Yi nɛmbëlɛnë ghë

Yi nɛmbëlɛ bunë eba ewunë ghë

JƆVIVI 1

?Ghɩ nkpɔca më lɛ́ é?

?Ghɩ nkpɔca më lɛ́ é?

BUNË GHËWU FË ÉMƲN ËË ESHI

Àlɛ́ yiki eshu fë rupu n’ye fë elɛ bu pʋ, mʋn ghɩnë fë lɛ́në lɛ, bunë fë ebɔ ewu nahɔnrɛnë lɛ. Bu ntɔnë ëë bë eboka fë álɛ fë elɛ bunë sheghë.

?MABU ÉLƐ É?

Di bu ntɛnɩ akɔnda: Karɛnë shú fɛtë-ku, gha pí minitë enɛn se. Në ece ghɩnë në mʋn yɛsɛnë mbë në eji gbo.

“?Mabughëwu fë sʋmɔ́nshi n’ye é?”

Karɛnë bë eru epete, në ka wú cɛwu Ʒesika, ɲʋn mërɔ-ci aɲʋn mërɩ, kë ghʋ kelë shi. Karɛnë mʋn n’ye mërɔ ëë lɛ́ ëë. Ʒesika bɔ́ nkpɔ lɔ́ Karɛnë, hɛ́ kɔ: “?Gha lɛ́ jeje-arɔ ëë lɛ́ fë, mëkɔ fë eɔsɛ ewu sɛyɛyɛ je o?”

Karɛnë evivi n’ye bë ehɛ kɔ në gha bɔ, ese Ʒesika lɛ́ në cɛwu. Karɛnë gha vivi n’ye cɛwu bë ehɛ kɔ në nʋn agha dɔ́. Ʒesika omunë lɛ́ yighɔjenë eta fù yɔghɔ. Àlɛ́ anɔn mërɔ, gha lɛ́ bu kwa gbɔʋn wa. Karɛnë ehɛ ëë esë kɔ: ‘Mërɔ jɛ jee nhɛn ëë lɛ́ ëë. Gha lɛ́ fɛ n’ye më enɔn asëla pʋpʋ mɩnɛn wa.’

?Saci fë nʋn Karɛnë oku, sa mabu fë élɛ é?

RISHI DI AKƆNDA!

Álɛ aɛn bë eji fë shi bu ntɔnë ghënë, yɛsɛ n’ye fë emʋn ghɩnë fë lɛ́. N’yonë, fë emʋn n’ye fë bá nʋn, fë kpa emʋn bunë fë ebɔ ewu nahɔnrɛnë eyɛsɛ. Àlɛ́ fë amʋn bu ntɔnë, bë eboka fë álɛ fë emimi fë oohʋnnë aɛn eyɛsɛ, fë ghe eɲa ngiki fuɔ shi kebë emimi fë oohʋnnë aɛn.—1 Corinthiens 9:26, 27.

?Élé fë eba eɔsɛ elɛ álɛ fë ɔɔ mɛnsɩ ntɔnë é? Jɔ alɛ́në kë evivi pëlɛnë, àlɛ́ fë amʋn kelë eshinë, bá eboka fë.

1 ?MABU MË MƲN-LƐ É?

Àlɛ́ fë amʋn bunë fë mʋn-lɛnë ayɛsɛ, bu ntɔnë bë ele fë mɛnsɩ.

GHƖNË BIBLË HƐ́ ËË JƆ: Akoto Pɔlë ghɛ́ghɛ kɔ: “Àlɛ́ bɔ́bɔ́ më gha mʋn mbëlɛ wunë, Ofo mbënë, më mʋn ëë yɛsɛ.” (2 Corinthiens 11:6) Ofo mbënë Pɔlë mʋn yɛsɛnë, bóka Pɔlë n’ye ngiki bá míanmian ëënë. Bu ntɔnë lɛ́ në ɔɔsɛ ríshi kpɛkpɛ mbë pʋnë ngiki lɛ́ ëënë lɛ, miyanë kë fífi ëënë lɛ ngbeɲi.—2 Corinthiens 10:10; 11:5.

WƐSƐ FË ESË: Oghoshi n’yenë, ghɛghɛ bu yɔghɔnë fë mʋn-lɛnë nkpɔ.

Pëlɛ, bu yɔghɔ gbɔnë fë elɛnë, hɛ ëë jɔ. (Kɔ́ fë lɛ́ ghɩnë ɔɔ kolo o, kɔ́ fë yɛ opu o, kɔ́ kë eji fë ntɩ o, kɔ́ fë elɛ bu cibɩ ghë o.)

2 ?MABU MË GHA MƲN-LƐ WUÉ?

Mbònë kë gha rúru gha yɛsɛ wunë, ekɔ shiji. Àlɛ́ fë gha mʋn fë esë gha yɛsɛ wunë, bunë fë gha mʋn-lɛ wunë bë eɔsɛ elɛ fë oohʋnnë bë eyɛyɛshi.

