EMHUOGHAẠPH ITUUGHẠ PHỌ 1
“Iyaạr Ke/Kuom Ghan Buphẹ Rowạ Bọ AZihova”
EMHUOGHAẠPH ALHẠ PHỌ 2022: “Iyaạr ke/kuom ghan buphẹ rowạ bọ aZihova.”—PS. 34:10.
AḌUỌR PHỌ 4 “Jehovah Is My Shepherd”
OGHAẠPH OOKARAGH *
ADevid alhoghoma mọ egey ‘iyaạr i/kuom’ nyodị ghalhamọ r’amem dị asoman ḍikparamhinheẹn (Miịn siikpịgh phọ 1-3) *
1. Eeghe aḍigbagarạ adọl kụ edị aDevid asoman?
MEM mọ aDevid rasuma bọ loor iduọn Uw-emhạ phọ Izrạl Sọl amhoọgh bọ iikpọ, masopha bọ oghiigh odị, araraạr ikuom ni nyodị. Odị amheerạ ni emhạ aNob alhọm aani oogh iiḅoghoḍi abrẹd. (1 Sam. 21:1, 3) Onyebel roten, kụ odị r’awe ph’odị oghị aaghiạn olhoghi epogh aḍighiigh. (1 Sam. 22:1) Eeghe kụ ilhọgh bọ Devid dọl phọ aḍiẹn phọ?
2. Ika kụ idị aSọl alhọgh ghuḍum odị esi iiḅaghamhị? (1 Samuel 23:16, 17)
2 ASọl akạr kụ agbeghe ghan Devid loor iduọn odị aalheghaan bọ aḅilhẹ ramoọgh ghan okpạr opu mem eghạm. ASọl alhegheri ni kẹn mọ oḅaạr emhụ phọ odị maḍighi idị aZihova maghel nyodị oḍighi uw-emhạ Izrạl, ḅilhẹ mọ aZihova masaḅạr Devid orolhọm agadạ odạ phọ. (Bạl 1 Samuel 23:16, 17.) Kụ odạ phọ aSọl ko/mhunheen bọ, odị amhoọgh ni ḍiboom aḍita abuọ eghạm r’abuḅaramạ, pọ kụ iyaạr phọ aDevid asuma bọ orọl aani rʼighuḍum. ASọl agbi ghan mọ onọ katue ni asophoghom ogbi phọ Enhaạn oḍighi aDevid uw-emhạ ḍughụm? (Isa. 55:11) ABaibul phọ o/ghaạph, kuolọ yira olegheri mọ aSọl alhọgh ghan ghuḍum odị esi iiḅaghamhị. Abulọ ee oghị esi Enhaạn ro/moọgh ghan ekol!
3. ADevid alhoghoma ika etigheri dọl phọ odị asoman bọ?
3 ADevid aḍighi oye osooromhi aloor. Odị kụ o/wạ eepogh oḍighi uw-emhạ Izrạl. AZihova kụ amạ nyodị. (1 Sam. 16:1, 12, 13) ASọl amhiịn Devid idiphọ amulhọgh ḍien dị akpẹ oghiigh. Kuolọ aDevid o/kpalhạm aZihova ilọ iiḅaghamhị phọ odị asoman bọ; ḅilhẹ o/gum loor eẹny eḍien phọ r’aaghiạn olhoghi asighiigh phọ. Kparipẹ ghụn, ekịgh mudị isiphẹ olhoghi aḍighiigh phọ kụ edị odị agẹ bọ ḍimạ aḍuọr phọ aḍiẹn osighẹ bọ emhuoghaạph phọ ayira: “Iyaạr ke/kuom ghan buphẹ rowạ bọ aZihova.”—Ps. 34:10.
