1-2. Ika kụ idị Ecclesiastes 11:6 emhoọgh muḅọph r’oghaạph iiḅi iinhaghạn Omhạr phọ?

INIIN areelhe, awe romegheron ghan ni agey oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ. Loor esi dị eḍighi iyaạr dị bidị okori ghan ni! Inhọn areelhe, awe phọ u/kạr u/moọgh ḍiḅeraạn Enhaạn obobọ Baibul phọ. Awe romegheron aani ghan ika epẹ ekool phọ anyinha? Torobọ eten phọ epẹ bidị romegheron bọ, aZihova rawạ mọ yira oghiọm ghisigh oḍighi iphelhegbeel phọ tutụ odị aḅẹm mọ mekasiạn ni.

² Mem mọ amuphẹ ekạr bọ ekasiạn esi aZihova, oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ kasi ni eekunha “kụ eekunha phọ egbi eteẹny.” (Mat. 24:14, 36) Kụ egbi oteẹny amem mọ amuphẹ phọ, ika kụ idị yira kotue odaphạn oroma aBaibul phọ aḅẹm bọ mọ, “ka/meera aḍighaạgh anạ ephooghian”? *—Bạl Ecclesiastes 11:6.

3. Yira kooḅeghiọn eeghe siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ?

³ Siphẹ emhuoghaạph phọ eten bọ, yira uuḅeghiọn inya araraạr dị ewạ mọ yira omhoọgh orue omhoọgh ekol idiphọ abuọ “akonị awe.” (Mat. 4:19) Kuolọ siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ yira kooḅeghiọn iraạr areten dị yira kotue okparamhị osopha phọ ayira oghiọm aghisigh oḍighi iphelhegbeel phọ etigheri torobọ adọl lọ yira osoman. Yira koḅilhẹ kẹn ooḅeghiọn iyaạr phọ emhạn bọ maạr dị yira (1) kogbon, (2) okparạm ghan, ḅilhẹ (3) opamanhạm omheeraam dị akpạr.

4. Eeghe kụ iḍighi kụ ewạ bọ ni mọ yira ogbon oḍighi phọ aZihova m’ungọ bọ iyira?

⁴ AZizọs aghaạph ni ilọ araraạr dị kemite r’asidọl dị ketọl siḍio eekunha  phọ, dị ketue ni egbaragbaramhị buẹn rodạph bọ nyodị omhunhenhi oḍighi iphelhegbeel phọ. Odị aromha ni bumatuạn phọ odị mọ “igon ghan.” (Mat. 24:42) Ḍio phọ arodon yira osoman aani ni idọ araraạr phọ ipẹ ekikima bọ we orụgh phọ aNoa olher arurụ ongọ adom iphụr arurụ phọ aNoa agbeelhom bọ. (Mat. 24:37-39; 2 Pit. 2:5) Loor esi iduọn phọ, ewạ mọ yira ogbon oḍighi phọ aZihova m’ungọ bọ iyira.

5. Ika kụ idị Iiḍighi 1:6-8 eghaạph ipẹ oḍighi iphelhegbeel phọ ophọn phọ katarạ bọ?

⁵ Ḍio arodon ekạr emoghi dị yira kozumaam ongọ obobọ ogbon oḍighi iphelhegbeel phọ. AZizọs aḅẹm mọ oḍighi phọ ophọn phọ kabụgh ni iboom mem dị odị amhugh. (Jọn 14:12) Mem mọ aZizọs amhugh bọ, abuniin abumatuạn phọ odị uḅilhẹ oḅula oḍighi akonị ina phọ. Roḅeton nyodị, aZizọs aḍighi ni idị abuniin abumatuạn odị ozẹ iboom ina eten iiḍaạny. Odị asighẹ eepoogh phọ epẹ phọ aḅenhiọm bidị mọ oḍighi akonị awe phọ kụ amhạn maạr apu torobọ iyaạr dị bidị roḍighi. (Jọn 21:15-17) Kụ odị agbi bọ ogheel k’akẹ, aZizọs aḅenhị bumatuạn phọ odị mọ oḍighi iphelhegbeel phọ odị m’amhiighom bọ kabụgh ni iboom dị tutụ bidị ko/ḍighi ogina aramhạ phọ edi bọ Izrạl bịn. (Bạl Iiḍighi 1:6-8.) Ibadị asiạ reten, aZizọs aḍeenhaan ni uḍien otelhedom mọ Jọn, dị odị kamiịn raraạr dị kemite “ḍughul otu” omoọgh-we phọ. * Eniin esi ibadị araraạr phọ aJọn amhiịn bọ siphẹ uḍien phọ pọ:Odị amhiịn iyaạr aḍiigu dị emite, odị amhiịn dị ookpaạny ragbeelhom oghaạph k’agee-pọ phọ kaḅenhị oomo areelhe phọ r’arughunughun r’arunhụ r’aramạ oomo aḅirini phọ.” (Ogan. 1:10; 14:6) Dị eegholhaan ni, ogbi aZihova ḍio arodon pọ omhiịn mọ oḍighi ni oḍighi iphelhegbeel phọ ophọn phọ tutụ eteẹny mem dị odị kaḅẹm mọ mekasiạn.

