1-2. (a) Ighẹn asipuru kụ edị yira kooḅeghiọn? (b) Eeghe kụ iḍeenhaan mọ aZihova akạr kụ rawạ olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh?

 AZIHOVA katue ni ulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh okaran ipaanhaạn dị yira osoman siẹn adọl aghuḍum mọ ayira ḅilhẹ r’omhoọgh ibo siẹn arukumuan phọ yira rongọ bọ nyodị. Ighẹn areten kụ edị aZihova rulhoghonhaạn ghan bọ iyira ḍighaạgh? Ika kụ idị yira kotue omooghọm suọ olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ aZihova rangọ ghan bọ? Kopanyanhaạn ni sipuru phọ iphẹn phọ siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ. Toroboiperolbọ, kụ ogbi omhiịn ophagharanhaạn phọ, ooḅeghiọn ḍipuru dị emhoọgh muḅọph r’oghaạph phọ ophọn phọ: AZihova akạr ri rawạ olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh ḍughụm?

² Ikpo onhụ dị otelhedom mọ Pọl aḍighinhom siphẹ aḍinyạ phọ odị agẹ bọ aghiọm buọ aHibru phọ ketue ni ilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh ophagharanhaạn aḍipuru phọ. APol agẹ mọ: “[AZihova] kụ ruloghonaạn ghan imị ḍighaạgh; mị ka/kiilaan. Oye kuḍighi imị eeghe?” (Hib. 13:6) Aḍinyạ dị egbạ esi phọ isiẹn phọ eḅẹm mọ ‘olhoghonhaạn aḍighaạgh’ phọ oghaạph bọ oghol siẹn ekpịgh phọ ephẹn phọ, remạ ghan oghiil oghị oteẹny oye dị odi esi iiḅaghamhị kụ olhoghonhaạn aḍighaạgh. Ḍighi mudị nạ ramiịn ni dị aZihova aghiil kụ rakị olhoghonhaạn aḍighaạgh oye dị odi esi iiḅaghamhị. Iikia i/lo nạ kameeraam ni mọ esi phọ emạ emiteom mọ aZihova akạr kụ rawạ olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh—ii, odị anyạ ni rikpukpụ—oru ophẹl ayira. AZihova odi bọ ni agạ ayira, pọ yira kotue ni okparaghạm odẹgh ophogh kirokirọ r’ibo.

3. Ighẹn iraạr areten kụ edị aZihova rasighẹ ghan bọ kulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh okparạm odẹgh ophogh phọ ayira r’ibo?

³ Ighẹn areten kụ edị aZihova rulhoghonhaạn ghan iyira ḍighaạgh okparạm r’ibo odẹgh ophogh kirokirọ phọ yira rosoman ghan bọ? Aḍinyạ phọ Isaiah kilhoghonhaạn ni iyira ḍighaạgh ophagharanhaạn aḍipuru phọ aḍiphẹ phọ. Eeghe kụ iḍighi? Ibadị imiịn phọ  Enhaạn aphum bọ Isaiah ogẹ egbolhomaam rebenhẹ phọ Enhaạn ḍio arodon. Oḅarạm isiphẹ, eten phọ epẹ Isaiah aghaạph bọ ilọ aZihova idughanhaan ni iyira onhaghanhạn. Iniin areḍeenhaan phọ iphẹn phọ edi siphẹ Isaiah emhụ phọ 30. Siphẹ emhuoghaạph phọ epẹ phọ odị aḍighinhom imạ imạ areḍeenhaan omạ omiteom idị aZihova raloghonhaạn ghan ḍighaạgh we phọ odị (1) esi onhaghạn ḅilhẹ r’ophagharanhaạn iiḅereghị phọ ayira, (2) esi ongọ ayira iiḅakiọm, ḅilhẹ (3) r’osẹph ghan ayira nyiidiphọ r’epẹ ghisigh. Siẹn mesi bọ, omhiigha loor ooḅeghiọn iraạr areten dị aZihova rulhoghonhaạn ghan iyira ḍighaạgh.

