Pho kpẹ obo revun rọyen

Diesorọ Iseri ri Jihova Ruẹ Erẹ Evo-o?

Diesorọ Iseri ri Jihova Ruẹ Erẹ Evo-o?

 Mavọ yen Iseri ri Jihova sa vwọ riẹn erẹ rẹ Ọghẹnẹ rhiabọreyọ?

 Tavwen Iseri ri Jihova ki brorhiẹn sẹ ayen che vwobọ vwẹ oka erẹ evo, ayen ka fuẹrẹn oborẹ Baibol na ta kpahọn. Erẹ evọ vwọso obo ri Baibol na tare. Vwẹ ẹdia nana, Iseri ri Jihova che se vwobọ vwẹ oka erẹ tiọyen na-a. Ẹkẹvuọvo, vwọ kpahen erẹ efa, Oseri ọvuọvo yen che brorhiẹn komobọ rere o vwo “vwo omamọ rẹ udu kẹ Ọghẹnẹ kugbe ihwo rẹ akpọ.”​—Iruo rẹ Iyinkọn Na 24:16.

 Enana yen enọ evo rẹ Iseri ri Jihova nọ oma rayen ọke rẹ ayen de che brorhiẹn sẹ ayen vwobọ vwẹ oka rẹ erẹ evo. a

  •   Ọyen orẹ rọ vwọso oborẹ Baibol na tare?

     Odjekẹ ri Baibol: “Vrẹn nẹ ohri rẹ ayen, gba hẹriẹ oma nẹ ayen, eriyin Ọrovwohwo tare, Wọ vwẹ obọ te emu ogbegbe-e.”​—2 Kọrẹnt 6:​15-​17.

     Ayen se vwo sioma rayen riẹriẹriẹ vwo nẹ iyono re vwọso oborẹ Baibol na tare, Iseri ri Jihova vwobọ vwẹ erẹ ri churobọ si erọnvwọn na-a.

     Erẹ ri churobọ si esegbuyota kpahen eghene efa yẹrẹ a vwọ ga ẹghẹnẹ efa. Jesu da ta: “Ọrovwohwo Ọghẹnẹ ọye wo shiguẹ kẹ, ọye ọvo wo je ga.” (Matiu 4:​10) Vwo nene uchebro ri Baibol nana, Iseri ri Jihova ruẹ erẹ ri Easter, May Day yẹrẹ Krismasi-i, kidie i churobọ si ẹga ra vwọ kẹ eghene efa vwọ vrẹ Jihova. Vwọ vrẹ enana, o ji vwo erẹ efa rẹ ayen vwobọ vwọ-ọ, kerẹ.

    •  Kwanzaa. Odẹ na Kwanzaa “nẹ matunda ya kwanza vwẹ Swahili rhe, o mudiaphiyọ ‘omamọ rẹsosuọ,’ ọnana djephia nẹ orẹ rẹ orhọ rẹsosuọ na yen o nurhe, a niyẹnrẹn rọyen vwẹ ikuegbe rẹ ihwo rẹ Africa.” (Encyclopedia of Black Studies) Dede nẹ ihwo evo nẹ Kwanzaa phiyọ orẹ rẹ ẹga-a, ọbe rẹ Encyclopedia of African Religion djere phiyọ orẹ rẹ orhọ rẹ ihwo rẹ Africa ruẹ, vwẹ ọke nana, ayen reyọ omamọ rẹsosuọ na “vwọ kpahotọ kẹ eghẹnẹ vẹ esẹ rayen ride ri ghwure kerẹ akpẹvwẹ vwọ kẹ ayen.” Irueru nana yen e mu Kwanzaa rọ dia orẹ rẹ ihwo rẹ Africa vẹ America kpahen.

      Kwanzaa

    •  Mid-Autumn Festival. Ọnana “orẹ re vwo brọghọ phiyọ ọghẹnẹ rẹ emeranvwe rọ dia aye oma.” (Holidays, Festivals, and Celebrations of the World Dictionary) Ọnana ẹga “rẹ eya rẹ uwevwin da nuẹ uyovwin kpotọ vwọ kẹ ọghẹnẹ rẹ emeranvwe na.”​—Religions of the World​—A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices.

