1. ?Ofosɛrɛ nkpɔca ebá ebɔ ëë edidi jɔ pëlɛ é?

NGIKI fannga nhɛn mʋn ofosɛrɛnë kë elɛlɛ ëë Elë Shìnë nʋn oforunë, kë ekpa elɛlɛ ëë Kpashi ofosɛrɛ. Ʒezi bɔ́ ofosɛrɛ ntɔnë yáya në ejiti-aghɩnë n’ye kebë eba esɛrɛ Ofo. ?Bu nkpɔca ghëwu në sɛ́rɛ Ofo é? ?Mabughëwu ofosɛrɛ ntɔnë ɔɔ alɔ elë ngbeɲi amɛn é?

2. ?Bu arɩ nkpɔca ghëwu Ʒezi yáya elë n’ye ebë esɛrɛ Ofo é?

² Ʒezi hɛ́ kɔ: “Éba nhɛn esɛrɛ Ofo: ‘Elë Shìnë nʋn oforu, lɛ fë eyinë bë elɛ ecele. Lɛ fë Shibanë bë ewa. Lɛ fë bunë fë evivinë, kebë elɛ ëë oforu gbo lɛ, eshi n’ye lɛ.’” (Éka Matthieu 6:9-13.) ?Mabughëwu Ʒezi yáya elë n’ye ebë esɛrɛ Ofo bu arɩ ntɔnë ghëwu é?—Ékpɩ Jɔ eshi 19.

3. ?Mabu yɛsɛ n’ye ebë emʋn Ofo Shibanë ghë é?

³ Ewú n’ye Ofo eyi ëë lɛ́ Ʒoova. Ekpa wú bunë Ofo evivi n’ye në elɛ elɔ ngiki alɛ eshipatanë lɛ. ?Ese, jɔnë Ʒezi hɛ́ kɔ: ‘Lɛ fë Shibanë bë ewanë,’ ëë eshi ëë lɛ́ nkpɔca é? Ebá ewu bunë lɛ́ Ofo Shibanë lɛ, bunë Shiba ntɔnë bá elɛ lɛ, n’ye në eba elɛ álɛ Ofo eyinë bë elɛ ecelenë lɛ.

4. ?Mabu lɛ́ Ofo Shibanë é? ?Ca lɛ́ ëë Oodíshi é?

⁴ Ʒoova só gufrëmɔndɔn nkpɔ eshi oforu gbo. Në nɩ Ʒezi bɔ́ álɛ bë elɛ gufrëmɔndɔn ntɔnë Oodishì. Biblë elɛlɛ gufrëmɔndɔn ntɔnë Ofo Shiba. Kë elɛlɛ Ʒezi, “aghɩnë kë edioonë, kelë Oodishì, alɛ aghɩnë kë  ebashinë lɛ, kelë Kpashi.” (1 Timothée 6:15) Ʒezi bë eɔsɛ elɛ bu yɔghɔ edɔ eshe aghɩnë kë edioonë powu. Àlɛ́ kë abɔ ngikinë kë edioonë powu eo-omu, Ʒezi ɔɔ mɛnsɩ she kelë.

5. ?Yadʋwa Ofo gufrëmɔndɔnnë bë eso edioonë é? ?Bu nkpɔca ná emimi aɛn é?

⁵ Ʒezi píe rɔ ghë púlɛ, mici ebranan sáasɛ, në mɔ́n yí oforu. Ʒoova nɩ Ʒezi bɔ́ álɛ bë elɛ ëë Shibanë Oodishì. (Actes 2:33) Ofo gufrëmɔndɔnnë bá eso oforu gbo emimi eshipatanë aɛn. (Révélation 11:15) Bu ntɔnë ghëwu, Biblë elɛlɛ Ofo Shibanë, “oforu Shiba.”—2 Timothée 4:18.

6, 7. ?Mabu elɛ Ʒezi yɛsɛ she ngikinë kë edioonë kwapowu é?

