1-2. Eeghe ipaanhaạn kụ edị arebenhẹ aZihova kotue ni osoman?

 EKPERENHOM iiḅaghamhị ketue ni enme ghuḍum ayira esi onyam-oḅatạn. Esi omaạm, oyil arookonhom aḅenhị ni umor phọ Luis a mọ odị amoọgh kansạ. Kụ mọ odị amoọgh iyạl ikpo arunwanyụ bịn orọl. AMonika r’olom odị okị ni ghisigh rokumu aZihova. Bịn ḍiniin aḍio, aMonika aru anhaghạn mọ olom mọ odị aḍighi bọ okumor oye ookpomhoghan, odi ghan dọl ughelhe esi ibadị asiạ. Uḅenhị ni Olivia, onyọ umaranhi dị ilhom u/bạl, mọ aakoroghian aḍuạ siphẹ otu phọ odị loor ogbagarạ okarạph oghim dị ratu. Odị abulha bọ odị amhiịn mọ oghim mọ malhereghi otu phọ odị. Esi ekulha amem, kụ edị adọl awe phọ abuẹn phọ enmia. Ekarạph iyaạr memitenhaan ghan ni nyinhạ dị enme ghuḍum anạ ekperenhom?

² Ghalhamọ r’iduọn yira oḍighi bọ ni rebenhẹ aZihova dị okpẹ oḍuom olhoghi, bịn yira rosoman ghan ni ḍikparamhinheẹn koḅilhẹ omheel e/moon idiphọ atorobọ oye. Yira rosoman ghan kẹn ni igbiphoghọm obobọ isophoghom ḍighaạgh awe dị olhọgh ḍien we Enhaạn. Ghalhamọ r’iduọn aZihova iyira ru/ghoph ghan bọ kasighẹ esi oomo odọ aḍikparamhinheẹn phọ iphẹn phọ, odị aguanhaan ni olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh. (Isa. 41:10) R’olhoghonhaạn aḍighaạgh odị, yira kotue ni opamanhạm ibo phọ ayira, osopha ghan ogey osopha, ḅilhẹ okị ghisigh oḅạr nyodị ilọ adọl phọ ekpạr ekpạr. Siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ, yira kooḅeghiọn inya areten dị aZihova rulhoghonhaạn ghan iyira ḍighaạgh mem dị ikarạph araraạr imitenhaan iyira. Yira kooḅeghiọn kẹn iyaạr dị ewạ mọ oḍighi orue omhooghọm asuọ olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ odị.

 AZIHOVA KAAḄAKỊ NI NYINHẠ

3. Mem dị yira osoman ekperenhom iiḅaghamhị, eeghe kụ ketue ikparanhaạn iyira oḍighi?

³ Ipaanhaạn phọ. Mem dị ekperenhom iiḅaghamhị imitenhaan iyira, rikparanhaạn ghan ni iyira osopha ogey osopha. Eeghe kụ iḍighi? Loor esi dị yira otue ni ologhoma eboom eephinha ḅilhẹ r’ooḅaghamhiạn aloor. Etue ni egbaragbaramhị iitughiạn ayira bịn yira ko/legheri ilọ oḍighi. Naghạn idị iyạl phọ abumaranhi phọ oghaạph bọ oghol epẹ omhạn oghaạph ilọ odẹgh ophogh phọ bidị osoman bọ. Olivia aḅẹm mọ: “Mem mọ ogbogh okarạph oghim mọ alhereghi bọ otu phọ amhị, mị u/legheri esi omhiighom, iitughiạn amhị igbaragbarạ ni.” Idị egbolomaam olom mọ odị, aMonika aḅẹm mọ: “Mị ulhoghoma ni mabi eten dị mị ko/lhoghoma ghan. Mị ulhoghoma ni eboom eephinha ekpom. Aloor amhị idugh ni iboom kụ mị u/tue uḍighi iyaạr. Iyaạr dị mị koo/tughiạn ghan kụ imitenhaan imhị.” Eeghe olhoghonhaạn aḍighaạgh kụ edị aZihova aguanhaan ongọ ayira mem dị yira osoman sidọl phọ iphẹn phọ?