6. Eeghe kụ eniin iyaạr dị kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh ogbon oḍighi iphelhegbeel phọ?

⁶ Yira kotue ni ogbon oḍighi iphelhegbeel phọ eḍighi maạr dị yira ootughiạn ghan ipẹ aZihova raḍighi bọ olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh. Esi  omaạm, aZihova mamiteom rinyạ kirokirọ ḅilhẹ r’idị edi siphẹ intanẹt phọ, ilọ onhaghanhạm arurụ, asividio, ḅilhẹ r’aJW Brokastịn. Tuutughiạn kẹn ilọ osoph intanẹt phọ ayira, ogbạ ni oteneghi osoph intanẹt phọ ayira runhụ aḍiaḅạ dị epel li 1,000! (Mat. 24:45-47) Aḅirinhi dị imirighan itooghị, aruukụ iiḅereghị, ḅilhẹ r’ikpoki mekọm madia, arebenhẹ Enhaạn dị opel li ophaanyạ irubal okạr ri omoọgh muḅọph oḍighi oniin oḍighom. Esi omaạm, ḍughul otu aFraidee, April 19, 2019, Abugbaanhaạn aZihova uḅophoghạn ni ooḅeghiọn ibạl aḍiroọr phọ. Kụ reteẹny ḍulhe, awe dị omhạn ni 20,919,041 kụ uukpomhoghan ootughiạn aḍuugh phọ aZizọs. Rinyu ghan ni iyira ogbon oḍighi iphelhegbeel phọ mem dị yira ootughiạn eekiạ eepoogh phọ yira omhoọgh bọ omhiịn aani oḍighi iiḍaạny phọ aZihova ḍio arodon.

7. Ika kụ idị eḍeenhaan phọ aZizọs kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh ogbon oḍighi iphelhegbeel phọ?

⁷ Enhọn eten dị ketue ilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh ogbon oḍighi iphelhegbeel phọ pọ odaphạn aani eḍeenhaan phọ aZizọs. Odị o/mheera mọ iyaạr egbaragbaramhị nyodị oḍighi ogbaanhaạn ilọ igey phọ. (Jọn 18:37) Odị o/mheel oḍighanhaan mem mọ aSetan aḍeenhaan bọ nyodị “oomo areelhe aḅirini phọ, r’igbogh phọ abidị,” obobọ odị o/mheel oḍighanhaan mem mọ owạ ghan bọ osighẹ odị oḍighi uw-emhạ. (Mat. 4:8, 9; Jọn 6:15) Odị o/mheera ikạ eephuạ ophorogh eelạ eḍigh siphẹ aloor phọ odị; odị o/mheera ikpuuroghọm edughe nyodị. (Luk 9:58; Jọn 8:59) Mem lọ yira osoman odẹgh ophogh omheeraam mọ ayira, yira kotue ni ogbon oḍighi iphelhegbeel phọ eḍighi maạr lọ yira ootughiạn ghan oromha phọ aPọl aromha bọ Kristẹn mọ, otuughaạny eḍeenhaan phọ aZizọs pidị ilhoghi abidị ke/dugh ghan bọ ḅilẹ “ekanyanụ”!—Hib. 12:3.

