Kisa Bib-la Ka Di Konsèné Dis Pousan?
Wépons Bib-la ka bay
Bondyé té konmandé jan Izwayèl an tan lontan pou bay dis pousan, a ében yon dizyenm pa an tout sa yo té fè pou chak lanné, kon yon kontwibyousyon pou sipòté adowasyon ki vwé. Bondyé té di yo: “Chak lanné ou dwé fè asiwé ou bay yon dizyenm pa [ében ‘dis pousan,’ silon Bib King Jémz Version] an tout bagay gwenn ou pwodwi an jaden’w.”—Ditonronnonmi 14:22.
Koumandman-an pou bay dis pousan sété yon pa an Lwa Moziz-la. Lwa sala sété sé lwa-a Bondyé té bay jan Izwayèl an tan lontan. Mé jòdi, Kwityen pa anba Lwa Moziz-la, konsa yo pa oblijé péyé dis pousan-an. (Kòlòsé 2:13, 14) Pito sa, chak Kwityen ni pou bay sa i désidé pou bay. Kon Bib-la di an 2 Kòrint 9:7, “Chak moun sipozé bay sa i ja fè lidéʼy pou bay. Sé pa pou zòt siyé dèyè lè zòt ka bay, épi sé pa pou zòt bay paski an moun ka fòsé zòt. Bondyé enmen an moun ki ka bay épi tout tjèʼy.”
Dis pousan-an an Bib-la—“Vyé Tèstèman-an”
La ni plizyè vèwsé an sèksyon Bib-la yo ka kwiyé Vyé Tèstèman-an, ki ka palé konsèné dis pousan-an. Èk pwèskè tout sé vèwsé-a sala sé apwé Moziz té bay jan Izwayèl Lwa-a (Lwa Moziz-la). Mé la ni yonndé vèwsé ki ka mansyonnen dis pousan avan Bondyé té bay jan Izwayèl Lwa Moziz-la.
Avan Lwa Moziz-la
Abranm, ében Abrahanm, sé pwèmyé moun-lan Bib-la ka moutwé ki té bay dis pousan. (Jennésis 14:18-20; Hibrou 7:4) Dis pousan-an Abrahanm té bay-la, sété on kado i té bay moun-lan ki té pwèt èk wa an vil Salèm. Mé i sanm, sé yon sèl fwa Abranm té ba’y kado sala. La pa ni pyès lòt koté an Bib-la ki ka moutwé Abrahanm ében sé ich li-a té janmen bay dis pousan ankò.
Jakòb sé dézyenm moun-lan Bib-la ka moutwé ki té bay dis pousan. Jakòb sété ti ich Abrahanm. Èk i té pwonmèt, si Bondyé té benni’y, i té kay bay Bondyé “on dizyenm pa an tout bagay” i té wisouvwè. (Jennésis 28:20-22) Adan moun ka kwè, Jakòb té ofè zannimo kon sakwifis bay Bondyé, pou’y péyé dis pousan sala. Mé magwé Jakòb tjenn pwonmèt li pou péyé dis pousan-an, i pa té mété fanmi’y anba pyès obligasyon pou péyé dis pousan osi.
Anba Lwa Moziz-la
Bondyé té konmandé jan Izwayèl an tan lontan pou bay dis pousan an tout sa yo té fè, kon yon kontwibyousyon pou sipòté adowasyon ki vwé.
Sé pwèt-la épi lòt Livayt ki té ka wann sèvis an plen, pa té ni tè yo pou yo kiltivé. Konsa, dis pousan-an sé moun-lan té ka bay-la sété pou édé sipòté yo, pou yo sa kontiné twavay an plen pou édé sé moun-lan adowé Jéhova. (Limowo 18:20, 21) Sé Livayt-la ki pa té ka wann sèvis kon pwèt, té ka wisouvwè dizyenm pa-a ében dis pousan-an hòd sé moun-lan, èvèk yo té ka bay sé pwèt-la ‘yon dizyenm pa an sa yo wisivwè kon dizyenm pa-a.’ Mé pòsyon-an yo té ka bay sé pwèt-la sété sa ki té pli bon.—Limowo 18:26-29.
Bib-la ka moutwé, la té ni on lòt dis pousan sé moun-lan té ni pou péyé yon fwa pa lanné. Dis pousan sala sété pou édé ni moun ki té Livayt, épi moun ki pa té Livayt. (Ditonronnonmi 14:22, 23) Sé fanmi-an an Izwayèl té ka sèvi dis pousan sala, diwan tan-an an lanné-a lè yo té ni pou atandé sé lokazyon spésyal-la. Èk diwan sèten lanné, yo té ka sèvi dézyenm dis pousan sala, pou édé moun ki té pòv twapé sa yo té bizwen.—Ditonronnonmi 14:28, 29; 26:12.
Ki mannyè jan Izwayèl té ka konnèt kisa pou bay pou dis pousan-an? Jan Izwayèl té ni pou wézèvé yon dizyenm pa an tout bagay tè yo té pwodwi chak lanné. (Livitikòs 27:30) Si yo té désidé pou bay lajan an plas pwodwi-a, yo té ni pou bay valè pwodwi-a, épi yo té ni pou mété ven pousan pli asou’y. (Livitikòs 27:31) Jan Izwayèl té osi ni pou bay dis pousan an zannimo yo. Wi, Jéhova té koumandé yo pou bay ‘on dizyenm pa an bèf yo èk an twipo yo’osi.—Livitikòs 27:32.