4. Yira kooḅeghiọn ighẹn asipuru, kụ uḍighi ika kụ emạn bọ ni maạr?
4 Rodon eḍien r’inhọn araraạr dị emhạn maạr ekuom ni ibadị arebenhẹ aZihova. * Iphẹn phọ ekạr kụ etu inẹ siẹn egbagarạ ezẹgh phọ. Kụ araraạr kepogh ghan bịn olhoghorị iduọn yira rotuman bọ igbogh iiḅaghamhị phọ. (Mat. 24:21) Siẹn yira molhegheri bọ iphẹn phọ, ophanyanhaạn inya asipuru: Eghẹn eten kụ edị igey ‘araraạr i/kuom ghan’ bọ Devid’? Eeghe kụ iḍighi kụ ewạ bọ momhoọgh ghan ogbaanyạn? Uḍighi ika kụ yira koḍuom bọ ni olhoghi mọ aZihova kuphogh ni iyira? Ḅilhẹ ika kụ idị yira kookolhobian nyiidiphọ ilọ aghisigh phọ?
“IYAẠR IMHỊ KI/KUOM”
5-6. Ika kụ idị aPsalm 23:1-6 eegholhomhi emhụ ipẹ aDevid aḅẹm bọ mọ “iyaạr ke/kuom ghan” rebenhẹ Enhaạn?
5 Ikpo onhụ phọ aDevid eḅẹm bọ mọ “iyaạr ke/kuom ghan” rebenhẹ aZihova remạ ghạn eeghe? Yira komiịn ipẹ remạ ghan bọ esi ooḅeghiọn idọ phọ ikpo-onhụ phọ iphẹn phọ siphẹ Psalm 23. (Bạl Psalm 23:1-6.) ADevid amhiighom ḍuọr phọ odị r’ikpo-onhụ phọ iphẹn: “AZihova kụ opoghom amhị. Iyaạr imhị ki/kuom.” Iduọn aḍuọr phọ rekị bọ, aDevid aghaạph ilọ araraạr dị emhạn maạr agey—idiphọ aḍisẹph phọ aZihova amuzeḍinhaan bọ nyodị esi osighẹ aZihova idiphọ opoghom odị. AZihova aḍiemhiom ghan ni Devid aghị “reten aruukuan,” kụ aḅạr ghan aḅilhẹ abakị nyodị simem dị enhighẹ r’idị eeph. ADevid alhegheri ni mọ ghalhamọ r’iduọn odị odi bọ pạ “atuyoghoyoghọ arooghọ” phọ aZihova, iiḅaghamhị keteẹny ghan ni nyodị. Eeni amem, odị aḅonyonhu ghan ni azuan, mudị ratelhe “ḍigher okikịph ufiri,” aḅilhẹ kẹn ni amhoọgh mulhọgh ḍien. Kuolọ iduọn aZihova kụ aḍighi bọ opoghom odị, aDevid “o/ghiilhaan ikarạph.”
6 Nyiidiphọ yira momhiịn ophagharanhaạn aḍipuru phọ eḅẹm bọ mọ: Eghẹn eten kụ edị igey ‘araraạr i/kuom ghan’ bọ Devid? Ii odị amhoọgh ni torobọ iyaạr lọ ewạ okạr otuman aZihova. Oḅaạl olhoghi odị o/kpasị esi araraạr emhoọgh. ADevid amhoọgh ghan ogbaanyạn esi atorobọ iyaạr lọ aZihova angọ nyodị. Iyaạr dị ekạr emhạn maạr esi odị pọ aḍisẹph r’oghoph phọ Enhaạn.
7. Odaphạn Luk 21:20-24, aḍighẹn aḍigbagarạ adọl kụ edị aKristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ orọl bọ Judia osoman?
7 Ikpo onhụ phọ aDevid iḍeenhaan iyira mọ emạn ni maạr omhoọgh ephoghom dị eeleeny ilọ araraạr emhoọgh. Oghelhọm ni torobọ ephua lọ yira omhoọgh, kuolọ epẹ kụ ki/mạn maạr iboom ghuḍum mọ ayira. Ephẹn phọ ekpanhạ iyaạr dị aKristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ orọl bọ Judia onhaghanhạn. (Bạl Luk 21:20-24.) AZizọs aphụr ri bidị rurụ mọ amem ketu ni dị awe eghạm ‘komereghạ okoom’ Jeruselem. Kụ mem dị iphẹn phọ emite, kewạ mọ bidị “oghiil ogheel epẹ araaḅarạph phọ.” Oghiil osuma kụ kapẹl sighuḍum mọ abidị, kuolọ bidị kobilhẹ ni ibadị araraạr emhoọgh abidị. Siạ dị meten, oniin aWatchtower aḅẹm mọ: “Bidị uwilhẹ iizo r’aruutu abidị, uu/koroghian kẹn raraạr abidị. Bidị uḍuomolhoghi mọ aZihova kakoph ni aḅilhẹ aloghonhaạn bidị ḍighaạgh. Ooḅereghị aZihova kụ aḍighi eḅẹl iyaạr kparipẹ r’inhọn araraạr dị eghịgh mudị emạn ni maạr.”
