1-2. Eeghe kụ kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh onhaghanhạn ipẹ aZihova alhoghoma bọ ilọ okpẹ phọ rogbaạm bọ nyodị?

 TUUTUGHIẠN ilọ iphẹn phọ: Oye dị nạ aphomhoghiạn akaạph ikarạph ilọ anạ. Nạ alegheri mọ ipẹ odị aghaạph bọ ki/nẹ; kuolọ abuniin omeeraam ni. Dị ekạr eeph, bidị okị kẹn ghisigh roleenye ghan elheeny okpẹ phọ, kụ ibadị romeeraam ni bidị. Nạ kaloghoma ika? Eru maạr dị nạ amhaghamhị ni maạr ḍien phọ anạ, pọ ipẹ phọ kekọm ni okururu engọ nyinhạ.—Prov. 22:1.

² Oghaạph omaaniọm mọ opọ phọ katue ni ulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh onhaghanhạn ipẹ aZihova alhoghoma bọ ilọ ipẹ ropuẹ bọ ḍien phọ odị. Oniin ookpaạny odị agbaaghiọm ni nyodị aḅenhị oḅẹl anhịr ephoph phọ, Iv. Kụ odị amheeraam ni okpẹ phọ. Okpẹ phọ opọ phọ aḍighi idị oḅẹl odẹ r’onhiin phọ ayira ogbagharạn aZihova. Kụ ipẹ phọ mekọm ikarạph r’aḍuugh engọ omhạr awe. (Gen. 3:1-6; Rom. 5:12) Oomo phọ iiḅaghamhị phọ yira omhiịn bọ siẹn aḅirinhi phọ—emhiigh ḍuugh kụ esi raaghạm, r’imhinhimhiịn—oomo phọ idị iḍuạ esi okpẹ phọ aSetan siphẹ Iden kụ eru. Nạ ragbi mọ okpẹ phọ opọ phọ r’araraạr phọ mekọm bọ re/pin ghan olhoghi aZihova ḍughụm? Dị iikia i/lo, repin ghan ni. Kuolọ, iphẹn phọ i/sighẹ ibo phọ odị. Odị akị ni ghisigh aḍighi Enhaạn oḅaạl olhoghi.—1 Tim. 1:11.

3. Eeghe eepoogh kụ edị yira omhoọgh?

³ Yira omoọgh eepoogh olhoghonhaạn aḍighaạgh oḅaalhamhị aḍien phọ aZihova esi odaphạn itọ phọ iphẹn phọ: “Iboom ḍien phọ aZihova.” (Ps. 113:1) Yira roboom ghan ḍien aZihova mem dị yira oghaạph imạ ilọ odị oḅenhị bunhọn. Nạ kaboom ni ḍien phọ aZihova? Ooḅeghiọn iraạr ikpanhạ ariphigh dị ketue inyu iyira oghị aghisigh oboom Enhaạn r’oomo ekpom.

 REḄAẠL GHAN OLHOGHI AZIHOVA MEM DỊ YIRA OBOOM ḌIEN PHỌ ODỊ

4. Uḍighi ika kụ olhoghi aZihova raḅaạl ghan bọ mem dị yira oboom nyodị? Kaạph amaaniọm. (Miịn kẹn afoto phọ.)

⁴ Olhoghi Odẹ k’akẹ phọ ayira raḅaạl ghan ni mem dị yira oboom ḍien phọ odị. (Ps. 119:108) Iphẹn phọ remạ ghan mọ Enhaạn oomo iikpọ phọ akịgh oye dị iiseeny abunhọn kụ kekparamhị ḍughụm? Eeye. Ooḅeghiọn oghaạph omaaniọm. Gbiom olhoghi obạm onyanhị dị aghiil aghị abol odẹ odị kụ aḅenhị mọ, “Nạ kụ odẹ dị anhighẹ apelheghiom oomo aburudẹ!” Ikpo onhụ phọ iphẹn phọ ikạr kụ etir odẹ phọ, kụ eḅilhẹ engọ nyodị ibo. Eeghe kụ iḍighi? Iphẹn phọ remạ ghan mọ odẹ phọ kụ aḅonyonhu azuan kụ amhoghi okparamhị ḍighaạgh obumoọny phọ ḍughụm? Eeye. Kparipẹ ghụn, odẹ phọ apomoghiạn onyanhị phọ odị kụ olhoghi phọ aḅaạl mọ onyanhị phọ odị raḍeenhaan ghan nyodị osereghiạn r’ephomhoghiạn. Odị alegheri mọ araagharạ phọ ipẹ phọ keloghonhaạn ni ḍighaạgh onyanhị phọ odị epẹ ghisigh. Iniin phọ ariphigh phọ kẹn kụ edị olhoghi odẹ phọ ayira apeleghiom bọ raḅaạl ghan mem dị yira oboom nyodị.