8. Okparạm p’eeghe, kụ eeghe kụ iḍighi kụ ekạr bọ ni emhoghị okparạm nyiidiphọ?

⁸ Okparạm pọ ophoomhị aloor okori amem dị adọl kenmia. Mughumọ yira opogh rokiọm ghisigh omhiịn amem dị adọl dị i/nighẹ kesi eekunha obobọ yira rokori ghan oguan dị uguan iyira, yira omoghi ni okparạm. Oyil phọ aHabakkuk agon ghan omhiịn amem dị iigamaniạn phọ erọl bọ Judah kesi eekunha. (Hab. 1:2) Abumatuạn phọ aZizọs ugbiom ghan olhoghi mọ Omhạr phọ k’Enhaạn “rawạ ni onuụn oru” dị katagharạn bidị asighẹ ḍighaạgh itooghị abuọ aRom mọ. (Luk 19:11) Yira rokori ghan mem dị Omhạr phọ k’Enhaạn kasiemhi eekunha ekarạph eḍighinhom iyaạr kụ urorori iyira alọgh omhoom aḅirinhi elhiom eḍighinhom iyaạr. (2 Pit. 3:13) Toroboiperolbọ, ewạ ni mọ yira okparạm kụ okori mem mọ aZihova. Ooḅeghiọn iniin areten dị aZihova uḍeenhaan iyira ilọ okparạm ghan.

9. Eeghe areḍeenhaan kụ imạ emiteom mọ aZihova amoọgh ni okparạm?

⁹ AZihova kụ egey eḍeenhaan okparạm dị emhunhughan. Odị angọ ni Noa mem dị emhanhạm okạ oghuugh ḅilhẹ ‘r’oghaạph ghan mọ awe orọl dọl aruukuan.’ (2 Pit. 2:5; 1 Pit. 3:20) AZihova akparạm ni anhaghạn mem mọ Ebraham aapuru yogh bọ nyodị sipuru ilọ osopha phọ Odị asopha bọ ophiemhi aSodọm r’aGomora. (Gen. 18:20-33) Esi ibadị arukuron asiạ, aZihova aḍeenhaan ni okparạm dị agbatanhaạn aghị esi eelhe phọ Izrạl u/kpẹ bọ oḍuom olhoghi. (Neh. 9:30, 31) Ḍio arodon, yira omiịn kẹn eḍeenhaan okparạm mọ aZihova iduọn odị angọ bọ mem dị oomo abuphẹ odị aḍur bọ kokiton “esi ikarạph phọ abidị.” (2 Pit. 3:9; Jọn 6:44; 1 Tim. 2:3, 4) Eḍeenhaan phọ aZihova ingọ iyira riphigh otuạn omhoọgh okparạm, iduọn yira rokiọm bọ ghisigh ogbeelhom ilọ Omhạr phọ ḅilhẹ r’otughemhị awe Baibul phọ. Odị aḅilhẹ kẹn utughemhị iyira okparạm ghan dị eego esi oghaạph omaaniọm mọ edi bọ siphẹ Ekpo Onhụ phọ odị.

10. Odaphạn Jems 5:7, 8, eeghe kụ iḍighan elhegh esi eḍeenhaan oḅephom iizo phọ?

¹⁰ Bạl Jems 5:7, 8. Eḍeenhaan oḅephom ozo phọ itughemhị iyira ilọ okparạm ghan. Ogbạ agey, iniin iizuphạ renuụn ghan agey oḍum. Toroboiperolbọ, ogbogh opol iizuphạ ekạr ekpaariọm ipẹ remuum  ghan bọ iimhuma resighẹ ghan ni mem kụ eḍum. Amem iḅeph epẹ Izrạl isighẹ ghan odiiny unwanyụ. Oḅephom ozo phọ kazụph iizuphạ phọ mem dị oḅẹl olophiạ phọ rolhọph, kụ abugha ogbo unu phọ. (Mạk 4:28) Eḍighi idị r’osụ olhoghi yira kotuughaạny aani okparạm abuḅephom iizo phọ. Toroboiperolbọ, eeni amem iphẹn phọ keḍighi ni ipaanhaạn.

