1. Koyro PHeexiroosa 5:2y yootiyoogaadan, cimatussi deꞌiya aawatettay aybee?

 GUBAAꞌE cimatussi Yihoowa alꞌꞌo dorssata heemmiyo aawatettay imettiis. Ha ammanettida ishantti bantta mala Kiristtaaneta maaddiyo aawatettaa xoqqu ootti xeelloosona; qassi ‘loytti heemmiya henttanchcha’ gidanawu baaxetoosona. (Erm. 23:4; 1 PHeexiroosa 5:2 nabbaba.) Nu gubaaꞌetun hegaa mala ishantti deꞌiyoogan nuuni keehi ufayttoos!

2. Issi issi cimata gakkana danddayiya paacee aybee?

² Cimati bantta aawatettaa poliyo wode, eta daro paacee gakkees. Leemisuwawu, cimati gubaaꞌiyaa maaddanawu loytti baaxetana koshshees. Amarkkan deꞌiya Toona giyo issi cimay, awu daro aawatettay imettido wode kaseppe aaruwan bana ziqqi oottana koshshiis. I hagaadan giis: “Koronaa harggee doommido heeran, taani shiiqotanne haggaazuwaa daraajjayanawu loytta baaxetaas. SHin taani ay keenabaa oottikkokka, ubbatoo oottana koshshiya darobay deꞌees. Taayyo oosoy keehi darido gishshawu, Geeshsha Maxaafaa nabbabanawu, xannaꞌanawunne woossanawu gidiya wodiyaa bazzabeykke.” Kosovon deꞌiya Elera giyo cimaa qassi hara paacee gakkiis. I olaa heeran deꞌiyo wode, dirijjitee immido kaaletuwaa azazettanawu metootiis. I hagaadan giis: “Qohoy gakkana danddayiyo heeran deꞌiya ishanttanne michchontta maaddiyo aawatettaa macara biiroy tawu immido wode, ta xalatettay paacettiis. Taani yayyaas, qassi he kaaletoy hanennabaa milatiis.” Isiyan deꞌiya Tiima giyo misoonaawee I ubba galla oottana koshshiya ubbabaa oottanawu metootiis. I hagaadan giis: “Issi issitoo unꞌꞌettaasinne xalalaas.” Hegaa mala paacee gakkiyo cimata aybi maaddana danddayii?

3. Daannaa Geedoona taarikiyaa pilggiyoogan nuuni ubbay waanidi goꞌettana danddayiyoo?

 ³ Cimati Daannaa Geedoonappe tamaarana danddayoosona. (Ibr. 6:12; 11:32) I Xoossaa asaa ashshiisinne heemmiis. (Daan. 2:16; 1 Odi. 17:6) Geedoonaagaadan, cimatikka waayissiya wodiyan Xoossaa asaa heemmanaadan sunttettidosona. (Isi. 32:2; 2 Xim. 3:1) Geedooni ashkke gididoogaappe, bana ziqqi oottidoogaappenne azazettidoogaappe tamaarana danddayoos. I ba aawatettaa poliyo wode A genccay paacettiis. Nuuni gubaaꞌe cima gidin woy gidana xayin, cimata loytti nashshana danddayoos. Qassi nuna maaddanawu gubaaꞌiyan minnidi oottiya ishantta kaafana danddayoos.—Ibr. 13:17.

4. Geedooni ashkketettaanne bana ziqqi oottiyoogaa waati bessidee?

⁴ Geedooni ashkkenne bana ziqqi oottiya asa. b Geedooni Israaꞌeelata wolqqaama gidida Midiyaamatuppe ashshanaadan doorettidoogaa Yihoowa kiitanchchay awu yootido wode, bana ziqqi oottiya Geedooni hagaadan giis: “Ta yarai Minaase zaretu ubbaappe aadhdhida laafa; taanikka ta aawaa so asaa ubbaappe guutta.” (Daan. 6:15) He aawatettaa polana danddayennabadan I qoppikkokka, I hegaa polana danddayiyoogaa Yihooway eriis. Yihooway maaddin Geedooni ba aawatettaa loytti poliis.