⁶ Biblë ehɛ kɔ Ʒezi dɔ́omu she ngikinë kë edioonë powu noo në “esëkpɔ cece në gha ɔɔsɛ në ekpa erɔ n’ye tata.” (1 Timothée 6:16) Oodighɩnelë powu kë erɔ, ese Ʒezi, ghe erɔ tata. Bu ayɔghɔnë Ʒezi bá elɛ elɔ elënë powu, bë enʋnghë mɩɩ bë elɛ ananan.

⁷ Biblë hɛ́ báshi n’ye Ʒezi bá elɛ Oodishìnë sheghë, Oodishìnë ewu ngiki orɔhɔ: “Ʒoova wawɛnë bá enʋn ëë sɛ, aɛnshiji lɛ mpʋmʋn lɛ wawɛ, jɔo lɛ mɛnsɩ lɛ wawɛ, bu-mʋn lɛ Ʒoova gbʋ lɛ wawɛ lɛ. Ná ewu sɛyɛyɛ egbʋ Ʒoova. Në ghe ebɔ bunë në aɛnmɔnnë ewunë esëkpɔ ghe enɩnɩ yiki aa, në ghe ebɔ jɔnë në rɔkɔ ecenë esëkpɔ ghe enɩnɩ yiki aa. Në ghe edi nkɔ ghe enɩnɩ ayalɛghɩ aa.” (Isaïe 11:2-4) ?Eɲë evivi n’ye eɲë oodishìnë bë eba nhɛn enʋn wú?

8. ?Élé ebá mʋn n’ye gha lɛ́ Ʒezi esëkpɔ ëë bë edioo wué?

⁸ Ofo nɩ ngiki jɔghɔ bɔ́, álɛ kelë lɛ Ʒezi lɛ bë edioo oforu gufrëmɔndɔnnë ghë. Fɛ bu ntɛnɩ mɩnɛn, akoto  Pɔlë hɛ́ Timote kɔ: “Àlɛ́ elë ekɩ opu eyi, ebë elɛ oodighɩ, ebë eo-omu edioo.” (2 Timothée 2:12) ?Ʒezi lɛ, oodighɩ evie lɛ bë edioo é?

9. ?Ngikinë kelë lɛ Ʒezi lɛ bë edioonë, kë lɛ́ evie é? ?Píe mící nkpɔca ghë Ofo enɩ kelë ebɔ é?

⁹ Fɛ n’ye ebá wú órò 7 ghë mɩnɛn, amɔnwu ghë, akoto Ʒan wú Ʒezi oforu gbo, në lɛ́ Oodishì. Në lɛ Oodishì 144.000 fuɔ lɛ nʋn. ?Ca lɛ́ Oodishì 144.000 ntɔnelë é? Ʒan hɛ́ kɔ “kë ɔɔ [Ʒezi] eyi alɛ Shì eyi lɛ ghɛ́ghɛ dá kelë gbeɲi ghë.” Në kpa hɛ́ kɔ: “Aghɩ ntɔnë, kë lɛ́ ngikinë kë ekpʋ Viaɲʋnjɛnë [lɛ́ Ʒezinë,] n’ye në eyi powu. Kë vé kelë eshipata n’ye ngikinë ghë.” (Éka Révélation 14:1, 4.) Ngiki 144.000, kë lɛ́ kretiɛnnë kë edi ecele, Ofo nɩ kelë bɔ́ álɛ kelë lɛ Ʒezi “bë elɛ oodishì, kebë emimi eshipatanë powu aɛn.” Àlɛ́ kë arɔ, kë epie rɔnë ghë epulɛ eyi ehʋn-oo oforu gbo. (Révélation 5:10) Píe akotonelë brɛsʋ, Ʒoova enɩ ngiki ebɔ kretiɛnnë kë edi ecelenë ghë álɛ kebë enʋn oodishì 144.000 ghë.

