Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

6 YACHACHIKUY

¿Ima sasachakuykunan kanqa wawayoq kaqtiykichis?

¿Ima sasachakuykunan kanqa wawayoq kaqtiykichis?

“Señor Diospa qosqanmi wawakunaqa” (Salmo 127:3)

Yaqa llapa tayta-mamakunan anchata kusikunku phiwi wawanku naceqtin. Ichaqa sasachakuykunapin rikukunku wawankuta uywaypi. Imaymanan ruwanankupaq kan manataqmi tiempota aypachikunkuchu. Hinaspapas wawata cuidanankuraykun mayninqa pisita samarinku, llakikuy hap’in, maynintaq phiñachinakunku. Sichus qankunapas chay sasachakuykunapi tarikushankichis chayqa, parlariychis wawaykichista imayna uywanaykichismanta. ¿Ima yanapaykunan Bibliapi kashan?

1 IMAYMANAN RUWANA KANQA

BIBLIAN NIN: “Pipas munakuqqa muchukuqllan, sumaq sonqollan, [...] manan payllapaq kanantachu munan, manan phiñakunpachachu”, nispa (1 Corintios 13:4, 5). Esposakuna, qankunachá astawanqa tukuy yuyaywan phiwi wawaykichista uywayta munankichis. Ichaqa manan qosaykichista qonqanaykichischu, tiempotan t’aqanaykichis paywan kanaykichispaq. Sichus pacienciawan, sumaq sonqowan qosaykichista qhawarinkichis chayqa, manan qonqasqachu sientekunqa yanapakunqataqmi wawa uywaypi.

“Qosakuna, esposaykichiswan allin yuyaywan kawsaychis” (1 Pedro 3:7). Qosakuna, qankunapas entiendenaykichismi esposaykichista. Paykunaqa wawata uywaspan mayninqa sayk’usqa kanqaku, mayninqa phiñasqa, maynintaq llakisqa. Ichaqa mayninpi qankunapaqña phiñasqa kanqaku chaypas, ama qankunaqa phiñakuychischu, Biblian nin: “Kallpasapamanta aswan allinqa mana usqhay phiñakuqmi”, nispa (Proverbios 16:32). Allin yuyaywan imatapas qhawariychis, yanapaychistaq ima necesitasqanpipas (Proverbios 14:29).

¿IMATAN RUWAWAQ?

  • Taytakuna: Wawa uywaypi yanapakuychis, tutata waqaqtinpas qankuna hatarispa upallachiychis. Huk ruwanakunata pisiyachiychis familiaykichiswan kanaykichispaq.

  • Mamakuna: Qosaykichis yanapakuyta munaqtinqa yanapachikuychis. Sichus pantarunqa chayqa, ama phiñakuychischu aswanpas sumaqllata yachachiychis.

2 KALLPACHAKUYCHIS HUKLLACHASQA KANAYKICHISPAQ

BIBLIAN NIN: ‘Casarasqakunaqa huk aychallan kapunqaku’, nispa (Génesis 2:24). Familiapi kinsaña kapunkichis chaypas, qankunaqa ‘huk aychallan’ kankichis. Chaymi kallpachakushanallaykichis astawan munanakunaykichispaq huk hinalla kawsanaykichispaq ima.

Esposakuna, qosaykichista agradecekuychis yanapasqasuykichismanta (Proverbios 12:18). Qosakuna, esposaykichista niychis munakusqaykichista, agradecekuychistaq tukuy ruwasqanmanta (Proverbios 31:10, 28).

“Ama pipas kikinpa allinnillantaqa maskhachunchu, aswanpas runamasinpa allinninta maskhachun” (1 Corintios 10:24). Kallpachakuy payta kusichinaykipaq hina imatapas ruwanaykipaq. Tiempota t’aqaychis imamantapas parlarinaykichispaq makillataq uyarinakuychis. Hinaspapas ama warmi-qhari puñuyniykichista saqeychischu. Sut’illanta parlariychis chaykunamanta. Bibian nin: ‘Warmi-qhari puñukuyniykichistaqa ama hark’anakuychischu, aswanpas iskayniykichis rimanaykukuychis’, nispa (1 Corintios 7:3-5). Sichus sumaqta qhawarinakunkichis pacienciayoqtaq kankichis chayqa, kusisqan kawsankichis.

¿IMATAN RUWAWAQ?

  • Tiempota t’aqay kuska kanaykichispaq.

  • Rikuchiy munakusqaykita, yaqapaschá imachatapas regalawaq otaq munakusqaykita huk qelqapi apachiwaq.

3 WAWAYKITA YACHACHIY

BIBLIAN NIN: “Wawa kasqaykimantapachan Diospa Simin Qelqakunataqa yacharqanki, chaykunaqa yachaytan qosunki”, nispa (2 Timoteo 3:15). Wawakunaqa wiksallapiraq kashaspapas imaymanatan yachankuman. Paykunaqa reparankumanñan tayta-mamanpa kunkanta, imayna sientekusqankutapas. Manaña llapa simikunatachu entiendenqa chaypas, naceqtin hina qelqakunata leepuy. Chaymi hatun kaqtin leeyta munanqa.

Hinaspapas huch’uychanmantapacha Diosmanta yachachiy, paypa ñawpanpitaq mañakuypas (Deuteronomio 11:19). Pukllachispaykipas Diospa kamasqanmanta yachachiy (Salmo 78:3, 4). Chaymi yanapanqa wiñasqanman hina Diosta munakunanpaq.

¿IMATAN RUWAWAQ?

  • Jehová Diosmanta yachayta mañakuy wawaykita uywanaykipaq.

  • Ima rimaytapas umanpi hap’inanpaqqa sapa kutilla chaykunata yuyarichiy.