Hizaha raha an̈atiny

Lalàn̈a Baka amy Baiboly Fo ma Ilainao?

Lalàn̈a Baka amy Baiboly Fo ma Ilainao?

Lalàn̈a Baka amy Baiboly Fo ma Ilainao?

TAMINY anao mbala hely, mety maro lalàn̈a napetrakandry olobenao taminao. Izikoa anao fa nahaibe, hitanao fa kaiky iro in̈y nitady raha mahatsara anao fo, ke anao nankasitraka iro. Mety mbala man̈araka sasany tamy raha nivolan̈indro in̈y fo anao izikoa fa be, nata anao efa tsy ambany fahifan̈andro eky.

Jehovah Babantsika andan̈itry an̈y koa man̈amia atsika didy maro an̈aty Baiboly ao. Ohatra, izy tsy man̈omba atsika hanompo sampy, hijangajanga, handiandia vady, ndreky hangalatra. (Eksodosy 20:1-17; Asan’ny Apostoly 15:28, 29) Arakarakany atsika ‘mahaimitombo’ amy lafiny arapan̈ahy, loso hitantsika fa kaiky Jehovah raha mitady raha mahatsara atsika fo sady didinany aby io tsy mentitry loatra aby, ke atsika loso mankasitraka izy.​—Efesianina 4:15; Isaia 48:17, 18; 54:13.

Fa ndray zen̈y, misy raha maro amy zioty tsy ahitan̈a lalàn̈a mivantan̈a zen̈y. Ke maro olo mihevitry fa afaka man̈ano raha tiandro iro, izikoa fa tsisy lalàn̈a mivantan̈a momba izio amy Baiboly ao. Fotony izikoa zen̈y ho iro hitany Zan̈ahary fa ilain̈y nan̈ano zen̈y, tsy maintsy nan̈amia lalàn̈a mivantan̈a fo izy han̈ambarany ino raha tiany hataontsika.

Zay olo mieritreritry karaha zen̈y matetiky man̈ano fanapahankevitry ratsy, ke hanin̈enandro fo afara an̈y. Iro mihevitry fa lalàn̈a fo baka raha an̈aty Baiboly ao, kanefa raha ny marin̈y aminany, ao ahitan̈a fomba fihevitriny Zan̈ahary. Arakaraka hianarantsika Baiboly, mahaihaintsika fo fomba fihevitriny Jehovah momba raha araiky, ke eritreritrintsika loso voahofan̈a baka amy Baiboly sady ho vitantsika han̈ano fanapahankevitry mifan̈araka amy fomba fihevitriny Zan̈ahary. Ravoravo mare izy mahita atsika man̈ano zen̈y. Avio atsika koa mahazo hatsaran̈a baka amy fanapahankevitry tsara nataontsika in̈y.​—Efesianina 5:1.

Olo nan̈ambela modely tsara

Izikoa atsika mandiniky ohatrany panompony Jehovah taminy andra taloha tan̈y, ho hitantsika fa mba efa navy nisy fotoan̈a koa iro nangala onon̈o fomba fihevitriny Jehovah, nata mbala tsendriky nisy lalàn̈a mivantan̈a. Diniha baka ohatrany Josefa. Nisy fotoan̈a izy nitahôminy vadiny Potifara han̈ano firaisan̈a aminany. Tamy zen̈y, mbala tsendriky nisy lalàn̈a mivantan̈a namezany Jehovah fa tsy mety mandiandia vady. Fa ndray zen̈y, hitany Josefa fa izikoa izy man̈ano raha karaha zen̈y, tsy hilamin̈y eritreritrinany, sady izy koa hanota “amy Zan̈ahary.” (Genesisy 39:9) Hita baka amy zen̈y fa hainy Josefa fa tsy man̈ano raha mifan̈araka amy fomba fihevitriny Zan̈ahary izy izikoa mijangajanga. Sady zen̈y tsy mifan̈araka amy sitrapony Jehovah taminizy namoron̈o vadian̈a ta Edena in̈y, ary hainy Josefa raha zen̈y.​—Genesisy 2:24.