5. Mem dị yira oboom ḍien phọ aZihova, eeghe okpẹ kụ edị yira royegherọn ghan?

⁵ Mem dị yira oboom Odẹ k’akẹ phọ ayira, yira roḍeenhaan ghan mọ ipẹ aSetan aghaạph bọ ilọ ayira ogbogh okpẹ. ASetan akophora mọ oye o/lho dị katue akiọm ghisigh akumu Enhaạn mem odẹgh ophogh. Odị aḅẹm mọ, oomo ayira kogbagharạn ni Enhaạn eru maạr dị oḍighi idiphọ phọ kụ kingọ iyira suọ. (Job 1:9-11; 2:4) Kuolọ oye phọ akpẹ bọ oḍuom olhoghi phọ Job, aḍeenhaan ni mọ aSetan ogbaạm okpẹ. Kokaạph ika ilọ anạ? Torobọ onyọ ayira amoọgh eepoogh omheerạ ogbạ ophẹl aḍien phọ aZihova kụ oghị ghisigh oḍighi ghan idị olhoghi odị kaḅaạl, esi ophamhanhạm aḍimheerạ phọ ayira. (Prov. 27:11) Eepoogh dị epu oḍighi ipẹ phọ i/lo.

6. Ika kụ edị yira kotue otuughaạny Odaạm mọ Devid r’abuọ aLivai phọ? (Nehemiah 9:5)

⁶ Ephomhoghiạn dị arebenhẹ aZihova omhoọgh esi aZihova renyu ghan ni bidị oboom ghan aḍien phọ odị r’oomo ekpom. Odaạm mọ aDevid agẹ mọ: “Mị uboom ni aZihova, oomo ipẹ mị odimom bọ, eboom ḍien iigbia phọ odị.” (Ps. 103:1) ADevid anhaghanhạn mọ oboom aḍien phọ aZihova r’oboom aZihova r’aloor remạ ghan eniin phọ iyaạr phọ. Aḍien phọ aZihova riitughianhạm ghan iyira odọ oye phọ odị aru bọ, imạ araagharạ phọ odị, ḅilhẹ r’iikiạ araraạr phọ odị maḍighi bọ. ADevid awạ ghan oboom r’oḅaalhamhị aḍien Odẹ phọ odị. Odị awạ ghan oḍighi iduọn phọ r’oomo “uwaloor” odị—iduọn phọ pọ, oomo ekpom. Eniin phọ eten phọ kẹn, kụ edị abuọ aLivai phọ oḍiemiom ghan oboom  aZihova. R’osooromhi aloor, bidị ulhọgh ni elhegh mọ ikpo onhụ abidị bịn ke/tue engọ aZihova oomo iiseeny phọ esi bọ ḍien phọ odị. (Bạl Nehemiah 9:5.) Okạr agey, odọ osooromhi aloor phọ, r’osereghiạn phọ opọ phọ aḍuạ bọ k’ekpom ekạr kụ rengọ ghan aZihova iboom ibo.