    •  Nauruz (Nowruz). “Evo usun rẹ erẹ nana nẹ ẹga rẹ Zoroastrianism rhe, ọnana ọvo usun rẹ ẹdẹ rọ ma fon kparobọ vwẹ ikalẹnda ri Zoroastrian rẹ awanre. . . . Ẹwẹn rẹ Oghẹruvo, ra je riẹn phiyọ [Rapithwin], rẹ Ẹwẹn rẹ Ekpahen Ọgangan djẹ ro otọ vwẹ ọke rẹ ekpahen, e dedire sasasa vwẹ oghẹruvo vwẹ ẹdẹ ri Nowruz vwo nene ikalẹnda ri Zoroastrian.”​—United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.

    •  Shab-e Yalda. Ọbe na Sufism in the Secret History of Persia tare nẹ ọnana orẹ ra ria vwọ karophiyọ winter solstice, rọ dia ẹdẹ rẹ uvo rọyen ma krẹn, ason rọyen me gron vwevunrẹ ukpe na, o “churobọ si ẹga ra vwọ kẹ Mithra,” rọ dia ọghẹnẹ rẹ elo. Ihwo evo je tanẹ ọ sa dianẹ orẹ nana churobọ si ẹga rẹ ihwo ri Rom vẹ Grik vwọ kẹ ọghẹnẹ rẹ ọnre na. b

    •  Ẹkpẹvwẹ. Kerẹ Kwanzaa, ọnana obo ri nẹ orẹ orhọ rẹ awanre rhe, ro brọghọ phiyọ eghẹnẹ sansan oma. Ọke vwọ yanran na, “ishọshi da vwẹ uphẹn kẹ ẹkuruemu awanre nana nẹ e mọmọ rọ ẹga rayen.”​—A Great and Godly Adventure​—The Pilgrims and the Myth of the First Thanksgiving.

     Erẹ re mu kpahen imuẹro ghevweghe yẹrẹ imuẹro kpahen uyovwin eyovwon. Baibol na tare nẹ ihwo ri ‘mu imẹjẹ phiyọ otọ kẹ ọghẹnẹ rẹ Uyovwin Eyovwon’ hẹ usun rẹ ihwo re “sen Ọrovwohwo na.” (Aizaya 65:11) Ọtiọyena, Iseri ri Jihova vwobọ vwẹ oka rẹ erẹ tiọye-en, kerẹ:

    •  Ivan Kupala. Ọbe na, The A to Z of Belarus da ta: “Vwo nene ẹkuruemu evo ri titiri, ihwo tare nẹ siẹrẹ ẹdẹ rẹ [Ivan Kupala] de te, ẹgba rẹ oghẹresan vọn ophephe na, e se vwo evo usun rẹ ẹgba na siẹrẹ e de fiudugberi ji yovwon uyovwin.” Ivan Kupala ọyen orẹ rẹ igiye ruẹ vwọ karophiyọ summer solstice, rọ dia ẹdẹ uvo me gron vwẹ ukpe na. Ẹkẹvuọvo, ọbe na Encyclopedia of Contemporary Russian Culture tare nẹ, “ọke rẹ igiye vwo rhiabọreyọ esegbuyota rẹ Inenikristi nu, e de ku orẹ rẹ igiye na vwọba ọ rẹ Ishọshi na, ri ruẹ orẹ vwọ kẹ Jọn ro bru ihwo phiyame.”

    •  Lunar New Year (Chinese New Year yẹrẹ Korean New Year). “Ọke nana de te vwẹ ukpe na, obo re dia emu rẹ ukaro vwọ kẹ ihwo rẹ orua, igbeyan, yẹrẹ eriẹnvwe yen ayen vwo brọghọ phiyọ eghẹnẹ vẹ ẹwẹn na oma, nẹrhovwo uyovwin eyovwon vwọ kẹ ukpe rọ kpaherọ, kugbe ayen vwo ru oborẹ ayen se ru eje rere emu erhuvwu vwo te ayen obọ vwẹ ukpe na.” (Mooncakes and Hungry Ghosts​—Festivals of China) Vwẹ idjerhe vuọvo na, Korean New Year “churobọ si ẹga ra vwọ kẹ esẹ ride ri ghwure, irueru rẹ ẹga re ruẹ vwọ djẹ ẹwẹn umwemwu kugbe ayen vwo ru oborẹ ayen se ru eje rere emu erhuvwu vwo te ayen obọ vwẹ Ukpe Kpokpọ na, ayen ji vwobọ vwẹ epha ẹbọ rere ayen se vwo vughe oborẹ Ukpe Kpokpọ na cha vwọ phia.”​—Encyclopedia of New Year’s Holidays Worldwide.