Ty koa misy ohatranolo araiky hafa. Hitantsika aminy Asan’ny Apostoly 16:3 ao fa talohany Paoly hitondra Timoty hiaraka han̈ano dia misionera taminany, nivosiriny antsendriky izy. Avio aminy andininy 4 ao mivolan̈a fa Paoly ndreky Timoty nandeha nitety tanàna io nitondra “didy naboakany apostoly ndreky antipan̈ahy ta Jerosalema, baka olo man̈araka raha volan̈inizio.” Tafiditry tamy didy zen̈y fanapahankevitry fa Kristianin̈y efa tsy ambaniny lalàn̈a, ke efa tsy mila vosiran̈a eky! (Asan’ny Apostoly 15:5, 6, 28, 29) Ke nan̈ino fo ma Timoty mbala nivosiriny Paoly? “Baka tamindro Jiosy aby tamy toeran̈a aby io” nan̈anaovany zen̈y, fotony ‘haindro jiaby fa babany Timoty io olo griky.’ Ke tsy tiany Paoly han̈ano raha hanafintohin̈y iro. Tiany baka izikoa iro, “ohatra tsara aminolo jiaby, man̈oloan̈a Zan̈ahary.”​—2 Korintianina 4:2; 1 Korintianina 9:19-23.

Matetiky Paoly ndreky Timoty man̈ano karaha zen̈y. Zahava baka amy Romanina 14:15, 20, 21 ndreky 1 Korintianina 8:9-13; 10:23-33. Ho hitanao ao fa Paoly ten̈a niasaloha taminy arapan̈ahinolo hafa, intsaka eky ninolo mety ho tafintohin̈y amy raha mety volan̈iny tsy ratsy aby. Ke karaha ty nisoratiny Paoly momba Timoty: “Zaho tsy mahita olo hafa miran̈a toetry aminany, olo ten̈a hikarakara anaro. Olo sasany baka ain̈indro fo haindro fa tsy raha tiany Jesosy Kristy. Fa efa hainaro tsarabe lazany Timoty. Karaha ataony tsaiky miaraka manompo amy babany in̈y fo koa nataony, izy koa fa niaraka nanompo taminaka tamy fampandrosoan̈a vaovao tsara.” (Filipianina 2:20-22) Paoly ndreky Timoty ten̈a ohatra tsara nintsika. Nata tsisy didy mivantan̈a mikasiky raha araiky, iro tsy nan̈ano raha metimety tamindro na tiatiandro fo. Iro nangala tahaka fitiavan̈any Jehovah ndreky Zanany ke nieritreritry vokatrany fanapakevitrindro io tamy finoan̈anolo hafa.

Jesosy Kristy modelintsika voanalohany. Diniha koa baka ohatra nambelany. Tamy Toriteninany Tan̈abony Bongo in̈y, nazavainy tsarabe fa izikoa olo araiky koa mahay tsara lalàn̈any Zan̈ahary, tsy lalàn̈a mivantan̈a in̈y fo ikeny fa mihoatranizin̈y koa. (Matio 5:21, 22, 27, 28) Na Jesosy, na Paoly, na Timoty, na Josefa, iro tsisy nieritreritry fa afaka man̈ano raha tiany fo olo araiky izikoa fa tsisy lalàn̈a mivantan̈a momba raha araiky. Iro nanan̈a fomba fihevitriny Zan̈ahary, ke niain̈y nifan̈araka tamy didy aroe farany maventy nivolan̈iny Jesosy in̈y: Fitiavan̈a Zan̈ahary ndreky fitiavan̈a naman̈a.​—Matio 22:36-40.

Akory fo kristianin̈y izioty?

Mazava fa atsika tsy tokony hieritreritry fa Baiboly io miran̈a bokiny lalàn̈a, ke tsy maintsy misoratra mazava tsara ao raha jiaby mety ndreky tsy mety hatao. Mamparavoravo Jehovah atsika izikoa man̈ano raha mifan̈araka amy fomba fihevitrinany, nata tsisy lalàn̈a mivantan̈a momba zen̈y. Izikoa atao amy volan̈a hafa, tsy voatery mila ambara atsika fo ino raha tiany Zan̈ahary ataontsika, fa atsika mila ‘mandiniky ino sitrapony Jehovah.’ (Efesianina 5:17; Romanina 12:2) Nan̈ino ma mamparavoravo Jehovah raha zen̈y? Fotony aboakantsika amy zen̈y fa han̈ano raha mamparavoravo izy raha ten̈a maventy amintsika fa tsy han̈ano raha tiatiantsika ndreky hanan̈antsika zo fo. Aboakantsika amy zen̈y koa fa atsika mankasitraka fitiavan̈a aboakany amintsika, ke atsika tihangala tahaka izy. Ke baka amy fitiavan̈a fo han̈anaovantsika raha. (Ohabolana 23:15; 27:11) Salakady, fan̈anaovan̈a raha mifan̈araka amy Soratra Masin̈y io mitondra hatsaran̈a amintsika na amy lafiny arapan̈ahy zen̈y na arabatan̈a.