8. Eeghe iyaạr ituughạ kụ edị yira omhiịn esi ipẹ emitenhaan bọ Kristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ orọl bọ Judia?
8 Eeghe iyaạr ituughạ kụ edị ewạ mọ okiririom ophogh esi ipẹ emitenhaan bọ Kristẹn oḅẹl okuruon asiạ phọ orọl bọ Judia? Oniin phọ aWatchtower phọ aḅilhẹ aḅẹm mọ: “Yira otue ni osoman odẹgh ophogh ghisigh ilọ ipẹ yira osighẹ bọ ruphua. Aruphua obobọ apelieẹny phọ kateẹny bọ buẹn oḅạr bọ Enhaạn kụ imhạn maạr esi ayira ḍughụm? Ii, mem dị yira rosuma yira kopinyọn ni rikiạ oḅilhẹ osoman ḍikparamineẹn. Yira ookolhobian ni oḍighi oomo ilọ ewạ, idiphọ aKristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ oḍighi bọ.” *
9. Ika kụ idị oroma phọ otelhedom aPọl angọ bọ buọ aHibru phọ ekparamhị nyinhạ?
9 Gbiom olhoghi ipẹ ekparanhaạn bọ Kristẹn phọ abuẹn phọ owilhẹ oomo araraạr osuma kụ oḅilhẹ omhiigh aḍimoom adọl. Bidị ukạr kụ omhoghi omheeraam orue obeḍenhọm ghan aZihova ilọ atorobọ iyaạr lọ bidị rowạ. Kụ iyaạr irọl li dị elhoghonhaạn bidị ḍighaạgh. Oogh asiạ kụ egbi oteẹny amem mọ aRom mọ okoom bọ Jeruselem, otelhedom mọ aPọl angọ ni iromoghiom dị emhạn maạr we aHibru mọ: “Ke/sighẹ ghuḍum mọ anyina eḅạm anyụ ikpoki. Ilọ nyina emoọgh igbaanyạn ghan ni inyina, idị eḍighi bọ Enaạn meḅẹm ni mọ, ‘Mị inyina ki/wilẹ. Mị inyina ki/ghel.’ Kụ esi iduọn phọ yira koḅẹm ni r’oḍuom ologhi mọ, ‘Omoọgh-we phọ kụ ruloghonaạn ghan imị ḍighaạgh. Mị ka/kiilaan. Oye kuḍighi imị eeghe?’ ” (Hib. 13:5, 6) Iikia i/lo, abuẹn omhaghamhị bọ maạr oromha phọ aPọl angọ bọ kụ egbi bọ oteẹny amem mọ awe aRom mọ ozuom bọ bidị, urue ni orolhọm iphurukpu araraạr lọ bidị omhoọgh epẹ eeruen ekpisi phọ. Bidị ukuphom owol mọ aZihova kamiteom ghan ni ilọ bidị rowạ. Ikpo onhụ phọ aPọl ingọ aani ni kẹn iyira oniin phọ okuphom owol phọ.
