1. Wai du rengbe ani ka gbia undo ti gaani tandu nga ga berãpa agu apai ani ata bingoho ya? (Oni bi gu sura du ti tonatonaha.)

GU TANDU du ani na ni ka berãpa agu apai ani ata bingoho ya nga gamahe be Mbori. Si naundo rani tipa ani mangi gaani apai na tatamana na ani ni ngere tipa weneapai ku mbatayo. Yekova ima rengba ka bi gupai du ku mbatayo, na rogo Ziazia Kekeapai ko nape gupai furani nika manga mbata fu regboho da. Ani ima rengba ka berãpa agu apai nika manga. Nirengo, gu tandu du ani na ni ka berãpa apai naundo rani tipa ani du na idapase..—2 Kor. 4:18.

2, 3. (a) Tipagine duhe tini ni nyanyakipa pai ndupai duadu ho ani aberãkuriihe? (b) Gini asanahe ani ka wisigoho rogo gipai ani awirikaha re?

² Berãpa gupai ani ata bingoho ya arengbanga kadu ni ndikidihe ti aregbo dunduko te. Ni kpiapai, ka wiri degude aberãpa tiri ri nigu na fufurafu, gure nga kungbo sangba riyo gbua. Ono ho Ana adi regbo ni ka berãpa wai wiiri nga Samuere nikaa mangasunge banye yo, ri aduadu na ndupai beri ka berãha wo. Gu ndupai re angia gupai ri adiberã ka mangaha, na si aundo ri tipa ri moi berãri fuo gupai ri aaida ka mangaha. (1 Sam. 1:22) Ka ani aberãpa gupai Mbori nakidohe tipa ka mangaha, gure nga ani naberãpa gupai nika manga amanga.—2 Pet. 1:19-21.

 ³ Zanga kapa, gu badungu ruru aboro du payo rogo Ziazia Kekeapai anaaberãpa agu apai aberã Mbori akidohe tipaha. Wai du agi aboro re agbia undo ti berãpa agu amaku naadu ku mbatayo re? Na gini undo rengbe ani ka gbiaha ti berãpa gu weneapai Mbori nakidopaha fu ruru aboro ku mbatayo?

4. Gini ndupai nadu be Ebere ka berãpa apai ku mbatayo?

⁴ Ya mo gu bambata ruru boro nangia Ebere ‘abi’ guhe Yekova akidopaha? Ani arengbanga ka ya Ebere aima ino wai gu kidohe Mbori apehe tipa wo nika manga ku mbatayo te, gu kidohe re naya: “Mi amáa sogote dagba roni na de, dagba atitaro na atitari a; ko ki mburu riro, mo ki mburu gidako.” (Bam. P. 3:14, 15) Ono tie, si nawira wa Ebere anaaberãpa gu kidohe re aberã na ko aima ino gupai nga boro kinaho i nika ‘mbura gidoni’ tipa aboro da ni rengberengbeyo wakina wai Adamu na Eva adu mbata fu mangayo ingapai. Ani ainongo ginipai Ebere aaberãha ku mbatayo te, ono gupai ini anihe nga, ko adu na idapase kuti ga Mbori akidohe, na Yekova aima ida na gako motumo.—Oni gedi Bambata Pai 4:3-5; AEbere 11:4.

5. Tipagine Enoka arengbe ka gbia ngarasaro ti ni ti berãpa raka ku mbatayo?

⁵ Wa si avura du nga gu ruru kumba nangia Enoka araki dagba agu aboro naana gumba gbegberẽ apai tipa Mbori, ko adu na idapase. Ga Mbori toro adu kugii Enoka tipa ko gumba gu sangbanebi nga, Yekova nika ye “na gako aboro ni dungu kutu yo, ka sapa ngbanga aboro dunduko, ka yugo gayo gbegberẽ mangapai dũ fu azangasinombori dunduko, nga gu azangasinombori anamanga ni gayo zangasinombori na gu nyanyaki afugo dunduko agu aboro ingapai zanga sino Mbori nagumba kuti ko.” (Yuda 14, 15) Wa Enoka angia gu boro naadu na idapase, ko arengbe arengba ka berãpa gu zegino azangasinombori nikaa dunga rogoho ya.—Oni gedi AEbere 11:5, 6.