Alô zahavantsika akory mety han̈arehan̈a toro lalan̈a aby ty amy raha momba fiain̈anantsika manokana.

Fangalan̈a diandian̈a

Ohatra ziô misy tsaiky lelahy araiky tihivanga disky misy hira araiky. Karaha tiany baka hira io, kanefa izikoa fa nizahavany tononizio, hitany fa izio kaiky mikoran̈a momba fitondranten̈a maloto fo. Avio ren̈iny amy feony pihira io koa fa karaha romodromotro sady meloko mare izy lera mihira. Tsaiky lelahy io tia Jehovah, ke dinihiny karakory fahitany Jehovah hira io. Akory mety hahaizany ino sitrapony Jehovah mikasiky izio?

Tamy taratasinany handeha tamy Galatianin̈y aby io, apostoly Paoly nanon̈ono raha maromaro tafiditry an̈atiny asany nofotro ndreky vokatrany fan̈ahiny Zan̈ahary. Mety ho hainao ino tafiditry an̈aty vokatrany fan̈ahy zen̈y: Fitiavan̈a, haravoan̈a, fiadan̈ana, faharetan̈a, hatsarampan̈ahy, hatsarantoetry, finoan̈a, fahalimiantoetry, fifihezanten̈a. Fa ino fo tafiditry aminy asany nofotro? Ty raha nisoratiny Paoly: “Tsy misitriky eky asany nofotro: Fijangajangan̈a zen̈y, fahalotoan̈a, man̈erampo amy fitondranten̈a ratsy, fanompoan̈a sampy, fisoman̈a aody, firafesan̈a, ankany, fialon̈ana, meloko dila loatra, gidragidra lava, fisarasarahan̈a, sekty, fan̈irian̈a dila loatra, figiahantoaka dila loatra, fety tsy avoafehy, ndreky raha miramira amy zen̈y. Raha aby io efa nampitandremiko anaro, fa lan̈iany pan̈ano raha aby io tsy handova Fanjakan̈any Zan̈ahary lahabiny e.”​—Galatianina 5:19-23.

Aleva onon̈o fa izy iô koa mivolan̈a: “Raha miramira amy zen̈y.” Paoly tsy nan̈amia listy lava be momba raha jiaby tafiditry an̈atiny asany nofotro. Ke atsika tsy afaka hivolan̈a karaha ty: “Izikoa raha araiky tsy tafiditry an̈aty listy namezany Paoly io, dikanizen̈y mety atao.” Atsika tokony hampiasa fahaizantsika mieritreritry ke mandiniky ino raha mety ho “miramira amy zen̈y” kanefa tsy tafiditry an̈aty listy namezany Paoly io. Lan̈iany olo man̈ano raha “miramira amy zen̈y” io, ke tsy mibebaka, tsy handova Fanjakan̈any Zan̈ahary.

Dikanizen̈y, atsika mila mandiniky ino raha mamparavoravo Jehovah. Sarotro ma man̈ano zen̈y? Aleva onon̈o baka izikoa misy dokotera man̈iraka anao hihina voankazo ndreky legimo maromaro, avio anao ho izy efa tsy mila mihina gatô, glasy, ndreky raha miramira amy zen̈y eky. Akory, mety ho sarotro aminao ma hahay ino aby raha mety hitovitovy amy gatô zen̈y? Fa izikoa himpodianantsika ndraiky momba hira tiany tsaiky lelahy in̈y, izio ma tafiditry an̈aty vokatrany fan̈ahy sa asany nofotro? Azo antoko fa hira karaha in̈y tsy mety hitovy amy fitiavan̈a, hatsarantoetry, fifihezanten̈a, na koa toetry hafa tafiditry an̈aty vokatrany fan̈ahy. Tsy mila lalàn̈a mivantan̈a atsika vo mahay fa karazan̈a hira karaha zen̈y tsy mifan̈araka amy fomba fihevitriny Zan̈ahary foeky. Toro lalan̈a io koa mbala mihatra amy boky, filma, programo amy tele, jeux, raha aminy Internet, na raha hafa.

Sanjy mety

Baiboly man̈amia toro lalan̈a mikasiky lamba ndreky sanjy mety. Izio man̈ampy Kristianin̈y hanan̈a sanjy mendriky. Izikoa olo araiky tia Jehovah, izy han̈ano raha mamparavoravo Babany andan̈itry an̈y io fa tsy han̈ano raha tiany izy tompiny fo. Karaha efa hitantsika in̈y, nata Jehovah tsy nan̈amia lalàn̈a mivantan̈a momba raha araiky, zen̈y tsy midika fa tsy mampan̈ino izy zay raha ataony panomponany. Miovaova sanjinolo amy tany samihafa, ary nata amy toeran̈a araiky fo, izio mety hiovaova fo arakaraka fotoan̈a. Fa ndray zen̈y, Zan̈ahary efa man̈amia toro lalan̈a mazava mila arehany olonany amy fotoan̈a jiaby ndreky amy toeran̈a jiaby.