“ILỌ YIRA OMOỌGH IGBAANYẠN GHAN NI IYIRA”
10. Eghẹn eegharạ aPọl kụ edị odị uḅenhị aani iyira?
10 APọl angọ aani ni Timoti odọ oroma phọ opọ phọ, kụ ugbolhomaam aani kẹn ni iyira. Odị agẹ mọ: “Loor iphẹn phọ, eḍien r’arukpe Iọ yira omoọgh igbaanyạn ghan ni iyira.” (1 Tim. 6:8) Iduọn phọ pọ yira ko/tue okelhọm eḍien dị redugh, omoọgh emạ esi orọl, obobọ oko aani imhoom iinmenhian ḍughụm? Eeye aPọl ra/ḅẹm ghan idiphọ. APọl raḅẹm ghan mọ omoọgh ghan ogbaanyạn esi ipẹ yira omhoọgh bọ. (Fil. 4:12) Epẹ kụ eegharạ dị aPọl amhoọgh ghan. Ephua dị ekạr emhạn maạr dị yira omhoọgh pọ asiya phọ ayira r’Enhaạn, ka/raraạr emhoọgh.—Hab. 3:17, 18.
“Iyaạr i/kuom” buọ Izrạl siphẹ oomo 40 asiạ phọ bidị orọl bọ ipẹ edalạ phọ. Iphẹn yira omhoọgh bọ nyiidiphọ igbaanyạn ni iyira ḍughụm? (Miịn ekpịgh phọ 11) *
11. Ipẹ aMozis aḅenhị bọ buọ Izrạl phọ itughemhị iyira eeghe ilọ omhoọgh ghan ogbaanyạn?
11 Araraạr phọ ipẹ yira rowạ bọ etue ni egbatanhaạn r’ipẹ aZihova amhiịn bọ mọ yira okạr omoghi phọ. Ooḅeghiọn ipẹ aMozis aḅenhị bọ we phọ Izrạl mem mọ bidị morọl bọ 40 asiạ epẹ edalạ phọ: “Iitughiạn idị aZihova Enhaạn phọ anyinha masẹph oomo iiḍighi araghaạgh phọ anyinha. Odị alegheri ni erelhe phọ anyinha siẹn eboom mọ edalạ phọ ephẹn. Esi 40 asiạ aZihova Enhaạn phọ anyinha irolhạn ni inyinha, kụ iyaạr inyinha i/kuom.” (Deut. 2:7) Siphẹ 40 asiạ phọ, aZihova angọ ghan ni buọ Izrạl phọ manạ olhe. Okạr arukpe phọ ipẹ bidị omitenom bọ Ijipt i/ḅu. (Deut. 8:3, 4) Eeni amem ibadị uḅẹm ghan mọ araraạr phọ i/manạm, kuolọ aMozis aatughianhạm buọ Izrạl phọ mọ iyaạr i/ku bidị. Keḅaạl li olhoghi aZihova eḍighi maạr dị yira omhoọgh eegharạ ogbaanyạn, oḅilhẹ osereghiạn ghan ilọ odị amiteom ungọ iyira ghalhamọ ighom ni, kụ omhiịn mọ eḍighi inmo.
ḌUOM OLHOGHI MỌ AZIHOVA KAPHOGH NI NYINHẠ
12. Eeghe kụ iḍeenhaan mọ aDevid aḍuomolhoghi aZihova ka/loor odị?
12 ADevid alhegheri ni mọ aZihova raḅạr ghan ni kaḅilhẹ amhaạr aphogh buphẹ ophomhoghiạn bọ nyodị. Ghalhamọ r’iduọn odị arọl bọ ni dọl ooto r’osooromineen kụ agẹ bọ Psalm 34, r’omheeraam odị amhiịn ni “ookpaạny aZihova” dị arugh “akitonhom” nyodị. (Ps. 34:7) Eeni aDevid asighẹ ookpaạny phọ aZihova atomaạm onyọ eghạm dị odi erugh eghạm, kụ aamanham ragon ghan mulhọgh ḍien. Ọ, ghalhamọ r’iduọn aḍighi bọ ni ophelhegbe eghạm ḅilhẹ aZihova mamạ bọ nyodị idiphọ uw-emhạ, aDevid o/beḍenhọm emhaạr phọ odị amhaạr bọ orạph akatapọt obobọ osighẹ elhool eghạm okparạm opu amulhọgh ḍien. (1 Sam. 16:13; 24:12) ADevid akpasị emooph odị Enhaạn, aḍuomolhoghi mọ ookpaạny phọ aZihova ‘kapẹl li buẹn rokiilhaan bọ nyodị.’ Etu ni inẹ mọ rodon iyira ku/ghoph eten iiḍaạny. Kuolọ yira olegheri ni mọ abuẹn oḍuom bọ olhoghi aZihova, ghalhamọ umhugh ni komoọgh ni ghuḍum k’agee-pọ.
