SIJÉ-A KI ASOU KOUVÈTI-A
Mannyè Pou Sèvi Tan’w Byen
“Mwen avoudwé mwen té ni pli tan!” Pitèt ou ja di sé pawòl sala plizyè fwa. Mé, lè’y vini pou tan, adan on sans tout moun égal, paskè moun ki wich èk moun ki ni pouvwa, pa ni pli tan pasé moun ki pòv èk moun ki pa ni pouvwa. Osi, ki on moun wich ében i pòv, i pa sa séwé tan. Èvèk lè tan ja pasé, ou pa sa jwenn li ankò. Sé pou wézon sala i byen enpòtan pou nou sèvi tan-an nou ni-an byen. Anfen, si nou ka sèvi tan nou byen, sa ka moutwé nou ni lasajès. Mé, ki mannyè nou sa sèvi tan nou byen? Annou ègzanminé kat (4) bagay ki ja édé an chay moun pou sèvi tan yo byen.
1: Ògannizé Zafè’w Byen
Mété bagay ki pli enpòtan pwèmyé. Bib-la ka ankouwajé nou pou “toujou chwazi sa ki pli bon.” (Filipay 1:10) Bon, la ni bagay enpòtan ou ni pou fè. Mé, la osi ni bagay ou pa sa tadé pou fè. Konsa fè on lis, èk ékwi tout sé bagay sala. Èvèk chonjé, menm si on bagay enpòtan, sa pa vlé di ou ni pou fè’y la menm. Pou ègzanp, i enpòtan pou’w achté manjé pou dinen’w, mé sa pa vlé di ou oblijé fè sa la menm. Èvèk la ni bagay ou pé kwè ou ni pou fè la menm, tèl kon, gadé on bagay asou télévizyon, mé sa pa vlé di sa sé on bagay ki enpòtan.
Fè on plan andavans. An Ékléziyastis 10:10, Bib-la di: ‘Si yon hach bizwen filé èk on moun pa filé’y, moun-lan ki ka sèvi’y-la kay ni pou fè an chay éfò.’ Èk i di ankò: ‘Lasajès ka édé on moun pou éwisi an sa’y ka fè.’ Kisa ki pwen-an? Ében ou ni pou filé hach ou. Sa vlé di, ou ni pou fè on plan andavans. Si’w fè sa, ou kay sa sèvi tan’w pli mèyè. Èvèk lè’w ka fè plan-an, kité bagay ki pa enpòtan ében bagay ki pa nésésè pou on lòt lè, ében pa fè yo pyès. Paskè vwéman, sé bagay sala ka annèk fè’w pèdi tan épi ennèji. On lòt bagay sé sa, si’w fini twavay ou èk ou wèsté on ti tan, pitèt ou sa koumansé twavay asou on lòt bagay ou té ni an lidé’w pou fè pli ta. Lè’w ka fè plan andavans, ou kay sa akonpli pli an twavay ou. Wi, ou kay menm kon on twavayè ki ni lasajès. Wi, on twavayè ki ka filé hach li.
Tjenn lavi’w senp. Si on bagay pa enpòtan ében i ka fè’w pèdi tan’w, i kay bon pou’w annèk pa fè’y. Paskè lè’w ni twòp bagay pou’w fè, sa pé ba’w strès ki pa nésésè, èk i pé fè’w pèd djèwté’w.
2: Sé Pou’w Konnèt Ki Bagay Ki Ka Fè’w Pèdi Tan, Èk Évité Yo
Lè’w ka toujou di “na’y ni tan pli ta,” ében ou an dé lidé. Bib-la ka di: ‘Moun ki ka véyé van-an pa kay planté, èk moun ki ka véyé nwaj-la pa kay wékòlté.’ (Ékléziyastis 11:4) Kisa ki pwen-an? Ében lè’w ka toujou kité bagay pou’w fè pli ta, sa ka fè’w pèdi tan, èk i ka anpéché’w fè tout sa’w ni pou fè. Katjilé asou sa, si on fama ni pou èspéwé jistan tout bagay ka maché byen avan i koumansé twavay jaden’y, pitèt i pa kay janmen simen gwenn ében wékòlté. An menm mannyè-a, nou pa oblijé èspéwé jistan nou ni tout ti détay asou on bagay avan nou sa fè yon disizyon. Èk wi, i enpòtan pou nou fè wichach èk katjilé byen lè nou ni on disizyon ki enpòtan pou fè, paskè kon Bib-la di an Pwovèb 14:15: ‘Moun-lan ki ni lèspwi ka byen gadé koté i ka mété pyé’y.’ Mé lavéwité-a sé sa, nou pa sa konnèt kisa ki kay fèt denmen. Konsa souvan, lè nou ka fè on disizyon, nou pa kay konnèt andavans ki mannyè tout bagay kay maché. Mé, nou pa sa kité sa anpéché nou fè disizyon.—Ékléziyastis 11:6.
