Nḓila Ya U Funza Vhana Nga Ha Mudzimu—Ndi Maitele Afhio Ane A Shuma?

“Milayo ine nda U laya ṋamusi nga i dzule í mbiluni yau. U i kokomedze kha vhana vhau; U ambe yone wó dzula nḓuni yau, na musi wó fara lwendo, misi U tshi yo’ lala na misi U tshi vuwa.”—DOITERONOMIO 6:6, 7.

NGA zwiṅwe zwifhinga vhabebi vha nga tsikeledzwa nga vhuḓifhinduleli ha u gudisa vhana vhavho. Naho zwo ralo, musi vha tshi ṱoḓa nyeletshedzo vha nga kha ḓi ḓaḓiswa nga mafhungo manzhi ane vha a pfa kana u a vhala. Kanzhi mashaka na dzikhonani vha ṱavhanyela u vha ṋea nyeletshedzo. Dzibugu, dzimagazini na Inthanethe zwi anzela u ṋea vhabebi nyeletshedzo nnzhi dzine nga tshiṅwe tshifhinga dza hanedzana.

Kha ḽiṅwe sia, Bivhili a i ṋei vhabebi nyeletshedzo i shumaho ya zwine vha fanela u funza vhana vhavho fhedzi, fhedzi i dovha ya vha ṋea vhulivhisi nga ha nḓila ine vha fanela u vha funza ngayo. Samusi ndimana dza Bivhili dzo redzwaho afho nṱha dzi tshi zwi sumbedza, vhabebi vha fanela u wana nḓila dza u amba na vhana vhavho nga ha Mudzimu ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe. Afho fhasi ri ḓo haseledza nga ha nyeletshedzo nṋa dzo thewaho Bivhilini dze dza thusa vhabebi vhanzhi u funza vhana vhavho nga ha Mudzimu.

1. Funzani vhana vhaṋu nga ha tsiko. Muapostola Paulo o ṅwala uri: “Naho zwiṅwe kha Ene zwí sa vhonali, maanḓa awe a sá fheli na uri ndi Mudzimu nangoho zwi ṱalukanyiwa nga u elekanya mishumo yawe tshee shango ḽa sikiwa; zwino-ha vhathu a vha na tshiné vha kona u ḓi-landula ngatsho’.” (Vha-Roma 1:20) Vhabebi vha nga thusa vhukuma vhana vhavho uri vha vhe na vhushaka na Mudzimu nga u vha thusa uri vha pfesese na u vhona uri tsiko ya Mudzimu ndi ya ndeme lungafhani, na u thusa vhana uri vha ṱalukanye uri ndi pfaneleo dzifhio dza Mudzimu dzine dza vhonala kha tsiko yawe.

Yesu o shumisa yeneyi nḓila musi a tshi funza vhafunziwa vhawe. Sa tsumbo, o ri: “Lavhelesani zwiṋoni zwa ṱaḓulu; a zwi zwali, a zwi kaṋi, a zwi kuvhanganyeli maḓuluni; khotsi-aṋu wa ṱaḓulu a ḓi zwi ṋea zwiḽiwa. Inwi a ni zwi fhiri kule kani?” (Mateo 6:26) Henefha Yesu o ombedzela pfaneleo dza Yehova dzine dza vha lufuno na tshilidzi. Fhedzi o ita na u thusa vhafunziwa vhawe uri vha elekanye nga nḓila ye Mudzimu a sumbedza ngayo vhana vhawe dzenedzo pfaneleo.

Salomo Khosi ya vhuṱali o amba nga ha vhuṱali he Mudzimu a vhu ṋea vhusunzi nahone o shumisa zwenezwi zwikhokhonono u itela u funza ngudo ya ndeme. O ṅwala uri: “Mubva-ḓiwe, tshimbila u vhone kuitele kwa vhusunzi, U kone u ṱalifha. Honoho, a vhu na mulangi, a  vhu na mukoma, a vhu na muvhusi. Hone vhu lugisa zwiḽiwa tshilimo; vhu kuvhanganya zwa u ḽa tshifhefho.” (Mirero 6:6-8) Ndi nḓila ine ya vha na maanḓa vhukuma ya u funza nga ha ndeme ya u ḓivhetshela zwipikwa na u shumisa nungo dze ra dzi ṋewa nga Mudzimu u itela u zwi swikelela!

Vhabebi vha nga edzisa nḓila i bvelelaho ye Yesu na Salomo vha funza ngayo arali vha ita zwi tevhelaho: (1) Vha vhudzisa vhana vhavho uri ndi zwimela na zwipuka zwifhio zwine vha zwi takalela. (2) Vha guda zwo engedzeaho nga ha zwenezwo zwimela na zwipuka sa muṱa. (3) Vha wana zwine vha nga zwi funza vhana vhavho nga ha Mudzimu kha yeneyo tsiko.

