Mga Hukom 9:1-57
9 Inabot an panahon nga hi Abimelec+ nga anak nga lalaki ni Jerubaal kinadto ha Sikem ha kabugtoan nga lalaki han iya nanay, ngan ginsidngan niya hira ngan an bug-os nga pamilya han iya lolo:*
2 “Alayon pakianhi an ngatanan nga lider* han Sikem, ‘Hain an mas maopay para ha iyo, mandoan kamo han ngatanan nga 70 nga anak nga lalaki ni Jerubaal+ o mandoan kamo han usa la ka tawo? Ngan hinumdumi nga iyo ako kalugaringon nga tul-an ngan unod.’”*
3 Salit iginsumat han kabugtoan nga lalaki han iya nanay ha ngatanan nga lider han Sikem an iya ginsiring, ngan an ira kasingkasing naruyag pagsunod kan Abimelec, kay nagsiring hira: “Kalugaringon naton hiya nga bugto.”
4 Katapos, naghatag hira ha iya hin 70 ka bug-os nga silber tikang ha balay* ni Baal-berit,+ ngan gin-gamit ito ni Abimelec ha pagsuhol hin mga lalaki nga waray pulos ngan arogante basi umupod ha iya.
5 Katapos hito kinadto hiya ha balay han iya tatay ha Ofra+ ngan ginpamatay ha bawbaw han usa nga bato an iya kabugtoan,+ an mga anak nga lalaki ni Jerubaal—70 nga lalaki. Hi Jotam la, an putó nga anak nga lalaki ni Jerubaal, an nahisalin nga buhi kay nagtago hiya.
6 Katapos an ngatanan nga lider han Sikem ngan an bug-os nga Bet-milo nagtirirok ngan ginhimo nga hadi+ hi Abimelec, hirani ha daku nga kahoy, ha may harigi nga nahimumutang ha Sikem.
7 Han iginsumat nira ito kan Jotam, kinadto dayon hiya ha bawbaw han Bukid Gerizim+ ngan tinindog didto ngan nagyakan ha ira ha daku nga tingog: “Pamati ha akon, kamo nga mga lider han Sikem, ngan katapos an Dios mamamati ha iyo.
8 “Hadto, may mga kahoy nga linakat basi magdihog hin hadi nga magmamando ha ira. Salit nagsiring hira ha kahoy nga olibo, ‘Pagmando ha amon.’+
9 Pero an kahoy nga olibo nagsiring ha ira, ‘Babayaan ko ba an akon lana,* nga ira ginagamit ha paghimaya ha Dios ngan ha mga tawo, basi lumakat ngan mag-uroabyog ha bawbaw han iba nga mga kahoy?’
10 Katapos, an mga kahoy nagsiring ha kahoy nga igos, ‘Pakadi ngan pagmando ha amon.’
11 Pero an kahoy nga igos nagsiring ha ira, ‘Babayaan ko ba an akon katam-is ngan an akon mag-opay nga mga bunga basi lumakat ngan mag-uroabyog ha bawbaw han iba nga mga kahoy?’
12 Sunod, an mga kahoy nagsiring ha tanom nga ubas, ‘Pakadi ngan pagmando ha amon.’
13 An tanom nga ubas binaton ha ira, ‘Babayaan ko ba an akon bag-o nga bino nga nakakapalipay ha Dios ngan ha mga tawo basi lumakat ngan mag-uroabyog ha bawbaw han mga kahoy?’
14 Ha kataposan, an iba pa nga mga kahoy nagsiring ha tunukon nga tanom, ‘Pakadi ngan pagmando ha amon.’+
15 Salit an tunukon nga tanom nagsiring ha mga kahoy, ‘Kon iyo gud ako gindidihogan sugad nga iyo hadi, pakadi kamo ngan ayop ha ilarom han akon lambong.* Pero kon diri, gumawas unta an kalayo tikang ha tunukon nga tanom ngan ugtangon an mga sedro han Lebanon.’
16 “Yana sinsero ba ngan dungganon an iyo ginbuhat ha paghimo kan Abimelec nga hadi,+ ngan nagpakita ba kamo hin pagkamaopay kan Jerubaal ngan ha iya panimalay, ngan gintratar ba niyo hiya sugad han angay ha iya?
17 Han an akon tatay nakiggirra para ha iyo,+ iya iginbutang ha peligro an iya kinabuhi* basi talwason kamo tikang ha kamot han Midian.+
18 Kondi yana nga adlaw binuhát kamo kontra ha panimalay han akon tatay ngan ginpamatay ha bawbaw han usa nga bato an iya mga anak nga lalaki—70 nga lalaki.+ Katapos, hi Abimelec nga anak nga lalaki han iya uripon nga babaye+ iyo ginhimo nga hadi han mga lider han Sikem tungod la kay bugto niyo hiya.