Lè nou vlé tout bagay nou fè sòti pawfé. Bib-la di: ‘Lasajès-la ki sòti an syèl-la [ében lasajès hòd Bondyé] . . . wézonnab.’ (Jémz 3:17 NWT) Èk ou kay dakò, lè nou ka fè on bagay, i enpòtan pou nou fè’y byen. Mé délè, sa ki pé fèt sé sa, nou vlé sa nou ka fè-a sòti pawfé, nou pa vlé fè pyès ti lèwè. Kalité katjil sala sa dékouwajé nou, ében i pé jis fè nou santi akwèdi nou pa vo anyen. Pou ègzanp, annou di, on moun ka apwann on langaj nèf. Moun sala sipozé sav i kay fè lèwè, mé moun-lan sav sé konsa i kay apwann, paskè lè’y di on bagay ki pa kòrèk on lòt moun kay di’y kisa ki kòrèk bagay-la pou di. Mé, si’y sé on moun ki pa vlé fè pyès lèwè, i kay pè pou’y di on bagay ki pa kòrèk, èk sa kay anpéché’y fè pwogwé, paskè lòt moun pa kay sav i bizwen èd. Konsa, i bon pou nou konnèt limit nou, èk moutwé nou sé moun ki wézonnab. Kon Bib-la di an Pwovèb 11:2: ‘Moun ki konnèt limit yo ni lasajès.’ Osi, moun ki konnèt limit yo èk ki ni imilité, pa ka pwan kò yo twò sèwyé. Yo sa wi kò yo lè yo fè on lèwè.
“Vwéman, ou pa ka péyé pou bagay épi lajan. ou ka péyé pou yo épi tan.”—What to Do Between Birth and Death
3: Apwann Pou Tjenn Chak Bagay An Plas Li
Fè tan pou twavay, mé fè tan pou anmizé kò’w osi. Bib-la di: ‘Vonmyé an moun pwan on ti wipo, pasé i twavay byen wèd èk kontiné kouwi dèyè van.’ (Ékléziyastis 4:6) Byen souvan, lè on moun ka toujou twavay san pwan tan pou’y pozé, i pa sa enjwi sa’y ka ‘twavay byen wèd’ pou-a, paskè i ka kité twavay li pwan tout tan’y épi fòs li. Asou lòt lanmen-an, lè on moun fenyan, i pa ka ‘twavay wèd.’ I ka pasé tout tan’y ka pozé. Mé, Bib-la ka ankouwajé nou pou twavay wèd, èk i ka osi ankouwajé nou pou ‘widjèwté an twavay wèd nou.’ Sa vlé di, nou sipozé pwan tan pou anmizé kò nou, èk enjwi sa nou ka twavay wèd pou-a. Sa sé on kado hòd Bondyé—Ékléziyastis 5:19.
Fè asiwé ou pwan asé tan pou dòmi. Yonn an sé moun-lan ki té ékwi Bib-la té di: ‘Mwen kay kouché èk mwen kay dòmi an lapé.’ (Sam 4:8) Pwèskè tout moun bizwen dòmi pou apipwé ywit (8) nèditan toulé swè, pou yo sa ni bon santé, èk pou yo sa fonksyonné byen. Èk vwéman, si nou ka pwan asé tan pou dòmi, sa sé on bon mannyè pou sèvi tan nou, èk sa ka pòté nou an chay bennéfis. Pou ègzanp, menmwa nou ka twavay pli mèyè, èk i ka pli ézé pou nou mété tout atansyon nou asou on bagay. Konsa, nou ka apwann pli byen. Mé, lè nou pa ka dòmi asé, sa pé annékòz nou pou fè aksidan, pou fè lèwè, pou pèd pasyans, èk nou pa kay sa apwann byen nonplis.