4. Odaphạn Filipai 4:​6, 7, aZihova aguanhaan eeghe?

⁴ Iyaạr dị aZihova aguanhaan oḍighi. Odị aguan ongọ ayira iyaạr dị aBaibul aghol mọ “eephọ phọ k’Enaạn.” (Bạl Filipai 4:​6, 7.) Eephọ phọ ephẹn phọ pọ ophoomhị aloor phọ yira romoọgh ghan bọ loor asiya phọ ayira r’aZihova. Eephọ phọ ephẹn phọ “epel bọ dị oye katue alegheri”; enighẹ epu torobọ iyaạr dị yira kotue ootughiạn. Nạ mamhoọgh ghan ni oboom ophoomhị aloor dị olhoghi nạ u/seere mem dị nạ azu ekpom anạ angọ aZihova esi iiḅereghị? Epẹ kụ “eephọ phọ k’Enaạn.”

5. Ika kụ edị eephọ phọ k’Enhaạn reeko ghan iitughiạn r’ilhoghi phọ ayira?

⁵ Eniin phọ ekpịgh phọ eḅẹm mọ eephọ phọ k’Enhaạn “keeko ni,” obobọ kekoph ni, “iitughiạn r’iloghi phọ anyina.” Ekpo onhụ phọ ogbạ bọ mọ “keeko” eḍighi ekpo onhụ dị roḍighinhom ghan mem dị rokaạph ilọ awe eghạm dị rokori emhạ. Awe dị odi emhạ dị rokori ghan ronaanhị ghan ni reborọph, loor esi dị bidị olegheri mọ rokori ni emhạ phọ. Iniin phọ kẹn, mem dị eephọ phọ k’Enhaạn kụ rekoph iitughiạn r’ilhoghi phọ ayira, yira roo/kpereghaan ghan, loor esi dị yira olegheri ni mọ yira omoọgh ni oghoph. (Ps. 4:8) Idiphọ emitenhaan bọ Hannah, ghalhamọ adọl phọ ayira i/nmia ni egina amem, yira kotue ni omoọgh eephọ. (1 Sam. 1:​16-18) Kụ mem dị yira ophoomhị loor, ridughanhaan ghan ni iyira orue ootughiạn kụ ogbi osopha ogey osopha.

6. Yira koḍighi eeghe orue omhooghọm asuọ eephọ phọ k’Enhaạn? (Miịn kẹn afoto phọ.)

⁶ Iyaạr dị yira omhoghi oḍighi. Mem dị nạ odi esi iiḅaghamhị, mạgh bukoriom mọ. Ika? Ḅeeḅereghị tutụ nạ alhoghoma eephọ phọ k’Enhaạn. (Luk 11:9; 1 Tẹs. 5:17) ALuis, oghaạph bọ oghol epẹ omhạn, aghaạph ni ipẹ anhịr phọ odị Ana  r’odị orue bọ okparạm mem mọ oyil arookonhom mọ aḅẹm bọ mọ odị amoọgh iyạl ikpo arunwanyụ bịn orọl. Odị aḅẹm mọ: “Odọ asimem mọ iphẹn phọ, rekpạr ghan igey osopha ilọ arookonhom r’inhọn. Kuolọ iiḅereghị ikạr kụ ilhoghonhaạn iyoor ḍighaạgh mem mọ amuphẹ phọ orue omhoọgh eephọ.” ALuis r’anhịr odị uḅẹm mọ bidị u/gbạ ghan mem ooḅereghị ghan k’ekpom, olhọm aZihova eephọ ekpom r’olhoghi, ḅilhẹ r’ osụ-olhoghi orue osopha ogey osopha. Kụ bidị umhoọgh ni olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ odị. Eru maạr dị nạ asoman igbagarạ asidọl, pọ ka/gbạ ghan mem ooḅereghị, bịn nạ kaloghoma ni eephọ phọ k’aZihova dị reeko iitughiạn r’olhoghi phọ anạ.—Rom. 12:12.