4. (a) AZihova aghaạph eeghe ilọ abuọ aJu phọ orọl bọ siḍio phọ Isaiah, kụ eeghe kụ edị aZihova angọ eepoogh mọ emitenhaan bidị? (b) Eeghe oḍuomolhoghi kụ edị aZihova angọ buphẹ okpẹ bọ oḍuomolhoghi phọ? (Isaiah 30:18, 19)

⁴ Siphẹ emhiighom aḍinyạ phọ Isaiah emhụ phọ 30, aZihova amhạgh buọ aJu phọ mọ “anmụny igbagharạn,” dị “roḅạm ghan ikarạph anyụ inhọn.” Kụ odị aḅarạm mọ: “Bidị oḍighi we igbagharạn, . . . dị rokel ghan olher arurụ onhaghạn oromha phọ aZihova.” (Isa. 30:1, 9) Loor iduọn awe phọ oḍighi bọ we iḅaạr arumhụ, Isaiah aḅẹm mọ aZihova kangọ ogẹl mọ bidị omhiinhọm. (Isa. 30:5, 17; Jer. 25:8-11) Okạr agey, usighẹ ni bidị ogheelhom dọl arebenhẹ epẹ Babilọn. Toroboiperolbọ, abuniin urọl li siphẹ igbo abuọ aJu phọ dị okpẹ oḍuomolhoghi, kụ Isaiah agbeelhom ni dom oḍuomolhoghi aḅenhị bidị. Odị aḅenhị bidị mọ ḍinhiin aḍio aZihova kaḅulhemhi ni bidị kụ aḅilhẹ anmạ bidị ighirigiir. (Bạl Isaiah 30:18, 19.) Kụ ipẹ kụ idị ekạr emite. AZihova asiemhi ni eekunha dọl arebenhẹ phọ bidị orọl bọ. Toroboiperolbọ, etagharạn phọ abidị ke/tu egina amem bịn. Ikpo onhụ phọ “aZihova rakori ni onmạ anyinha ighirigiir” iḍeenhaan mọ isighẹ ni eedoọny amem kụ ogbi bọ otagharạn abuọ aJu phọ abuphẹ okpẹ bọ oḍuomolhoghi phọ. Okạr oghaạph, awe phọ Izrạl urọl 70 asiạ dọl arebenhẹ epẹ Babilọn kụ ogbi bọ omheera dị abusughenheen phọ koḅula epẹ Jeruselem. (Isa. 10:21; Jer. 29:10) Mem mọ awe phọ oḅula bọ de phọ abidị, emoghi phọ bidị omhoghi ghan bọ loor aḍigbagarạ adọl phọ bidị orọl bọ epẹ Babilọn ikiton bịn eḍighi emoghi ibo.

5. Eeghe ikpo onhụ okparamhị kụ edị Isaiah 30:19 ingọ iyira?

⁵ Rodon yira kotue ni omoọgh iidereghị esi ikpo onhụ phọ iphẹn eḅẹm bọ mọ: “Odị amoọgh ni igbiririph, kụ mem dị nyinha emhoghi emhạgh nyodị mọ alhọgh ḍighaạgh, odị kinhaghanhạn ni inyinha.” (Isa. 30:19) Siẹn phọ Isaiah rungọ ghan iyira okuphom owol mọ mem dị yira omhạgh aZihova, odị kaler ri rurụ kụ aḅilhẹ aagboronhom apagharanhaạn ilọm mọ ayira. Isaiah aḅarạm mọ: “Odị kaagboronhom ni anaghạn ilọm mọ anyinha.” Ikpo onhụ okparamhị phọ iphẹn phọ ighiọm iyira olhoghi mọ Odẹ phọ ayira rawạ ni—ii, r’ikpukpụ—oghiil oru olhoghonhaạn aḍighaạgh buphẹ rolọm bọ nyodị olhoghonhaạn aḍighaạgh. Olhegheri iphẹn phọ rilhoghonhaạn ghan iyira ḍighaạgh okparạm r’ibo.