      Chinese New Year

     Erẹ re mu vwọ kpahen uyono rẹ erhi ghwẹ-ẹ. Baibol tarọ phephẹn nẹ erhi ghwẹ. (Izikiẹl 18:4) Ọtiọyena, Iseri ri Jihova vwobọ vwẹ erẹ ri titi oka rẹ esegbuyota tiọyen na-a, kerẹ:

    •  All Souls’ Day (Ẹdẹ rẹ Ihwo ri Ghwure). Kirobo rẹ New Catholic Encyclopedia tare, ọnana ẹdẹ re vwo “brọghọ phiyọ ihwo ri ghwure eje oma. Vwo nẹ omarẹ 500 C.E. ri te omarẹ 1500 C.E. ihwo buebun vwo imuẹro nẹ erhi rehẹ evun rẹ ipọgatri vwomaphia vwẹ ẹdẹ nana kerẹ erienda, oghwokpo yẹrẹ erhi kugbe efa tiọyen re yan guọnọ ihwo re vwẹ oja riọ ayen vwẹ ọke rẹ ayen vwọ hẹ akpọ vẹ ẹwẹn ayen vwo gboja kẹ ihwo tiọyena.”

    •  Orẹ ri Qingming (Ch’ing Ming) kugbe Orẹ ri Hungry Ghost. A vwẹ erẹ ivẹ nana vwo brọghọ phiyọ esẹ ride ri ghwure oma. Ọbe na, Celebrating Life Customs Around the World​—From Baby Showers to Funerals, tare nẹ “e mu emuọre vẹ idi ro me je ohwo ro ghwuru na vẹ ẹbe re họhọ igho kpo asan ushi rọyen kerẹ izobo.” A me torhẹ ayen ejobi kugbe “rere ọ sa vwọ mrẹ emu re, mrẹ udi da ji vwo igho vwẹ obọ.” Ọbe na je tanẹ, “vwẹ Emeranvwe ri Hungry Ghost na, ihwo buebun vwẹ ason yena vwo imuẹro nẹ ihwo ri ghwure na vẹ ihwo ri ji yerẹn vwo orukugbe rẹ ọkpẹkpẹkpẹ vwọ vrẹ ason efa, ọtiọyena, ọyen obo re ghanre ra vwọ ga ihwo ri ghwure, e mi ji brọghọ phiyọ esẹ ride ri ghwure oma.”

    •  Chuseok. The Korean Tradition of Religion, Society, and Ethics tare nẹ orẹ nana shekpahen “emuọre vẹ iwaini ra cha vwọ kpahotọ kẹ erhi rẹ ohwo ro ghwure na.” Izobo yena dje “esegbuyota rẹ ihwo vwori nẹ erhi ghwẹ-ẹ.”

     Erẹ ri churobọ si uruemu rẹ orhan. Baibol na da ta: “Ohwo rọ mraro, eyẹ ọbuepha eyẹ ohwo rọ mrorẹ eyẹ ọbo rọ ghwa ihwo ria, eyẹ ohwo ro ruẹ inehweri, eyẹ ohwo ro nene irivwi ta ota, . . . gbe ẹgua rẹ Ọrovwohwo.” (Urhi Rivẹ 18:10-​12) A vwọ kẹnoma kẹ uruemu orhan riẹriẹriẹ​—ji te uruemu ra vwọ fan otọ rẹ isio (ọnana ẹbẹre ọvo rẹ epha ẹbọ)​—Iseri ri Jihova ruẹ orẹ rẹ Halloween kakaka-a, yẹrẹ erẹ efa kerẹ:

    •  Sinhala vẹ Tamil New Year. “Orẹ nana shekpahen re vwo ruẹ erọnvwọn evo vwẹ ọke rẹ ihwo re fan otọ isio bruru nẹ ọ cha ghwa uyovwin eyovwon rhe.”​—Encyclopedia of Sri Lanka.

    •  Songkran. Ọnana orẹ rẹ ihwo rẹ Asia, orẹ nana rẹ ihwo rẹ Asia ruẹ na “nẹ ephẹrẹ ri Sanskrit rhe, . . . ro mudiaphiyọ ‘ẹyan’ yẹrẹ ‘ewene.’ [Orẹ na] jokaphiyọ oborẹ uvo na yan ro ẹko rẹ isio re se Aries vwẹ orua rẹ zodiac.”​—Food, Feasts, and Faith​—An Encyclopedia of Food Culture in World Religions.