10. Ʒoova nɩ Ʒezi lɛ, ngiki 144.000 lɛ bɔ́ álɛ kebë emimi elë aɛn. ?Mabughëwu ebë eɔsɛ ehɛ kɔ bu ntɔnë eya n’ye Ʒoova kolo elë é?

¹⁰ Ʒoova edi elë akɔnda edɔ, ëë ghëwu në bába bu yɛ álɛ ngiki lɛ, Ʒezi lɛ bë edioo. Ʒezi bá elɛ oodigho yɔghɔ noo në mʋn elë, në kpa mʋn bunë eci elë oghorumɔn aba. Në mʋn n’ye yiki bá nʋn, në mʋn bunë kë elɛlɛ ëë pɛ. Pɔlë hɛ́ kɔ Ʒezi ebɔ ëë esë eba elë oku, “në ekoko elë, lakwanë nʋn elë sɛnë ghëwu,” “bu powu ghë, kë jéje në fɛ elë mɩnɛn.” (Hébreux 4:15; 5:8) Ngiki 144.000 esë, kë mʋn n’ye yiki bá nʋn. Orogbá kelë, lakwa nʋn kelë sɛ, ese kë léle mɛnsɩ, kë ríshi kpɛkpɛ. Bu ntɔnë ghëwu, ebë eɔsɛ  emʋn n’ye Ʒezi lɛ ngiki 144.000 lɛ, kë bá emʋn bunë eci elë oghorumɔn abanë lɛ, elë sɛyɛyɛ lɛ, elë jɔrɛrɛ lɛ, pɛnë efɩ elënë lɛ powu.

11. ?Mabughëwu Ʒezi yáya në ejiti-aghɩnë n’ye kebë esɛrɛ Ofo álɛ bunë Ofo vívinë, kebë elɛ ëë oforu gbo é?

¹¹ Ʒezi yáya në ejiti-aghɩnë n’ye kebë esɛrɛ Ofo álɛ bunë Ofo vívinë, kebë elɛ ëë oforu gbo. ?Mabughëwu é? Órò 3 ghë, ewú n’ye ghɩnë kë elɛlɛ ëë Satan alɛ Kpala lɛnë, nɩ Ʒoova mëlɔ, péte eji tú Ʒoova. Ese, Ʒoova ɲá Satan lɛ, anʒë apʋpʋnë kë lɛ́lɛ kelë abʋsɛmʋnnë lɛ shi, kë só oforu gbo cibɩ jee nhɛn. Bu ntɔnë ghëwu, gha lɛ́ aghɩnë kë nʋn oforu gbonë powu ëë kë elɛ bunë Ofo evivinë cibɩ ntɔnë ghë. Órò 10 ghë, ebá emʋn bu edɔ Satan lɛ, abʋsɛmʋnnelë lɛ sɛ.

12. ?Bu tete aɲʋn nkpɔca Révélation 12:10 eya é?

¹² Biblë ehɛ kɔ, àlɛ́ kë aso Ʒezi eshi álɛ në elɛ Ofo Shibanë Oodishìnë, ghe enʋnmɔn, në eghʋ Satan aghʋ. (Éka Révélation 12:7-10.) Abɩ 10 eya bu tete aɲʋn. Në eya n’ye Ofo Shibanë óo ëë oodinë órò. Ʒezi Krisë ëë lɛ́ Ofo Shibanë Oodishì. Në ekpa eya n’ye kë wɔ́ Satan píeji oforu gbo, kë ɱɛ́n në nɛ́fu eshipata n’ye. Ebá ewu n’ye bu ntɔnelë shú dádá.

13. ?Mabu shú oforu gbo mícínë kë wɔ́ Satan píeji gbonë é?

