EMHUOGHAẠPH ITUUGHẠ PHỌ 29
‘Ikị . . . Eḍighi We Bumatuạn’
‘Esi iphẹn phọ, ikị oomo areelhe aḅirinhi phọ eḍighi we bumatuạn amhị.’—MAT. 28:19.
AḌUỌR PHỌ 60 It Means Their Life
OGHAẠPH OOKARAGH *
1-2. (a) Odaphạn itọ phọ aZizọs ogẹ bọ siphẹ Matiu 28:18-20, eeghe kụ okpanạ oḍighi dị odianhaan ookpomhoghan aKristẹn phọ? (b) Eeghe asipuru kụ edị yira kooḅeghiọn siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn?
IḄAẠL li iboom olhoghi abutelhedom mọ mem mọ bidị ookpomhoghan bọ siphẹ ogbạl eeḅarạph phọ. AZizọs aakolhobian dị bidị komiinạn siphẹ phọ mem mọ oḅeton bọ nyodị. (Mat. 28:16) Eeni pọ kụ amem mọ aZizọs amitenhaan bọ “ḍita abuọ asiya dị opel [oogh] arukuron mem.” (1 Kọr. 15:6) AZizọs atuạn eeghe kụ aḅẹm bọ mọ abumatuạn phọ odị oghị oteẹny nyinọ siphẹ phọ? Ongọ abidị oḍighi dị aḍighi olọ oḅaạl olhoghi, mọ: ‘Esi iphẹn phọ, ikị oomo areelhe aḅirinhi phọ eḍighi we bumatuạn amhị.’—Bạl Matiu 28:18-20.
2 Abumatuạn phọ abuphẹ aZizọs aḅaanhaạn bọ kụ uḍighi pakirị ookpomhoghan aKristẹn oḅẹl-okuron asiạ phọ. Okpanạ oḍighi dị ookpomhoghan phọ opọ phọ amhoọgh pọ oḍighi aani abunhọn awe bumatuạn aKraist. * Ḍio arodon, arookpomhoghan aKristẹn emuza ni oomo isiẹn aḅirinhi phọ, kụ bidị omoọgh aani oniin phọ okpanạ oḍighi phọ. Yira kooḅeghiọn inya asipuru siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ: Eeghe kụ iḍighi kụ oḍighi-awe bumatuạn amạn bọ maạr iboom? Eḅaramaạm eeghe? Oomo aKristẹn kụ kopinom ni bin oḍighi phọ ophọn phọ ḍughụm? Ḅilhẹ, eeghe kụ iḍighi kụ oḍighi phọ ophọn phọ amoghi bọ ni okparạm?
EEGHE KỤ IḌIGHI KỤ OḌIGHI-AWE BUMATUẠN AMẠN BỌ MAẠR IBOOM?
3. Odaphạn Jọn 14:6 r’17:3, eeghe kụ iḍighi kụ oḍighi awe bumatuạn phọ amhạn bọ ni maạr iboom?
3 Utuạn eeghe kụ oḍighi-awe bumatuạn amạn bọ maạr iboom? Loor esi dị ogina abumatuạn aKraist bịn kụ kotue oḍighi righirị Enaạn. Oḅarạm isiphẹ, asidọl aghuḍum abuphẹ rodạph bọ Kraist renighẹ ghan, oḅilhẹ omoọgh oḍuomolhoghi oghelhọm aghuḍum dị eekunha i/lo ghisigh. (Bạl Jọn 14:6; 17:3.) Okạr agey, aZizọs maḅọgh oḍighi dị amhạn maạr alọgh ḍighaạgh ayira, yira ko/tue oḍighi oḍighi phọ ḍiọ ayira. Otelhedom mọ aPọl agẹ idị egbolhomaam nyodị r’abunhiin abudị r’odị oḍighi ghan mọ: “Yoor oḅọph oḍighi rokumu kongọ Enaạn.” (1 Kọr. 3:9) P’eeghe eepoogh dị aZihova r’aZizọs Kraist m’ongọ omhạr awe phọ abuẹn u/munughan bọ!