     Erẹ ri churobọ si ẹga ra ga vwẹ otọ rẹ Urhi ri Mosis, rẹ izobo ri Jesu phioba phiyọ. Baibol na da ta: “Kristi hẹ oba rẹ Urhi na.” (Rom 10:4) Inenikristi je mrẹ erere vwo nẹ iyono rehẹ evun rẹ Irhi ra vwọ kẹ emọ rẹ Izrẹl rẹ ọke awanre na. Ẹkẹvuọvo, ayen vwobọ vwẹ erẹ na-a, marhọ, erẹ re riobọ phiyọ Mesaya na, rẹ Inenikristi vwo imuẹro kpahen nẹ ọ rhire. Baibol na da ta: “Enana ejobi na uhoho rẹ obo re cha vwẹ obaro; ẹkẹvuọvo oma na ọ ri Kristi.” (Kọlose 2:​17) Vwọba, kidie nẹ erẹ tiọyena ru ọhọre rayen gba nure, ayen ji churobọ si ẹkuruemu evo ri gbevwọso obo ri Baibol na tare, ọtiọyena, Iseri ri Jihova vwobọ vwẹ erẹ rehẹ obotọ na-a, kerẹ:

    •  Hanukkah. E ru orẹ nana vwọ karophiyọ uwevwin rẹ ẹga rẹ ihwo ri Ju vwẹ Jerusalẹm ra rhoma vwo mu. Dedena, Baibol na tare nẹ Jesu rhe dia Orherẹn Rode “rọ marho ejobi kugbe omamọ rẹ utughẹ [yẹrẹ, uwevwin rẹ ẹga] rọ gbare . . . (rẹ a vwẹ obọ ru-u, kọye hẹ, ọ dia ọ rẹ emama nana-a).” (Hibru 9:​11) Vwọ kẹ Inenikristi, a reyọ uwevwin rẹ ẹga rẹ ẹwẹn na vwo wene ọ re rhiẹromrẹ na rọhẹ Jerusalẹm.

    •  Rosh Hashanah. Ọnana ẹdẹ rẹsosuọ vwẹ ukpe rẹ ihwo ri Ju. E de ruẹ orẹ nana vwẹ ọke awanre, a vwẹ erọnvwọn sansan vwo ze kẹ Ọghẹnẹ. (Ukeri 29:​1-6) Ẹkẹvuọvo, Jesu kristi rọ dia Mesaya na nẹrhẹ “izobo re ze . . . daji,” i gbi fiemu kẹ Ọghẹnẹ-ẹ.​—Daniẹl 9:​26, 27.

  •   Ọyen orẹ ro titi okugbe rẹ ẹga ri vwo esegbuyota re fẹnẹ ohwohwo?

     Odjekẹ ri Baibol: “Didi okugbe . . . otu ri segbuyota vẹ otu ri je segbuyota vwo kẹ oma?”​—2 Kọrẹnt 6:​15-​17.

     Dede nẹ Iseri ri Jihova nene irivẹ rayen yerẹn kuẹgbe vwọrẹ ufuoma ji muọghọ vwọ kẹ esegbuyota rẹ ohwo ọvuọvo, jẹ ayen kẹnoma kẹ erẹ ri titẹ okugbe rẹ ẹga sansan vwẹ idjerhe nana.

     A vwọ ria orẹ vwọ kẹ ihwo ri titiri vwẹ ẹga yẹrẹ e vwo vwobọ vwẹ irueru ri titẹ okugbe rẹ ẹga ri vwo esegbuyota re fẹnẹ ohwohwo. Ọke rẹ Ọghẹnẹ vwo sun ihwo rẹ Izrẹl awanre ro otọ ọkpokpọ, rọ dia otọ rẹ egọdjọ dia, Ọghẹnẹ da vuẹ ayen: “Wọ vẹ ayen re ọphọ-ọ eyẹ edjọ raye-en. . . . Wọ da ga edjọ rayen, ke cha dia ufi kẹ wẹ.” (Eyanno 23:32, 33) Ọtiọyena, Iseri ri Jihova vwobọ vwẹ oka erẹ tiọyena-a, erẹ kerẹ:

    •  Loy Krathong. Vwẹ ọke rẹ orẹ rẹ ihwo ri Thai nana, “ihwo ruẹ obere ra ghwẹ ẹbe phiyọ, ayen mi phi ikando vẹ urhe rẹ isẹnsi phiyọ, kẹ ayen che siobọno ro ame. Ayen vwo imuẹro nẹ o muẹ jẹ erhi eyovwon nene oma. E ru orẹ nana vwo brọghọ phiyọ ichiyin ọfuanfon ri Buddha yan jovwo.”​—Encyclopedia of Buddhism.

