Ki Konsèy Bib-la Ka Bay Moun Ki Ka Otjipé Pawan Yo Ki An Laj?
Mi Sa Bib-la Ka Di
Ich ni wèskonsabilité-a pou otjipé pawan yo ki an laj. An 1 Timòfi 5:4 Bib-la ka di, ich ni pou “mété wilizyon yo an pwatik lè yo otjipé fanmi yo menm èk an mannyè sala yo ka péyé déviwé sa pawan yo ja fè ba yo . . . , paski sa ka plè Bondyé.” (New International Version) Wi, lè ich fè asiwé yo otjipé pawan yo ki an laj, yo ka obéyi koumand Bib-la pou onnowé pawan yo.—Èfésòs 6:2, 3.
Kanmenm, Bib-la pa ka ban nou an chay détay konsèné mannyè an moun ni pou otjipé pawan yo ki an laj. Mé i ni ègzanp nonm èk fanm fidèl ki té otjipé pawan yo ki an laj. Osi, Bib-la ni bon konsèy ki sa édé moun ki ka otjipé pawan yo.
Ki mannyè adan moun an Bib-la té otjipé pawan yo ki an laj?
Yo té otjipé pawan yo an diféwan mannyè silon sitiwasyon yo. Annou gadé twa (3) ègzanp.
Lè papa’y Jakòb té an laj, gason’y Jozèf té ka wèsté byen lwen’y. Mé lè i té posib pou Jozèf, i fè awanjman pou Jakòb vini wèsté pli pwé’y. Èk Jozèf té bay papa’y an plas pou’y wèsté, i potjiwé manjé ba li, èk i té pwotèkté’y.—Jennésis 45:9-11; 47:11, 12.
Rouf té kité péyi’y èk i alé wèsté an péyi Nayomi, bèlmè’y. Èk Rouf té twavay byen wèd pou otjipé’y.—Rouf 1:16; 2:2, 17, 18, 23.
Avan Jézi mò, i té chwazi an moun pou otjipé manman’y. Lè-a Jézi fè awanjman sala, i posib manman’y Mari té an vèv.—Jan 19:26, 27. a
Ki bon konsèy Bib-la ka bay moun ki ka otjipé pawan yo?
Lè ich ka otjipé pawan yo, délè sa sa fè yo las èk osi sa sa ba yo an chay strès. Kanmenm Bib-la ni bon konsèy ki sa édé yo.
Onnowé pawan’w.
Sa Bib-la ka di: ‘Onnowé papa’w épi manman’w.’—Ègzodòs 20:12.
Ki mannyè nou sa swiv pwensip sala? Ich ka onnowé pawan yo lè yo ba yo libèté-a pou viv lavi yo mannyè-a yo vlé. Pou ègzanp, ich sa kité pawan yo fè disizyon yo menm konsèné mannyè-a yo vlé moun otjipé yo. Osi, ich sa onnowé pawan yo lè yo fè tout sa yo pé pou ba yo èd-la yo bizwen.
Moutwé bon lakopwann èk pawdonnen.
Sa Bib-la ka di: ‘Lè on moun ni bon lakopwann, sa ka fè’y bésé kòlè’y. Èk lè’y pawdonnen moun ki ofwansé’y, sa sé on bon bagay.’—Pwovèb 19:11.
Ki mannyè nou sa swiv pwensip sala? Délè pawan ki an laj ka di bagay ki sa ofwansé’w. Ében yo pé moutwé yo pa ka apwésyé sa ou ka fè ba yo. Lè sa fèt, ou sa mandé kò’w, ‘ki mannyè mwen té kay santi si mwen té an sitiwasyon pawan mwen?’ Konsa lè ou éséyé moutwé bon lakopwann, èk ou pawdonnen, ou sa anpéché bagay vini pli mové.
Palé épi lòt moun.
Sa Bib-la ka di: ‘Plan pa ka maché byen lè la pa ni diskasyon. Mé bagay ka maché byen lè plizyè moun ka bay konsèy.’—Pwovèb 15:22.
Ki mannyè nou sa swiv pwensip sala? Si pawan’w malad, fè wichach asou maladi-a, paski sa kay édé’w pou otjipé yo byen. Èk éséyé konnèt ki awanjman ki avélab an konmin ou ki sa édé’w otjipé pawan’w. Osi ou sa palé épi lézòt ki ja otjipé pawan ki an laj. An plis di sa, si ou ni fwè èk sè zòt sa ni an mitin ansanm. Lè sala zòt sa diskité sa pawan zòt bizwen, mannyè pou otjipé yo, èk sa chak moun sa fè pou édé.
Konnèt limit ou.
Sa Bib-la ka di: ‘Moun ki konnèt limit yo ni lasajès.’—Pwovèb 11:2.
Ki mannyè nou sa swiv pwensip sala? Ou ni pou konnèt limitasyon’w. Pou ègzanp, nou chak ni an limit asou ki kantité tan èk ki kantité kouway nou ni. Èk sa sa afèkté sa ou sa vwéman fè pou édé pawan’w. Ében si ou wéyalizé ou pa sa fè tout sa ou vlé pou otjipé pawan’w ki an laj, ou sa mandé lòt moun an fanmi’w pou édé’w. Ében ou sa twapé asistans hòd moun ki kwalifyé pou otjipé gwan moun.
Gadé apwé kò’w.
Sa Bib-la ka di: “Pyèsonn pa janmen hayi kòʼy, mé i ka swenʼy épi gadé apwéʼy.”—Èfésòs 5:29.
Ki mannyè nou sa swiv pwensip sala? Sa vwé ou ni wèskonsabilité-a pou otjipé pawan’w. Mé ou ni pou gadé apwé kò’w, èk ou ni pou otjipé fanmi’w osi. Konsa ou ni pou manjé byen. Èk ou ni pou fè asé tan pou pozé èk dòmi. (Ékléziyastis 4:6) Osi pa obliyé pou pwan an ti pòz tanzantan. Konsa lè ou fè sé bagay sala, ou kay santi pli mèyè, ou kay katjilé byen, èk ou pa kay twò las. Alò ou kay sa otjipé pawan’w pli mèyè.
Ès Bib-la ka di ou oblijé pwan ka pawan’w ki an laj lakay?
Bib-la pa ka bay pyès diwèksyon konsèné ki koté ich sipozé otjipé pawan yo. Pou ègzanp, adan fanmi ka chwazi pou otjipé pawan yo ki an laj lakay pawan-an ében lakay yo menm. Kanmenm apwé an tan, fanmi-an pé désidé i kay pli mèyè pou mété pawan yo adan an plas pou gwan moun. Alò i kay bon pou fanmi-an jwenn ansanm pou désidé kisa ki kay pli mèyè pou tout moun.—Galécha 6:4, 5.
a Konsèné wakont sala, yon wapò asou Bib-la di: “I posib Jozèf, [mawi Mari] té ja mò, èk gason’y Jézi té ka otjipé’y, èk kon’y té ka mò i té ka katjilé kisa ki té kay wivé manman’y? . . . Alò pa ègzanp, Jézi Kwi ka moutwé ich ni pou otjipé pawan yo ki an laj.”—The NIV Matthew Henry Commentary in One Volume, paj 428-429.