4. Yira otuughạ eeghe esi eḍeenhaan phọ Ivan r’aMatilde?
4 Arukumuan oḍighi awe bumatuạn phọ ringọ ghan ni iyira iboom ibo. Ooḅeghiọn eḍeenhaan Ivan r’anhịr odị, Matilde, epẹ Kolombia. Bidị ungọ ni ogbaanhaạn onyọ ugheel oọny dị oghol mọ Davier, kụ onyọ ugheel oọny phọ aḅenhị bidị mọ: “Mị rawạ ni onme adọl aghuḍum mọ amhị, kuolọ mị u/tue.” ADavier agbạ ghan inhụgh aḅekeeny kụ aphugholhọgh ghan igbagarạ asirooghọ, r’amiim, aḅilhẹ amhoọgh onyanhị dị r’odị orolhạn ghan, Erika. Ivan aḅẹm mọ: “Yoor umhiigh ni oghị ophogh ghan odị emhạ abidị dị erọl ghan sạm, orue oḍighi iduọn phọ, yoor uḍigh ghan righilhighom ayoor eten dị oposọ amuza esi ibadị awạ. Mem dị Erika amhiịn onmia siphẹ araagharạ phọ aDavier, odị amhiigh ni otuughạ aani aBaibul phọ.” Esighẹ rekị bịn, aDavier awilhẹ ophugholhọgh igbagarạ asirooghọ r’amiim, ḅilhẹ r’inhụgh aḅekeeny phọ. Odị aghị atọ ikpoki Erika. AMatilde aḅẹm mọ: “Mem mọ aDavier r’Erika oḍiiny bọ muụm lhạ phọ 2016, yoor uutughiạn ni ipẹ aDavier aḅẹm ghan bọ mọ, ‘Mị rawạ ni onmia, kuolọ mị u/tue.’ Kụ izin ayoor eghạr.” Eten dị iikia i/lo, yira romoọgh ghan ni iboom ibo mem dị yira olhoghonhaạn we ḍighaạgh oḍighi abumatuạn aKraist.
OḌIGHI AWE BUMATUẠN EḄARAMAẠM EEGHE?
5. Eeghe kụ eḅẹl iyaạr dị ewạ mọ oḍighi orue oḍighi awe bumatuạn?
5 Eḅẹl iyaạr dị yira koḍighi pọ ‘owạ ghan’ awe iiḅi arokpom. (Mat. 10:11) Mem dị yira ongọ ghan ogbaanhaạn torobọ oye lọ yira oozuanhaan, pọ yira romạ ghan koḍeenhaan mọ yira Abugbaanhaạn AZihova. Yira romạ ghan koḍeenhaan mọ yira oḍighi bugey aKristẹn esi odaphạn ghan itọ phọ aKraist oghị ogbeelhom iiḅi iinhaghạn phọ.
6. Eeghe kụ ketue ilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh omhoọgh ekol epẹ erugh phọ?
6 Abunhiin awe omoọgh ni ikpukpụ otuughạ igey aBaibul phọ, kuolọ eḅẹl amem mọ eeni ko/ḍeenhaan ḍiḅeraạn. Yira kụ koḍighi idị bidị komoọgh ḍiḅeraạn. Orue omhoọgh ekol epẹ erugh phọ, ewạ mọ yira olhegheri ikeḍi dị yira kosighẹ ghan oḍighinhom. Selẹ ghan rumhuoghaạph dị keḍạ ḍiḅeraạn abuphẹ nạ azuan bọ. Kụ amhaạr aakolhobian emạ eten oghaạph oghughuronhom.
7. Ika kụ idị nạ katue amhiighom raghaạph r’oye, Kụ eeghe kụ iḍighi kụ nạ aatughiạn bọ mọ ekpeanhaạn ni olher arurụ ongọ r’oḍeenhaan olhọgh eegu?
