1, 2. Mang fan ni Bible e ba tow’ath nrib fel’ ni yib rok Got?

KA GAMANANG ba ngiyal’ ni pi’ e fager rom ba tow’ath ngom nib fel’? Dabisiy nim felfelan’ ngay. Ya tow’ath ni ke pi’ ngom e be dag feni ga’ fan e fager romew u wan’. Ba mudugil nim pining e magar ngak ko re tow’ath nem.

² Bible e ba tow’ath ni yib rok Got, ni ban’en ni ngar da pininged e magar riy ngak. Re ke babyor nem e ma tamilangnag boch ban’en ndabiyog ni ngad pirieged u bang. Ma tamilangnag rogon ni sum lan e lang nge fayleng nge bin som’on e pumoon nge ppin. Bible e bay kenggin e motochiyel riy nrayog ni nge pagan’uy ngay ma ra ayuwegdad ni nge yag ni darod u fithik’ e magawon nge magafan’ ni ma yib ngodad. Ku ma weliy rogon nra lebguy Got e tin nib m’agan’ ngay me yibnag e fel’ rogon nga fayleng. Bible e ba tow’ath nrib fel’!

3. Bochan ni ke pi’ Jehovah e Bible ngodad, ma mang e be yog u murung’agen? Mang fan ni ngan felfelan’ ko Bible?

³ Bible e kub tow’ath ni yira felfelan’ ngay ni bochan  e be micheg ni en ni yib rok, ni aram Jehovah Got, e baadag ni ngar da nanged murung’agen nib fel’ rogon. Rrayog ni nge ayuwegem e Bible nge chugur e tha’ u thilmew Jehovah.

4. Mang e bfel’ u wan’um u rogon ni yibe wereg e Bible ko girdi’?

⁴ Boor e girdi’ u fayleng ni bay e Bible rorad. Ya boch e kan fal’eg nib polo’ ma boch e kemus ni bang riy. Ma sogonap’an 2,600 urngin mit e thin ni kan pilyeg riy, ma ke pag 90 pasent ko girdi’ nu fayleng e bay e Bible rorad. Ba ga’ nra reb e wik mab pag reb e milyon ken e Bible ni kan wereg ko girdi’. Ma gonap’an aningeg e bilyon ken e Bible nib polo’ fa yu yang riy ni ke m’ay i fal’eg. Dariy baken e babyor ni bod e Bible.

5. Uw rogon ni yib i pi’ Got nga “laniyan’ e girdi’” fapi thin ni kan yoloy nga Bible?

⁵ Maku reb e, thin nu Bible e “Got e yib i pi’ nga laniyan’ e girdi’ ngar yoloyed.” (Mu beeg e 2 Timothy 3:16.) Ni uw rogon? Be yog e Bible ni gelngin Got nib  thothup e yib i ying ngak e girdi’ ngar weliyed e thin ni ke yib rok Got ngorad. (2 Peter 1:21) Ra ngan susunnag rogon ma bod be’ nib tolang u barba’ e maruwel ni yog ngak e tayol rok ni nge yoloy bangi babyor. Re gi babyor nem e thin ko facha’ nib tolang ko maruwel e bay riy. Ere ir e babyor rok, gathi fare tayol. Ku arrogon e Bible ni thin rok Got e bay riy, gathi thin rok e piin nra yoloyed. Ere, rriyul’ ni Bible ni polo’ e “thin rok Got.”​—1 Thessalonika 2:13.

6, 7. Mang fan ni yira ngat nga rogon nib taareb e thin u lan e Bible?

⁶ Ni yoloy e Bible u lan 1,600 e duw. Ma girdi’ nra yoloyed e ba thilthil ngal’an ni ur moyed mab thilthil rarogorad nge rarogon e par rorad. Boch i yad e tamilay’, ma boch i yad e tafita’, ma boch i yad e ma gafaliy e saf. Maku boch i yad e profet, ma boch i yad e tapuf oloboch, ma boch i yad e pilung. Luke ni yoloy reb e Gospel e ba togta. Yugu aram rogon nib thilthil rarogon e piin ra yoloyed e Bible, machane ba taareb e thin riy u tabolngin nge yan i mada’ nga tungun.

⁷ Ken som’on e babyor ko Bible e be yog rogon ni tabab e magawon rok e girdi’. Ma bin tomur e babyor ko Bible e be dag nra paradis e fayleng ni ga’ngin. Urngin e thin u lan e Bible e be weliy chepin e girdi’ u lan bokum e duw, ma gubin e thin riy ni ma ayuwegdad ni ngad nanged e n’en nib m’agan’ Got ngay nge rogon nra lebug. Yira ngat nga rogon nib taareb e thin u lan e Bible. Aram fan nrayog ni nga dogned ni thin nni yoloy nga Bible e yib rok Got.