GHƖNË BIBLË HƐ́ ËË JƆ: Akoto Pɔlë mʋn bunë në gha ɔɔsɛ në elɛ wunë ayɔghɔ nhɛn. Në ghɛ́ghɛ kɔ: “Më ewu sɛyɛyɛ Ofo mbranë ghë, cɛɛ fɛ n’ye më bá nʋn më akɔnda ghë mɩnɛn, ese mbra fuɔ nʋn më sɛ nɛmbëlɛ n’yo, eghʋ më akɔndanë aghʋ, eshu më rupu álɛ më élɛ bunë lakwa mbranë evivinë.”—Romains 7:22, 23.

WƐSƐ FË ESË: ?Bu nkpɔca fë gha mʋn-lɛ gha yɛsɛ óó yɛsɛ n’ye fë ele ëë aɛn ghë é?

3 ?MABU MË EVIVI N’YE MË ÉLƐ É?

?Fë eɔsɛ emɔn tomobi, ese fë éhɛ ghɩnë eta ëënë kɔ bë ejighe aʋn nkpɔ mɩɩ esansë bë erere ëë ghë wú? ?Mëkɔ bu ntɔnë lɛ́ kɛkë bu lɛ, shigha cɔghɔ lɛ o?

Bunë fë éɲishi: Àlɛ́ fë aɔ bunë fë evivi n’ye fë elɛ fë oohʋn ghë, fë ghe epɛ ekpete. Fë émʋn bunë fë élɛnë lɛ, n’ye fë éba elɛ ëënë lɛ.

GHƖNË BIBLË HƐ́ ËË JƆ: Akoto Pɔlë ghɛ́ghɛ kɔ: “N’ye më eba enɛobunë, gha lɛ́ ekpete.” (1 Corinthiens 9:26) Pɔlë ɔɔ bunë në vívi n’ye në elɛ. Bu ntɔnë ëë në lɛ́ në oohʋn ghë.—Philippiens 3:12-14.

WƐSƐ FË ESË: Oghoshi n’yenë, ghɛghɛ bu arɩnë fë evivi n’ye fë elɛ agbʋʋn fuɔ.

4 ?BU NKPƆCA MË EJI NTƖ É?

Àlɛ́ fë amʋn ghɩnë fë lɛ́në ayɛsɛ, fë enʋn fɛ tinë léle mëɲe eshi yɛsɛ, óó bë eɔsɛ erishi ekpɛkpɛ nvɛvɛ ologbɔnë epunë ngbeɲi mɩnɛn.

Àlɛ́ fë ghe ji bʋʋn ntɩ wunë, fë ghe emʋn bunë fë élɛ fë oohʋn ghë. Fë épete fɛ ghoghoshigho mɩnɛn, fë élɛ bu fɛ më-cɛwuelë mɩnɛn. Bu ntɔnë bë eya n’ye fë gha mʋn ghɩ tetenë fë lɛ́.

Ese, bunë fë eji ntɩnë, àlɛ́ fë apɔpɔ ëë ghë ata fù, fë eya n’ye fë mʋn ghɩnë fë lɛ́. Fë ghe ekpɩ bunë ngiki fuɔ elɛnë.

GHƖNË BIBLË HƐ́ ËË JƆ: N’ye Ofo agbagho Daniɛlë bá lɛ́ casɔghɔjenë, në ká në shikwa miji kʋra, ese në “hɛ́ në esë në oghorumɔn ghë” kɔ ná ewu Ofo mbranelë ghɩ. (Daniel 1:8) Noo në lɛ́ bu ntɔnë, në ɲí bunë në eji ntɩnë shi ayɔghɔ nhɛn. Daniɛlë bɔ́ bunë në eji ntɩnë hʋn-oo.

WƐSƐ FË ESË: ?Bu nkpɔca fë eji ntɩ é? Fɛ bu ntɛnɩ mɩnɛn: ?Fë eji Ofo ntɩ wú? ?Àlɛ́ nahɔnrɛ, mabughëwu fë eji Ofo ntɩ é? ?Mabu eya n’ye, teteghë, Ofo nʋnghë é?

?Fë ebɔ ewu nahɔnrɛ n’ye Ofo mbranelë yɛsɛ lɔ́ fë wú? ?Àlɛ́ nahɔnrɛ, mabughëwu fë eɔsɛ ehɛ kɔ yɛsɛ lɔ́ fë é?

?Rereghë, ca fë evivi n’ye fë ebɔbɔ é? ?Ghɩnë nʋn fɛ atɔvɛnë ejaeshi óó nvɛvɛjɛ epu ëënë mɩnɛn wú? ?Kɔ́ tinë erishi ekpɛkpɛ nvɛvɛ ologbɔnë epunë ngbeɲi wú? Mʋn ghɩnë fë lɛ́në yɛsɛ yi, álɛ fë enʋn fɛ ti ntɔnë mɩnɛn. Bu ntɔnë bá eboka fë álɛ fë emʋn jɔ ntɛnɩ eshi: ?Ghɩ nkpɔca më lɛ́ é?