6. Ika kụ idị ikpo onhụ phọ Isaiah emạ emiteom mọ aZihova ranaghạn ghan ni iiḅereghị atorobọ ebenhẹ odị?

⁶ Eeghe okparamhị kụ edị esi phọ isiẹn phọ eḅilhẹ ingọ iyira idị egbolhomaam iiḅereghị phọ ayira? AZihova ramiigha ghan ni loor kalher rurụ angọ iiḅereghị atorobọ onyọ ayira. Uḍighi ika kụ yira koḅẹm bọ iduọn phọ? Siphẹ oḅẹl apakirị aḍinyạ phọ Isaiah emhụ phọ 30, aZihova aḍighinhom ikpo onhụ phọ “nyinha” loor esi dị odị aḅaanhaạn ghan we phọ odị idiphọ egu awe. Kuolọ, siphẹ ekpịgh phọ 19 odị aḍighinhom ekpo onhụ phọ “nạ” loor esi dị siphẹ phọ odị raḅaanhaạn ghan nyoniin atum nyoniin. Isaiah agẹ mọ: “Emoghi anạ memhunheen”; “odị kakạr kụ aḍeenhaan nyinhạ igbiririph”; “ḅilhẹ anhaghanhạn nyinhạ.” Mem dị araraạr ikparanhaạn iyira Odẹ ephomhoghiạn phọ ayira iyira ru/ḅenhị ghan mọ, “Nạ o/mhiịn onyọ umor obobọ umaranhi phọ anạ, ekpẹ dị nạ katọl aani idiphọ odị,” eeye, aZihova ra/ḍighi ghan idiphọ, loor esi dị odị uphomhoghiạn iyira agey. Kparipẹ ghụn, odị  rapogh ghan torobọ onyọ ayira kaḅilhẹ aler rurụ angọ iiḅereghị atorobọ onyọ ayira.—Ps. 116:1; Isa. 57:15.

7. Ika kụ idị Isaiah r’aZizọs omạ omiteom iyaạr phọ ekpẹ bọ dị yira kokiọm ghisigh ooḅereghị ghan?

⁷ Mem dị yira ooḅereghị oḅenhị Enhaạn iiḅaghamhị ayira, aZihova katue ni ungọ iyira inyaạm mọ yira omhoghi bọ orue okparạm adọl phọ. Kụ eḍighi maạr dị iiḅaghamhị phọ i/si eekunha mem mọ yira ootughiạn bọ, pọ kewạ mọ yira oghị ghisigh ooḅereghị ghan olhọm aZihova ongọ ayira inyaạm orue okparạm. Odị akạr rawạ dị yira koḍighi iduọn phọ. Isaiah aḅẹm mọ: “Ka/meera [aZihova] aphooghian.” (Isa. 62:7) Ikpo onhụ phọ ipẹ phọ remạ ghan eeghe? Remạ ghan mọ yira kokị ghisigh ooḅereghị ghan oḅenhị aZihova tutụ eghịgh mudị yira ro/wạ mọ odị aphooghian. Ikpo onhụ phọ Isaiah ighiọm iyira olhoghi oghaạph omaaniọm mọ aZizọs ilọ iiḅereghị phọ edi bọ Luk 11:8-10, 13. Siphẹ phọ aZizọs uromha iyira mọ “umugholoor [iyira ku/siph] olọm ghan” ḅilhẹ r’oghiọm aghisigh “olọm ghan” omhoọgh uwaloor iigbia phọ. Yira kotue kẹn ni ooḅereghị olọm aZihova ongọ ayira iiḅakiọm mọ yira omhoghi bọ orue osopha ogey osopha.

8. Ika kụ idị ikpo onhụ phọ edi bọ Isaiah 30:20, 21 emhunhughan iḍiodi phọ?

⁸ Bạl Isaiah 30:20, 21. Mem mọ awe eghạm mọ aBabilọn moko bọ okitonhom Jeruselem esi aḍinhiin alhạ r’egbem, imhinhimhiịn phọ awe phọ omhiinhọm bọ mem mọ amuphẹ phọ iḅilhẹ eghịgh idiphọ aBrẹd r’amuụm dị aapaany. Kuolọ odaphạn siikpịgh phọ 20 ḅilhẹ r’21, aZihova aguanhaan we aJu phọ mọ eḍighi iyaạr dị bidị okiton kụ onme roozọ phọ abidị, m’onọ katagharạn ni bidị. Isaiah aḅenhị bidị mọ aZihova “Otomoghiom dị apelheghiom,” kụ aguanhaan bidị mọ aZihova katughemhị ni bidị ilọ ooḅereghị odị eten dị ekpeanhaạn. Ikpo onhụ phọ iphẹn phọ imhunhughan ni mem mọ otagharạn bọ buọ aJu phọ dọl arebenhẹ epẹ Babilọn. AZihova akạr aḍeenhaan mọ odị Otomoghiom dị apelheghiom. Dị eego esi iiḅakiọm mọ odị awe phọ odị umhoọgh ni ekol esi oḅilhẹ oḅulhemhi iserereẹny iiseeny. Eḍighi ni iyaạr aḍisẹph omhoọgh Otomoghiom mọ apelheghiom bọ Zihova rodon.