Mem igbogh iiḅaghamhị phọ, awe eghạm mọ aGog opọ aMagog otue ni uzuoghom iyira siphẹ ilhoghi aruutu phọ ayira. Kuolọ yira kotue omoọgh iidereghị esi olhegheri mọ aZizọs r’aruukpaạny phọ olegheri ni ipẹ kemite bọ, kụ kubeanhaan ni iyira (Miịn ekpịgh phọ 13)
13. Mem dị aGog opọ aMagog kanyạ bọ, ika kụ idị yira kokịgh bọ we dị odugh, kuolọ eeghe kụ iḍighi kụ yira ko/kiilaan bọ? (Miịn afoto oḅẹl opoḍi phọ.)
13 Moọny amem ghisigh, kodẹgh ni opogh oḍuomolhoghi phọ yira omhoọgh bọ esi oghoph phọ aZihova. Mem dị aGog opọ aMagog, ookpomhoghan areelhe phọ, kozuom bọ we phọ Enhaạn, kekịgh mudị kuzẹ ni iyira bịn. Kewạ mọ yira okuamhị okuphom owol mọ aZihova katue ni ḅilhẹ mọ kuphẹl li iyira. Esi areelhe phọ, yira kokịgh iyool dị oye oghoph u/lo. (Ezek. 38:10-12) Yira u/moọgh iinyạ eghạm, ḅilhẹ u/tuughạ kẹn ilọ ee eghạm. Areelhe phọ kumhiịn iyira idiphọ awe dị odugh ozuom. Bidị ko/miịn aani ipẹ yira komiịn bọ r’ariḍien omheeraam mọ ayira—ḍita aruukpaạny dị orugh okitonhom we ph’Enhaạn, dị ookolhobian kẹn obakị ayira. Areelhe phọ komiịn bọ ika bidị? Bidị u/moọgh aani riḍien aruwaloor. P’eeghe idị kesighẹ bidị ekperenhom mem dị komiịn bọ dị abuọ eghạm epẹ k’akẹ phọ kotu bọ obakị ayira!—Ogan. 19:11, 14, 15.
KOOKOLHOBIAN NYIIDIPHỌ ILỌ AGHISIGH PHỌ
14. Ighẹn aradạ kụ edị yira kogbariọn nyiidiphọ ookolhobian ilọ aghisigh phọ?
14 Yira koḍighi eeghe ookolhobian ilọ aghisigh nyiidiphọ phọ? Eḅẹl iyaạr pọ, omhoọgh ephoghom aruphua dị eeleeny, idị eḍighi bọ ḍinhiin aḍio yira kobilhẹ ni raraạr phọ iphẹn phọ. Emoghi kẹn mọ yira omhoọgh ghan ogbaanyạn, ḅilhẹ asiya phọ ayira r’aZihova kụ eḍighi ghan zin ibo ayira. Yira olhegheri Enhaạn phọ ayira okuphom owol, kekpoomhị ni oḅio ayira mọ odị kakoph ni aḅilhẹ uphẹl iyira mem dị aGog opọ aMagog kanyạ bọ.