¹³ Biblë eya n’ye anʒëelënë kë edi ecelenë, kë nʋn sɛyɛyɛ ghë mícínë kë wɔ́ Satan lɛ, ëë abʋsɛmʋnnelë lɛ píeji oforu gbonë. Elë eka jɔ ntɛnɩ: “Oforu alɛ eɲënë eɲë nʋn gbonë lɛ, énʋn sɛyɛyɛ ghë!” (Révélation 12:12) Pëlɛ, bɛtɛɛ lɛ, omuo lɛ, nʋn oforu gbo, noo aghɩnë kë nʋn gbonë powu, kë elɛ bunë Ofo evivinë.

14. ?Noo kë wɔ́ Satan píeji oforu gbonë, mabu shú eshipata n’ye é?

 ¹⁴ Ese eshipata n’ye, oohʋnnë gha nʋn fɛ oforu gbo mɩnɛn. Bu apʋpʋ efɩ ngiki “noo Kpala shíshi,” “në nʋn opujiji gbɔ ghë, në mʋn n’ye ɲan në cibɩ jee nhɛn.” (Révélation 12:12) Opu gbɔ jíji Satan. Kë wɔ́ në píeji oforu gbo, në kpa mʋn n’ye, ɲan gbɔɔje, kë bá ekpʋsʋ në shi. Në elɛ bunë në eɔsɛ elɛ powu álɛ pɛ lɛ, busʋsʋ lɛ, aviɛlɛ lɛ bë enʋn eshipatanë powu ghë.

15. ?Mabu Ofo vívi n’ye në elɛ elɔ eshipatanë é?

¹⁵ Ese, bunë Ofo vívi n’ye në elɛ elɔ eshipatanë gha péte. Ebise, në evivi n’ye ngiki bë ehʋn-oo eshipata n’ye paradinë ghë mɩɩ bë elɛ ananan, lakwa ghe enʋn kelë sɛ. (Psaume 37:29) ?Pëlɛ, élé Ofo Shibanë bë eba elɛ bu ntɔnë bë eshu é?

16, 17. ?Mabu Daniel 2:44 eyaya elë Ofo Shibanë ghë é?

¹⁶ Jɔnë kë hɛ́ báshi Daniel 2:44 ghënë ehɛ kɔ: “Oodighɩnelë mícínë ghë, Ofonë nʋn oforu bá eso shibanë ghe eɔ rere eshi. Shiba ntɔnë ghe eja ngiki fuɔ mërɩ. Shiba ntɔnë bá ekpʋsʋ shiba kalanë gbe powu shi, álɛ ëë esëkpɔ bë enʋnghë mɩɩ bë elɛ ananan.” ?Mabu jɔ ntɔnë kë hɛ́ báshinë eyaya elë Ofo Shibanë ghë é?

¹⁷ Nkpɔ ghë, jɔ ntɔnë eyaya elë n’ye Ofo Shibanë bá eo ëë oodinë órò “oodighɩnelë mícínë ghë.” Bu ntɔnë eshi ëë lɛ́ n’ye gufrëmɔndɔn nfre nfre bë enʋn eshipatanë ghë micinë Ofo Shibanë bë eo ëë oodinë órò. Aɲʋn ghë, jɔnë kë hɛ́ báshinë eyaya elë n’ye Ofo Shibanë bá enʋnghë mɩɩ bë elɛ ananan, gufrëmɔndɔn fuɔ ghe ebɔ ëë oku. Arɩ ghë, aghʋ bá enʋn Ofo Shibanë lɛ, maɛn ntɛnɩ gufrëmɔndɔnnelë lɛ ncɔcɔ. Ofo Shibanë bá ekʋra  kelë, bá elɛ gufrëmɔndɔn nkpɔ cecenë bë emimi eshipatanë powu aɛn. N’yonë, ngiki bá eɔ gufrëmɔndɔn yɔghɔnë kë gha boepi gha wú se.