11. Ika kụ idị okparạm kulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh epẹ erugh phọ?

¹¹ Idiphọ awe dị u/munughan, yira rowạ ghan omhiịn asuọ arukumuan phọ ayira egina amem. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, eḍighi maạr dị yira rowạ mọ oghoony iizuphạ phọ ayira amhuum pọ yira omoọgh —omhaạr oguph ghan kụ ogbi ozụph, ozụph ghan, oghoọr arooghọ phọ, kụ oḅilhẹ ooḍuom ghan amuụm. Eḍighi maạr dị yira rowạ oḍighi awe bumatuạn pọ ewạ ni olhọgh inyaạm. Esi omaạm, resighẹ ghan ni mem, orue oruphuron osighẹ atukarạph arooghọ, idiphọ ophogh ghan abunhọn osooromi, siphẹ rokpom abuphẹ yira rotughemhị ghan bọ. Okparạm kulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh dị yira ko/ḍugh mem dị yira osoman idọ ipaanhaạn phọ iphẹn. Ewạ kẹn ni okparạm mem dị awe u/ler rurụ u/ngọ oghaạph phọ ayira. Idị eḍighi bọ yira ko/tue okpaariọm buphẹ yira rotughemhị ghan bọ Baibul phọ omhoọgh omheeraam dị abụgh. Abumatuạn phọ aZizọs bịn eeni amem u/nuụn ghan u/naghanhạn ghan ipẹ aZizọs atughemhị ghan bọ. (Jọn 14:9) Olhegheri mọ yira otue ni ozụph, ooḍuom muụm, kuolọ Enhaạn kụ keḍighi idị kepoph.—1 Kọr. 3:6.

12. Ika kụ idị yira kotue oḍeenhaan okparạm mem dị yira rongọ ogbaanhaạn siya ayira dị u/ḍighi aani Bugbaanhaạn?

¹² Ketue ni ikparanhaạn iyira oḍeenhaan okparạm ekạr nuụn ekpaariọm mem dị yira rongọ ogbaanhaạn onyọ asiya dị u/ḍighi aani onyọ ogbaanhaan. Aḍinhị olhogh phọ ogẹ bọ siẹn Ecclesiastes 3:1, 7 ketue ni ilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh. Eḅẹm mọ:“Emoọgh ni . . . mem dị ekpẹ oḅoorian r’amem dị ekpẹ oḅạ.” Aroozọ phọ ayira kụ eḍighi ogey ogbaanhaạn engọ bidị, ghalhamọ r’iduọn phọ ni, yira oomhanham osighẹ ghan oḍighinhom torobọ eepoogh dị emite oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ oḅenhị abidị. (1 Pit. 3:1, 2) Yira oḍeenhaan ghan okparạm  oghị esi oomo awe—eḅaramaạm kẹn buọ eghunotu phọ ayira—iduọn yira r’ogbạ bọ ikpo onhụ phọ koḅilhẹ otughemhị r’oophugh.

13-14. Ighẹn kụ iniin areḍeenhaan okparạm dị yira kotue otuughaạny?

¹³ Yira kotue ni otuughạ okparạm esi areḍeenhaan awe aBaibul phọ okpẹ bọ oḍuomolhoghi phọ ḅilhẹ r’abuẹn aḍio arodon. AHabakkuk agon ghan ni omhiịn amem dị ekarạph eḍighinhom iyaạr kesi eekunha, kuolọ odị aḅẹm ni mọ:“Isiphẹ onhụ aḍibuo phọ amhị kụ edị mị kakiọm ghisigh ameerạ.” (Hab. 2:1) Otelhedom mọ aPọl aḅẹm ni mọ onọ rawạ ‘omadạn’ oḍighi phọ. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, odị akparạm ni aghiọm ghisigh angọ ghan ogey ogbaanhaạn ilọ “ooḅi oghaạph” phọ.—Iiḍighi 20:24.