6. Ginipai Noa arengbe kaa berãha aberã kindi tingbafuo Ime Akangbii?

⁶ Noa abati be bakere Ime Akangbii mbiko gako idapase. (Eb. 11:7) Tingbafuo Ime Akangbii, ko afu motumo nga ga anya mbiko gako idapase. (Bam. P. 8:20) Zanga kapa, ko adu na idapase wakina Ebere nga regbo adu kinaho aboro nikaa dunga tii gu sunge kanga nga ga ingapai na kpio berewe ya. Tingbafuo Ime Akangbii, Nimeroda atona ka zogarago na zegino ki da ni gbegberẽhe berewe, ono tie, Noa adu kindi na idapase gbiati maabangirise. (Bam. P. 10:8-12) Si nawira wa, ko agbia ngarasaro ti berãpa gupai nga aboro nika kura akura tii gbegberẽ zogarago, na be ingapai na kpio. Ani ima rengba ka “bi” gu ngbatunga wene aregbo re, na si ima mbeda nirengo!—Rom. 6:23.

7. Gini raka Abarayama, Yisaka, na Yakobo arengbe ka ‘bihe’ ku mbatayo?

⁷ Abarayama, Yisaka, na Yakobo arengbe arengba ka bi gu weneapai nika manga ku mbatayo bambiko Mbori aima kidohe nga ngbatunga aboro auru kpotosende dunduko nika gbia maku mbiko titayo. (Bam. P. 22:18; 26:4; 28:14) Si adu nga atita agi abaakumba re nika ngeange na ki raki rogo gu Ringara Mokido nga gu Mbori nika fuhe fuyo. (Bam. P. 15:5-7) Mbiko idapase, gi ruru akumba re arengbe arengba ka ‘bi’ atitayo i nadi gu ringara re. Nirengo, naatona ti gu regbo aboro azanga du ni rengberengbeyo re, Yekova aima kido gako ruru  amoyambu nga agu amaku Adamu agbarasipaha ayego ayego kubaha.

8. Ginipai naundo Abarayama tipa ko mangipai na idapase?

⁸ Si nawira wa gu tandu Abarayama adu na ni kaa bi agu apai ku mbatayo Mbori akidopaha berãko yo aundo ko tipa ko mangipai na idapase. Ziazia Kekeapai naya, wa si avura du nga Abarayama na gu kura ga Mbori ruru amoyambu “adia nga akidohe” ti gu regbo i aaraka te, “ono i abi he mbata yo ki nipoi kuti ni tuturũ.” (Oni gedi AEbere 11:8-13.) Abarayama adu na dungu nduapai beko tipa ka yugo gu ndikidipai ko ana maa bangiriko tipaha, ngba gi gene re, si adu wa ka i ya ko aabi gupai abi nga gu ko aabingo ho ya!

9. Wai du Abarayama agbia undo ti du ko na idapase kuti ga Mbori akidohe?

⁹ Gu idapase Abarayama adu na ni tipa ga Mbori akidohe anyakasi ko tipa ko diberã ka manga ga Mbori pai. Mbiko idapase, ko ambu gako gbata nangia Ura na ko aaidanga ka nye kaa raka rogo agu agbata nangia ga AKanano te. Agu agbata re adu wakina Ura mbiko agu azogarago naadu yo angia ga azangasinombori. (Yos. 24:2) Rogo ga Abarayama raka yo naabaha, ko “angere tipa gu bakporo du na nyanyaki mburuhe ti ni, du baduaha nga Mbori ni bamangihe a.” (Eb. 11:10) Abarayama “abi” tiko ko ni raki nyeanye kindi rogo gu ba Yekova angerakuriihe. Ebere, Enoka, Noa, Abarayama, na gu kura aboro naadu na idapase wakina yo aima ida kuti zingabekpio na i aangera ku mbatayo tipa ka raka auru kpotosende tii ga Mbori Kindo, nga “gu bakporo du na nyanyaki mburuhe.” Berãkurii ngbatunga agu amaku re aima nyakasa gayo idapase kuti Yekova.—Oni gedi AEbere 11:15, 16.

10. Wai du ga Sara bipai tipa raka ku mbatayo arengbe ka undo ri?

¹⁰ Oni bingo gupai naadu tipa dia Abarayama nangia Sara. Gari wene bipai tipa raka ku mbatayo aundo ri ri du na idapase zavura ho garãri adu ni nga 90 ka gude adunga beri ya. Gure wa ka i ya, ri abi atitari abi i ni gbia ngbarago ti agu amaku Yekova akidopaha. (Eb. 11:11, 12) Ginihe nasa ri ri du na ngbatunga gu maabangirise re? Yekova aima ya fu kumbari wẽ: “Mi afu maku fu ri, ki fu kumbagude foro rogo ri yo ku ri he. Mi afu maku fu ri, ri ki du ni na fu arikaaboro; abakindo angbatunga aboro akura rogo ri yo.” (Bam. P. 17:16) Tingbafuo Sara vungu Yisaka, ri aduadu na wene ndupai beri ka berãpa wai kura ga Mbori akidohe fu Abarayama nika digiso tihe. Nangba gu gamunihe du ani na ni a nga ka maa kpia gu weneapai ku berãrani yo Mbori nakidopaha nga gu nika manga amanga!