7. Ika kụ edị yira kotue oboom aZihova epẹ erugh phọ r’isiphẹ adọl aghudụm mọ ayira?

⁷ Rodon yira kotue ni oboom nyodị eten dị eḍeenhaan mọ yira osereghiạn ni oḅilhẹ opomoghiạn nyodị. Mem dị yira omite epẹ erugh phọ, eniin ephigh aḍiigbu ayira pọ olhoghonhaạn awe ḍighaạgh oḍuraan otuman aZihova ḅilhẹ r’oḍighi idị bidị komiịn aani aZihova idiphọ odẹ ephomhoghiạn. (Jems. 4:8) Olhoghi ayira raḅaạl ghan ni oḍeenhaan awe ipẹ aBaibul phọ aghaạph bọ ilọ aZihova, ephomhoghiạn phọ odị, elhiom ooruẹn phọ, osụ-olhoghi phọ, iikpọ phọ, ḅilhẹ r’inhọn imạ iikiạ araagharạ phọ odị. Yira roboom ghan aZihova koḅilhẹ oḍighi idị olhoghi odị kaḅaạl mem dị yira okparaghạ otuughaạny odị. (Efẹ. 5:1) Mem dị yira oḍighi iduọn phọ, awe komiịn ni mọ yira ogbatanhaạn ni r’awe okarạph aḅirinhi phọ ophọn phọ. (Mat. 5:14-16) Mem dị eepoogh emite, yira otue ni oḅenhị bidị emhụ iyaạr phọ iḍighinhom araraạr phọ ayira egbatanhaạn bọ. Kụ eekunha phọ, etue ni eḍur we iiḅi arokpom etumeriom Enhaạn. Mem dị yira oboom aZihova reten phọ iphẹn phọ, yira roḅaalhamhị ghan olhoghi odị.—1 Tim. 2:3, 4.

YIRA ROḄAALHAMHỊ GHAN OLHOGHI AZIZỌS MEM DỊ YIRA OBOOM ḌIEN PHỌ AZIHOVA

8. Ika kụ edị aZizọs aḍiemiom oboom aḍien phọ aZihova?

⁸ Oye o/lho epẹ k’akẹ r’isiẹn ade phọ dị alhegheri aZihova apu Zizọs. (Mat. 11:27) AZizọs apomoghiạn ni Odẹ phọ odị, kụ odị kụ aḍiemhiom oboom aḍien phọ aZihova. (Jọn 14:31) Ḍughul phọ aḍiphẹ eḅaạl kokiigh bọ nyodị, odị aaḅereghị ni aḅenhị Odẹ phọ odị ekpanhạ iyaạr phọ odị aḍighi bọ siẹn ade phọ. Odị aḅẹm mọ: “Mị maḍighi ni dị bidị moIegheri ḍien phọ anạ.” (Jọn 17:26) Odị aḍighi ipẹ phọ ika?

9. Ika kụ edị aZizọs asighẹ ḍidogh aghaaphọm aagholhomhi odọ oye phọ Odẹ phọ odị aru bọ?

⁹ AZizọs o/ḅenhị we bịn mọ aḍien Enhaạn aZihova. Awe aJu phọ aZizọs atughemhị ghan bọ ulhegheri ni ḍien Enhaạn. Kuolọ aZizọs “ogina Oọny phọ odị . . . kụ agananami bọ nyodị.” (Jọn 1:17, 18) Esi omaạm, Igẹ Iigbia aHibru phọ emạ aZihova emiteom idiphọ Enhaạn onmạ-ighirigiir r’igbiririph. (Ex. 34:5-7) AZizọs agananami ni ipẹ phọ r’aḍidogh oọny uruur phọ r’odẹ phọ odị. Mem dị yira aạl ilọ odẹ phọ arọl bọ k’egher amhiịn oọny phọ odị makiton bọ, kụ aḍeenhaan igbiririph ḅilhẹ aghiil aghị aḅol asạr awilhenhaạn nyodị r’oomo ekpom, riitughianhạm ghan iyira onmạ ighirigiir phọ ḅilhẹ r’igbiririph phọ aZihova. (Luk 15:11-32) AZizọs akạr kụ aḍeenhaan odọ phọ oye phọ Odẹ phọ odị aru bọ.

10. (a) Yira ulhegheri ika mọ aZizọs aḍighinhom ni aḅilhẹ awạ dị abunhọn koḍighinhom aani ḍien Odẹ phọ odị? (Mạk 5:19) (Miịn kẹn afoto phọ.) (b) Eeghe kụ edị aZizọs rawạ mọ yira oḍighi rodon?