8. Mu weliy rogon nib puluw e thin nu Bible ko science.

 ⁸ Bpuluw e thin nu Bible ko thin ko science. Bay e thin riy nra yan bokum e duw mfini tamilang u wan’ e girdi’ fan. Bod e babyor ko Levitikus ni bay riy e motochiyel rok piyu Israel kakrom nra m’ar be’ ma nge par nga bang ni goo ir nge rogon ni ngaun par ni yib beech. Pi n’ey e de nang e girdi’ ko pi nam e ngiyal’ nem. Kub puluw e thin ko Bible ni be yog ni “dariy” ban’en ni kan the’ e fayleng ngay. (Job 26:7, BT) Bible e gathi babyor ko science. Machane faanra weliy ban’en ko science mab puluw e thin riy. Gathi arrogon e n’en ni ngad lemnaged nga ba ke babyor ni yib rok Got?

9. (a) Uw rogon nib puluw e Bible ko chep ko girdi’ ma rayog ni nge pagan’uy ngay? (b) Mang e be micheg ngom feni yul’yul’ e piin nra yoloyed e Bible?

⁹ Ba puluw e thin nu Bible ko chep ko girdi’ ma rayog ni ngan pagan’uy ngay. Thin riy e ba tamilang mab muun ngay fithingan e girdi’ nge pi ga’ rorad. * Ba thil e piin ni ur yoloyed e Bible ko piin ni ma yoloy e chep ko girdi’. Piin yad ma yoloy e chep ko girdi’ e darur weliyed e kireb ko nam rorad, ma piin ni ur yoloyed e Bible e yad ba yul’yul’, ya ur yoloyed e kireb rorad nge kireb ko nam rorad. Lan e babyor ni Numbers u Bible e weliy Moses riy e kireb rok nge rogon ni yib e gechig riy ngak. (Numbers 20:2-12) Gathi ri ma m’ug e yul’yul’ ni aram rogon u lan boch e chep ko girdi’, machane bay u lan e Bible ni bochan e ba ke babyor ni yib rok Got.

10. Mang fan ndab ni gin ngay ni Bible e ba ke babyor nib fel’?

¹⁰ Urngin e thin ni bay u lan e Bible e Got e yib i pi’  nga laniyan’ e girdi’, ere “ba ga’ fan ya ma fil e tin nib riyul’ e thin ngodad, ma be yal’uweg e tin ni be oloboch e girdi’ riy, ma be fulweg e girdi’ ko ngongol nib fel’.” (2 Timothy 3:16) Bible e ba ke babyor nib fel’ ya bay e thin rok Got riy. Jehovah Got e manang rarogon e girdi’ ni bochan e Ir e Ke Sunmiydad ma manang rogon lanin’dad. Manang e pi n’en nra felfelan’dad ngay maku manang e kanawo’ nib fel’ ni nga darod riy.

11, 12. (a) Mang boch ban’en ni yog Jesus ko Welthin rok u Daken e Burey? (b) Mang boch ban’en nib fel’ ni bay u Bible? Mang fan ni fonow nu Bible e gubin ngiyal’ mab fel’?

 ¹¹ Mu lemnag fare Welthin ni Tay Jesus u Daken e Burey ni bay ko Matthew guruy ni 5 nge mada’ ko 7. Re welthin ney e boor ban’en ni yira fil riy. Boor ban’en ni weliy Jesus riy nib muun ngay rogon ni ngan pirieg e bin riyul’ e felfelan’, nge rogon ni ngam pithigew be’ e magawon u thilmew, nge rogon ni ngan meybil, nge rogon i lemnag e chugum nge salpiy. Thin rok Jesus e kab gel gelngin ma kab puluw ko ngiyal’ ney ni ka bod rogon ko ngiyal’ ni baaram ni weliy riy.

¹² Boch kenggin e motochiyel nu Bible e bay rogon ko tabinaw, nge rogon e maruwel, nge rogon e tha’ u thilin e girdi’. Fapi kenggin e motochiyel nu Bible e fan ngak urngin e girdi’ ma fonow riy e gubin ngiyal’ nra fel’ rogoy riy. Gonop nu Bible e kan weliy nib fel’ rogon ko thin rok Got u daken Isaiah ni profet ni gaar: “I gag Somol ni Got romed, faen baadag ni nge fil ngomed e tin nib fel’.”​—Isaiah 48:17, BT.

13. Mang e thagthagnag Jehovah nga laniyan’ Isaiah ni profet ni nge yoloy ni murung’agen yu Babylon?

¹³ Boor e yiiy ni bay u Bible ma boor riy e ke lebug. Ngad weliyed reb. U daken fare profet ni Isaiah kakrom e yiiynag Jehovah riy ni fare mach nu Babylon e yira gothey. (Isaiah 13:19; 14:22, 23) Ri weliy rogon ni yira gothey e re mach nem. Pi salthaw ni yad ra yan nga Babylon e yad ra taleg e ran ko fare lul’ nu Babylon ma ranod riy nga lan e re mach nem ndab ra chamgad.  Ma gathi kemus aray ya yiiy rok Isaiah e ki yog riy fithingan e re pilung nra kol yu Babylon, ni aram Cyrus.​—Mu beeg e Isaiah 44:27–45:2.

14, 15. Uw rogon ni ke lebug urngin ban’en ni yiiynag Isaiah u murung’agen yu Babylon?

