Konttenttiyaa bessa

Nabbabiyaageetu Oyshaa

Nabbabiyaageetu Oyshaa

Nabbabiyaageetu Oyshaa

Geeshsha Maxaafay issi ura bonchchuwawu ushshaa burccukkuwaa xoqqu oottidi haratuura issippe uyiyoogaa yootiyoobi baawa; shin Yihoowa Markkati hegaa ayssi ixxiyoonaa?

Issi ura bonchchuwawu woyniyaa (woy hara mattoyiya ushshaa) burccukkuwaa xoqqu oottidi haratuura issippe uyiyo hanotay biittappe biittan dummatikkonne, daro gamˈˈidabanne aakkidaba. Hegaa oottiyaageeti issi issitoo bantta burccukkuwaa domˈˈissoosona. Burccukkuwaa xoqqu oottanaadan shoobbiyaagee darotoo issi urawu ufayssaa, payyatettaa, adussa bariyaa woy hegaa malabaa amottiyoogaa yootanaadan shoobbees. Hankko asati qassi maayidoogaa yootoosona woy bantta burccukkuwaa denttidi ushshaa uyoosona. Daroti hegaa qohennabadaaninne loˈˈo maaradan xeellikkokka, Yihoowa Markkati ixxiyo loˈˈo gaasoy deˈees.

Hegee Kiristtaaneti issi urawu ufayssaanne payyatettaa amottenna gishshataassa gidenna. Oosuwaa kaalettiya citay beni wode Kiristtaanetussi xaafido dabddaabbiyaa wurssettan “payya deˈite,” woykko “saro de7ite” yaagiis. (Oosuwaa 15:29) Qassi tumuppe Xoossawu goynniya issoti issoti kawota hagaadan giidosona: “Ta godai . . . merinau de7o” woy “Kawoi merinau de7o.”—1 Kawotu Maxaafaa 1:31; Nahimiyaa 2:3.

SHin, issi ura bonchchuwawu ushshaa burccukkuwaa xoqqu oottidi haratuura issippe uyiyoogawu denddoy aybee? Ichchashe 1, 1968 Wochchiyo Keelay Zi Insaykilopiidiya Britaanika (1910), Paydo 13, sinttaa 121ppe ekkidi hagaadan giis: “Haratussi payyatetta amottanawu burccukko woyniyaa goˈettiyo meezee beni wode worddo xoossatussinne hayqqidaageetussi yarshshiyo haymaanoote wogaappe yiidaba gidennan aggenna. Roomatinne Giriiketi qumaa miyo wode ushshaa yarshshuwaa gussoosona, qassi bantta Xoossatanne hayqqidaageeta bonchchanawu woyniyaa uyoosona.” Eti he yarshshota yarshshiyo wode geella ushshaa uyiyoogaanne asawu payyatettaa amottiyoogaakka he Insaykilopiidee yootiis.

Haˈˈikka hegaa malee? Internashinal Handbuuk on Alkohol end Kalcher giyo xuufee 1995n hagaadan giis: “ Ha wodiyan asay haratu bonchchuwawu ushshaa burccukkuwaa xoqqu oottiyo wode haymaanoote wogawu giidi oottana xayikkonne, hegee beni wode suuttaa woy woyniyaa mala geeshsha giidi qoppiyoobaa Xoossatussi yarshshiyoonne payyatettaa amottiyo meeziyaappe yeennan aggenna.”

Beni worddo haymaanootiyan goˈettiyoobaara issi mala gidida issi issi miishshati woy meezeti bala gidennan aggana danddayoosona. Roomaaniya qoppa. Issi erettida Geeshsha Maxaafaa Insaykilopiidee, asay beni wode worddo haymaanootiyan roomaaniya goynuwawu goˈettiyoogaa yootees. Gidikkokka, Israaˈeelati qeese ubbatu halaqaa maayuwaanne beeta maqidasiyaa tuussata roomaaniyan alleqqissanaadan Xoossay yootiis. (Kessaabaa 28:33; 2 Kawotu Maxaafaa 25:17) Ekkiyo geliyo wode migiduwaa wottiyoogee beni worddo haymaanoote meeziyaappe yeennan aggenna. SHin asay ha wodiyan he migidoy haymaanooteera gayttidaba giidi qoppenna. Hegee issi uri aqo oyqqidoogaa bessiyaaba.