11, 12. Wai du Moize asonosi nyemuse tipa Yekova?

¹¹ Moize nga gu kura boro naadu na idapase kuti Yekova, na ki asonosi dudunguro nyemuse tipa ko. Ho ko adu ni ni paranga kua bakindo Ezipeta yo, si aima rengba kadu taata fuko tipa ko sonosi nyemu ka zogarago na nyemu aũkumuko. Ono tie, si ziazia nga Moize aima wirikapai be avunguko tipa Yekova na gako mbakadapai tipa ka kusa aEbere tii sunge kanga na ki fu Ringara Mokido fuyo. (Bam. P. 13:14, 15; Gate 2:5-10) Ka si du nga Moize aaberã ti aregbo dunduko tipa agu amaku naadu ku mbatayo fu ga Mbori aboro, ginipai mo aberãha nga si narengbe ka sona ngbadukoyo, nyemu taarimo watadu nyemu Yekova?

¹² Ziazia Kekeapai naya furani wẽ: “Mbiko idapase Mose, ho ko asono ni ki du ni kumba, ko aida nga i niya ti ko wiri gu de nga wiri Faro te. Ko asia kina gu pai nga i mangi ko gbegberẽ dagba ga Mbori aboro, susi gu pai nga ngi tipa rago ngbutuko rogo  gu ngbarago nga ga ingaapai; ki niringbisi gu gbarasarimo nga ga Kristo ni bakere ũkumuko susi agu aũkumuko nangia ga Ezipeta, bambiko ko angere tipa gu mosoro i ka fu he.”—Eb. 11:24-26.

13. Wai du Moize agbia undo ti berã ko dudunguro tipa agu apai Mbori akidopaha?

¹³ Wa Moize aaberã dudunguro tipa gupai Yekova akido ka mangaha fu aYisaraere, gako idapase na nyemuse tipa Mbori asono. Wakina gu kura ruru aboro, si nawira wa ko aaberã aberã tipa gu regbo Mbori nika batasa aboro be kpio. (Eyo. 14:14, 15; Eb. 11:17-19) Si airiwonga te nga ngbadu Moize yo afõ ko ko kpinyemu gu Mbori naadu na nyemu aEbere na aboro dunduko. Idapase na nyemuse afõngbadu Moize yo rogo gako raka yo dunduko. (Pa Rug. 6:4, 5) Zavura ho Faro aserekpo ko ni, gako idapase, nyemuse tipa Mbori na berãpa gu wene raka naadu ku mbatayo asako ko du na wingbaduse.—Gate 10:28, 29.

14. Gini ngbatunga berã du nzunzu nga sangbariyo?

¹⁴ Dungu aboro areme naberã agu apai arengbanga ka manga ku mbatayo rogo gayo raka ya. Ni kpiapai, wa vura duhe nga i na aũborose beyo ni kina betehe, i naberã ka du ni kere airakumuko na bayo ki ngba angba, wa vura duhe nga ga aboro raka awere ima hii be “mbusa na irairapai.” (Tam. 90:10) I nabi tiyo nga i nika raka zanga bakabangirise tii gu zogarago nga ga aboro, baraho Ziazia Kekeapai ape gupai ni nga ga Mbori Kindo nga gu yangara maa bangirise duho tipa ga aboro akparakapai. (Dan. 2:44) Badungu aboro naberã gupai nga Mbori agbarasanga gi gbegberẽ zegino re te, ono Ziazia Kekeapai nape gupai du kia. (Zef. 1:18; 1 Yo. 2:15-17) Gu ngbatunga maabangirise nga ga agi aboro re nga kungbo sangbariyo gbua.

15. (a) Wai du aKristano agbia undo ti berãkurii gayo maabangirise? (b) Mo penga pa gupai mo aida ka mangaha ho Mbori nika digiso gako akidohe ni.

