ÚUCHJEAKILEʼ le jach taʼaytak u tsʼoʼokol u beel juntúul xiʼipaloʼ u suukileʼ ku boʼotik junpʼéel dote tiʼ u familia u novia. Jeʼel u páajtal kaʼach u tsʼáaik baʼaloʼob jeʼex taakʼin wa baʼalcheʼob. Yaan kʼiin xaneʼ jeʼex úuchik u beetik Jacobeʼ le xiʼipaloʼ ku yaʼalik u meyaj tu yoʼolal le x-chʼúupaloʼ. Jacobeʼ meyajnaj siete años tu yoʼolal Raquel (Gén. 29:17, 18, 20). ¿Baʼaxten suuk kaʼach u beetaʼal leloʼ?

Carol Meyers, juntúul koʼolel ku xakʼalxoktik u tʼaaniloʼob le Bibliaoʼ, ku yaʼalik: «Le doteoʼ jeʼel u páajtal u yaʼalaʼaleʼ junpʼéel baʼal ku tsʼaʼabal kaʼach tiʼ le familia yoʼolal le bukaʼaj meyaj kun xuʼulul u beetik le x-chʼúupal tu yotochoʼ. Leloʼ jach ku yáantik kaʼach le familiaʼob kuxaʼanoʼob tiʼ u meyajtikoʼob le luʼumoʼ». Le doteoʼ jach ku meyaj xan kaʼach utiaʼal u maas biskuba u familia le xiʼipal yéetel u familia le x-chʼúupaloʼ. Yéetel le kéen kʼaʼabéetchajkeʼ, le familiaʼoboʼ jeʼel u yáantkubaʼobeʼ. Le dote xanoʼ ku yeʼesik kaʼacheʼ juntúul koʼoleleʼ comprometida yéetel yaan u lukʼul yáanal u páajtalil u taata utiaʼal u pʼáatal yáanal u responsabilidad u yíicham.

Yéetel le baʼax ku beetaʼaloʼ maʼ táan kaʼach u tsʼaʼabal naʼatbileʼ wa jeʼel u páajtal u maʼanal wa u koʼonol juntúul koʼoleleʼ. Junpʼéel libroeʼ ku yaʼalikeʼ «le u tsʼaʼabal taakʼin wa uláakʼ baʼax tiʼ u familia le noviatsiloʼ, maʼ xaaneʼ ku yilaʼal kaʼach bey yaan baʼax ku maʼanleʼ. Chéen baʼaleʼ [...] maʼ u kʼáat u yaʼaleʼ wa táan u maʼanal kaʼach le x-chʼúupaloʼ, baʼaxeʼ bey junpʼéel boʼol tu yoʼolal le meyaj kun xuʼulul u beetik tu yotochoʼ» (Instituciones del Antiguo Testamento). *

Bejlaʼeʼ yaan tuʼuxoʼobeʼ láayliʼ ku tsʼaʼabal junpʼéel dote tu yoʼolal le noviatsiloʼoboʼ. Le taatatsiloʼob meyajtik Jéeobaoʼ maʼ unaj u kʼáatkoʼob yaʼab baʼaloʼobiʼ. Beyoʼ yaan u yilaʼal ‹bukaʼaj utsil u puksiʼikʼaloʼob› (Fili. 4:5; 1 Cor. 10:32, 33). Yéetel yaan xan u yeʼeskoʼobeʼ letiʼobeʼ maʼ u yaabiltmoʼob taakʼiniʼ (2 Tim. 3:2). Wa xan maʼ tu kʼáatkoʼob yaʼab baʼaloʼobeʼ le noviotsiloʼ maʼ kun kʼaʼabéettal u kʼexik u fechail le tsʼoʼokol beel utiaʼal u juntartik le bukaʼaj baʼaloʼob ku kʼáataʼaltiʼoʼ. Tsʼoʼoleʼ wa precursoreʼ maʼ kun kʼaʼabéettal u pʼatik u precursoril utiaʼal u chʼíikil u náajalt le bukaʼaj taakʼin ku kʼáataʼaltiʼoʼ.

Yaan tuʼuxoʼobeʼ yaan leyoʼob tu yoʼolal le dote ku tsʼaʼabaloʼ. Teʼ lugaroʼob beyoʼ le taatatsiloʼob ku meyajtikoʼob Jéeoba Diosoʼ ku respetarkoʼob le baʼax ku yaʼalik le autoridadoʼoboʼ, tumen u yojloʼobeʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ máakeʼ «unaj u tsʼáaikuba yáanal u páajtalil le autoridadoʼob tsʼaʼanoʼoboʼ» (Rom. 13:1; Hech. 5:29).