7 Esi omaạm, na atue ni apuru uwotu phọ mọ: “Mị rawạ olhegheri aani aḍiitughiạn anạ ilọ iphẹn phọ. Ibadị awe siẹn aḅirinhi phọ osoman ni iiḅaghamhị kirokirọ. Nạ ragbi mọ itooghị aḅirinhi phọ kụ ketue esiemhi eekuna iiḅaghamhị aḅirinhi phọ ḍughụm?” Kụ eeḅeghiọn Daniel 2:44. Obobọ nạ katue ni apuru onyọ amatuman anạ mọ: “Ika kụ idị yira kotue ookonhom ibạm anmụny dị komoọgh imạ araagharạ? Nạ aatughiạn aani ika? “Kụ eeḅeghiọn Deuteronomy 6:6, 7. Tuutughiạn ghan ni oye phọ nạ rakị bọ oteẹny phọ kụ agbi osaḅạr emhuoghaạph dị nyinha keeḅeghiọn. Gbiom olhoghi odọ asuọ dị bidị komooghọm ipẹ aBaibul phọ atughemhị bọ. Mem dị nyinha rekaạph, maạr ghan alher rurụ angọ aḅilhẹ aḍeenhaan olhọgh eegu ḍiitughiạn phọ abidị. Nạ aḍighi iduọn phọ, keḍighi idị nạ kakuamhị anhaghanhạn bidị, ḅilhẹ bidị olher rurụ ongọ nyinhạ.
8. Eeghe kụ iḍighi kụ ewạ bọ ni dị yira kogbor ghan oḅula opogh we dị oḍeenhaan ḍiḅeraạn?
8 Kụ egbi oteẹny amem dị oye kasopha otuughạ aBaibul, kemoghi ni olhọgh amem r’inyaạm. Eeghe kụ iḍighi? Loor esi dị eeni amem oye phọ nạ kakị bọ ophogh phọ, ka/tọl otu. Eeni amem kemoghi dị nạ kaḅula ibadị amem kụ uwotu phọ agbi omheera otuughạ aBaibul r’anạ. Legheri mọ eezuphạ reḍum ghan mem dị ogbor rooduom ghan muụm. Igina phọ kẹn ni, oḍighi idị oye dị aḍeenhaan ḍiḅeraạn kapomoghiạn aZihova ḅilhẹ r’aKraist, kemoghi dị kogbor ghan otughemhị Ekpo onhụ phọ Enaạn.
OOMO AKRISTẸN KỤ KOPINOM NI BIN OḌIGHI PHỌ OPHỌN PHỌ ḌUGHỤM?
Abugbaanhaạn oomo phọ isiẹn aḅirinhi phọ kụ ropinom ni bin owạ awe iiḅi arokpom (Miịn siikpịgh phọ 9-10) *
9-10. Eeghe kụ iḍighi kụ yira koḅẹm bọ ni mọ torobọ onyọ aKristẹn kụ rakumuan ni owạ awe iiḅi arokpom?
9 Torobọ onyọ aKristẹn kapinom aani ni bin rukumuan owạ awe iiḅi arokpom mọ. Yira kotoomaạm oḍighi phọ ophọn phọ we dị rowạ ghan obumoọny dị aphe. Ika? Omhiịn idị ekạr ri emite, ilọ obumoọny iraạr-asiạ dị aphe. Awe dị romạn ni 500 kụ umite owạ obumoọny phọ. Ekureriom mọ, mem dị 20 awạ meten, oniin onyọ abidị amhiịn ni obumoọny phọ ozo ibiakpạ. Oye phọ amhiịn bọ obumoọny phọ o/meera mọ awe osẹph nyodị. Eeghe kụ iḍighi? Odị aḅẹm mọ: “Oomo awe phọ kụ uwạ ni obumoọny phọ omhiịn.”
10 Ibadị awe okịgh aani obumoọny phọ aphe bọ. Bidị u/moọgh oḍuomolhoghi, kuolọ rowạ ni olhoghonhaạn aḍighaạgh. (Efẹ. 2:12) Dị repel li ophaanyạ erubal ayira kụ ulhọgh ikuph owạ omhiịn abuphẹ okpẹ bọ. Eeni nạ r’aloor kụ kaa/zuanaan oye dị rawạ otuughạ aBaibul phọ. Toroboiperolbọ, eeni abukaaphọm dị roḍighi aani ekool phọ epẹ phọ kotue ni oozuanaan oye dị rawạ otuughạ aani igey phọ edi bọ siphẹ Ekpo onhụ phọ Enaạn. Mem dị onyọ umor obobọ onyọ umarani amhiịn oye dị kaḍighi onyọ amatuạn aKraist, ewạ mọ oomo abuphẹ oḍighi bọ ekool phọ omhoọgh ni ephigh otuạn obo aani.
