Hizaha raha an̈atiny

RAHA MAHATSARA FIANAKAVIAN̈A | FITAIZAN̈A

Karakory Atao Mikoran̈a amy Zanakanao Raha Momba Firaisan̈a?

Karakory Atao Mikoran̈a amy Zanakanao Raha Momba Firaisan̈a?

MAMPASAROTRO IZY

Taon̈o maro loso zay, efa raimandreny edy azo inoan̈a fa olo voanalohany nikoran̈a momba firaisan̈a tamy zanany lelahy na man̈angy. Iro afaka man̈azava tsihelihely raha zen̈y amy zanakandro, arakaraka taon̈ondro ndreky raha ilaindro.

Kanefa raha zen̈y niova. Nikoran̈iny boky araiky Zaho Antsendriky Ikoràn̈a (angiley) fa “amy izioty, mbala hely tsaiky efa maharen̈y koran̈a momba firaisan̈a, baka io koa efa mahaimaro koa raha haindro momba zen̈y baka amy fandaharan̈a natao niny tsaiky.” Raha zen̈y ma man̈ampy iro sa mandrobaka iro?

RAHA TOKONY HO HAINAO

Miparitaka be koran̈a momba firaisan̈a io izioty: Karaha ty volan̈iny Deborah Roffman, tamy boky nisoratiny Zaho Antsendriky Koràn̈a (angiley): ‘Ten̈a maro sary ndreky koran̈a momba firaisan̈a, na mivantan̈a zen̈y na ankolaka. Ahitan̈a zen̈y amy koran̈a ataonolo andavanandra, amy piblisite, filma, boky, hira, tele, raha soratanolo amy amy lalan̈a, amy sôma, amy telefony, ndreky aminy ordinatera. Olo maro [tanora ndreky tsaiky] mihevitry fa fan̈anovan̈a firaisan̈a io raha ten̈a maventy amy fiain̈ana.’

Piblisite koa ten̈a mahavy izio. Iro pan̈ano piblisite aby io ndreky iro pivarotro mandrisiky tsaiky hividy lamba man̈aboaka ain̈y. Iro mbala hely kanefa efa ampidirindro amy jerindro tsaiky aby io fa hatsaran̈any vatan̈a raha ten̈a maventy amy fiain̈ana. Karaha ty ho boky araiky: “Haindro pan̈ano piblisite aby io fa tsaiky zen̈y mba tihitovy amy namandro, ke araraotindro raha zen̈y. Mandrisiky tsaiky hividy raha vaovao ny ten̈a tanjon̈ondro fa tsy handrisiky iro han̈ano firaisan̈a.”

Tsy mahazo fan̈azavan̈a mahampy. Tsy mitovy olo araiky ten̈a mahay tomobily ndreky olo araiky mitandrin̈y koa fa mitondra tomobily. Karaha zen̈y koa fa tsy mitovy olo araiky mahay raha momba firaisan̈a ndreky mampiasa fahaizan̈anany mba handraisany fanapahankevitry mety tsara.

Fehiny koran̈a: Izioty fotoan̈a ten̈a tokony hampianaranao zanakanao hampiasa “fahaizan̈a misain̈y” baka izy hahay “han̈avaka ny tsara ndreky ny ratsy.”​—Hebreo 5:14.

INO RAHA METY ATAONAO?

Mandraisa andraikitry. Andraikitrinao mikoran̈a amy zanakanao raha momba firaisan̈a, ndray mety hampamen̈atra anao raha zen̈y.​—Toro lalan̈a: Ohabolana 22:6.

Man̈anova koran̈a fohiky matetitetiky. Aza man̈ano koran̈a lava be. Anaro koa fa miaraka man̈ano raha, na tafiaraka an̈aty tomobily, araraota zen̈y hikoran̈anao aminany. An̈ontania hevitrinany. Tsy mety mivolan̈a karaha ty: “Anao ma tia piblisite misy sarinolo tsy maotin̈y?” Sintrany man̈ontany karaha ty: “Araka ny hevitrinao, ino mahavy olo pan̈ano piblisite aby io man̈aboaka sary tsy maotin̈y?” Izikoa koa fa mamaly, an̈ontania karaha ty: “Akory hevitrinao momba zen̈y?”​—Toro lalan̈a: Deoteronomia 6:6, 7.

Ampifan̈araha amy taon̈onany. Ndray mbala hely tsaiky, efa mety ampianarin̈y izy an̈arany raha mahalelahy na mahaman̈angy ndray izy mbala tsendriky mandeha a lekoly. Ampianara izy, baka afaka hiaro ten̈a aminolo pan̈olan̈a tsaiky. Ke izy ndraiky koa fa mahaibe ke? Koran̈a aminany fomba akory mahavy tsaiky miforon̈o an̈aty kibo. Izy ndraiky koa fa tanora, tokony efa hainy, ino raha ataonolo izikoa fa man̈ano firaisan̈a, baka io hazavà aminany azovy tokony han̈ano izio.

Ampianara izy baka hahay hitondra ten̈a tsara. Ampianara izy han̈ano ny marin̈y ndreky tsy hivadiky, baka io han̈aja olo hafa ndray izy mbala hely. Anao koa fa hikoran̈a momba firaisan̈a aminy amaray an̈y, ho vitanao hikoran̈a aminany fa ten̈a ilain̈y iro toetry aby io. Ampianara izy, karakory ma fitondranten̈a tsara zen̈y. Izikoa hitanao fa ratsy man̈ano firaisan̈a alohany fanambadian̈a, koràn̈a aminany raha zen̈y baka io azavà aminany antony. Volan̈iny boky Tsy Koran̈a Karaha io Fo (angiley): “Azo antoko fa tsy han̈ano firaisan̈a aloha loatra tanora araiky izikoa fa hainy fa tsy tiandry olobeny raha zen̈y.”

Man̈ameza modely. Raha ataonao fo ianarany zanakanao. Mampitokiky anao ma koran̈a vetaveta? Tsy maotin̈y ma lambanao? Tia misomasoma fônolo ma anao? Izikoa zen̈y ny raha misy, mety tsy ho hisy vokany amy zanakanao raha nampianarinao.​—Toro lalan̈a: Romanina 2:21.

Koràn̈a lafy tsarany. Fan̈amezan̈a baka amy Zan̈ahary firaisan̈a io. Azahoan̈a fahafinaretan̈a izio, fa natao ninolo fivadiany fo. (Ohabolana 5:18, 19) Koràn̈a amy zanakanao fa lera izy manambady, izy afaka hankafỳ izio, baka io izy tsy ho tatrany alahelo be ndreky hakivian̈a, karaha tanora man̈ano firaisan̈a alohany fanambadian̈a.​—1 Timoty 1:18, 19.