5. Issi cimay bana ziqqi oottanawunne ashkke gidanawu metootana danddayiyoy awudee?

⁵ Cimati ubbaban ashkketettaanne banttana ziqqi oottiyoogaa bessanaayyo banttawu danddayettida ubbabaa oottoosona. (Mik. 6:8; Oos. 20:18, 19) Eti oottidobaa woy oottana danddayiyoobaa otoruwan yootokkona. Qassi eti amaridabaa balido gishshawu banttana pattenna asadan qoppokkona. Gidoppe attin, issi cimay bana ziqqi oottiyaagaanne ashkke gidanawu issi issitoo metootana danddayees. Leemisuwawu, awu daro aawatettay imettana danddayees, shin hegaa ubbaa polanawu metootiis. Woy I oottidobaa gaasuwan amaridaageeti A boriyo wodenne harati nashshiyo wode bana ziqqi oottiyoogeenne ashkke gidiyoogee awu metiyaaba gidana danddayees. Cimati hegaa mala hanotatun eta maaddiyaabaa Geedoonappe ay tamaarana danddayiyoonaa?

6. Ashkketettaa xeelliyaagan cimati Geedoonappe ay tamaarana danddayiyoonaa? (Misiliyaakka xeella.)

 ⁶ Maaduwaa oychchite. Ashkke uri I oottana danddayennabati deꞌiyoogaa akeekees. Geedooni harata maaduwaa oychchiyoogan ashkke gidiyoogaa bessiis. (Daan. 6:27, 35; 7:24) Akeekanchcha cimatikka hegaadan oottoosona. Qommoora abay odettido Tooni gujjidi hagaadan giis: “Taani diccido hanotaappe denddidaagan, ta danddayiyoogaappe aarobaa oottanawu maayettays. Yaatiyo gishshawu nu so asaa goynuwan ashkketettaabaa tobbanaadan kuuyaas, yaatada hegaara gayttidaagan taani ay malakkonne ta machchiyo qofaa oychchaas. Hegaa bollikka, Yesuusaagaadan Harata Loohissite, Etan Ammanettite, Qassi Etawu Aawatettaa Immite giya biiduwaa jw.org saytiyan zaarettada beꞌaas.” Tooni harati bana oosuwaa oottidi maaddanaadan oychchiyoogaa doommiis. Hegee ay goꞌꞌaa demissidee? Tooni hagaadan giis: “Gubaaꞌiyaa oosoy oosettees; qassi taani Yihoowaara dabbotido dabbotaa minttanawukka daro wodiyaa demmaas.”

7. Harati boriyo wode cimati Geedoona waani milatana danddayiyoonaa? (Yaaqooba 3:13)

⁷ Issi uri inttena borikko hanqqettoppite. Cimata gakkiya hara paacee asay eta boriyoogaa gidana danddayees. Hegaara gayttidaagankka Geedoona taarikee maaddana danddayees. Efireema asati A borido wode I balana danddayiyoogaa eriyo gishshawu, woppu giidi zaariis. (Daan. 8:1-3) Geedooni hanqquwan zaaribeenna. Eti yiillotidi yootiyoobaa siyiyoogaaninne eta kehatettan haasayissiyoogan I bana ziqqi oottiyoogaa bessiis. Hegee eti woppu gaanaadan oottiis. Akeekanchcha cimati harati eta boriyo wode loytti ezggiyoogaaninne woppu giidi zaariyoogan Geedoona milatoosona. (Yaaqooba 3:13 nabbaba.) Yaatiyoogan, eti gubaaꞌiyan sarotettay deꞌanaadan oottoosona.