Ohatra, amy 1 Timoty 2:9, 10 ty: “Karaha zen̈y koa, man̈angy mila misikin̈y lamba mifan̈araka tsarabe amindro, lamba man̈aja ndreky feno fahendrena, fa tsy amy fan̈eva avoamboatra mare, na amy volamena na perla na lamba lafo be, fa fisikinan̈anany mila mifan̈araka amy man̈angy manompo Zan̈ahary, dikanizen̈y, baka amy fan̈anovany asa tsara.” Ke na lelahy na viavy, izikoa fa Kristianin̈y, mila mandiniky karakory ma sanjy hiverinolo amy tany misy iro fa man̈eva ataonolo ‘manompo Zan̈ahary.’ Mila dinihiny mety ho karakory fahitanolo hafatra toriny an̈aty Baiboly ao io izikoa iro mahita sanjinany. (2 Korintianina 6:3) Modely tsara Kristianin̈y araiky izikoa izy tsy mieritreritry be momba raha tiany na raha hanan̈any zo fo, fa miezaka izy mba tsy hanafintohin̈y olo amy raha hataony.​—Matio 18:6; Filipianina 1:10.

Izikoa hitany Kristianin̈y araiky fa mety hanafintohin̈y olo karazan̈a sanjy araiky, izy mangala tahaka apostoly Paoly ke mihevitry arapan̈ahinolo fa tsy raha tiatiany fo. Ho Paoly: “Aleva tahaka zaho, karaha nataoko tamy Kristy.” (1 Korintianina 11:1) Avio karaha ty koa nisoratiny momba Jesosy: “Ndray Kristy fo tsy nan̈ano raha namparavoravo ain̈inany.” Mazava koran̈any Paoly amy Kristianin̈y jiaby: “Atsika matanjaka edy tokony han̈ampy iro tsy matanjaka aby io amy raha mampalemy iro, fa tsy atsika ndraiky handeha han̈ano raha mamparavoravo ain̈intsika. Atsika tokony samy han̈ano raha mamparavoravo namantsika baka hahatsara iro ndreky hankahirezan̈a iro.”​—Romanina 15:1-3.

Hatsarà fo fahaizanao mandiniky

Akory hahaizantsika ino raha tiany Jehovah nata izy tsy nan̈amia lalàn̈a mivantan̈a momba raha araiky? Atsika mila mamaky Baiboly isanandra, avio mianatra izio tsy tapaka, baka io misaintsain̈y raha baka nivakintsika. Zen̈y han̈ampy atsika hahay handiniky tsara. Fa karaha ataony fitombosany tsaiky, tsy direkty hita in̈y, aminy arapan̈ahy koa atsika tsy direkty mahay raha jiaby, fa mitombo tsihelihely. Ke mila maharidraha fo atsika, avio tsy mila kivy izikoa tsy mahita vokatra malaky. Avio tsy fandanian̈a lera maro amy famakian̈a Baiboly fo han̈ampy atsika hahay handiniky fa fisaintsain̈ana, karaha efa nivolan̈intsika in̈y, avio fan̈arehan̈a raha koran̈inizio erakany vitantsika.​—Hebreo 5:14.

Lalàn̈any Zan̈ahary io mety volan̈iny fa mitsapa fan̈arehantsika volan̈a, fa toro lalan̈anany ndraiky ahitan̈a asa atsika matanjaka arapan̈ahy tsarabe sady ten̈a tihamparavoravo Zan̈ahary. Arakarakany atsika mahaimatanjaka arapan̈ahy, loso tiantsika hangala tahaka Jehovah ndreky Zanany. Fanapahankevitrintsika, tiantsika atao mifan̈araka aminy eritreritriny Zan̈ahary hita an̈aty Baiboly ao. Izikoa atsika mifen̈y fo man̈ano raha mamparavoravo Babantsika andan̈itry an̈y io amy raha jiaby ataontsika, hahatsiaro ho sambatra mare atsika.

[Sary]

Mety tsy hitovy sanjinolo amy tany maro, fa safidintsika mila ataontsika mifan̈araka amy toro lalan̈a Baiboly