9. Eghẹn kụ eniin eten dị yira romoọgh ghan iiḅakiọm aZihova rodon?

⁹ Siẹn asiikpịgh phọ iphẹn phọ, Isaiah usighẹ iyira atomaạm nmụny askul dị aZihova kụ ratughemhị esi iyạl areten. Eḅẹl phọ, Isaiah aḅẹm mọ: “Nyinha kesighẹ riḍien anyinha kụ emiinhọm Otughemhiạ Phọ Anyinha Apeleghiom bọ.” Siẹn oghaạph omaaniọm mọ ophọn phọ, oḍeenhaan eten dị eghịgh mudị otomoghiom mọ ameerạ ghisigh anmụny askul phọ. Yira okạr osereghiạn eepoogh phọ yira omhoọgh bọ oḍighi anmụny askul Otomoghiom mọ ophọn phọ apelheghiom bọ. Ika kụ idị aZihova rutughemhị ghan bọ iyira? Odị raḍighi ghan iduọn phọ dị eego esi oḍighom mọ  odị. Kụ p’eeghe idị yira rosereghiạn iiḅakiọm mọ oḍighom mọ aZihova rungọ ghan bọ iyira! Araraạr phọ rotughemhị ghan bọ siphẹ otu ituughạ phọ, arookpomhoghan eephugh phọ, arinyạ ookpomhoghan phọ, JW Brokastịn phọ, ḅilhẹ r’inhọn areten ekạr kụ rilhoghonhaạn ghan iyira ḍighaạgh okparạm r’ibo siẹn asigbagarạ asimem mọ iphẹn phọ.

10. Ika kụ idị yira ronaghạn ghan bọ eḍọgh phọ Enhaạn omhạn ayira?

¹⁰ Isaiah aḅilhẹ ni agẹ omhunhenhiom iyạl eten dị aZihova rasighẹ ghan kutughemhiọm iyira, odị aḅẹm mọ: “Nyinha kenaghạn ni eḍọgh odị omhạn anyinha.” Siẹn phọ oyil phọ aghaạph mọ aZihova aḍighi otughemhiạ dị amheerạ omhạn anmụny askul phọ odị, kụ rango ghan iiḅakiọm ilọ eten orelhe. Rodon yira ronaghạn ghan ni eḍọgh odị omhạn ayira. Ika? Enhaạn aphum ni we ogẹ ikpo onhụ odị siphẹ aBaibul phọ simuonịr asiạ epẹ omhạn. Kụ iḍighi kụ, mem dị yira aạl Baibul phọ, yira ronaghạn ghan eḍọgh Enhaạn omhạn ayira.—Isa. 51:4.

11. Orue okparạm r’ibo, eeghe araraạr kụ edị ewạ mọ yira oḍighi, kụ eeghe kụ iḍighi?

¹¹ Ika kụ idị yira kotue omooghọm suọ iiḅakiọm mọ aZihova rango ghan bọ dị eego esi oḍighom mọ odị ḅilhẹ r’Ekpo Onhụ phọ odị? Lọgh elhegh mọ Isaiah aghaạph aghol iyạl araraạr. Eḅẹl phọ, “isiẹn kụ eten phọ.” Omhunhenhiom iyạl, “idạph nyodị.” (Isa. 30:21) I/muneen esi olhegheri “eten phọ” bịn. Kuolọ emoghi dị yira “kodạph eten phọ.” Ookpomhoghan phọ aZihova rasighẹ ghan Baibul phọ kutughemhiọm iyira ipẹ ewạ bọ mọ yira orọl siẹn adọl aghuḍum mọ ayira. Yira rotuughạ ghan kẹn ipẹ yira kosighẹ bọ oḍighinhom ipẹ yira motuughạ bọ. Orue okparạm r’ibo okumu aZihova pọ ewạ mọ yira olhegheri eten phọ kụ oḅilhẹ odạph, yira oḍighi iduọn phọ, pọ yira kotue ni okạr okuphom owol mọ aZihova kusẹph ni iyira.