Fiksé asou sé bagay-la ou sa akonpli. Bib-la ka di: ‘I pli bon pou enjwi sa ki douvan zyé’w, pito pou’w toujou anvi sa ou pa ni.’ (Ékléziyastis 6:9) Kisa ki pwen-an? Ében, on moun ki ni lasajès pa ka kité dézi’y kontwolé’y, sitou si’y ni dézi pou bagay i pa sa twapé. On moun kon sa ka apwann pou enjwi sa ‘ki douvan zyé’y.’ Sa vlé di, i ka kontanté épi sa’y ni. Konsa, lè’y wè diféwan bagay moun ka vann asou télévizyon-an ében lòt koté, ében i tann yo ka fè’y byen ézé pou moun achté bagay asou kwédi, sa pa ka kwennen’y.
4: Swiv bon pwensip
Ègzanminé sé pwensip-la ou ka swiv-la. Sé pwensip-la ou ka swiv-la sa édé’w pou détèminé kisa ki bon, kisa ki enpòtan, èk kisa ki ni valè. Wi, pwensip ka bay lavi’w diwèksyon. Konsa, si’w ka swiv bon pwensip, ou kay konnèt sé bagay-la ki pli enpòtan an lavi, èk ou kay sa sèvi tan’w byen chak jou. Mé, ki koté ou sa twapé bon pwensip pou’w swiv? Ében, an chay moun ja wéyalizé, lasajès-la ki an Bib-la pli ho pasé tout lòt lasajès. Konsa, yo ka gadé an Bib-la, pou bon pwensip.—Pwovèb 2:6, 7.
Toujou moutwé lanmityé. An Kòlòsé 3:14 Bib-la ka di, “sé lanmityé ki ka simanté tout bagay ansanm adan an lilyon ki pawfé.” Konsa, si la pa ni lanmityé, sitou an fanmi-an, nou pa sa vwéman ni tjè kontan èk nou pa kay santi tjè nou an plas nonplis. La ni moun ki ka inyowé pwensip sala. Pito yo moutwé lanmityé pou fanmi yo èk pou lòt moun, yo ka sèvi tout tan yo pou kouwi dèyè bagay tèl kon wichès ében gwo twavay. Mé moun kon sa pa ka ni tjè kontan. Vwéman, la ni bon wézon pouki Bib-la ka mansyonnen lanmityé plizyè san fwa, èvèk i ka di nou, anpanmi tout sé bèl kawaktè-a la ni, sé lanmityé ki pli enpòtan.—1 Kòrint 13:1-3; 1 Jan 4:8.
Pwan tan pou’w apwann konsèné Bondyé. Pou édé nou wè mannyè i enpòtan pou nou fè sa, annou pwan ègzanp yon nonm yo ka kwiyé Geoff. Ti misyé sala té ni on bon madanm ki té enmen’y, i té ni dé (2) bon ich, i té ni bon jan, èk i té ni on bon twavay. Mé, i té ka twavay kon yon paramedic. Sa vlé di, twavay li sété pou pòté moun ki malad ében moun ki twapé kò yo an aksidan soukou. Konsa, i té ka wè an chay moun soufè, èk i té ka wè moun mò osi. Sé sa ki fè i té ka mandé kò’y: “Ès sé konsa lavi sipozé yé?” Mé yon jou, i té li déotwa piblikasyon hòd Témwen Jéhova, èk i twapé bon wépons pou kwèsyon sala adan yo.
Misyé Geoff èspliké sa’y té ka apwann an Bib-la bay madanm li èk sé ich li-a, épi yo menm vini antéwésé an sa i té ka apwann-la. Lè sala fanmi-an koumansé étidyé Bib-la. Sa bay lavi yo pli sans, èvèk i édé yo pou sèvi tan yo pli byen. Osi, sa yo té ka apwann an Bib-la ba yo an bèl èspwa: Lavi pou tout tan adan on bèl latè san pyès soufwans, yon lavi ki ka fè sans toubonnman.—Wévélasyon 21:3, 4.
Èspéyans sala ka fè nou chonjé on bagay Jézi té di. I té di: ‘Moun ki wéyalizé yo bizwen djid Bondyé ni tjè kontan, paski Wéyòm Bondyé sé sa yo.’ (Mafyou 5:3 NWT) Konsa, ès ou détèminé pou pwan on ti tan pou’w vini konnèt Bondyé pli mèyè? Ében, sa sé sèl bagay-la ki kay édé’w pou twapé lasajès-la ou bizwen pou’w sa sèvi tan’w byen chak jou, èk pou lèwèstan lavi’w.