15. Ighẹn araraạr dị emite omhạn kụ iḍeenhaan Devid m’aZihova ka/bi nyodị?
15 Omhiịn enhọn iyaạr dị elhoghonhaạn ḍighaạgh Devid dị ketue kẹn ilhoghonhaạn aani iyira ḍighaạgh ookolhobian ilọ ipaanhaạn. ADevid aḅẹm mọ: “Neenemạ kụ amhiịn mọ aZihova anighẹ ni; oḅaạl olhoghi katolhonhaạn oye dị aḍighi nyodị oghoph.” (Ps. 34:8) Ikpo onhụ phọ iphẹn phọ eḍeenhaan iyaạr phọ aDevid uu/kia bọ mọ aZihova kaḅegh ni nyodị. ADevid abeḍenhọm ghan aZihova, kụ Enhaạn ph’odị o/bi ghan nyodị. Mem iḍoọgh, aDevid asoman ni ophelhegbe olọ aPhilistia, Goliath, kụ aḅenhị nyodị mọ: “Rodon phọ aḍiẹn aZihova kaḅọgh nyinhạ alọgh ḍighaạgh amhị.” (1 Sam. 17:46) Ipẹ reten, aDevid aḅilhẹ akumuan ghan k’uw-emhạ phọ Sọl, opọ awạ ghan bọ oghiigh odị. Kuolọ “aZihova arọl li” r’aDevid. (1 Sam. 18:12) Loor esi ipẹ aZihova mabakị ghan bọ nyodị, aDevid alhegheri ni mọ aZihova nyinhọ ka/bi siẹn iiḅaghamhị phọ odị odi bọ.
16. Ighẹn areten kụ edị yira kotue ‘oonemạ’ enhighẹ phọ aZihova?
16 Yira obeḍenhọm aZihova ilọ iiḅakiọm nyiidiphọ, pọ oḍuom olhoghi phọ ayira esi iikpọ phọ odị ophẹl ayira epẹ ghisigh kakpạr ghan bịn. Ewạ mọ yira omhoọgh omheeraam r’eephuạ obeḍenhọm ghan aZihova mem dị yira r’owạ olhọm uw-oḍighi ayira mem oghị ookpomhoghan eghir obobọ eephugh, obobọ olhọm m’aaḅenhion edeọm oḍighi phọ pidị yira omhoọgh aani mem oghị ghan ituughạ, r’ophinhom aani abin epẹ erugh phọ. Kụ eru maạr dị uw-oḍighi phọ u/meera kụ yira oroph oḍighi phọ, yira omoọgh ni omheeraam mọ aZihova iyira ku/wilẹ obobọ u/ḅitonhaạn ḅilhẹ mọ odị kụ ungọ ni iyira ilọ yira rowạ oomo amem ḍughụm? (Hib. 13:5) Ibadị abuẹn odi bọ rukumuan oomo amem mọ kotue ni ongọ riphigh dị eḍeenhaan idị aZihova alhoghonhaạn bidị ḍighaạgh okạr amem dị bidị owạ. AZihova ra/bi ghan.
17. Eeghe kụ emhuoghaạph alhạ a2022, kụ uḍighi ika kụ ekasiạn bọ bịn?
17 AZihova odi bọ ni r’ayira, yira u/moọgh iyaạr otuạn oghiilhaan ipẹ kemite bọ aghisigh. Enhaạn phọ ayira iyira ku/gunhọm mem dị yira osighẹ ni Omhạr phọ kụ oḍighi eḅẹl. Aloor Phọ Repogh Bọ utuạn ootughianhạm ayira mọ emạn ni maạr ookolhobian anyiidiphọ ilọ asimem iiḅaghamhị ghisigh ḅilhẹ r’oḍuomolhoghi mọ aZihova iyira ku/ḅitonhaạn, kụ oselẹ bọ Psalm 34:10 idiphọ emhuoghaạph alhạ 2022: “Iyaạr Ke/kuom Ghan Buphẹ Rowạ Bọ AZihova.”
AḌUỌR PHỌ 38 He Will Make You Strong
^ par. 5 Emhuoghaạph alhạ 2022 phọ osighẹ siphẹ Psalm 34:10: “Iyaạr ke/kuom ghan buphẹ rowạ bọ aZihova.” Araraạr i/boghoghoọm ibadị arebenhẹ aZihova dị okpẹ ni oḍuomolhoghi. Kuolọ uḍighi ika kụ oḅẹm bọ mọ “iyaạr ke/kuom ghan” bidị? Kụ ika kụ idị onhaghanhạn esi aBaibul phọ ephẹn phọ kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh ookolhobian ilọ asimem dị ekpạr ghisigh?
^ par. 4 Miịn “Questions From Readers” Watchtower aSeptember 15, 2014.