¹⁴ Gonap’an 200 e duw nga tomuren e re yiiy nem me yan i par boch e salthaw nga bangi ban’en nib chugur nga Babylon ni Cyrus ni pilung nu Persia e ir e ba ga’ rorad. Aram e be n’en ni nge lebug reb e yiiy ni yira ngat ngay. Machane, gur rayog ni nge kol e salthaw rok Cyrus yu Babylon ndab ra chamgad ngorad ni bod ni kan yiiynag?

¹⁵ Re nep’ i n’em e be madnom piyu Babylon nrib pagan’rad ni bochan e yoror ko mach rorad nib tolang nga lang. Ma nap’an ni yad be madnom ma be maruweliy Cyrus ni nge chefeg fare lul’ ni yan u lan fare mach nge sor e ran riy nga bang. De n’uw nap’an me  sop’ling e ran u lan fare lul’ me yag ni th’ab fapi salthaw rok nga ranod ko yoror ko fare mach. Machane, uw rogon ni nge yan e pi salthaw nem nga lan e re yoror nem? Re nep’ nem e ni pag e garog ko re mach nem ndan ning ma dariy be’ ni tiyan’ ngay!

16. (a) Mang e yiiynag Isaiah nra buch rok yu Babylon ko tomur? (b) Uw rogon ni ke lebug e yiiy rok Isaiah u murung’agen yu Babylon ndab ki par be’ riy?

¹⁶ Kan yiiynag murung’agen yu Babylon nni gaar: “Dakuriy be’ nrayog ni ngki par u rom. Dakuriy reb e Arab ni yugu be yan ni ku ra n’uf e tent rok u rom, ma aram rogon e pi tagafaliy e gamanman ndakuriy bagayad nra gafaliy e gamanman rok u rom.” (Isaiah 13:20, BT) Gathi kemus nni yiiynag nra war fare mach ko mahl ya ku nog ni yira n’ag ndab ki par be’ riy biid. Rayog ni ngam guy e mich riy ni ke lebug e pi thin ney. Ya fare gin’en nu Babylon ndakir par be’ riy, ni  gonap’an 50 e mayel ko yimuch u Baghdad u Iraq e mich riy ni ke lebug e thin rok Jehovah u daken Isaiah ni gaar: “Bay gu wolguy yu Babylon ko wolguw nge chuw gubin ban’en riy.”​—Isaiah 14:22, 23, BT.

17. Uw rogon nra gel e michan’ rodad ni bochan e pi yiiy nu Bible ni ke lebug?

¹⁷ Yira lemnag rogon e Bible ni ba ke babyor ni bay e thin riy ni kan yiiynag nrayog ni nge pagan’uy ngay ma ra gelnag e michan’ rodad. Faanra ke lebguy Jehovah Got boch ban’en ni ke micheg ma rayog ni nge pagan’dad ni ku ra lebguy e n’en ni ke micheg nra paradis e fayleng. (Mu beeg e Numbers 23:19.) Rriyul’ ni bay e athap rodad ko “yafos ndariy n’umngin nap’an ni Got nder ma ban e turguy e re n’ey ko ngiyal’ ndawori sunumeg e fayleng riy.”​—Titus 1:2. *

18. Mang e be yog apostal Paul u murung’agen e “thin rok Got”?

¹⁸ Ba tamilang e n’en ni kad weliyed ko re guruy ney ndariy ba ken e babyor ni bod e Bible. Machane, fel’ngin e gathi kemus nib puluw mab taareb ko science nge chep ko girdi’ nge gonop nib fel’ nge yiiy nrayog ni nge pagan’uy ngay. Ya yoloy apostal Paul ni gaar: “Ya thin rok Got e ba fos ma ba’ gelngin ni ma maruwel. Ya kab m’uth nga bangi sayden ni ruw raba’ ma  mm’uth. Ya ma yan nge yan i taw nga fithik’ i lanin’dad ko n’en ni gadad be lemnag, nge fithik’ e ul’ul nge yil, ma ma pufthinnag e n’en ni yima yim’ ni bochan nge tin ni yima lemnag.”​—Hebrews 4:12.

19, 20. (a) Uw rogon nra ayuwegem e Bible ni ngam fal’eg i yaliy rarogom? (b) Uw rogon me ga’ fan u wan’um e tow’ath rok Got ni Bible?

¹⁹ Ra un beeg e “thin” rok Got u Bible ma rayog ni nge thil e yafas rodad. Ra ayuwegdad ni ngad fal’eged i lemnag rarogodad. Sana gad be yog nib t’uf Got rodad, machane rogon e fol ni gad ra tay ko n’en ni be yog e Bible e ra dag e n’en ni bay u lanin’dad ara gum’ircha’dad.

²⁰ Riyul’ ni Bible e yib rok Got ni ba ke babyor ni susun e ngan beeg, min fil, min tayfan. Nge ga’ fan e re tow’ath ku Got ney u wan’um ni aram e ngaum par ma ga be beeg. Faanra um rin’ ni aram rogon ma ga ra adag e n’en nib m’agan’ Got ngay ni fan ko girdi’. Bin migid e guruy e gad ra fil riy e n’en nib m’agan’ Got ngay nge rogon nra lebug.