    •  National Repentance Day. Ohwo rẹ igọmeti ọvo da ta vwẹ ọbe rọ ghwa iyẹnrẹn re se The National vwẹ Papua New Guinean: Ihwo ri vwobọ vwẹ irueru nana, eyen ihwo re “rhọnvwe [phiyọ] esegbuyota kiriguo ro suẹn Inenikristi.” Ọ je tanẹ ẹdẹ yena “toroba iyono rẹ Inenikristi vwẹ ẹkuotọ na.”

    •  Vesak. “Ọnana yen ẹdẹ rọ ma fon vwẹ ẹdẹ efuanfon ri Buddha eje, a ria orẹ rẹ evwiẹ ri Buddha, ughwu (Nirvana) kugbe uyono rọ vwọ phia.”​—Holidays, Festivals, and Celebrations of the World Dictionary.

      Vesak

     Erẹ re mu kpahen iyono rẹ ẹga ri nẹ Baibol na rhe-e. Jesu ta kẹ ilori rẹ ẹga: “Ovwan da vwẹ uruemu rẹ ovwan gbe urhi rẹ Ọghẹnẹ ku.” Ọ je ta kpahen ayen nẹ ẹga rayen ofefe kidie ayen “vwẹ uruemu rayen yono ihwo.” (Matiu 15:​6, 9) Kidie nẹ Iseri ri Jihova vwẹ ẹro ọghanghanre vwo ni orhọesio nana, ọnana kọ nẹrhẹ ayen kẹnoma kẹ erẹ rẹ ẹga buebun.

    •  Epiphany (Three Kings’ Day, Timkat, yẹrẹ Los Reyes Magos). E ru orẹ nana vwọ karophiyọ omaebrophiyame ri Jesu yẹrẹ ọke rẹ ihwo ri yono kpahen isio ra vwọ mrẹ re vwo vwiẹ nu. A vwẹ orẹ nana “vwọ rhẹriẹ erẹ rẹ igiye evo ri titi eghẹnẹ rẹ ame rọ djẹ ọkẹre, ọghẹnẹ rẹ iphori ve urhie [spring festivals] vwo kpo orẹ rẹ Inenikristi.” (The Christmas Encyclopedia) Timkat, rọ je dia orẹ rọ họherọ “je vwo asan rọ da tonphiyọ.”​—Encyclopedia of Society and Culture in the Ancient World.

    •  Orẹ rẹ Assumption of the Virgin Mary. E ruẹ orẹ nana vẹ imuẹro nẹ oni ri Jesu vwẹ ugboma rọyen re rhiẹromrẹ vwo kpo odjuvwu. Ọbe na Religion and Society​—Encyclopedia of Fundamentalism da ta: “Ọnana imuẹro rẹ Inenikristi rẹsosuọ na vwori-i, Baibol na je ta ota kpahọ-ọn.”

    •  Orẹ rẹ Evun-ẹmrẹ Ọfuanfon. “Evun-ẹmrẹ Ọfuanfon [ri Meri] dia uyono ri Baibol na-a . . . ọyena uyono rẹ Ishọshi.”​—New Catholic Encyclopedia.

    •  Lent. Ọbe ri New Catholic Encyclopedia tare nẹ a vwẹ ọke rẹ okurhẹriẹ vẹ owẹnvwe echiro nana vwo mu vwẹ “ẹgbukpe ujorin ẹne re wanre,” rọ vrẹ ikpe 200 re vwo si Baibol na re nu. Vwọ kpahen ẹdẹ rẹsosuọ ri Lent, ọbe na da je ta: “Ẹkuruemu rẹ ihwo re fuevun vwọ vwẹ iwurhie ghworo arhare rayen vwẹ Ash Wednesday, ọyen ihwo vwobọ vwọ vwẹ akpọneje rhanvwe ọke ri Synod ri Benevento vwẹ 1091.”

    •  Meskel (yẹrẹ, Maskal). Ọbe na Encyclopedia of Society and Culture in the Medieval World tare nẹ a ria ọrẹ rẹ ihwo rẹ Ethiopia nana vwọ karophiyọ “ẹmrẹ rẹ Agbagba rẹ Uyota na (agbagba re hwe Jesu mu), womarẹ ayen vwọ vwẹ erhanre rode vwo muẹ ji gbeha riariẹ.” Ẹkẹvuọvo, Iseri ri Jihova vwẹ agbagba vwọba ga ẹga-a.