¹⁴ Ooḅeghiọn eḍeenhaan olom r’anhịr dị omhạn askul aGilead kụ osighẹ bidị oghimọm eelhe dị abunyenụm Abugbaanhaạn bịn kụ odi ghan, ḅilhẹ kẹn awe ekpisi phọ u/ḍighi kristẹn. Siphẹ eelhe phọ epẹ phọ, ibadị awe u/moọgh ḍiḅeraạn otuughạ aBaibul phọ. Toroboiperolbọ, abunhọn abumor dị orọl aani eniin phọ ekụ phọ olom mọ r’anhịr phọ orọl bọ siphẹ askul aGilead phọ, uḅenhị ghan ni bidị imạ idị bidị omhoọgh we dị bidị rotughemhị ghan Baibul phọ epẹ eelhe phọ bidị rokumuan bọ. Etigheri iduọn awe u/kạr bọ u/moọgh ḍiḅeraạn epẹ ekool arukumuan phọ abidị, olom r’anhịr phọ ophọn phọ ukparạm ni oghiọm ghisigh oḍighi phọ abidị. Mem dị bidị moghaạph iiḅi iinhaghạn phọ esi ophaanyạ asiạ epẹ eelhe phọ awe phọ ro/megheron bọ agey, eekunha phọ bidị umhoọgh ni ibo omhiịn dị oniin opọ bidị rotughemhị bọ Baibul phọ aḍiiny muụm. Areḍeenhaan awe aBaibul phọ r’abuẹn arodon itughemhị iyira eeghe? Awe phọ abuẹn phọ okpẹ bọ oḍuomolhoghi phọ u/bilhẹ rukumuan phọ abidị obobọ aḍighaạgh phọ abidị i/pooghian etigheri iduọn awe phọ u/nuụn bọ umegheron, kụ aZihova akpẹ ni iikpiạ okparạm mọ abidị. Eḍighi idị yira kotuughaạny aani buphẹ “oghol bọ omeeraam mọ r’okparạm mọ kụ ropin aani bọ bin ipẹ Enaạn eguanaan bọ.”—Hib. 6:10-12.

15. Eghẹn kụ eniin eten dị omheeraam katue akparamhị osopha phọ yira osopha bọ oghiọm aghisigh ogbeelhom iiḅi iinhaghạn phọ?

¹⁵ Yira omoọgh omheeraam okị esi adom mọ yira rogbeelhom ghan bọ, kụ ipẹ phọ r’inyu ghan ni iyira ophinom aani abin, oḍighi idị ibadị awe konaghạn aani dom mọ aḍiẹn phọ. Yira oḍuomolhoghi ruguanhaan pho edi bọ siphẹ Ekpo Onhụ phọ Enhaạn. (Ps. 119:42; Isa. 40:8) Yira momhiịn dị imiịn aBaibul phọ remunughan ḍio phọ arodon. Yira momhiịn dị awe ronmeeghi sidọl aghuḍum mọ abidị mem dị bidị omhiigh osighẹ oḍighinhom oroma aBaibul phọ. Iphẹn phọ ekpoomhị oḅio ayira mọ iiḅi iinhaghạn Omhạr phọ k’Enhaạn eḍighi dom dị ewạ mọ torobọ oye anhaghạn.

16. Odaphạn Psalm 46:1-3, ika kụ idị omhoọgh omheeraam oghị esi aZihova r’aZizos mekparamhị osopha phọ ayira oghiọm aghisigh oḍighi iphelhegbeel phọ?

¹⁶ Yira oḅilhẹ kẹn omoọgh omheeraam okị esi aZihova phọ Urom bọ iyira dom mọ yira rogbeelhom bọ, ḅilhẹ r’opọ odị mamạ bọ oḍighi Uw-emhạ Itooghị Omhạr phọ, Zizọs. (Jọn 14:1) Etigheri torobọ asidọl dị yira osoman, oomo amem aZihova kaḍighi ni oghoph ḅilhẹ r’inyaạm ayira. (Bạl Psalm 46:1-3.) Oḅarạm isiẹn, yira oḍuomolhoghi mọ aZizọs asighẹ ni iikpọ phọ aZihova mangọ bọ nyodị raaḅakiọm oḍighi iphelhegbeel phọ.—Mat. 28:18-20.