18. ?Élé kë elɛlɛ aghʋ fɛjinë Ofo Shibanë lɛ, maɛn ntɛnɩ gufrëmɔndɔnnelë lɛ bá eghʋnë é?

¹⁸ ?Élé Ofo Shibanë bë eba emimi eshipatanë powu aɛn é? Álɛ aghʋ gbɔ fɛjinë kë elɛlɛ ëë Armagedɔnë aghʋghʋnë bë egbɔ eshunë, abʋsɛmʋnnelë, kë bá efafa “oodighɩnë kë nʋn eshipatanë powu ghënë,” “kebë eo kelë omu Ofo Mɛnsɩgho Gbɔnë ëë edɛ gha nʋnghë wunë ëë aghʋghʋ mici gbɔnë ghëwu.” Agbate, ngiki gufrëmɔndɔnnelë lɛ, Ofo Shibanë lɛ, kë bá edi ntɔ.—Révélation 16:14, 16; ékpɩ Jɔ eshi 10.

19, 20. ?Mabughëwu elë evivi n’ye Ofo Shibanë bë emimi eshipatanë powu aɛn é?

¹⁹ ?Mabughëwu elë evivi n’ye Ofo Shibanë bë ewa é? Bu arɩ ghëwu. Nkpɔ ghë, elɛ́ lakwaghɩ, bu ntɔnë ghëwu, elë eja orogba, elë erɔ. Ese, Biblë ehɛ kɔ àlɛ́ Ofo Shibanë ewa, ebë ehʋn-oo mɩɩ bë elɛ ananan. Agbate, Jean 3:16 ehɛ kɔ: “Ofo kolo maɛnnë dɔ́ mɩɩ, ëë ghëwu, në bɔ́ në Jɛ mɔn-nkpɔnë hɔ́, álɛ ghɩnë abɔ ëë ntɩji aba Jɛnë ghënë ghe erɔ, ese bë ewu ananan oohʋn.”

²⁰ Bunë ghëwu elë evivi n’ye Ofo Shibanë bë ewanë, aɲʋn ghënë ëë lɛ́ n’ye ngiki apʋpʋ nʋn aʋn powu. Ngiki fannga nhɛn, kë edi mpu, kë efafa ngiki fuɔ edi, kë egbagba eyikpe lɛ eyighɔ lɛ. Ofo esëkpɔ bë eɔsɛ eghɔ bu ntɔnelë enɩ, ese elë gha ɔɔsɛ ebë elɛ bʋʋn. Ngikinë kë elɛ bu apʋpʋ eyinë, kë bá ekpʋsʋ kelë shi Armagedɔnë ghë. (Éka Psaume 37:10.) Bunë ghëwu elë evivi n’ye Ofo Shibanë bë ekpa ewanë, arɩ ghënë ëë lɛ́ n’ye ngiki gufrëmɔndɔnnelë, kë gha ɔɔ mɛnsɩ, kë ɔɔ abɛlɛ pʋpʋ, kë edi nkɔ. N’ye kebë eba eboka ngiki álɛ ngiki bë ewu Ofo ghɩnë, kelë jɔ gha nʋn ëë ghë. Biblë ehɛ  kɔ “yiki bá yiki shi abɛlɛ ghë.”—Ecclésiaste 8:9.

21. ?Élé Ofo Shibanë bë eba elɛ bunë Ofo vívinë, ngiki bë elɛ ëë eshipata n’ye é?