  •   Ọyen orẹ re vwo brọghọ phiyọ ihworakpọ, ukoko, yẹrẹ ẹkuotọ oma?

     Odjekẹ ri Baibol: “Enẹ Ọrovwohwo tare: Ekan kẹ ohwo rọ vwẹ ẹro so ohwo rẹ akpọ rọ vwẹ uvwo ru ẹgba rọye, rẹ udu rọye rhẹriẹ jẹn Ọrovwohwo vwo.”​—Jerimaya 17:5.

     Dede nẹ ayen dje ọdavwaro phia kẹ ihworakpọ kerẹ ayen, ayen tobọ je nẹrhovwo vwọ kẹ ayen, jẹ Iseri ri Jihova vwobọ vwẹ oka irueru yena-a, yẹrẹ erẹ kerẹ:

     Erẹ re vwo brọghọ phiyọ osun yẹrẹ ohwo ro titiri oma. Baibol na da ta: “Chuko ku ohwo rẹ akpọ rọ vwẹ unwe wẹn, kidie o firi?” (Aizaya 2:​22) Eriyina, Iseri ri Jihova vwobọ vwẹ erẹ tiọyena-a, kerẹ udje, orẹ rẹ ẹdẹ re vwiẹ ovie yẹrẹ ovie aye.

     E vwo yeren aphiala. Iseri ri Jihova ruẹ orẹ ri Flag Day na-a. Diesorọ? Kidie Baibol na tare nẹ e ‘si oma avwanre nu ẹma.’ (1 Jọn 5:​21) Ihwo evo nonẹna nẹ aphiala na phiyọ oma ra vwẹ ẹga kẹ-ẹ​—ẹkẹvuọvo, ogbikuegbe Carlton J. H. Hayes de si: “Aphiala na rhi hirhephiyọ oka rẹ esegbuyota kugbe orọnvwọn rẹsosuọ rẹ ẹkuotọ vwẹ ẹga kẹ.”

     Erẹ re vwo brọghọ phiyọ ihwo re ni phiyọ ihwo efuanfon oma. Die yen phiare ọke ọshare ọvo ro vwo oshọẹdjẹ rẹ Ọghẹnẹ vwọ nuẹ uyovwin kpotọ kẹ ọyinkọn Pita? Baibol na da ta: “Pita da kparọ vrẹn tanẹ, vrẹn mudia; Mẹvwẹ ohwo rẹ akpọ.” (Iruo rẹ Iyinkọn Na 10:25, 26) Ọ vwọ dianẹ Pita yẹrẹ iyinkọn ichekọ na rhọnvwere nẹ a vwẹ ẹga kẹ ayen yẹrẹ e brọghọ rẹ oghẹresan phiyọ ayen oma-a na, Iseri ri Jihova vwobọ vwẹ irueru yẹrẹ erẹ re vwo brọghọ phiyọ ihwo re ni phiyọ ihwo efuanfon oma-a, erẹ kerẹ:

    •  All Saints’ Day. “Orẹ re vwo brọghọ phiyọ ihwo efuanfon eje oma . . . Ọtonphiyọ rọyen muẹro-o.”​—New Catholic Encyclopedia.

    •  Fiesta of Our Lady of Guadalupe. A vwẹ orẹ nana vwo brọghọ phiyọ “ohwo ọfuanfon rọ sẹro ri Mexico,” ihwo evo vwo imuẹro nẹ Meri rọ dia oni ri Jesu yen ohwo na. A tare nẹ ọ vwomaphia kẹ ohwo ọvo ghevweghe vwẹ ukpe ri 1531.​—The Greenwood Encyclopedia of Latino Literature.

      Fiesta of Our Lady of Guadalupe

    •  Name Day. Ọbe na Celebrating Life Customs Around the World​—From Baby Showers to Funerals da ta: “Ọnana ẹdẹ rẹ orẹ vwọ kẹ ohwo ọfuanfon ro vwo odẹ re mu vwọ kẹ ọmọ vwẹ ọke rẹ omaebrophiyame rọyen yẹrẹ vwẹ ọke ro de dje esegbuyota rọyen phia vwẹ irueru rẹ ishọshi na.” Ọ je tanẹ “ihwo ruẹ erọnvwọn ri churobọ si ẹga vwẹ ẹdẹ yena.”