11. Ghalhamọ n’o/moọgh ni oye dị nạ ratughemhị ghan Baibul nyiidiphọ, ighẹn kụ inhọn areten dị nạ katue aloghonhaạn ḍighaạgh oḍighi awe bumatuạn?
11 Ghalhamọ n’o/moọgh ni oye dị nạ ratughemhị ghan Baibul nyiidiphọ, inhọn areten edi ni dị nạ kaloghonhaạn ḍighaạgh oḍighi awe bumatuạn. Esi omaạm, nạ katue ni aloghonhaạn ḍighaạgh oye dị purukụ aru aani Ituughạ obobọ asighẹ nyodị righirị. Nạ aḍighi iduọn phọ, pọ nạ raloghonhaạn ghan nyodị ḍighaạgh okuphom owol mọ yira kụ abugey aKristẹn phọ ni. (Jọn 13:34, 35) Ophagharanhaạn phọ anạ epẹ otu Ituughạ phọ ghalhamọ r’iduọn akper bọ ni, katue ni aloghonhaạn ḍighaạgh budị purukụ omhiigh oru aani ituughạ oḍeenhaan aani omheeraam mọ abidị esi ophagharanhaạn aani aḍipuru eten ogbạ agey r’olhọgh eegu. Nạ atue ni atelhean aani omoom okaaphọm obọ nạ alhoghonhaạn nyodị ḍighaạgh olhegheri ilọ osighẹ Igẹ Iigbia phọ ogbiran r’oye. Nạ aḍighi iduọn phọ, pọ nạ ratughemhị ghan nyodị otuughaạny aKraist.—Luk 10:25-28.
12. Yira omoghi ni omhaạr aạl aḍinyạ kụ ogbi olhoghonhaạn awe ḍighaạgh oḍighi abumatuạn? Gbạ.
12 Onyọ ayira kuu/tughiạn mọ onọ kamaạr aạl aḍinyạ kụ agbi nuụn otughemhị abunhọn ilọ oḍighi onyọ amatuạn aZizọs. Utuạn eeghe kụ oḅẹm bọ iduọn phọ? Ooḅeghiọn eḍeenhaan onyọ umarani dị oghol mọ Faustina, dị arugh epẹ Bolivia. Odị o/mhaạr ghan aạl aḍinyạ eḅẹl amem mọ odị amhiigh bọ oghị ghan ituughạ. Egbi k’amem mọ amuphẹ phọ, odị mamiigh aạl aani ephurukpu. Nyiidiphọ odị maḍiiny muụm, ḅilhẹ reḅeraạn ghan nyodị otughemhị aani abunhọn. Iduọn rokaạph bọ, odị amoọgh oogh awe dị ratughemhị ghan Baibul phọ torobọ awiki. Etigheri iduọn odị r’ibadị abudị odị ratughemhị ghan bọ ḍinyạ u/kạr bọ umaạr aạl, odị malhoghonhaạn ni ḍighaạgh odiiny awe oḍiiny amuụm.—Luk 10:21.
13. Ghalhamọ yira umhoọgh ni ibadị araraạr oḍighi, eeghe kụ iniin aḍisẹph kirokirọ dị yira kotue okelọm esi arukumuan oḍighi awe bumatuạn phọ?
