?Ekpɛkpɛ elɔ fë n’ye fë émʋn bunë lɛ́ nahɔnrɛ lɛ bunë lɛ́ mpu lɛ wú? Amɛnnë, n’ye bu eba eci ngiki abanë lɛ, bunë kë ebɔ ewu nahɔnrɛnë lɛ ëë kë eɲishi edɔ eshe nahɔnrɛnë lɛ bu mumunë eshunë lɛ. Amɛn, maɛnnë powu ghë, ngiki fannga nhɛn edi akɔnda n’ye gha ɔɔ bu nkpɔnë lɛ́ nahɔnrɛ.

 Gha lɛ́ amɛn ëë ngiki tú dí akɔnda ntɔnë wo. Agbʋʋn 2.000 sásɛ dádá, Pɔnsë Pilatënë lɛ́ Rɔmë shibaghonë, álɛ bë ehʋnhʋn Ʒezi yɛyɛnë, në vívi ëë kɔ: “?Mabu lɛ́ nahɔnrɛnë é?” (Jean 18:38). Àlɛ́ bɔ́bɔ́ Pilatë gha kɩ́kɩ n’ye Ʒezi bë ekaka mbë elɔ aji jɔnë në vívinë ghë wunë, jɔvivi ntɔnë ɔɔ alɔ dɔ́ tete. Biblënë elɛ elë emʋn jɔ ntɔnë eshi ayɔghɔ nhɛn, bë eɔsɛ eboka fë álɛ fë émʋn bunë lɛ́ nahɔnrɛ lɛ, bunë gha lɛ́ nahɔnrɛ wunë lɛ, maɛn ntɛnɩ ghë óó ngiki gha mʋn bu mumunë kebë ebɔ ewu nahɔnrɛ wunë.

?Teteghë, nahɔnrɛnë nʋnghë an?

 Ao. Àlɛ́ Biblë ahɛ mbë “nahɔnrɛnë,” në ebɔ eya bunë shú tete lɛ bunë sheghë lɛ. Biblënë eyaya kɔ Ofo Ʒoova a lɛ́ nahɔnrɛ tishi tetenë, ekpa elɛlɛ ëë “nahɔnrɛ Ofo” (Psaume 31:5). Nahɔnrɛnë nʋn Biblënë ghënë píe Ofo ee gbo. Biblënë ebɔ nahɔnrɛ ntɔnë epɔpɔ kaniɛn ghë, noo bë eɔsɛ emimi elë aɛn maɛn ntɛnɩ ngiki gha mʋn bu mumunë kebë ebɔ ewu nahɔnrɛ wunë ghë.—Psaume 43:3; Jean 17:17.

?Élé fë éba eɔsɛ ewu nahɔnrɛnë é?

 Ofo ghe vivi n’ye ebë ekɛkɛ aɛn ɲi nhɛn ebɔ nahɔnrɛnë nʋn Biblënë ghë wo. Në evivi n’ye ebë edi akɔnda ewɛsɛ bu, ese elë gha ébɔ aɛn gha éba n’ye bu eba eci elë abanë esëkpɔ ghë wo (Romains 12:1). Në evivi n’ye ebë ehɔhɔ në mʋn, ebë ekpa ekolo në “elë akɔnda powu ghë.” Në ekpa ele elë ndɔnʋn n’ye, elë omunë, ebë emʋn eyɛsɛ n’ye bunë elë ehɔhɔ Biblënë ghënë lɛ́ nahɔnrɛ.—Matthieu 22:37, 38; Actes 17:11.

?Yadʋwa mpudinë píe é?

 Biblënë ehɛ kɔ mpudinë píe Ofo kaɛnghonë kë elɛlɛ ëë Satan alɛ Kpala lɛnë ee gbo. Biblënë elɛlɛ në “mpu shì” (Jean 8:44). Në dí mpu fú Ofo sɛ fáfa ngiki pidɛnë (Genèse 3:1-6, 13, 17-19; 5:5). Píe mící ntɔnë, Satan elɛ mpu jɔ egbagbashi eyi, në elogho nahɔnrɛnë píe Ofo ee gbonë shi.—Révélation 12:9.