²¹ Àlɛ́ Armagedɔnë esaasɛ, Ofo Shibanë bë elɛ bunë Ofo vívinë, ngiki bë elɛ ëë eshipata n’ye. Fɛ bu ntɛnɩ mɩnɛn, Ofo Shibanë bá eghɔ Satan lɛ, ëë abʋsɛmʋnnelë lɛ enɩ. (Révélation 20:1-3) N’yonë, ghɩʋn ghe kpa ghe eja orogba n’ye, ghɩʋn ghe erɔ n’ye. Capɩnë ghëwu, ngikinë kë edi ecelenë, kebë eɔsɛ ehʋn-oo mɩɩ bë elɛ ananan paradinë ghë. (Révélation 22:1-3) Ofo Shibanë bë elɛ Ofo eyinë bë elɛ ecele. ?Bu ntɔnë eshi ëë lɛ́ nkpɔca é? Bu ntɔnë eshi ëë lɛ́ n’ye, cibɩnë Ofo gufrëmɔndɔnnë bá emimi eshipatanë aɛnnë, ngiki powu bë ece Ʒoova eyinë orù.—Ékpɩ Jɔ eshi 20.

22. ?N’ye Ʒezi bá nʋn eshipata n’yenë, alɛ n’ye në bá píe rɔ ghë púlɛ cɛɛnë lɛ, élé ebá mʋn n’ye cibɩ ntɔnë ghë, në gha káci Oodishì wué?

²² Ʒezi yáya në ejiti-aghɩnë kɔ kë esɛrɛ Ofo: “Lɛ fë Shibanë bë ewa.” N’yonë, elë ewu ayɔghɔ nhɛn n’ye ngbeɲi gbo ëë Ofo gufrëmɔndɔnnë bá ewa. Ʒoova bë eboepi eso ëë gufrëmɔndɔnnë eshi, bë kpa elɛ Ʒezi bë ekaci  Oodishì. ?Ʒezi káci Oodishì mícínë në káka yí oforu gbonë kpa-nkpɔ wú? Oowo, në ékɩkɩ je. Ʒezi píe rɔ ghë púlɛnë, gha nʋnmɔn, Piɛrë lɛ Pɔlë lɛ, kelë aɲʋn powu, kë yá n’ye jɔ ntɔnë lɛ́ nahɔnrɛ. Kë yá n’ye jɔnë kë hɛ́ báshi Psaume 110:1 ghënë, ehɛ Ʒezi jɔ. Jɔ ntɔnë kë hɛ́ báshinë ghë, Ʒoova ehɛ kɔ: “So më mbamɛn bà mɩɩ bë eshu micinë më ebɔ fë kaɛnghɩ ebaba fë fù oghoshi fɛ aʋnkunë fë etata fù mɩnɛn.” (Actes 2:32-35; Hébreux 10:12, 13) ?Ese, cibɩ evie Ʒezi bë ekɩkɩ álɛ Ʒoova bë egbɔ elɛ në ekaci Oodishì é?

23. (a) ?Mící nkpɔca Ʒezi káci Ofo gufrëmɔndɔnnë Oodishì é? (b) ?Mabu ebá ewu órò gbeenë ghë é?

²³ Nʋnmɔn álɛ agbʋʋn 1914 bë egbɔ eshunë, kretiɛnnë oghorumɔn yɛ́ kelë sɛ Ofo ngbeɲinë, kë mʋn n’ye agbʋʋn ntɔnë lɛ́ agbʋʋnnë jɔnë Biblë hɛ́ báshinë, afannga nhɛn bë eshu. Píe agbʋʋn 1914 ghë, bu fannganë shú maɛnnë ghënë yá n’ye kë nʋn nahɔnrɛ shigbënë ghë. Agbʋʋn ntɔnë ghë, Ʒezi káci Oodishì. (Psaume 110:2) Bu ntɔnë shú gbɔɔje, kë ɱɛ́n Satan nɛ́fu eshipata n’ye. Pëlɛ, “ɲan në cibɩ jee nhɛn.” (Révélation 12:12) Órò gbeenë ghë, ebá ewu ayɔghɔ nhɛn n’ye enʋn cibɩ je ntɔnë ghë. Ebá ekpa ewu n’ye, ɲan gbɔɔje, Ofo Shibanë bá elɛ bunë Ofo vívinë, kebë elɛ ëë eshipata n’ye.—Ékpɩ Jɔ eshi 21.