13 Ibadị abumor r’abumarani omoọgh ni ibadị araraạr dị emhạn maạr dị bidị roḍighiyogh ghan. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, bidị romiteom ghan ni mem koghị otughemhị we Baibul phọ, kụ rengọ ghan ni bidị iboom ibo. Esi omaạm, umarani dị oghol mọ aMelanie odi ghan epẹ Alaska. Odị ekpukele anhịr dị aphạm onyanhị ophaanyạ asiạ. Odị aḍigh kẹn ni dom kụ aḅilhẹ aphogh ghan odẹ odị dị amhoọgh ezẹgh akansạ. AMelanie phọ bịn kụ ogina onyọ Ogbaanhaạn dị arọl ghan siphẹ emhạ phọ abidị edi bọ sạm. Odị aaḅereghị ghan egbạ gbạ amem ilọ inyaạm orue omite ghan r’ooroogh osipheeny phọ, oghị oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ loor esi dị akạr awạ oye dị odị katughemhị ghan Baibul phọ. Bịn odị azuan Sara, aghaaphạn, kụ olhoghi aSara aḅaạl olhegheri mọ Enaạn amoọgh ni ḍien. Onyebel roten, bịn aSara amheeraam otuughạ aBaibul. AMelanie aḅẹm mọ: “Torobọ adulhe aFraidee, aloor amhị idugh ghan ni iboom, kuolọ onyanhị amhị r’amhị ughelhọm ghan ni oghị otughemhị odị Baibul phọ. Yoor ughelhọm ghan ni agey owạ ghan ophanyanhaạn asipuru aBaibul phọ aSara apuru ghan bọ ḅilhẹ iḅaạl li olhoghi ayoor omhiịn iduọn odị raḍighi bọ oyaghirị aZihova.” R’akpọ oḅio, aSara akaran ni isophoghom, awilhẹ siosị abidị, bịn aḍiiny muụm.
IYAẠR PHỌ EḌIGHI BỌ KỤ OḌIGHI AWE BUMATUẠN AMHOGHI BỌ NI OKPARẠM
14. (a) Ika kụ idị arukumuan oḍighi awe bumatuạn phọ eghịgh akonị? (b) Eeghe etirom kụ edị ikpo onhụ phọ aPọl ogẹ bọ siphẹ 2 Timoti 4:1, 2 emhoọgh esi anạ?
14 Ghalhamọ nạ ko/mhiịn ni oye dị rawạ oḍighi onyọ amatuạn, kiọm ni ghisigh awạ ghan. Tuutughiạn mọ aZizọs atoomaạm rukumuan oḍighi awe bumatuạn phọ idiphọ akonị. Eeni amem abukoniọm akonị rokumuan ghan ni ibadị awạ kụ ogbi oteẹny ena. Ibadị amem rokonị ghan bịn keghuloghom obobọ eḅon aḍiroọr, kụ eeni amem kẹn rozoghị ghan koghị iikelạ arikpisi. (Luk 5:5) Igina phọ kẹn ni, abuniin abukaaphọm rolọgh ghan ni ibadị awạ r’okparạm ni “okonị” awe simem r’arikpisi dị egbaranhaạn. Eeghe kụ iḍighi? Pidị abidị oteẹny ibadị awe. Abuphẹ rolọgh ghan bọ ikuph dị egbatanaạn, romoọgh ghan ni suọ oteẹny awe dị omhoọgh ḍiḅeraạn adom mọ ayira. Nạ kakparaghạ ni omite ghan amem dị nạ kamiịn we obobọ oghị ekpisi dị nạ kamiịn we ḍughụm?—Bạl 2 Timoti 4:1, 2.
R’okparạm ni, loghonhaạn ḍighaạgh buphẹ nạ ratughemhị bọ Baibul phọ oghị aghisigh olhegheri, ophomoghiạn ḅilhẹ r’onaghanhạn aZihova (Miịn siikpịgh phọ 15-16) *