8. Cimati harati eta sabbiyo wode waatana koshshii? Leemisuwaa yoota.

⁸ Ubbaban Yihooway sabettanaadan oottite. Geedooni Midiyaamata xoonido gishshawu harati A sabbido wode, I Yihooway sabettanaadan oottiis. (Daan. 8:22, 23) Cimati Geedoona waani milatana danddayiyoonaa? Eti oottidobawu Yihooway sabettanaadan oottana koshshees. (1 Qor. 4:6, 7) Leemisuwawu, issi cimay gooba asttamaare gidiyo gishshawu harati A galatiyo wode, I kaaletoy Xoossaa Qaalan deꞌiyoogaanne nuuni ubbay Yihoowa dirijjitiyaappe tamaariyoogaa yootana danddayees. Cimati Yihoowa bonchchissiya ogiyan tamaarissiyaakko woy harata maalaalissanawu koyidi tamaarissiyaakkonne loytti qoppana danddayoosona. Tiimoota giyo cimaa hanotaa beꞌite. I cima gidido wode dere haasayaa haasayiyoogaa dosees. I hagaadan giis: “Taani haasayaa doomettan yootiyo qofatinne leemisoti adussanne daro. Hegaappe denddidaagan asay tana darotoo sabbees. SHin hegee, ezggiyaageeti Geeshsha Maxaafaabaa woy Yihoowabaa gidennan tabaa qoppanaadan oottiis.” Guyyeppe Tiimooti asay abaa bessiyaagaappe aaruwan qoppennaadan I tamaarissiyo ogiyaa laammana koshshiyoogaa akeekiis. (Lee. 27:21) Hegee ay goꞌꞌaa demissidee? I hagaadan giis: “Ishanttinne michchontti metuwaa genccanaadan, paaciyaa xoonanaadan woy Yihoowakko loytti shiiqanaadan ta haasayay eta maaddidoogaa haꞌꞌi tawu yootoosona. Eti tana sabbiyo wodiyaappe aaruwan hegaa mala qofaa siyiyo wode taani keehi ufayttays.”

9. Geedooni Yihoowawu azazettanawunne xala gidanawu metootanaadan oottidabay aybee? (Koyro sinttan deꞌiya misiliyaa xeella.)

⁹ Geedooni Israaꞌeelata kaalettanaadan sunttetti simmin, I azazettiyaagaanne xala gidana  koshshiis. A aaway Baꞌaalawu yarshshiyo sohuwaa xayssiyo waayissiya aawatettay awu imettiis. (Daan. 6:25, 26) Guyyeppe Geedooni olanchchata shiishshi simmin, olanchchatu qoodaa guuttanaadan Yihooway A naaꞌꞌutoo azaziis. (Daan. 7:2-7) Wurssettan, I morkketi dunkkaanido sohuwaa qamma bilahe qohanaadan azazettiis.—Daan. 7:9-11.

10. Azazettiyoogee issi cimawu metiyaaba gidanaadan oottana danddayiyaabay aybee?

¹⁰ Cimati ‘ero giyaageeta’ gidana koshshees. (Yaaq. 3:17) Azazettiya cimay Geeshsha Maxaafay yootiyoobaanne Xoossaa dirijjitee immiyo kaaletuwaa eeno giidi kaallees. Yaatiyo gishshawu, I haratussi loꞌꞌo leemiso. SHin, azazettiyoogee awu metiyaaba gidana danddayees. Leemisuwawu, awu imettiya kaaletota ubbatoo kaallanawu I metootana danddayees. Issi issi hanotatun, I issi kaaletoy tumuppe maaddaneeshsha woy loꞌꞌooshsha giidi qoppana danddayees. Woykko I qashettanaadan oottana danddayiya aawatettaa ekkanaadan oyshettana danddayees. Hegaa mala hanotatun azazettiyoogan cimati Geedoona leemisuwaa waani kaallana danddayiyoonaa?

11. Cimati azazettanaadan maaddana danddayiyaabay aybee?

¹¹ Kaaletuwaa loytti ezggitenne hegaa oosuwan peeshshite. Geedooni ba aaway yarshshiyo sohuwaa waati xayssanaakko, Yihoowawu yarshshiyo ooratta sohuwaa awan keexxanaakko, qassi yarshshana mehee awugaakko Xoossay awu yootiis. Geedooni he kaaletota siribeenna. I oottanaadan Yihooway yootidobaa oottiis. Ha wodiyan nuuni sarotettan deꞌanaadaaninne Yihoowakko shiiqanaadan maaddiya kaaletuwaa dabddaabbetu, erissotunne hara kaaletotu baggaara Yihoowa dirijjitee cimatussi immees. Cimati Yihoowa dirijjitee immiyo kaaletuwaa ammanettidi kaalliyo gishshawu nuuni eta siiqoos. Qassi hegan kumetta gubaaꞌee goꞌettees.—Maz. 119:112.