19 Oo, kon hini nga adlaw sinsero ngan dungganon an iyo ginbubuhat kan Jerubaal ngan ha iya panimalay, magkalipay kamo tungod kan Abimelec ngan magkalipay unta liwat hiya tungod ha iyo.
20 Pero kon diri, hinaot gumawas an kalayo tikang kan Abimelec ngan ugtangon an mga lider han Sikem ngan Bet-milo,+ ngan gumawas unta an kalayo tikang ha mga lider han Sikem ngan Bet-milo ngan ugtangon hi Abimelec.”+
21 Katapos, hi Jotam+ pinalagiw ngan kinadto ha Beer, ngan nag-ukoy hiya didto tungod kan Abimelec nga iya bugto.
22 Hi Abimelec nagmando* ha Israel ha sulod hin tulo ka tuig.
23 Katapos, an Dios tumugot nga magkaada kangalas* ha butnga ni Abimelec ngan han mga lider han Sikem, ngan ira gintraydoran hi Abimelec.
24 Katuyoan hito nga maibulos an kamadarahog nga ginbuhat ha 70 nga anak nga lalaki ni Jerubaal, basi sukton an ira dugo kan Abimelec nga ira bugto kay ginpamatay niya hira,+ ngan ha mga lider han Sikem kay binulig hira ha iya ha pagpamatay ha iya kabugtoan.
25 Salit an mga lider han Sikem nagbutang hin kalalakin-an basi ambuson hiya ha pungkay han kabukiran, ngan ira gintutulis an bisan hin-o nga nalabay ha ira ha dalan. Ha urhi iginsumat ito kan Abimelec.
26 Katapos, hi Gaal nga anak nga lalaki ni Ebed ngan an iya kabugtoan nga lalaki tinabok ngadto ha Sikem,+ ngan an mga lider han Sikem sinarig ha iya.
27 Ginawas hira ngadto ha uma ngan gintirok an mga ubas ha ira mga urubasan, gintamak-tamakan ito, ngan nagpiyesta. Katapos hito sinulod hira ha balay han ira dios+ ngan nangaon ngan nanginom ngan iginsumpa hi Abimelec.
28 Katapos, hi Gaal nga anak ni Ebed nagsiring: “Hin-o hi Abimelec, ngan hin-o hi Sikem nga sadang kita magserbi ha iya? Diri ba hiya an anak ni Jerubaal,+ ngan diri ba hi Zebul an iya opisyal? Pagserbi ha mga tawo ni Hamor nga tatay ni Sikem! Pero kay ano nga sadang kita magserbi kan Abimelec?
29 Kon ini nga katawohan ilarom la unta han akon pagpanguna, paiiwason ko ha posisyon hi Abimelec.” Katapos, nagsiring hiya kan Abimelec: “Dugangi an imo kasundalohan ngan gawas.”
30 Han hinbatian ni Zebul nga prinsipe han syudad an ginsiring ni Gaal nga anak ni Ebed, naglarab an iya kasina.
31 Salit patago* nga nagpadara hiya hin mga mensahero ngadto kan Abimelec, nga nasiring: “Kitaa! Hi Gaal nga anak ni Ebed ngan an iya kabugtoan nga lalaki aadto yana ha Sikem, ngan ira gin-aaghat an syudad nga kumontra ha imo.
32 Salit sagka durante han gab-i, ikaw ngan an imo mga tawo, ngan tago kamo ha gawas han syudad.
33 Ha aga, pagsirang gud han adlaw, kinahanglan bumuhát ka hin temprano ngan sulungon an syudad; ngan paggawas niya ngan han iya mga tawo basi makig-away ha imo, buhata an anoman nga imo mahihimo basi mapirde hiya.”*
34 Salit hi Abimelec ngan an ngatanan nga katawohan nga kaupod niya binuhát durante han gab-i ngan tinago hira ha gawas han Sikem; upat hira ka grupo.
35 Han hi Gaal nga anak ni Ebed ginawas ngan tinindog ha aragian tipasulod ha ganghaan han syudad, hi Abimelec ngan an katawohan nga kaupod niya binuhát tikang ha ira gintatagoan.
36 Han nakita ni Gaal an katawohan, nagsiring hiya kan Zebul: “Kitaa! May mga tawo nga nalugsad tikang ha pungkay han kabukiran.” Kondi hi Zebul nagsiring ha iya: “Mga lambong han kabukiran an imo nakikita nga sugad hin mga tawo.”
37 Ha urhi hi Gaal nagsiring: “Kitaa! May mga tawo nga nalugsad tikang ha sentro han tuna, ngan an usa nga grupo tipakanhi nga naagi ha dalan nga hirani ha daku nga kahoy han Meonenim.”
38 Hi Zebul binaton ha iya: “Hain na yana an imo paghambog, ‘Hin-o hi Abimelec nga sadang kita magserbi ha iya?’+ Diri ba ini an katawohan nga imo iginsalikway? Yana gawas ngan pakiggirra ha ira.”