17. Ngọ eḍeenhaan dị emạ emiteom iyaạr phọ ekpẹ bọ ni dị yira kokiọm ghisigh oḍighi iphelhegbeel phọ.

¹⁷ Omheeraam raḍighi ghan idị yira koḍuomolhoghi mọ aZihova kasẹph ni ikuph phọ yira rolọgh ghan bọ oḍighi iphelhegbeel phọ, eeni amem eten dị yira u/seere olhoghi. (Eccl. 11:6) Esi omaạm, torobọ aḍio asimuonịr awe roten ghan ni komhiịn idaabilị r’aKạt dị odeeghị rinyạ phọ ayira. Eten oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ iphẹn phọ remoọgh ghan ni ekol ḍughụm? Ii! Esi omaạm, Our Kingdom Ministry aNovember 2014 aghaạph ni ilọ oḍoọgh onyanhị dị rakị ghan ogbogh askul dị ongọ asaimẹnt ogẹ ilọ Abugbaanhaạn AZihova. Onyọ iḍoọgh phọ ophọn phọ, awạ ni esi dị aKindọm Họl odi epẹ ekool phọ kụ o/mhiịn, kuolọ odị amhiịn ni  dị odeeghị rinyạ phọ ayira pạ askul phọ, kụ odị aḅilhẹ kẹn amhiịn ḍinyạ phọ odị rawạ bọ osighẹ ogeọm asaimẹnt phọ ongọ bọ nyodị. Epẹ eekunha phọ, odị aḍighi aani ni oniin onyọ Ogbaanhaạn dị nyiidiphọ rakumuan ghan okọy eten opọ oomo amem mọ. Imạ areḍeenhaan dị erọl iduọn phọ, rinyu ghan iyira oghiọm aghisigh oḍighi iphelhegbeel phọ loor esi dị remạ ghan keḍeenhaan mọ awe odi ni dị rowạ onhaghạn adom Omhạr phọ.

18. Eeghe kụ iḍighi kụ yira okuphom bọ ni owol mọ komunenhi ni oḍighi iphelhegbeel Omhạr phọ idiphọ aZihova rawạ bọ?

¹⁸ Yira kotue ni okuphom owol mọ dị ke/bia mun, yira komadạn ni oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ mem mọ amuphẹ ekpeanhaạn bọ. Ooḅeghiọn ipẹ emite bọ siḍio phọ aNoa. AZihova aḍeenhaan ni mọ onọ kụ ogbogh Odaphạm Amem. Esi 120 asiạ epẹ omhạn, aZihova agbiighi ni ilọ amem mọ Amuụm Aḍigho phọ katu bọ. Ibadị asiạ r’eten, aZihova atọ ni aḅenhị Noa okạ oghuugh, eeni esi 40 obobọ 50 asiạ kụ egbi bọ oteẹny amem mọ Amuụm Aḍigho phọ aru bọ. ANoa aghiọm ni ghisigh akumuan ghan etigheri iduọn awe phọ u/naghạn bọ oghaạph phọ odị, odị aghiọm ni ghisigh agbeelhom dom iphụr arurụ phọ tutụ aZihova aḅẹm bọ mọ meteẹny olhoghoḍị inhạm mọ olhoghi oghuugh phọ. Mem mọ amuphẹ ekasiạ bọ, aZihova ‘aghughi ni eghuugh phọ.’—Gen. 6:3; 7:1, 2, 16.

19. Yira kogon omhiịn eeghe, eḍighi maạr dị yira u/meera mọ aḍighaạgh ayira ephooghian?

¹⁹ Moọny amem, aZihova kasiemhi eekunha oḍighi iphelhegbeel Omhạr phọ; odị ‘kakughi ni eghuugh phọ’ siẹn aḅirinhi phọ aSetan, kụ urorori iyira alọgh omhoom aḅirinhi elhiom eḍighinhom iyaạr. Kụ egbi oteẹny amem mọ amuphẹ phọ, eḍighi idị yira kotuughaạny Noa, Habakkuk, ḅilhẹ r’abunhọn abuẹn phọ u/meera bọ mọ aḍighaạgh abidị ephooghian. Eḍighi edị yira kogbon, omoọgh okparạm, ḅilhẹ opamanhạm omheeraam dị akpạr okị esi aZihova ḅilhẹ r’aruguanhaan phọ odị.