AZIHOVA KAPHIGHI NI NYINHẠ AKPARAMHỊ

7. Eeghe odọ eten kụ edị yira kotue ologhoma mem dị yira osoman igbagarạ asidọl?

⁷ Ipaanhaạn phọ. Mem dị yira osoman ogbagarạ odẹgh ophogh, olhoghoma phọ, iitughiạn phọ, ḅilhẹ r’eten phọ epẹ yira romegheron ghan bọ regbatanhaạn ghan ni reten phọ ulhegheriom bọ iyira. Ooḅaghamhiạn aloor atue ni ukirikiriom iyira idiphọ oghuugh dị radegh loor oolhogh abazị. Ana, oghaạph bọ oghol epẹ omhạn, aḅẹm mọ odị amhoọgh ni ooḅaghamiạn aloor kirokirọ loor aḍuugh phọ aLuis. Odị aḅẹm mọ: “Eeni amem mị uḅonyonhu ghan ni azuan, kụ anmaanhaạn ghan loor amhị iboom ighirigiir, aḅilhẹ amhoọgh ghan oghạgh olhoghi mọ odị o/lho mun.” Iphẹn phọ iḍighi ghan ni idị Ana alhoghoma ghan dọl iginhi kụ aḅilhẹ amhoọgh ghan oghạgh olhoghi iduọn odị u/tue bọ uḍighi ukuamhị raraạr phọ aLuis aḍighi ghan bọ. Eeni amem, ighịgh ghan mudị odị oghuugh dị oolhogh abazị raḅiemhi. Ika kụ edị aZihova rulhoghonhaạn ghan iyira ḍighaạgh mem dị odọ ooḅaghamhiạn aloor phọ ophọn phọ uzuoghom iyira?

8. Odaphạn 1Pita 5:​10, aZihova ungọ iyira eeghe okuphom owol?

⁸ Iyaạr dị aZihova aguanhaan oḍighi. Odị aguanhaan ophighi ayira okparamhị. (Bạl 1Pita 5:10.) Oolhogh abazị, raaḅaghamhị ghan ni agey oghuugh. Orue oḍighi idị oghuugh phọ ka/degh iboom, buphẹ rozoghị bọ rosoore ghan ni oomo iigaạny oghuugh phọ raraạr dị kemiighemhi oghuugh phọ pidị aderiạn. Iphẹn phọ reḍighi ghan idị abuphẹ oḍigh bọ siphẹ oghuugh phọ kologhoma oghoph oḅilhẹ okelhọm oghuugh phọ bidị oḍigh bọ. Kuolọ, amem dị oghuugh phọ rakiil kụ edị ibadị araraạr phọ remiighemi ghan bọ oghuugh pho ketue eḍighi idị oghuugh phọ kamiigh. Eniin phọ eten phọ kẹn, amem dị yira oghị ghisigh rokumu nyodị etigheri odẹgh ophogh kụ edị aZihova kumhiighemhi iyira.

9. Ika kụ edị araraạr phọ yira rowaaghiọm ghan bọ raraạr ketue elhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh ophoomhị aloor? (Miịn kẹn afoto phọ.)