2. Edzisani nḓila ye Yesu a vha a tshi fara ngayo vhe a vha funza. Kha vhathu vhoṱhe vhe vha vhuya vha tshila, Yesu ndi ene we a amba zwithu zwa ndeme vhukuma. Naho zwo ralo, o fhedza vhunzhi ha tshifhinga tshawe a tshi khou vhudzisa dzimbudziso. O vha e na dzangalelo ḽihulwane kha mahumbulele na maḓipfele a vhathu vhe a vha funza. (Mateo 17:24, 25; Marko 8:27-29) Nga hu fanaho, hu na zwithu zwinzhi zwa ndeme zwine vhabebi vha fanela u zwi funza vhana vhavho. Naho zwo ralo, u itela uri vha bvelele, vha fanela u edzisa Yesu nahone vha ṱuṱuwedze vhana vhavho uri vha ambe maḓipfele avho vho vhofholowa.

Vhabebi vha fanela u ita mini arali vhana vha sa pfi kana vha tshi lenga u guda zwiṅwe zwithu zwa ndeme? Ṱhogomelani nḓila ye Yesu a funza ngayo vhaapostola. Nga zwiṅwe zwifhinga vho vha vha tshi ṱaṱa khani nahone vha tshi lenga u pfesesa uri u ḓiṱukufhadza zwi a vhuyedza. Naho zwo ralo, Yesu o vha a sa fheli mbilu nahone o dovholola lunzhi-lunzhi uri vha fanela u ḓiṱukufhadza. (Marko 9:33, 34; Luka 9:46-48; 22:24, 25) Vhabebi vhane vha edzisa Yesu vha khakhulula vhana vhavho vha sa fheli mbilu nahone arali zwi tshi ṱoḓea, vha dovholola pfunzo nthihi u swikela vhana vha tshi pfesesa uri yeneyo pfunzo ndi ya ndeme. *

3. Funzani nga u vha tsumbo. Ndi zwavhuḓi uri vhabebi vha thetshelese nyeletshedzo ye muapostola Paulo a i ṋea Vhakriste vha Roma. O vha ṅwalela uri: “Iwe-ha ané wa funza vhaṅwe khee Ú sa ḓi-funzi? U tshi laya wa ri: U songo tswa! iwe wa tswa?”—Vha-Roma 2:21, 22.

Yeneyo nyeletshedzo i a pfala ngauri vhana vha ṱuṱuwedzwa nga zwine vhabebi vha zwi ita u fhira zwine vha zwi amba. Zwi re zwone ndi uri vhabebi vhane vha ita zwine vha amba kanzhi vha vha na vhana vhane vha thetshelesa.

4. Thomani musi a tshee muṱuku. Timotheo we a shumisana na muapostola Paulo kha mushumo wa vhurumiwa o vha e na bvumo ḽavhuḓi he a vha a tshi dzula hone. (Mishumo 16:1, 2) Tshiṅwe tshiitisi ndi uri o funzwa “maṅwalo makhethwa . . . u bva hanani.” Mme a Timotheo na makhulu wawe a vho ngo mu vhalela Maṅwalo fhedzi, fhedzi vho dovha vha mu thusa uri a elekanye nga mafhungo-ngoho a re kha eneo maṅwalo.—2 Timotheo 1:5; 3:14, 15.

Hune Na Nga Wana Hone Thuso

Ṱhanzi dza Yehova dzo bveledza khandiso nnzhi dzo itelwaho u thusa vhabebi uri vha funze vhana vhavho nga ha Mudzimu. Dziṅwe dzo ṅwalelwa vhana nga ho khetheaho. Dziṅwe dzi thusa vhabebi na vhana vhavho vha re miṅwahani ya vhufumi uri vha kone u davhidzana vho vhofholowa. *

Ndi ngoho uri musi vhabebi vha sa athu funza vhana vhavho nga ha Mudzimu, vha fanela u ḓivha phindulo dza dziṅwe mbudziso dzi konḓaho dzine vhana vha nga kha ḓi dzi vhudzisa. Sa tsumbo, ni nga fhindula hani mbudziso dzi tevhelaho: Ndi ngani Mudzimu a tshi tendela tshengelo? Ndi ifhio ndivho ya Mudzimu nga ḽifhasi? Vhafu vha ngafhi? Ṱhanzi dza Yehova vha ḓo takalela u ni thusa u wana phindulo dza dzenedzo mbudziso na dziṅwe u itela uri inwi na muṱa waṋu ni sendele tsini na Mudzimu.—Yakobo 4:8.

[Ṱhaluso dzi re magumoni a siaṱari]