15. Eeghe kụ iḍighi kụ otughemhị oye Baibul ewạ bọ ni okparạm?
15 Eeghe ku iḍighi kụ otughemhị oye Baibul phọ ewạ bọ ni okparạm? Eniin iyaạr phọ eḍighi bọ pọ ewạ moḍighi idị epelom olhoghonhaạn aḍighaạgh oye phọ ophomoghiạn itughemhị aBaibul phọ. Eḅilhẹ kẹn ewạ dị yira kologhonhaạn ḍighaạgh oye phọ yira rotughemhị ghan bọ Baibul phọ olhegheri ḅilhẹ r’ophomoghiạn Oye phọ amhoọgh bọ Baibul phọ, Zihova. Epel otughemhị oye phọ ilọ ipẹ aZizọs rawạ bọ ḍighaạgh abumatuạn phọ odị, ewạ dị yira kologhonhaạn ḍighaạgh oye phọ olhegheri ilọ orọl idiphọ ogey onyọ aKristẹn. R’okparạm ni yira kologhonhaạn nyodị ḍighaạgh idiphọ odị rakparaghạ bọ osighẹ asinị iilhogh aBaibul phọ oḍighinom. Abuniin ronmeeghi ghan ni iitughiạn r’aroozọ phọ abidị esi iyạl ikpo unwanyụ bịn, kuolọ bunhọn resighẹ ghan ni mem.
16. Nạ atuughạ eeghe esi eḍeenhaan phọ a Raúl?
16 Oniin onyọ amisonarị epẹ Peru aghaạph idị emitenhaan nyodị, dị eḍeenhaan odọ idị okparạm katue akọm imạ emiteom. Odị aḅẹm mọ: “Siẹn iyạl arinyạ mị matughemhị bọ Raúl. Kuolọ odị aḅilhẹ ni amoọgh iboom ipaanaạn siphẹ adọl aghuḍum mọ odị. Iiḅaghamhị irọl li siphẹ apinien phọ odị, aḅaaghị ghan igbagarạ ikpo onhụ, ḅilhẹ anmụny odị u/lọgh ghan nyodị eegu. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, odị o/wilhẹ ghan oru ituughạ, kụ iḍighi kụ mị ughiọm ni ghisigh aghị ghan aphogh nyodị r’eghunotu phọ odị. Iraạr asiạ meten ni esighẹ k’amem mọ yoor olhegherian bọ, kụ odị agbi oḍiiny amuụm.”
17. Yira kooḅeghiọn eeghe siphẹ emhuoghaạph phọ etum mọ siẹn?
17 AZizọs uḅenhị iyira mọ ‘ikị oomo areelhe aḅirinhi phọ eḍighi we bumatuạn amhị.’ Odaphạn itọ phọ ipẹ phọ, yira rogbor ghan ni koghaaphạn we dị eten iitughiạn phọ egbatanaạn r’iphẹn ayira, eḅaramaạm we dị u/moọgh ookpomhoghan dị rokị ghan obobọ u/meeraam mọ Enaạn edi ghan ni. Emhuoghaạph phọ etum mọ siẹn keeḅeghiọn ipẹ yira kotue bọ okaạph iiḅi iinhaghạn phọ oḅenhị budọ awe phọ abuẹn phọ.
AḌUỌR PHỌ 68 Sowing Kingdom Seed
^ par. 5 Okpanạ oḍighi dị odianhaan ookpomhoghan aKristẹn phọ pọ—oḍighi awe bumatuạn aKraist. Emhuoghaạph phọ ephẹn kingọ iyira oroma kirokirọ dị kulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh omhunhenhi oḍighi phọ ayira.
^ par. 2 IKPO ONHỤ DỊ OGBẠ: Abumatuạn aKraist ro/tuughạ ghan ipẹ aZizọs atughemhị bọ bịn. Bidị rosighẹ ghan koḍighinhom ipẹ bidị otuughạ bọ. Bidị rokparaghạ ghan odạph igbaranuọm aruwol phọ aZizọs, obobọ eḍeenaan phọ odị lọ edugh ni.—1 Pit. 2:21.
^ par. 52 ILỌ AFOTO: Oye dị rakị ophooghian enhọn ekpisi asighẹ ḍinyạ ḍighaạgh Abugbaanhaạn phọ esi dị arughuugh anyụ resul ghan. Odị aḅilhẹ ni amhiịn bunhọn Abugbaanhaạn dị rokaạph iiḅi iinhaghạn phọ esi ogbo epẹ odị aghị bọ. Odị rorigheel, kụ abukaaphọm oghị okar eghuugh odị.
^ par. 54 ILỌ AFOTO: Oniin phọ oye phọ mamiigh ratuughạ Baibul. Ekureriom mọ, odị masianhaan oḍiiny amuụm.
