutik batel ta Austria kʼalal muʼyuk toʼox jal jnupunelkutike. Li kʼusi jnopojkutike jaʼ ti chibatkutik ta Sydney (Autralia) yoʼ bu nakal li juntote.

La jta noʼox kabtel li ta Austriae. Oy jun kʼakʼal, li jchiʼil ta abtele laj yalbun ti xuʼ skoltaun Vivlia ta stakʼel li kʼusitik ta jakʼbe jbae xchiʼuk laj yakʼbun chaʼlik livro ti chalbe skʼoplal Vivliae. Mu jaluk la jchan-o, pe ta jkʼan to ta jnabe mas smelolal, jaʼ yuʼun la jtsʼibabe batel li stestigotak Jeova sventa stakbeikun tal yan vunetike.

Kʼalal jaʼo lokʼ jun jabil jnupunelkutike la svulaʼanunkutik jun kerem ti jaʼ stestigo Jeovae. Laj yichʼbun tal li vunetik ti jtaoj ta kʼanele xchiʼuk laj yalbun mi ta jkʼan chanubtasel ta Vivlia. Ta anil noʼox la jchʼam li chanubtasele. Oy tajek ta koʼonton xchanel, jaʼ yuʼun la jkʼan ti akʼo svulaʼanun chib velta ta xemanae xchiʼuk chanib to ora chichanunaj jujukoj.

Limuyubaj tajek yuʼun li kʼusi yakal ta jchan ta Vivlia xchiʼuk li stestigotak Jeovae. Kʼalal laj yakʼbeikun kil ti jaʼ Jeovae sbi li Dios li ta Jvivlia ti jaʼ ta húngaro kʼope, solel chʼayal to kʼot koʼonton yuʼun. Oy xaʼox ta 27 jabil ti chikʼotilan ta mixae, pe mi junuk velta kaʼioj ti jaʼ Jeova sbi li Diose. Solel labal sba laj kaʼi ti kʼun ta aʼiel xchiʼuk ti stakʼ chʼunel li kʼusi chal Vivliae. Jtos li kʼusi la jchane jaʼ ti mu kʼusi snaʼik li animaetike, xkoʼolaj kʼuchaʼal ochem tajek svayelik (Eclesiastés 9:5, 10; Juan 11:11-15). Jech xtok laj kaʼibe smelolal ti chtal jun achʼ balumil ti bu «muʼyuc xa bochʼo chcham[e]» (Apocalipsis 21:3, 4). Ta jkʼan ta jkʼel yan velta li jtote, yuʼun jpatoj koʼonton ti ‹oy chaʼkuxesel› li ta achʼ balumile (Hechos 24:15).

Ta sjunul yoʼonton la skoltaun li kajnile, jech oxal anil lichʼikutik ta mantal, yuʼun ta chib noʼox u tsuts kuʼunkutik xchanel li livroe. Chikʼotilankutik ta skotol li tsobajeletik tspasik li stestigotak Jeovae. Toj labal sba laj kilkutik ti chkʼanvanike, ti lek chchʼamvanike xchiʼuk ti jmoj tsobolike (Juan 13:34, 35).

Li ta sjabilal 1976, li ajvalil ta Australiae laj yakʼ ti te xibatkutik ta nakleje. Kʼalal likʼotkutike la jsaʼkutik li stestigotak Jeovae, solel lek la xchʼamunkutik. Li ta 1978 li-ochkutik ta stestigo Jeova.

Jaʼ to la jtabe stakʼobil li kʼusi jal laj yakʼ tal jvokole. Jech xtok la jta jun jtot ti stuk noʼox jeche, ti jaʼ li Jeovae (Santiago 4:8). Pe maʼuk noʼox taje, yuʼun avie jpatoj koʼonton ta jchaʼkʼel li jtot li ta Paraiso yaloj chakʼ Jeovae (Juan 5:28, 29).

Li ta 1989 lisutkutik batel ta Hungría sventa chbat kalbekutik kʼusi la jchankutik ta Vivlia li kutsʼ kalalkutike, li kamigotakutike xchiʼuk yan krixchanoetik. Ta sienal xa noʼox krixchanoetik jchanubtasojkutik ta Vivlia, taje jaʼ jun mukʼta matanal chkaʼikutik. Mas ta 70 jaʼik xa stestigotak Jeova, taje te tsakal skʼoplal li kuni meʼ eke.

Vuklajuneb jabil xivokolet la jkʼanbe Dios ti akʼo stakʼbun li kʼusi oy ta koʼonton ta jnaʼe, echʼem xa tal 39 jabil ti la stakʼbune. Ta to jpas orasion li avie, pe xi xa noʼox chkalbe li Diose: «Jtot ta vinajel, kolaval ti laj atakʼbun li j-orasion kʼalal keremun toʼoxe».