¹⁵ Ono tipa rani tigaani nga aKristano, guhe nangarasa rani nga berãpa gaani maabangirise, singia ka raka ngbangbaturũ yo watadu auru kpotosende. Ya mo mo rengbe ka bi tiro mo ni gbia ngbarago be agu ahe Mbori nakidopaha? Zanga kapa, berãkurii gupai mo nika mangaha ho Mbori nika digiso gako akidohe ni ima rengba ka ye na ngbarago foro. Isoke mo rengbe ka “bi” tiro mo ni raki nyeanye kindi auru kpotosende. Mo berẽnga pa wai mo nika mangaapai sa na kura aboro tipa ka sa gi kpotosende re ni paradizo. Gamo amurakporo ki ngia agu aboro nakpinyemu Yekova wakina ro. Kpotoro kidu wenengai, mo kidu na ome na ka pai adunga ho nikaa ba bakabangirise tiro ya. Agu aboro nga aguyo nika ngerafuo sunge sa kpotosende ni paradizo nika sa raka foro ni bawenehe mbiko i nika ngerafuo ro wenengai. Na mo nika du na ngbarago ka mangasunge na gamo birĩ-sunge bambiko agu apai dunduko mo nikaa mangaha nika undo kura aboro na ki ni fu iriso fu Mbori. Ni kpiapai, mo nika undo agu aboro i nazingisiyo be kpio tipa i ini Yekova. (Yo. 17:3; Amo. 24:15) Anga kungbo amusumo nga agi apai re te. Gi wene akpiapai ani amaaha ku berãraniyo re, mburuhe ri agu arengo du rogo Ziazia Kekeapai tipa raka ku mbatayo.—Yes. 11:9; 25:8; 33:24; 35:5-7; 65:22.

16, 17. Wai du ani agbia undo ti fura tipa gaani maabangirise?

¹⁶ Ho ani afura ni fu kura aKristano tipa gupai ani aida ka mangaha wa Yekova nika digiso gako akidohe, si nasa kpia raka ku mbatayo ni ndikidihe. Wa vura duhe nga boro ho dagbarani yo ini gupai nzunzu nika  du tipa aboro ni basasa rogo vovo zegino te, ani nangarasa akuarani na kini yugu gaani idapase kuti agu arengo Mbori nakidopaha ho ani afura ni tipa agu apai nga gu rengbe ka manga. Ho gu mokedi nangia Pauro andu ni ka bi awirinako Roma yo, nirengo i aima du na tambuahe tipa gu “wasa” i agbiaha dagba tiyo, na kinawo du a ani agbia wasa ti gi kere regbo re.—Rom. 1:11, 12.

¹⁷ Berãpa raka ku mbatayo ima rengba ka undo rani a ka ani na berẽnga kina tipa gu gbegberẽ apai namanga rani awere ya. Si wa ka i ya gu mokedi nangia Petero aduadu na gu ngbatunga bakabangirise re ho ko aya ni fu Yesu: “Mo ngére nga, wa ani ambu ahe dunduko, ki nipeke ro; ani adía gine?” Tipa ka undo Petero na gu kura abawiriki tipa i berãpa raka ku mbatayo, Yesu akaragapai nga: “Mi nagumba ha fu roni ni rengo, agu roni napeka re, ni gu rago Wiri boro ka sunga auru mbatabakindo na taarimoko, ho i ka sa ahe ni dunduko ni vovo ho, oni asúnga auru mbataabakindo bawe na ue, ka sapa ngbanga ngbatunga aYisaraere bawe na ue. Gu ni mbu abambu na awirinani, na adawirini, na bani, na nani, na awirini, na aati, tipa rimore, ni aróga ahe susi gu naadu mbata bara 100, ni ki di kumbo nyenye unga.” (Mt. 19:27-29) Rogo gi gene re, Petero na gu kura abawiriki arengbe ka berãpa gayo sunge rogo gu kindo nga gu nika zogarago ku auru kpotosende na ki ye na bakere amaku fu ruru aboro.

18. Berãpa wai ga Mbori akidohe nika digiso tihe naundo rani areme wai?

¹⁸ Ga Yekova amoyambu auru kpotosende aima digo ni gbia undo ti berãpa wai ga Mbori akidohe adigiso tihe. Ebere aima inopai wenengai tipa ga Mbori mbakadapai na si asako ko berãpa wene raka ku mbatayo, ko adu na idapase gbiati ndikidi maabangirise. Abarayama amangipai na idapase mbiko ko “abi” wai ga Mbori sangbanebi nika digiso tihe nibipa gu ‘tita’ de i akidopa ko. (Bam. P. 3:15) Moize “angere tipa gu mosoro i ka fu he,” ko amangipai na idapase na ki sonosi gako nyemuse tipa Yekova. (Eb. 11:26) Gaani idapase na nyemuse tipa Mbori ima rengba ka sona ka ani mangisunge na gaani tandu tipa ka berãpa wai ga Yekova akidohe nika digiso tihe. Gu wene gene rengbe ani ka mangasunge na gaani tandu nga gu Mbori nafuhe furani re nga gu pai ani ka wisigoho rogo gu kekeapai ngbefuo gere.