12. Odaphạn Isaiah 30:23-26, ika kụ idị aZihova kasẹph we phọ odị?

¹² Bạl Isaiah 30:23-26. Ika kụ idị iphẹn Isaiah aghaạph bọ siẹn ekpịgh phọ ephẹn phọ emhunhughan esi abuọ aJu phọ abuphẹ aZihova atagharạn bọ esi adọl arebenhẹ phọ epẹ Babilọn? AZihova asephọm ni bidị ibadị araraạr—ilọ iphulhupul r’ilọ aruwaloor. AZihova asephọm ni bidị eḍien olhe. Kụ edị ekạr emhạn maạr, odị angọ ni bidị raraạr phọ ipẹ ewạ bọ siphẹ iiḅereghị phọ bidị rongọ bọ nyodị. Aḍisẹph phọ awe phọ Enhaạn oghelhọm bọ mem mọ opọ phọ ibụgh ni iboom epu ibadị araraạr dị bidị moghelhọm ghan igbaany. Idiphọ oḍeenhaan bọ siphẹ ekpịgh phọ 26, aZihova alhoghonhaạn bidị ḍighaạgh iboom onhaghanhạn araraạr phọ odị ratughemhị bọ bidị. (Isa. 60:2) Aḍisẹph phọ aZihova ilhoghonhaạn ḍighaạgh rebenhẹ phọ odị oghiọm aghisigh okumu odị r’ibo ḅilhẹ r’inyaạm “loor esi aḍimạ adọl ekpom mọ” abidị.—Isa. 65:14.

13. Ika kụ idị imiịn oḅilhẹ oḅulhemhi iserereẹny iiseeny phọ memhunhughan rodon?

 ¹³ Imiịn oḅilhẹ oḅulhemhi iserereẹny iiseeny phọ igbolhomaam aani ni iyira rodon ḍughụm? Ii! Eghẹn edọ eten? Emhiigh lhạ phọ 1919 C.E., motagharạn ni erubal awe esi adọl arebenhẹ ḍighaạgh ABabilọn Ogbogh phọ, aḍighi bọ ḍita aruukụ iiḅereghị okpẹ kirokirọ. Enhaạn maaḅakị bidị alọgh esi dị enhighẹ epelheghiom De Oguan phọ awe phọ Izrạl oḍigh bọ. Mooḅakị bidị olọgh paradaịs aruwaloor. (Isa. 51:3; 66:8) Aparadaịs aruwaloor phọ p’eeghe?

14. Aparadaịs aruwaloor phọ p’eeghe, kụ abuọ anhiạn kụ urugh siphẹ phọ ḍio arodon? (Miịn Ikpo Onhụ Dị Ogbạ.)

¹⁴ Lhạ phọ 1919 C.E., kụ edị abuphẹ osagharạn bọ uwaloor iigbia phọ omhiigh oghelhọm aparadaịs aruwaloor phọ. b Idiphọ amem rekị bọ, abuphẹ omhoọgh bọ oḍuomolhoghi orọl isiẹn ade phọ oḍighi bọ “inọn iyool phọ,” moḍigh aani kẹn ni paradaịs aruwaloor phọ kụ rokelhọm ni ḍisẹph kirokirọ ḍighaạgh aZihova.—Jọn 10:16; Isa. 25:6; 65:13.

15. Aparadaịs aruwaloor phọ odi ḍighen esi?

¹⁵ Aparadaịs aruwaloor phọ odi ḍighen esi rodon? Awe phọ rooḅereghị bọ aZihova odi ni oomo apakirị aḅirinhi phọ. Esi iduọn phọ aparadaịs aruwaloor phọ bidị rokelhọm bọ odi siẹn oomo aḅirinhi phọ. Etigheri ekpisi phọ yira odi bọ siẹn ade phọ rodon, yira kotue ni oḍighom aani paradaịs aruwaloor phọ, eḍighi iyaạr dị yira olhọgh ni inyaạm obakị igey iiseeny.

16. Ika kụ idị yira kotue okiọm ghisigh omiịn ghan enhighẹ aparadaịs aruwaloor phọ?

¹⁶ Orue orọl isiẹn aparadaịs aruwaloor phọ, pọ yira omoọgh osereghiạn abumor r’abumaranhi phọ siẹn oomo aḅirinhi phọ. Ika kụ idị yira kotue bọ oḍighi iduọn phọ? Ogbon ghan enhighẹ phọ abidị, kparipẹ re/munughan phọ abidị. (Jọn 17:20, 21) Uḍighi ika kụ iphẹn phọ emhạn bọ maạr? Omaaniọm iduọn. Mem dị yira omhiịn ibadị ireeny dị esi esi, redụgh ghan agey ophoghoghom loor esi dị emaạr enighẹ yogh. Iduọn kẹn kụ edị edi aani siẹn arookpomhoghan aKristẹn phọ rodon. (Isa. 44:4; 61:3) Yira omoọgh ibadị abumor r’abumaranhi dị kotue omaaniọm “ireeny” dị esi eniin esi kụ emhaạr enhighẹ yogh, ewạ mọ yira  oghiọm ghisigh ophogh ghan ipẹ torobọ “oreeny” anhighẹ bọ iduọn bidị esi bọ eniin phọ esi phọ, ka/riisi dị bidị osughanham. Asipiomạn ayira obobọ asipiomạn abumor r’abumaranhi phọ ki/ḍighi idị yira kosighẹ olhoghi ayira siẹn aḍimạ adọl phọ yira rokelhọm bọ siẹn ookpomhoghan phọ aZihova.