¹⁰ AZizọs awạ ni dị abunhọn kosighẹ oḍighinhom aani ḍien Odẹ phọ odị ḍughụm? Ii. Abuniin abuḍiemiom aruukụ iiḅereghị ughophora mọ eḍighi e/lọgh eegu omhạgh ghan aḍien phọ Enhaạn, kuolọ aZizọs o/mheera mọ aḍiitughiạn phọ aḍiphẹ phọ esophoghom nyodị oghuenhi aḍien Odẹ phọ odị. Mem dị aZizọs aakonhom oye dị ikarạph aruwaloor egholha eniin ekpisi dị oghol mọ Gerasin, awe phọ umhiigh ni oghiilhaan aZizọs, kụ ooḅereghiạn nyodị oḍuạ eelhe abidị. (Mạk 5:16, 17) Ghalhamọ r’iduọn phọ ni bịn, aZizọs awạ ni dị awe kolegheri ḍien phọ aZihova. Esi iduọn phọ, odị aḅenhị ni oye phọ odị aakonhom bọ mọ aghaạph aḅenhị bunhọn ipẹ aZihova maḍighinhaan bọ nyodị. (Bạl  Mạk 5:19.) a Iniin phọ kụ edị odị rawạ rodon—odị rawạ dị yira kogbeelhom ḍien Odẹ phọ odị siẹn oomo aḅirinhi phọ! (Mat. 24:14; 28:19, 20) Olhoghi Odaạm mọ ayira, Zizọs, raḅaạl ghan ni mem dị yira ophinhom aani bin oḍighi phọ opọ phọ.

11. AZizọs atughemhị bumatuạn phọ odị ooḅereghị ghan ilọ eeghe, kụ uḍighi ika kụ ipẹ phọ emhạn bọ maạr? (Ezekiel 36:23)

¹¹ AZizọs alhegheri ni mọ eḍighi ni ogbi aZihova oḅaalhamhị aḍien phọ odị esi okpẹ kirokirọ phọ mogbaanhaạn bọ nyodị. Epẹ kụ iyaạr phọ oḍiemiom mọ ayira atughemhị bọ bumatuạn phọ odị ooḅereghị ghan mọ: “Odẹ phọ ayoor odi bọ k’akẹ phọ, eegu eroIonaạn ḍien phọ anạ!” (Mat. 6:9) AZizọs anhaghanhạn ni mọ ophọn phọ kụ ogbogh oghaạph dị asoman torobọ oye epẹ k’akẹ r’isiẹn ade phọ. (Bạl Ezekiel 36:23.) Oye o/lho epẹ k’akẹ obobọ siẹn ade phọ dị malhọgh ikuph apu Zizọs oḅaalhamhị aḍien phọ aZihova. Kuolọ mem mọ osiph bọ Zizọs, amulhọgh ḍien phọ ugbạ oḅạm emhụ odị mọ raapụ ghan ḍien Enhaạn! Esi aZizọs ikarạph dị eeleeny oopụ aḍien phọ Enhaạn i/lo. Ikạr kụ eeḅaghamhị Zizọs olhegheri mọ kokol emhụ ipẹ phọ kụ okiigh nyodị. Eeni ipẹ kụ iḍighi bọ iyaạr phọ aZizọs aaḅereghị ghan bọ “r’amukum ologhi” kụ egbi bọ oteẹny amem mọ osiph bọ nyodị.—Luk 22:41-44.

12. Ika kụ edị aZizọs aḅaalhamhị ḍien Odẹ phọ odị eten dị enhighẹ epelheghiom?

¹² Orue oḅaalhamhị aḍien Odẹ phọ odị, aZizọs akparaghạm ni rigilaạm, imhinhimhiịn, ḅilhẹ r’iḅoroghom. Odị akuphom ni owol mọ odị maḍighi oomo ipẹ Odẹ phọ odị awạ bọ, kụ iḍighi kụ, odị o/mhoọgh iyaạr otuạn oghiil umugholoor. (Hib. 12:2) Odị alhegheri kẹn mem mọ opọ phọ mọ aSetan kụ okaraghị oye phọ razuoghom bọ nyodị. (Luk 22:2-4; 23:33, 34) ASetan akạr awạ okạ adọl aruukuan phọ aZizọs; kuolọ, imheel li ephum nyodị! AZizọs akạr aḍeenhaan eten dị eegholhaan mọ aSetan ogbogh ogbaạm okpẹ ḅilhẹ mọ aZihova amoọgh ni reḅenhẹ dị okpẹ oḍuom olhoghi, dị kokị ghisigh opamanhạm ḍimheerạ abidị etigheri odẹgh ophogh dị bidị osoman!