⁹ Iyaạr dị yira omhoghi oḍighi. Mem dị nạ asoman iiḅaghamhị ḅilhẹ r’oboom ooḅaghamhiạn aloor, ḍighi oomo ipẹ nạ katue bọ ooḅereghị ghan, oghị ghan ituughạ, ḅilhẹ r’omite  ghan epẹ erugh phọ. Ii, eeni nạ ka/tue aḍighi asi pạ nạ aḍighi ghan bọ igbaany, kuolọ ka/bulha mọ aZihova iyira ru/puru ghan idị ipel iyira loor. (Poghom Luk 21:​1-4.) Idiphọ apakirị iiseeny phọ ayira, miteom mem omhoọgh ghan ituughạ ogina anạ ḅilhẹ r’ogbirima ghan. Eeghe kụ iḍighi? Dị eego esi oḍighom mọ odị, aZihova mamiteom ibadị araraạr eten aruwaloor olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh ophamhaghạn aloor mem iiḅaghamhị. Nạ katue ni asighẹ raraạr owaaghiọm araraạr dị edi onhụ anạ, idiphọ aJW Library^® app, Watch Tower Publications Index, ḅilhẹ aResearch Guide for Jehovah’s Witnesses awaạm rumhuoghaạph dị nạ rawạ. AMonika, oghaạph bọ oghol epẹ omhạn, aghaạph mọ odị asighẹ ni raraạr owaaghiọm araraạr phọ iphẹn phọ awaạm oroma mem mọ odị amhiigh bọ olhoghoma eboom eephinha loor ipẹ emite bọ. Esi omaạm, odị awaaghị ni ilọ ekpo onhụ phọ “oghạgh olhoghi.” Enhọn amem, odị awạ “mabi” obobọ “oḅạr.” Aloor odị iphooph ghan ni mem dị odị aạl rumhuoghaạph phọ ipẹ phọ. Odị aḅẹm mọ: “Mem mọ mị amhiigh bọ owaaghị araraạr phọ, mị ulhoghoma ghan ni ooḅaghamiạn aloor, kuolọ iduọn mị aạl bọ rakị, bịn mị amhiigh olhoghoma dị aZihova uḅol imhị. Ipẹ mị aạl ghan bọ ilhoghonhaạn ni imhị ḍighaạgh omhiịn mọ aZihova anaghanhạn ni oomo ipẹ mị alhoghoma bọ, ḅilhẹ mọ odị rulhoghonhaạn ni imhị ḍighaạgh.” Odọ olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ ophọn phọ aZihova rangọ ghan bọ katue ni amhiighemhi nyinhạ tutụ iiḅaghamhị phọ eten.—Ps. 119:​143, 144.

AZIHOVA KALHOGHONHAẠN NI NYINHẠ ḌIGHAẠGH

10. Ika kụ edị yira kotue ologhoma mem dị igbogh iiḅaghamhị imitenhaan iyira?

¹⁰ Ipaanhaạn phọ. Mem dị igbogh iiḅaghamhị emheelhom oye phọ, asiḍio ketọl li dị oye phọ kaḅonyonhu azuan ḅilhẹ ka/moọgh inyaạm oḍighi iyaạr. Yira otue ni ologhoma idiphọ oye dị aghiil ghan eghiil kuolọ nyiidiphọ rateliom ghan ikparạ. Etue ni ikparanhaạn iyira oḍighi iniin araraạr dị yira oḍighi ghan, obobọ yira otue kẹn ni otoph eephuạ oḍighi iniin araraạr dị yira oghelhọm ghan. Idiphọ Ilaija, kiphụ ghan iyira omhinhạ ghan bịn onhaanhị. (1 Ki. 19:​5-7) AZihova aguanhaan oḍighinhaan ayira eeghe mem dị yira olhoghoma mọ inyaạm iyira i/lho?

11. Eghẹn kụ enhọn eten dị aZihova rulhoghonhaạn ghan iyira ḍighaạgh? (Psalm 94:18)

¹¹ Idị aZihova aguanhaan oḍighi. Odị aguan obakị ayira. (Bạl Psalm 94:18.) Idiphọ oye dị rakiil eghiil amhoghi bọ ni olhoghonhaạn aḍighaạgh mem dị aḍighima iyaạr, kụ edị yira omhoghi aani olhoghonhaạn aḍighaạgh orue oghị aghisigh okumu ghan aZihova. Idọ asimem  mọ ipẹ phọ, aZihova aguanhaan mọ: “Mị aZihova Enhaạn phọ anạ apạm ni ḍighaạgh elhiom mọ anạ, Opọ raḅenhị ghan bọ nyinhạ mọ ‘ka/kiilhaan, loor esi dị mị kụ kalhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh.’” (Isa. 41:13) Uw-emhạ phọ Devid amhoọgh ni olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ opọ phọ. Mem dị odị asoman iiḅaghamhị r’amulhọgh ḍien, odị aḅenhị aZihova mọ: “Aḍighaạgh elhiom mọ anạ miphạm imhị epoophe.” (Ps. 18:35) Kuolọ ika kụ edị aZihova rangọ ghan olhoghonhaạn aḍighaạgh?