     Erẹ re vwo nudje fikirẹ oborẹ ẹkuotọ yẹrẹ usuon se vwo yovwinphiyọ. Baibol na da ta: “O yoma re vwo sioma nu vwẹ evun rẹ Ọrovwohwo nọ ra de vwẹ ẹro so ihwo.” (Une rẹ Ejiro 118:​8, 9) Iseri ri Jihova vwomaba irueru rẹ Youth Day yẹrẹ Women’s Day rẹ ihwo ruẹ na-a, kidie ayen vwẹroso Ọghẹnẹ nẹ ọyen che si ebẹnbẹn rẹ akpọ na no, ọ dia ihworakpọ-ọ. Fikirẹ iroro vuọvo na, ayen je ria orẹ rẹ Emancipation Day yẹrẹ efa re họherọ-ọ. Ukperẹ ọtiọyen, ayen vwẹroso Uvie rẹ Ọghẹnẹ nẹ ọyen che si uruemu rẹ omaẹfẹnẹ vẹ orhiẹn rẹ ehuhu no.​—Rom 2:​11; 8:​21.

  •   Ọyen orẹ ro djephia nẹ ẹkuotọ yẹrẹ orere ọvo yovwin nẹ efa?

     Odjekẹ ri Baibol: “Ọghẹnẹ ghwẹ oma hẹ abọvo jẹ ọvo vwo-o; ẹkẹvuọvo vwẹ ẹgborho kẹgborho ohwo rọ djẹ oshọ rọye ro de ru obo ri shehọ ọye ọ reyọ.”​—Iruo rẹ Iyinkọn Na 10:34, 35.

     Dede nẹ Iseri ri Jihova vwẹ ẹro ọghanghanre vwo ni asan rẹ ayen nurhe, ayen vwobọ vwẹ erẹ ri djephia nẹ ẹkuotọ yẹrẹ orere evo yovwin nẹ efa-a, kerẹ.

     Irueru re vwo brọghọ phiyọ isodje oma. Ukperẹ ayen vwo bicha ofovwin, Jesu da vuẹ idibo rọyen: “Guọnọ ivwighrẹ wẹn, nẹ ẹrhovwo kẹ ihwo ri kpokpo uwe.” (Matiu 5:​44) Ọtiọyena, Iseri ri Jihova vwobọ vwẹ irueru re vwo brọghọ phiyọ isodje oma-a, ọtiọyen ji te erẹ kerẹ:

    •  Anzac Day. “Anzac mudiaphiyọ Australian and New Zealand Army Corps, ememerha na, Anzac Day de rhi hirhephiyọ ẹdẹ ra vwọ karophiyọ ihwo re hweri vwẹ ofovwin.”​—Historical Dictionary of Australia.

    •  Veterans Day (Remembrance Day, Remembrance Sunday, yẹrẹ Memorial Day). A ria orẹ nana vwọ brọghọ phiyọ “isodje re se veterans oma vẹ ihwo re hweri vwẹ ofovwin rẹ ẹkuotọ na.”​—Encyclopædia Britannica.

     A vwọ ria orẹ rẹ ugbomọphẹn rẹ ẹkuotọ yẹrẹ obo re phia vwẹ ẹkuotọ na wanre. Vwọ kpahen idibo rọyen, Jesu da ta: “Ayen dia e rẹ akpọ na-a.” (Jọn 17:16) Dede nẹ ọma vwerhen Iseri ri Jihova siẹrẹ ayen de yono kpahen obo re phia wanre vwẹ ẹkuotọ na, jẹ ayen vwobọ vwẹ erẹ tiọyena-a, erẹ kerẹ:

    •  AAustralia Day. Vwo nene Worldmark Encyclopedia of Cultures and Daily Life, a ria orẹ nana vwọ karophiyọ “ẹdẹ rẹ isodje ri British vwọ kpare aphiala kpenu vwo ghwoghwo nẹ Australia re dia ẹkuotọ kpokpọ rọhẹ otọ usuon rayen vwẹ ukpe ri 1788.”

    •  Guy Fawkes Day. Ọnana “ẹdẹ rẹ orẹ ra ria vwẹ ẹkuotọ na vwọ karophiyọ owọẹjẹ ri Guy Fawkes vẹ ihwo ri Catholic evo jẹre ro shefia vwẹ 1605, ayen guọnọ hwe King James I vẹ ẹko rẹ ihwo rehẹ usuon rẹ England.”​—A Dictionary of English Folklore.