39 Salit hi Gaal ginawas nga nag-uuna ha mga lider han Sikem ngan nakiggirra kan Abimelec.
40 Ginlanat hiya ni Abimelec, ngan hi Gaal pinalagiw tikang ha iya, ngan damu an ginpamatay tubtob ha aragian tipasulod ha ganghaan han syudad.
41 Ngan hi Abimelec padayon nga nag-ukoy ha Aruma, ngan ginpaiwas ni Zebul+ ha Sikem hi Gaal ngan an iya kabugtoan nga lalaki.
42 Kinabuwasan, an katawohan ginawas ha syudad, ngan ginsumatan hi Abimelec mahitungod hito.
43 Salit ginkuha niya an katawohan ngan ginbahin-bahin hira ha tulo ka grupo ngan nanago hira ha gawas han syudad. Han nakita niya an katawohan nga nagkakagawas ha syudad, ginsulong niya hira ngan ginpamatay.
44 Hi Abimelec ngan an mga grupo nga kaupod niya nandadlagan tipaunhan ngan pinwesto ha aragian tipasulod ha ganghaan han syudad, samtang an duha nga grupo sinulong ha ngatanan nga nakadto ha gawas han syudad, ngan ginpamatay nira hira.
45 Hi Abimelec nakiggirra ha syudad hiton bug-os nga adlaw ngan ginsakop ito. Iya ginpamatay an katawohan ha sulod hito, ngan katapos iya ginbungkag an syudad+ ngan ginsabwagan ito hin asin.
46 Han an ngatanan nga lider nga naukoy ha torre han Sikem nakabati mahitungod hito, kinadto dayon hira ha balwarte han balay* ni El-berit.+
47 Pagsumati gud kan Abimelec nga nagtirirok an ngatanan nga lider nga naukoy ha torre han Sikem,
48 hi Abimelec ngan an ngatanan nga katawohan nga kaupod niya sinagka ha Bukid Zalmon. Hi Abimelec nagkuha hin atsa ngan nagpulod hin sanga hin kahoy ngan iginbutang ito ha iya sugbong ngan nagsiring ha katawohan nga kaupod niya: “Kon ano an iyo nakita nga ginbubuhat ko, pagdagmit ngan buhata liwat ito!”
49 Salit an ngatanan nga katawohan namulod liwat hin mga sanga ngan sinunod kan Abimelec. Katapos, ira ginpansandig ha balwarte an mga sanga ngan ginsuritan an balwarte. Salit nagkamatay liwat an ngatanan nga tawo ha torre han Sikem, mga 1,000 nga lalaki ngan babaye.
50 Katapos, hi Abimelec kinadto ha Tebez; nakiggirra hiya ha Tebez ngan ginsakop ito.
51 May marig-on nga torre ha butnga han syudad, ngan didto namalagiw an ngatanan nga lalaki ngan babaye ngan an ngatanan nga lider han syudad. Gintrangkahan nira ito ngan nagkasaka hira ha atop han torre.
52 Kinadto hi Abimelec ha torre ngan ginsulong ito. Dinaop hiya ha aragian tipasulod ha torre basi suritan ito.
53 Katapos, usa han kababayin-an an naghulog hin gilingan nga bato ngadto ha ulo ni Abimelec ngan nabuong an iya bagol-bagol.+
54 Gintawag dayon niya an kabulig nga nagdadara han iya mga armas ngan ginsidngan hiya: “Hulbota an imo espada ngan pataya ako, basi diri hira sumiring mahitungod ha akon, ‘Babaye an nagpatay ha iya.’” Salit ginbuno hiya han iya kabulig, ngan namatay hiya.
55 Han nakita han katawohan han Israel nga patay na hi Abimelec, nanguli hira ngatanan.
56 Hito nga paagi ginbulsan han Dios hi Abimelec tungod han maraot nga iya ginbuhat ha iya tatay pinaagi han pagpamatay ha iya 70 nga kabugtoan nga lalaki.+
57 Ginpahinabo liwat han Dios nga an ngatanan nga magraot nga ginbuhat han katawohan han Sikem bumalik ha ira kalugaringon nga mga ulo. Salit natuman ha ira an sumpa ni Jotam+ nga anak ni Jerubaal.+
Mga footnote
^ Lit., “an pamilya han panimalay han tatay han iya nanay.”
^ O posible nga “mga tag-iya han tuna.”
^ O “iyo ako kadugo.”
^ O “templo.”
^ O “pagkamabungahon.”
^ Ha iba nga lugar, “dagaw.”
^ O “kalag.”
^ O “nagpakaprinsipe.”
^ Lit., “nagpadara hin maraot nga espiritu.”
^ O “tuso.”
^ O “buhata ha iya an anoman nga mahihimo han imo kamot.”
^ O “templo.”