12. Cimati issibaa oottiyo ogiyaa laammanaadan Yihoowa dirijjitee yootiyo wode, Ibraawe 13:17 waati oosuwan peeshshana danddayiyoonaa?

¹² Issibaa laammanawu eeno giite. Guutta wotaaddarati attin hara daroti bantta soo soo simmanaadan Yihooway Geedoonawu yootidoogaa hassayite. (Daan. 7:8) I hagaadan qoppana danddayees: ‘Hagaadan oottiyoogee tumuppe koshshiyaabee? Hegee hanana danddayiyaabee?’ Gidikkonne Geedooni azazettiis. Ha wodiyan Yihoowa dirijjitee cimati dummabaa oottanaadan yootiyo wode azazettiyoogan Geedoona leemisuwaa kaalloosona. (Ibraawe 13:17 nabbaba.) Leemisuwawu, SHiiquwaa Addaraashaanne Gita SHiiquwaa Addaraashaa keexxanawu kessido miishshaa qanxxiyo ogiyaa Oosuwaa Kaalettiya Citay 2014n laammiis. (2 Qor. 8:12-14) Hegaappe simmin, gubaaꞌeti acuwaa qanxxiyoogee attiis. Kase Yihoowa dirijjitee keexuwawu gubaaꞌetussi miishshaa talꞌꞌees; yaatin gubaaꞌeti acuwaa qanxxoosona. SHin haꞌꞌi gubaaꞌee immiyo miishshay keehi guutta gidikkokka, Yihoowa dirijjitee SHiiquwaa Addaraashatinne Gita SHiiquwaa  Addaraashati koshshiyo sohuwan awankka hegeeta keexxanawu kumetta saꞌan deꞌiya ubba gubaaꞌeti immiyo miishshaa goꞌettees. Joosi he laamettidabaa erido wode, hegee hanana danddayiyaabakkonne siriis; I hagaadan qoppiis: ‘Issi SHiiquwaa Addaraashaynne mule keexettenna. Ha alamiyan issibay oosettiyoy hagaadan gidenna.’ He kaaletuwaa kaallanaadan Joosa maaddidabay aybee? I hagaadan giis: “Leemiso 3:5, 6y yootiyoobay Yihoowan ammanettana koshshiyoogaa tana hassayissiis. Qassi hegee keehi loꞌꞌo ayfiyaa demissiis! Nuuni daro SHiiquwaa Addaraashaa keexxiyoogaa xalla gidennan, ubbay issi likke gidanaadan oottiya ogiyan miishshaa immoos.”

13. (a) Geedooni ay ammanettidee? (b) Cimati Geedoona leemisuwaa waani kaallana danddayiyoonaa? (Misiliyaakka xeella.)

¹³ Yihoowa sheniyaa xalatettan polite. Geedooni yayyidonne awu imettida oosoy A daafan yeggiyaaba gidiyo wodekka Yihoowawu azazettiis. (Daan. 9:17) Yihooway Geedoona minttetti simmin, I Xoossaa asaa naaganaadan Xoossay A maaddanaagaa aynne siribeenna. Nu oosoy muleera teqettido heeran deꞌiya cimati Geedoona leemisuwaa kaalloosona. Eta qachchanawu, qoranawu, oosuwaappe yedettanawu woy qohanawu yashissikkokka, eti shiiqotanne haggaazuwaa xalatettan kaalettoosona. c Gita waayiyaa wode cimatussi imettiya kaaletoy qohiyaaba gidin woy gidana xayin, eti hegaa azazettanawu xala gidana koshshees. Leemisuwawu, wolqqaama pirddaa kiitaa waati sabbakanaakkonne, Maagooga Googa qohuwaappe attanawu waatana koshshiyaakko yootiya kaaletoti nuussi imettana danddayoosona.—Hiz. 38:18; Ajj. 16:21.