17. Eeghe kụ edị torobọ onyọ ayira kaḍighi olhọgh ophophe eephọ siẹn ookpomhoghan phọ?

¹⁷ Eeghe kụ edị torobọ onyọ ayira katue aḍighi orue ophamhanhạm amuḅọph siẹn ookpomhoghan phọ? Oseere ghan eephọ kụ edị ewạ esi ayira. (Mat. 5:9; Rom. 12:18) Torobọ amem dị yira ophụr ogbatạn edạ olhọgh ophophe eephọ igbo abunhọn siẹn ookpomhoghan phọ, pọ yira ronighemhị ghan marugh aparadaịs aruwaloor phọ ayira. Yira olhọgh elhegh mọ aZihova kụ aḍur torobọ onyọ ayira alhọgh siẹn aparadaịs aruwaloor phọ obọ yira orue ongọ nyodị iserereẹny iiseeny. (Jọn 6:44) Gbiom olhoghi idị olhoghi aZihova raḅaạl ghan mem dị yira olhọgh inyaạm ophamhanhạm eephọ r’amuḅọph siẹn ookpomhoghan phọ!—Isa. 26:3; Hag. 2:7.

18. Eeghe araraạr kụ edị ewạ mọ yira ogbor ghan ogbirima, kụ eeghe kụ iḍighi?

¹⁸ Yira koḍighi eeghe orue okạr omhooghọm asuọ ḍisẹph kirokirọ phọ odị rasephọm bọ rebenhẹ phọ odị? Yira kogbirima ghan ipẹ yira rotuughạ ghan bọ siphẹ aBaibul phọ ḅilhẹ r’arinyạ ookpomhoghan phọ. Otuughạ ghan kụ oḅilhẹ ogbirima ghan kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh omhoọgh araagharạ onyọ aKristẹn dị kinyu iyira oḍeenhaan “ephomoghiạn abumor” ḅilhẹ ‘r’ephomhoghiạn anmụny onhiin’ siẹn ookpomhoghan phọ. (Rom. 12:10) Mem dị yira ogbirima ghan ḍisẹph phọ yira rokelhọm bọ nyiidiphọ, yira rokparamhị ghan siya phọ ayira r’aZihova. Ḅilhẹ kẹn ogbirima ghan aḍisẹph kirokirọ phọ aZihova umhooghonhaạn bọ iyira ghisigh kengọ ghuḍum oḍuomolhoghi phọ ayira oghiọm aghisigh okumu odị k’agee-pọ. Oomo phọ iphẹn phọ kekạr kụ ebughẹ ibo phọ ayira oghiọm aghisigh okumu aZihova nyiidiphọ.

19. (a) Odaphạn Isaiah 30:18, eeghe iyaạr kụ edị yira okuphom owol? (b) Kụ eeghe kụ kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh okparạm r’ibo?

¹⁹ AZihova “kaḅetenhu ni umheeranhaạn” iyira mem mọ odị kasiemhi bọ eekunha okarạph aḅirinhi phọ ophọn phọ. (Isa. 30:18) Yira okuphom ni owol mọ aZihova—“Enhaạn elhiom ooruẹn phọ”—ka/meera aḅirinhi phọ aSetan ophọn phọ arọl atenhom mem mọ odị kasoph bọ ooruẹn angọ. (Isa. 25:9) Yira okparạm ni rokori aZihova mem mọ aḍio apelieẹny phọ ayira katu bọ. Kuolọ egbi oteẹny amem mọ amuphẹ phọ, osopha osereghiạn ghan eepoogh phọ yira omhoọgh bọ ooḅereghị ghan, otuughạ ghan r’osighẹ oḍighinhom, kụ ogbirima ghan ḍisẹph kirokirọ phọ ayira. Mem dị yira oḍighi iduọn phọ, aZihova kulhoghonhaạn ni iyira ḍighaạgh okparạm r’ibo siẹn iiseeny pho yira rongọ bọ nyodị.