13. Nạ kaḍighi eeghe oḅaalhamhị olhoghi Odaạm mọ anạ?

¹³ Nạ rawạ ni oḍighi idị keḅeraạn Odaạm mọ anạ? Pọ kiạ ghisigh aboom ghan ḍien phọ  aZihova, alhoghonhaạn ghan bunhọn ḍighaạgh olhegheri odọ oye phọ Enhaạn phọ ayira akạr bọ aru. Nạ adighi idiphọ, pọ nạ ratuughaạny ghan Zizọs. (1 Pit. 2:21) Idiphọ aZizọs, nạ raḅaalhamhị ghan olhoghi aZihova, ḅilhẹ raḍeenhaan ghan mọ amulhọgh ḍien phọ Odị aSetan, olhom ogbaạm okpẹ!

YIRA OBOOM ḌIEN PHỌ AZIHOVA PỌ YIRA ROLOGHONHAẠN GHAN ḌIGHAẠGH OPHẸL ASIGHUḌUM

14-15. Eeghe eekiạ iyaạr kụ remite ghan mem dị yira otughemhị we ilọ aZihova?

¹⁴ Ika kụ edị yira rologhonhaạn ghan ḍighaạgh ophẹl asighuḍum mem dị yira oboom ḍien phọ aZihova? Iduọn yira olhegheri bọ ni, aSetan masighẹ ilhoghi abuphẹ Enhaạn u/legheri bọ alọgh “ekụ ufiri.” (2 Kọr. 4:4) Kụ iphẹn phọ meḍighi idị ibadị momheeraam okpẹ kirokirọ phọ aSetan: Mọ Enhaạn i/lo ghan, Enhaạn o/mhoọgh iyaạr oḍighinhom omhạr awe, Enhaạn amoọgh ogbagarạ olhoghi kụ ramiinhẹ ghan k’agee-pọ bulọ oḍighi ikarạph. Okpẹ kirokirọ phọ iphẹn phọ egbon ophuẹ aḍien phọ aZihova, pidị awe ko/moọgh eephuạ oḍuraan otuman odị. Kuolọ mem dị yira oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ, yira rosophoghom ghan ḍiigbu phọ aSetan aḍiphẹ phọ. Yira rotughemhị ghan we igey phọ ilọ Odẹ phọ ayira, kụ oboom ḍien iigbia phọ odị. Eeghe kụ reḍuạ ghan kemite esi iphẹn phọ?

¹⁵ Igey phọ edi bọ siphẹ Ekpo Onhụ phọ Enhaạn emoọgh ni iikpọ iboom. Eekiạ iyaạr remite ghan ni mem dị yira otughemhị we ilọ okạr oye phọ aZihova aru bọ. Reḅariọn ghan riḍien awe, bịn bidị komhiigh omhiịn imạ araagharạ Odẹ ephomhoghiạn phọ ayira. Kụ iikpọ phọ odị i/moọgh bọ eekunha renyu ghan ni bidị oghuenhi odị. (Isa. 40:26) Elhiom ooruẹn phọ odị rengọ ghan ni bidị oḍuom olhoghi. (Deut. 32:4) Kụ bidị rotuughạ ghan ni ibadị araraạr esi osụ-olhoghi phọ odị. (Isa. 55:9; Rom. 11:33) Rengọ ghan ni bidị iidereghị oru olhegheri mọ Enhaạn kụ ephomhoghiạn phọ r’aloor. (1 Jọn 4:8) Iduọn bidị roḍuraan bọ kotuman aZihova, oḍuom olhoghi phọ abidị orọl k’agee-pọ idiphọ anmụny odị rakpạr ghan bịn. Ekạr kụ eḍighi eekiạ eepoogh olhoghonhaạn awe ḍighaạgh oḍuraan otuman Odẹ phọ abidị! Mem dị yira ophinhom aani bin oḍighi phọ ophọn phọ, aZihova rumhiịn ghan iyira idiphọ awe dị “oḅọph oḍighi rokumu” r’odị.—1 Kọr. 3:5, 9.