?Mabughëwu mpudinë dɔ́ amɛn é?

 Cibɩ ntɛnɩ enʋnghë óó Biblënë elɛlɛ ëë “mici fɛjinë,” fafanë Satan efafa maɛnnë eɔ mɛnsɩ eyi. Wɔ́wɔ́, ngiki edi mpu efafa aghɩ fuɔ álɛ kebë ewu ayɔghɔ (2 Timothée 3:1, 13). Mpudinë lɛ́ bunë nʋnghë dɔ́ ofotɩ fannga nhɛn ghë amɛn. Fɛ n’ye Biblënë bá hɛ́ elë brɛsʋnë jɔ báshi mɩnɛnnë, ngiki “bá eviɛ buyayaghɩnë kebë ejighe kelë esɩ óó kebë ehɛ kelë jɔnë kë evivi n’ye kebë ecenë,” kelë omu aɛn fu “kë ghe ebɔ rɔkɔ ghe ece nahɔnrɛnë.”—2 Timothée 4:3, 4.

?Mabughëwu nahɔnrɛnë ɔɔ alɔ é?

 Álɛ ngiki bë eɔsɛ ejì kelë esë ntɩnë, bayɛ n’ye nahɔnrɛ bë enʋn kelë ncɔcɔ. Àlɛ́ ntɩji gha nʋnghë wunë, cɛwudi ecɔghɔ, ngiki ghe kpa ghe ce kelë esë mbë. Biblënë ehɛ kɔ Ofo evivi n’ye nahɔnrɛnë bë elɛ sʋnë elë esʋnë ëë tishi. Biblënë ehɛ kɔ: “Aghɩnë kë esʋ [Ofonë], kebë esʋ ëë nahɔnrɛ lɛ wawɛ lɛ ghë” (Jean 4:24). Álɛ fë émʋn n’ye nahɔnrɛnë nʋn Biblënë ghënë bë eba eɔsɛ eboka fë álɛ fë émʋn mpu jɔnë ofotɩ apʋpʋnë kë eyaya, fë ékpa epetè eji etu bu ntɔnë, ka jɔ nfre nfrenë kë gbágbashi óó ekɩkɩghë esɔ, óó ëë mbë órò ëë lɛ́: « Des mensonges qui empêchent d’aimer Dieu ».

?Mabughëwu Ofo evivi n’ye fë émʋn nahɔnrɛnë é?

 Ofo evivi n’ye fë éhʋn-oo mɩɩ bë elɛ ananan, n’yonë bayɛ n’ye fë éhɔhɔ nahɔnrɛ në sɛ (1 Timothée 2:4). Ofo mbranë ehɛ bunë yɛsɛ lɛ bunë gha yɛsɛ wunë lɛnë, àlɛ́ fë ahɔhɔ ëë mʋn, fë akpa awu ëë ghɩnë, fë lɛ në lɛ bá edi cɛwu tete (Psaume 15:1, 2). Álɛ Ofo bë eboka ngiki lɛ kebë ehɔhɔ nahɔnrɛnë mʋnnë, Ofo sé Ʒezi eshipata n’ye. Ofo evivi n’ye ebë ekpʋ bunë Ʒezi yáyanë.—Matthieu 17:5; Jean 18:37.

?Mici nkpɔ, Ofo bá elɛ mpudi ghe kpa ghe enʋnghë n’ye wuan?

 Ao. Ofo gha kolo aghɩnë kë edi mpu efafa ngikinë. Në hɛ́ báshi kɔ ná ekpʋsʋ aghɩnë kë edi mpu eyi eshipatanë ghënë shi (Psaume 5:6). Àlɛ́ Ofo alɛ bu ntɔnë, jɔnë në hɛ́ Proverbes 12:19 ghënë bë eka eshu: “Eyimbutinë ehɛ nahɔnrɛnë bá enʋnghë mɩɩ bë elɛ ananan.”