    •  Independence Day. Vwẹ ẹkuotọ buebun, ọnana “ẹdẹ ra rhuẹrẹphiyọ vwẹ ẹkuotọ na, rẹ ayen vwọ ria orẹ rẹ ugbomọphẹn rẹ ẹkuotọ rayen.”​—Merriam-Webster’s Unabridged Dictionary.

  •   Ọyen orẹ ro churobọ si uruemu ri jẹfuọn yẹrẹ ọfanrhiẹn?

     Odjekẹ ri Baibol: “Ọke rọ wanre na te kẹ eruo rẹ obo ri Keferi guọnọ ruẹ, ri ruẹ fanrhiẹ fanrhiẹ, urhuru sivwe, idi-ẹda, re mrẹ ọre ghọghọ, idi emuo, ẹdjọ ro gbegọ.”​—1 Pita 4:3.

     Vwo nene odjekẹ nana, Iseri ri Jihova kẹnoma kẹ erẹ ra da da udi vroma, ipati re de ruẹ fanrhiẹn fanrhiẹn. Oma vwerhen Iseri ri Jihova siẹrẹ ayen vẹ igbeyan rayen da ghwọrọ ọke riakpọ kuẹgbe, ayen ji se brọrhiẹn sẹ ayen da emerha rẹ udi ro mu ohwo yẹrẹ da-a. Ayen davwẹngba vwo nene obo ri Baibol na tare: “Ọtiọye na, owenẹ wọ rere eyẹ wọ dare, eyẹ kemu kemu wo ruru, ru ayen ejobi vwọ kẹ urinrin rẹ Ọghẹnẹ.”​—1 Kọrẹnt 10:31.

     Ọtiọyena, Iseri ri Jihova vwobọ vwẹ orẹ re ruẹ kukpe kukpe vwẹ orere-e yẹrẹ erẹ efa ri titẹ uruemu ri jẹfuọn ri Baibol na brorhiẹn hwe-e. Ọnana churobọ si orẹ rẹ ihwo ri Ju re se Purim. Ọbe na Essential Judaism tare nẹ, dede nẹ o krire ra vwọ ria orẹ ri Purim vwọ karophiyọ esivwon rẹ ihwo ri Ju vwẹ 500 B.C.E., jẹ asaọkiephana, “o rhi hirhephiyọ erẹ ri jẹfuọn kerẹ Mardi Gras.” Vwọ kẹ ihwo buebun ri vwobọ vwọ, “ọyen ọke ra vwọ sẹn osẹnvwe vwẹ idjerhe san, (ọke buebun na, ọshare me sẹn osẹnvwe rẹ aye), uruemu ro jefo, udi ẹda vroma, vẹ e vwo do edo.”

 Iseri ri Jihova ri vwobọ vwẹ erẹ evo-o ji vwo ẹguọnọ rẹ ihwo rẹ orua rayen?

 E. Baibol yono avwanre nẹ e vwo ẹguọnọ rẹ ihwo rẹ orua rẹ avwanre eje ji muọghọ kẹ ayen, o toro esegbuyota rẹ ayen vwori-i. (1 Pita 3:​1, 2, 7) Vwọrẹ uyota, siẹrẹ Oseri ri Jihova ọvo da dobọ rẹ oka erẹ evo ji, ọnana da ihwo rẹ orua rọyen, ivun tobọ miovwon ayen yẹrẹ no nẹ a sen ayen. Fikirẹ ọnana, Iseri ri Jihova buebun ke jowọ rẹ ayen vwo dje ẹguọnọ rayen phia vwọ kẹ ihwo rẹ orua rayen, ayen vwẹ aghwanre vwọ vuẹ ayen oboresorọ rẹ ayen vwo brorhiẹn yena. Buebun Iseri ri Jihova ki bru ayen ra vwẹ ọke efa.

 Iseri ri Jihova vuẹ ihwo nẹ ayen vwobọ vwẹ oka rẹ erẹ evo-o?

 Ẹjo. Ayen vwo imuẹro nẹ dohwo vẹ orhiẹn rọyen yen che bru. (Joshua 24:15) Iseri ri Jihova “mu ọghọ kẹ ihwo ejobi,” o toro ẹga rẹ ayen nurhe-e.​—1 Pita 2:​17.

a Uyovwinrota nana kere erẹ eje rẹ Iseri ri Jihova kẹnoma kẹ-ẹ, o je ta ota kpahen odjekẹ ri Baibol eje ri churobọ si aye-en.

b Mithra, Mithraism, Christmas Day & Yalda, rẹ K. E. Eduljee siri, aruọbe 31-33.