16. Ika kụ edị awe romegheron ghan mem dị bidị oru olhegheri ḍien Enhaạn? Ngọ reḍeenhaan.

 ¹⁶ Yira otue ni omiighom otughemhị awe ḍien phọ Enhaạn, Zihova. Ipẹ phọ ketue ni enme dọl aghuḍum oye dị amhoọgh egey ekpom. Esi omaạm, uukonhom onyọ iḍoọgh anhịr dị oghol mọ Aaliyah b eghunotu dị omhoọgh ekụ iiḅereghị dị u/meeraam Baibul phọ. Kuolọ, ekụ iiḅereghị phọ odị i/loghonhaạn nyodị ḍighaạgh oḍuraan otuman Enhaạn. Ipẹ phọ inmia ni mem mọ odị amhiigh bọ otuughạ r’Abugbaanhaạn AZihova. Odị amhiigh omhiịn Enhaạn idiphọ Oyaghirị odị. Iḍigh ni iikia esi odị oru otuughạ mọ ibadị asiBaibul moonmenhi ḍien phọ Enhaạn r’itaanheẹn asiḍien idiphọ Uw-emhoọgh. Olhegheri aḍien phọ aZihova ikạr kụ enme dọl aghuḍum mọ odị. Odị aḅẹm mọ: “Ogbogh Oyaghirị phọ amhị amoọgh ni ḍien!” Eeghe kụ iḍuạ emite esi iphẹn phọ? Odị akureri mọ: “Mị mamhoọgh eboom eephọ ekpom nyiidiphọ. Mị akạr kụ aloghoma mọ mị amạn ni maạr.” Uukonhom omoọr suọr dị oghol mọ Steve, idiphọ onyọ aJu. Odị o/mhoọgh ghan iyaạr oḍighinhom ruukụ iiḅereghị loor adọl ughelhe phọ abidị. Toroboiperolbọ, mem dị odị aroph onhiin odị esi aḍuugh, odị amheera ni otuughạ aBaibul phọ r’oniin onyọ Ogbaanhaạn AZihova. Ikạr etir ekpom odị mem mọ odị aru bọ alhegheri ḍien phọ Enhaạn. Odị aḅẹm mọ: “Mị ko/tuughạ ghan ḍien Enhaạn.” Kụ aḅarạm mọ: “Ephẹn kụ eḅẹl amem, dị mị aru alhegheri mọ Enhaạn odi ghan ni! Kụ mị aru amhiịn nyodị idiphọ oye dị odi ghan. Mị uru ni alhegheri mọ mị katue ni aḍigh righirị r’odị.”

17. Eeghe kụ iḍighi kụ nạ asopha bọ oghiọm aghisigh oboom ghan aḍien phọ aZihova? (Miịn kẹn afoto phọ.)

¹⁷ Mem dị nạ amite epẹ erugh phọ, nạ raḍeenhaan ghan ni we ḍien iigbia phọ Enhaạn, Zihova? Nạ raloghonhaạn ghan ni bidị ḍighaạgh olhegheri okạr oye phọ Enhaạn phọ ayira aru bọ? Ipẹ phọ reboom ghan ḍien Enhaạn. Sopha oghị aghisigh olhoghonhaạn ghan awe ḍighaạgh olhegheri odọ phọ oye phọ odị aru bọ. Yira oḍighi ipẹ phọ, yira kopẹl li sighuḍum. Nạ kadạph ghan igbaranuọm aruwol Uw-emhạ phọ anạ, Kraist Zizọs. Kụ dị epelhom oomo phọ iphẹn phọ, nạ kaḍighi idị olhoghi Odẹ ephomhoghiạn phọ anạ Zihova kaḅaạl. Kiọm ghisigh “aboom ghan ḍien phọ [odị] k’agee-pọ k’agee-pọ”!—Ps. 145:2.