14. Geedooni genccanawu metootidoy aybissee?

¹⁴ Geedooni daanna gididi oottanawu minni baaxetana koshshiis. Midiyaamati qamman olettiyo olaappe baqatido wode, Geedooni eta Izraaꞌeela wombbaappe Yorddaanoosa SHaafaa gakkanaashin oyqqanawu kaalliis, hegee keehi worattiyaasa gidennan aggenna. (Daan. 7:22) Geedooni Yorddaanoosa gakkidi yedettiyoogaa  aggidee? CHii! Inne aara deꞌiya 300 asati daafurikkokka shaafaa pinnidi yedettiyoogaa aggibookkona. Wurssettan, eti Midiyaamata yedetti gakkidi xoonidosona.—Daan. 8:4-12.

15. Issi cimay genccanawu issi issitoo metootiyoy aybissee?

¹⁵ Issi cimay gubaaꞌiyaanne ba soo asaa aawatettaa poliyoogan issi issitoo keehi daafurana danddayees. Hegaa mala hanotatun cimati Geedoona leemisuwaa waati kaallana danddayiyoonaa?

16-17. Geedooni genccanaadan maaddidabay aybee, qassi cimati ay ammanettana danddayiyoonaa? (Isiyaasa 40:28-31) (Misiliyaakka xeella.)

¹⁶ Yihooway intteyyo wolqqaa immanaagaa ammanettite. Geedooni Yihooway awu wolqqaa immanaagaa ammanettido gishshawu hidootaa qanxxibeenna. (Daan. 6:14, 34) Issi wode, Geedooninne A asay naaꞌꞌu Midiyaama kawota yedettidosona; he wode he kawoti gaameelaa toggi uttennan aggokkona. (Daan. 8:12, 21) SHin Israaꞌeelata Xoossay maaddin eta oyqqidosonanne olaa xoonidosona. Cimatikka “daafurenna; woikko wolqqai au wurenna” Yihoowan ammanettana danddayoosona. Koshshiyo wode I etawu wolqqaa immees.—Isiyaasa 40:28-31 nabbaba.

¹⁷ Hosppitaaliyaara Gattiya Konttiyaa yara gidida Maatiwa hanotaa beꞌite. Genccanaadan A maaddidabay aybee? Maatiwi hagaadan giis: “Taani 2 Qoronttoosa 4:7n odettida Yihoowa wolqqaa demmidoogaa akeekaas. Taani aynne oottana danddayennabadan qoppada keehi daafuriyo wode ta ishantta maaddanawu Xoossay tawu wolqqaa immanaadan wozanappe woossaas. Sohuwaarakka Yihoowa ayyaanay taani minnanaadaaninne genccanaadan maaddidoogaa akeekaas.” Geedoonaagaadan, cimati waayissiya wodiyankka Yihoowa asaa heemmanawu minni baaxetoosona. Eti ashkkenne oottana koyiyo ubbabaa muletoo oottana danddayennaagaa akeekiyaageeta gidana koshshees. SHin, eti maaduwaa demmanawu woossiyo woosaa Yihooway siyanaagaanne genccanaadan wolqqaa immanaagaa ammanettana danddayoosona.—Maz. 116:1; Pili. 2:13.

18. Cimati Geedoona leemisuwaa waani kaallana danddayiyoonaa?

¹⁸ Cimati Geedoonappe darobaa tamaarana danddayoosona. Cimati ay keena oosuwaa oottanaakko maayettiyo wodenne harati eta boriyo woy nashshiyo wodekka ashkkenne banttana ziqqi oottiyaageeta gidana koshshees. Ha iita alamiyaa wurssettay keehi matido gishshawu, eti azazettiyoogaanne xala gidiyoogaa bessana koshshees. Eta gakkana danddayiya metoy ayba gidikkonne, Xoossay etawu wolqqaa immana danddayiyoogaa ammanettana koshshees. Minnidi oottiya cimata nuuni nashshoos, qassi ‘eta mala asa ubbaa bonchchoos.’—Pili. 2:29.