Asay worddo Xoossatuyyo goynnanawu woyniyaa goˈettiyoogaa xeelliyaagan Geeshsha Maxaafay yootiyoobay aybee? Leemisuwawu, Baˈaalawu goynniya Sekeema biittaa asay issi wode, “bantta eeqa keettaa gelidi, yan miiddinne uyiiddi [Geedoona naˈaa] Abimeleka cayidosona.” (Daannata 9:22-28) Yihoowawu ammanetti goynniya uri woyniyaa uyidi Baˈaali Abimeleka qaxxayanaadan oychchanee? Amoxi daroti Israaˈeela biittan Yihoowa bolli makkalido wodiyaa qonccissiiddi, “Eti . . . yarshshiyo sohotu ubbaa matan . . . zin77oosona; qassi asaappe maqqacco oottidi ekkido woine eessaa bantta Xoossaa keettan uyoosona” yaagiis. (Amoxa 2:8) He woynee yarshsho oottidi gussiyooba gidin woy xoossata bonchchanawu uyiyoobakka gidin, Xoossawu tumuppe goynniyaageeti hegaa oottanee? (Ermmaasa 7:18) Woy qassi Xoossawu tumuppe goynniya uri woyniyaa burccukkuwaa xoqqu oottidi xoossi issi uraa anjjanaadan oychchanee?

Yihoowawu goynniyaageeti loˈˈobaa demmanawu issi issitoo bantta kushiyaa miccidi oychchidosona. Eti tumu Xoossawu bantta kushiyaa miccidosona. Geeshsha Maxaafay hagaadan gees: “Solomoni GODAAYYO yarshshiyo sohuwaa sinttan, . . . ba kushiyaa saluwaa zaaridi micciis. Miccidi hagaadan yaagidi woossiis; ‘Abeet GODAU, Israa7eela Xoossau, bolla saluwan woikko garssa sa7an ne mala xoossi baawa. . . . Neeni de7iyoosan saluwan siyada, nuuyyo atto yaaga.’” (1 Kawotu Maxaafaa 8:22, 23, 30) Hegaadankka, “Iziri GODAA . . . galatiis. Asai ubbai bantta kushiyaa pude denttidi, “Amin77i, Amin77i” yaagidosona. Qassi . . . gufannidi, GODAASSI goinnidosona.” (Nahimiyaa 8:6; 1 Ximootiyoosa 2:8) He ammanettidaageeti qaada giyo eeqay anjjanaadan bantta kushiyaa saluwaa miccibeennaagee qoncce.—Isiyaasa 65:11.

Ha wodiyan daroti bantta ushshaa burccukkuwaa xoqqu oottiyo wode xoossappe zaaruwaa woy anjjo demmana giidi qoppana xayikkonne, eti yaatiyo hara gaasoy baawa. Eti hegaa ayssi oottiyaakko erennaagee nuuni hegaadan oottanaadan gaaso gidenna.

Yihoowa Markkati kaallenna hara erettida meezetikka deˈiyoogaa neeni erennan aggakka. Leemisuwawu, daroti banddiraa siraataa bonchchiyoogaa woy bantta biittaa siiqiyoogaa bessiya hegaa malabaa goynodan xeellokkona. Nuuni hegaa malabaa oottennaadan harata digganawu malana xayikkonne, nuuyyo oottokko. Daro Yihoowa Markkati asay hegaa malabaa oottiyo wodiyaa eridi, harata yiilloyennaadan akeekaa bessiyaabaa oottidosona. SHin eti he sohuwan deˈikko, asay ba biittaa siiqiyoogaa bessiyo Geeshsha Maxaafaa qofaara maayennabaa oottennaadan giidi murttidosona. (Kessaabaa 20:4, 5; 1 Yohaannisa 5:21) Asay ha wodiyan, ushshaa burccukkuwaa xoqqu oottiyoogaa haymaanooteera gayttidabaa giidi waayi qoppana. Gidoppe attin, ushshaa burccukkuwaa xoqqu oottiyoogaa Kiristtaaneti ixxiyo loˈˈo gaasoy deˈees. Hegawu denddoy haymaanoote, qassi hegaa ha wodiyankka asay gita wolqqay deˈiyo ura maaduwaa koyiyaabadan ‘saluwaa’ oychchiyoobaa giidi qoppees.—Kessaabaa 23:2.