12. Anhiạn kụ edị aZihova katue asighẹ aḍighinhom mem dị yira u/moọgh inyaạm?

¹² AZihova ragbor ghan kubakị iyira esi onyu abumor phọ olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh. Esi omaạm, eniin amem dị aloor aDevid edugh, oyaghirị odị Jonathan aru ni ateẹny nyodị akparamhị aḅilhẹ alhọgh nyodị aphophe. (1 Sam. 23:​16, 17) Iniin phọ kẹn, kụ edị aZihova asighẹ Ilaisa angoọm Ilaija olhoghonhaạn aḍighaạgh. (1 Ki. 19:​16, 21; 2 Ki. 2:2) Rodon, aZihova atue ni asighẹ eghunotu, righirị, obobọ ikumor awe phọ aḍighinhom olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh. Kuolọ, mem dị yira oḅonyonhu ozuan, riphụ ghan iyira orọl aḍiọ ayira. Yira ko/wạ ooḍikuan awe. Ipẹ phọ eḍighi ni eseeriom. Eeghe kụ edị yira koḍighi omhoọgh olhoghonhaạn aḍighaạgh aZihova?

13. Eeghe kụ edị ewạ mọ oḍighi omhooghọm asuọ olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ aZihova? (Miịn kẹn afoto phọ.)

¹³ Iyaạr dị yira omhoghi oḍighi. Kparaghạ omhiịn mọ nạ aaḍikuan ghan ni bunhọn. Mem dị yira orọl ḍiọ ayira bịn, yira kootughiạn ghan ilọ aloor ayira r’iiḅaghamhị phọ yira osoman bọ bịn. Odọ iitughiạn phọ iphẹn phọ ke/tue ilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh osopha ogey osopha. (Prov. 18:1) Ii, remoghi ghan ni omhoọgh amem dị yira kotọl ḍiọ ayira, ekạr ekpaariọm mem dị yira osoman ogbogh odẹgh ophogh. Kuolọ, yira orolhonhaạn idiphọ phọ esi eedoọny amem, yira otue ni okikima olhoghonhaạn aḍighaạgh awe phọ aZihova asighẹ bọ raḍighinhom obakị ayira. Esi iduọn phọ, etigheri ilọ adọl phọ ekpạr ekpạr, meera eghunotu, arighirị, ḅilhẹ r’ikumor awe phọ oru olhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh. Miịn mọ aZihova kụ asighẹ bidị raḍighinhom olhoghonhaạn anạ ḍighaạgh.—Prov. 17:17; Isa. 32:​1, 2.

AZIHOVA KAADEREGHỊ NI NYINHẠ

14. Ighẹn asidọl oghiilhaan kụ edị yira kotue ni osoman?

¹⁴ Ipaanhaạn phọ. Eeni amem yira kosoman ni dọl dị kiikperemhi iyira. Siphẹ aBaibul phọ, arebenhẹ Enhaạn dị okpẹ oḍuomolhoghi ughaạph ni ilọ amem dị bidị osoman iiḅaghamhị r’oghiilhaan loor esi amulhọgh ḍien abidị obobọ ikpaarioghọm. (Ps. 18:4; 55:​1, 5) Igina phọ kẹn ni, yira otue ni osoman isophoghom otu askul, otu  oḍighi, ḍighaạgh abuọ eghunotu ayira, obobọ ḍighaạgh abuọ agomẹt. Yira otue kẹn ni osoman ḍuugh loor esi e/moon. Mem dị erọl idiphọ, eeni yira kologhoma mọ yira u/moọgh inyaạm oḍighinhom iyaạr, idiphọ obumoọny. Ika kụ idị aZihova rulhoghonhaạn ghan iyira ḍighaạgh mem dị yira osoman idọ phọ asidọl phọ ipẹ phọ?

