Pel aghị epẹ ogọ bọ raraạr phọ

Pel aghị epẹ ogọ bọ raraạr phọ

mustafahacalaki/DigitalVision Vectors via Getty Images

IGON GHAN!

Asikomputa R’araraạr Dị Olhẹm Dị Ketue Etuughaạny We—Reloghonhaạn Ni We Ḍighaạgh Obobọ Rekọm Ghụn Iiḅaghamhị?—ABaibul Phọ Akaạph Aani Ika?

Asikomputa R’araraạr Dị Olhẹm Dị Ketue Etuughaạny We—Reloghonhaạn Ni We Ḍighaạgh Obobọ Rekọm Ghụn Iiḅaghamhị?—ABaibul Phọ Akaạph Aani Ika?

 Dị ke/bia ni iboom, abuḍiemhiom aḅirinhi phọ, abuọ asayạns, r’abuphẹ rolemọgh ghan bọ raraạr phọ moghaạph ni odọ olhoghonhaạn aḍighaạgh dị asikomputa r’araraạr dị olhẹm dị ketue etuughaạny we rengọ. Ghalhamọ r’iduọn bidị olhọgh bọ ni elhegh imạ araraạr dị araraạr phọ iphẹn phọ ketue eḍighi, bidị kẹn oḅilhẹ ni omoọgh ooḅaghamhiạn aloor mọ awe koḍighinhom raraạr phọ iphẹn phọ ekarạph eten.

  •   “Araraạr phọ iphẹn rolẹm bọ dị ketuughaạny ghan we ketue ni enighemhị sighuḍum awe . . . Ḍieriphọ aḍighaạgh phọ ketue kẹn ni eḍighi idị iiḅaghamhị aḅirinhi phọ kebụgh, esighẹ elhiom dị yira omhoọgh oḍighi iniin araraạr, eyegherọn raraạr ibooghiạn ayira eḅilhẹ eḍighi idị kekparanhaạn we oḍuom olhoghi buọ itooghị phọ.”—Kamala Harris, vice president aUnited States, May 4, 2023.

  •   “Ghalhamọ r’iduọn araraạr phọ iphẹn rolẹm bọ dị ketue etuughaạny we reloghonhaạn bọ ni ḍighaạgh gạ arookonhom, etue kẹn ni ekọm odọ kirokirọ iiḅaghamhị engọ dọl omhoon aloor awe phọ,” iphẹn kụ idị abuọ arookonhom dị Dr. Frederik Federspiel aḍiemhiom, ogẹ siphẹ aḍinyạ phọ bidị omiteom bọ May 9, 2023, siphẹ BMJ Global Health. a

  •   “Nyiidiphọ bịn awe mosighẹ ni raraạr phọ iphẹn rolẹm bọ dị ketue etuughaạny we, roleenyiom iinhaghạn dị i/tu inẹ. Moọny amem, keḍighi ni idị awe kotoph iiḍighi abidị. Abuniin awe dị rolẹm aani ghan raraạr oḅẹm mọ iduọn amem mọ rekị bọ ni, araraạr phọ iphẹn phọ molhemọgh bọ ketue ni ekọm iiḅaghamhị engọ omhạr awe.”—The New York Times, May 1, 2023.

 Iduọn amem mọ rekị bọ ni yira kolegheri ni mughumọ awe kosighẹ ni raraạr phọ iphẹn olhẹm bọ dị ketue etuughaạny we oḍighinhom olhoghonhaạn aḍighaạgh we obobọ ongoọm iiḅaghamhị we. Kuolọ aBaibul phọ akaạph aani ika?

Iyaạr phọ eḍighi bọ kụ ikuph phọ awe rolọgh bọ re/miteom bọ oghoph

 ABaibul phọ aganhanhamhi ni iyaạr phọ eḍighi bọ kụ awe dị rolemọgh raraạr ko/tue bọ okuphom owol mọ koḍighinhom ghan ni egey eten raraạr phọ bidị rolẹm bọ.

  1.  1. Ghalhamọ r’amem dị awe omhoọgh ni igey iitughiạn, bidị ko/tue olegheri mughumọ araraạr phọ bidị roḍighi bọ nyiidiphọ ketue ni ekọm iiḅaghamhị ghisigh.

    •   “Eten edi ni dị eghịgh mudị egey eten esi oye, kuolọ epẹ eekunha phọ kekọm ghụn ḍuugh.”—Proverbs 14:12.

  2.  2. Oye ka/tue apamhaghạn eten dị awe koḍighinhom raraạr dị odị alhẹm.

    •   “Mị kabilhenhaạn ni [oḍighi phọ amhị] onhọn oye, kụ anhiạn kụ alhegheri mughumọ kaḍighi oye olhegheri iyaạr obobọ uwo elologhi? Torobọ ilọ erọl, odị kụ kamoọgh oomo araraạr phọ mị akumuan bọ amhoọgh, oomo araraạr phọ olhegheri iyaạr phọ amhị mungọ bọ imhị siẹn aḅirinhi phọ.”—Ecclesiastes 2:18, 19.

 Iduọn yira ko/tue bọ olegheri ipẹ kemite bọ ghisigh kụ iḍighi bọ iyaạr phọ yira omhoghi bọ iiḅakiọm Olemhiạ phọ ayira.

Anhiạn kụ edị yira koḍuom olhoghi?

 Olemhiạ phọ ayira aguanhaan ni mọ odị ka/meera mọ awe obobọ iyaạr dị awe rolẹm ephiemhi de phọ obobọ we.

  •   “Ade phọ ketọl bịn k’agee-pọ.”—Ecclesiastes 1:4.

  •   “Abuọ elhiom eḍighinhom iyaạr phọ kụ kole erua ade phọ, kụ otọl siphẹ phọ k’agee-pọ.”—Psalm 37:29.

 Dị eego esi aBaibul phọ, Olemhiạ phọ ayira ungọ ni iyira iiḅakiọm dị yira odaphạn kingọ iyira eephọ r’adọl eborọph ghisigh. Orue otuughạ obughẹ ipẹ aBaibul phọ aghaạph bọ, bạl rumhuoghaạph phọ “Is There a Reliable Guide to a Secure Future?” ḅilhẹ “A Real Hope for a Better Tomorrow.”

a Usighẹ emhuoghaạph phọ siphẹ aḍinyạ phọ “Threats by Artificial Intelligence to Human Health and Human Existence,” dị Frederik Federspiel, Ruth Mitchell, Asha Asokan, Carlos Umana, ḅilhẹ David McCoy omiteom.