15. Odaphạn Psalm 94:​19, aZihova aguan oḍighinhaan ayira eeghe?

¹⁵ Idị aZihova aguanhaan oḍighi. Odị raadereghị ghan kaḅilhẹ uubọ iyira. (Bạl Psalm 94:19.) Igẹ aḍuọr phọ aḍiẹn phọ riitughianhạm ghan iyira ilọ obạm onyanhị dị rakiilhaan ḅilhẹ u/tue unaanị loor oghim r’oomhaạny dị rataphạn. Kụ odẹ phọ aghị aḅeton aghuraam aadereghị tutụ arọl pạ phọ anhaanhị. Ii ghalhamọ r’iduọn oghim mọ r’oomhaạny phọ ko/sophe bọ, obạm onyanhị phọ aloghoma ni oghoph loor oghuraam mọ r’iidereghị odẹ phọ odị. Mem dị yira osoman iiḅaghamhị dị ekọm oghiilhaan ingọ iyira, eeni yira kowạ dị Odẹ k’akẹ phọ ayira kuḅeton iyira siphẹ ophạ phọ odị tutụ oghiilhaan phọ aḍuạ idiphọ omaaniọm bọ odẹ r’obạm onyanhị phọ. Kuolọ ika kụ edị yira kotue omoọgh iidereghị phọ ipẹ phọ ḍighaạgh aZihova?

16. Yira koḍighi eeghe orue omhoọgh iidereghị phọ aZihova rangọ ghan bọ? (Miịn kẹn afoto phọ.)

¹⁶ Iyaạr dị yira omhoghi oḍighi. Moọgh ghan mem r’aZihova—esi ooḅereghị ghan r’aạl ghan Ekpo Onhụ phọ odị. (Ps. 77:​1, 12-14) Bịn mem dị nạ amhoọgh onyạgh aloor nạ kakem ghan ni aaghiraan asoman Odẹ k’akẹ phọ anạ. Kaạph oghiilhaan phọ anạ ḅilhẹ r’araraạr phọ nạ atụ bọ raaḅaghamhiạn loor aḅenhị aZihova. Odị aḅaanhaạn aḅilhẹ aadereghị nyinhạ dị eego esi aạl ghan Ekpo Onhụ phọ odị. (Ps. 119:28) Bịn eeni nạ kamiịn ni riisi aBaibul dị kekạr eedereghị nyinhạ mem dị nạ amhoọgh oghiilhaan. Esi omaạm, nạ atue ni amiịn ikpo onhụ okparamhị siphẹ aḍinyạ phọ aJob, Psalms, r’aProverbs ḅilhẹ kẹn r’isiphẹ ikpo onhụ phọ aZizọs edi bọ Matiu emhụ phọ 6. Iduọn nạ raaḅereghị bọ kaḅilhẹ aạl Ekpo Onhụ phọ aZihova, nạ kamoọgh ni iidereghị.

17. Eeghe akpọ oḅio kụ edị yira kotue ni omoọgh?

¹⁷ Yira kotue ni omoọgh akpọ oḅio mọ aZihova katọl li omhạn r’arisigh ayira mem dị yira osoman iiḅaghamhị. Yira bịn u/lo. (Ps. 23:4; 94:14) AZihova aguanhaan ooḅakị, omhiighemhi, obakị, ḅilhẹ r’oodereghị ayira. Idị egbolhomaam aZihova, Isaiah 26:3 aḅẹm mọ: “[Odị] kamaạr ri akoph buphẹ okạr bọ obeḍenhọm [nyodị]; [Odị] kangọ bidị eephọ dị emhunhughan, loor esi dị esi [odị] kụ edị bidị oḍuom olhoghi.” Esi iduọn phọ, ḍuom olhoghi aZihova kụ aḍighi oomo ipẹ nạ katue bọ omhooghọm aani asuọ reten phọ odị asighẹ bọ raḍighinhom olhoghonhaạn anạ ḍighaạgh. Nạ aḍighi iduọn phọ, nạ kamoọgh ni inyaạm ghalhamọ r’amem iiḅaghamhị.