Pou konnèt ki zannimo pou bay kon dis pousan-an, jan Izwayèl té ni pou pwan chak dizyenm zannimo ki té ka sòti an pak-la. Èvèk silon Lwa-a, dépi yo té chwazi on zannimo, yo pa té sa ègzanminé’y, yo pa té sa boukanté’y pou on lòt zannimo, èvèk yo pa té sa bay lajan an plas zannimo-a nonplis. (Livitikòs 27:32, 33) Mé, lè’y vini pou sé zannimo-a yo té ka bay pou péyé dézyenm dis pousan-an, sa vlé di, dis pousan-an yo té ka sèvi diwan sé lokasyon spésyal-la, yo té sa bay lajan an plas sé zannimo sala. Awanjman sala té an bennéfis jan Izwayèl, paskè adan di yo té ni pou voyajé on lonng distans pou atandé sé lokasyon spésyal-la an Jérouzalèm. Konsa i té kay pli ézé pou voyajé épi lajan, pasé pou yo té voyajé épi tout sé zannimo sala.—Ditonronnonmi 14:25, 26.
Ki lè jan Izwayèl té ka bay dis pousan-an? Jan Izwayèl té ka bay dis pousan-an chak lanné. (Ditonronnonmi 14:22) Mé chak sètyenm lanné, yo pa té ni pou bay dis pousan-an, paskè sètyenm lanné-a sété on Sabaf. Sa vlé di, sa sété on lanné pou tè-a pozé. Konsa, yo pa té ka twavay tè-a an lanné sala. (Livitikòs 25:4, 5) Sa sété yon awanjman spésyal, èk sé pou wézon sala yo pa té ni pou bay dis pousan-an an sètyenm lanné-a. Wi, chak sètyenm lanné sété on lanné Sabaf. Èvèk chak twazyenm èk sizyenm lanné ki tonbé avan sètyenm lanné-a (lanné Sabaf-la), jan Izwayèl té ka bay sé Livayt-la épi moun ki té pòv, dézyenm dis pousan-an.—Ditonronnonmi 14:28, 29.
Kisa ki té pinisyon-an pou moun ki pa té péyé dis pousan-an? Lwa Moziz-la pa té di si la té kay ni pyès pinisyon pou moun ki pa té péyé dis pousan-an. Dis pousan-an sété on bagay jan Izwayèl té ka fè pou plè Bondyé. Mé yo té ni pou déklawé douvan Bondyé konmkwé, yo té péyé dis pousan-an. Èvèk yo té ni pou mandé’y pou benni yo pou sa. (Ditonronnonmi 26:12-15) Si on moun pa té péyé dis pousan-an, Bondyé té ka konsidiwé moun sala kon an moun ki ka vòlè sa ki sa’y.—Malakay 3:8, 9.
Ès dis pousan-an té twòp pou jan Izwayèl péyé? Non. Jéhova té pwonmèt jan Izwayèl, si yo té péyé dis pousan-an, i té kay vidé bennédiksyon’y asou yo jistan yo pa té kay mantjé anyen. (Malakay 3:10) Mé lè jan Izwayèl pa té péyé dis pousan-an yo soufè, paski pwèmyéman, yo pèd bennédiksyon Jéhova. Èvèk dézyenman, pito sé Livayt-la épi sé pwèt-la édé sé moun-lan pou adowé Jéhova, yo té ni pou kité sèvis-la yo té ka wann-lan èk alé twavay pou yo té sa jwenn sa yo té bizwen pou viv.—Néhimaya 13:10; Malakay 3:7.
Dis pousan-an an Bib-la—“Tèstèman Nèf-la”
Lè Jézi té asou latè-a, jan Izwayèl té ka péyé dis pousan-an toujou. Mé dépi Jézi mò, pèp Bondyé pa anba Lwa Moziz-la ankò. Konsa, yo pa oblijé péyé dis pousan-an ankò.
An tan Jézi
An pòsyon Bib-la moun ka kwiyé Tèstèman Nèf-la, Bib-la ka moutwé, jan Izwayèl kontiné péyé dis pousan-an paditan Jézi té asou latè-a. Èk Jézi té fè yo konnèt, yo té ni yon obligasyon pou péyé dis pousan-an. Mé, Jézi kwititjé sé chèf wilizyon-an paskè, yo té ka fè asiwé yo té péyé dis pousan-an, mé yo té ‘ka néglijé pou obéyi sé bagay-la ki pli enpòtan an Lwa-a.’ Pou ègzanp, ‘yo pa té ka fè sa ki dwèt, yo pa té ka fè bon bay moun, épi yo pa té ka tjenn pawòl yo.’—Mafyou 23:23.
Apwé Jézi mò
Apwé Jézi mo, jan Izwayèl pa té ni pou péyé dis pousan-an ankò, paskè sakwifis lanmò Jézi éfasi, ében aboli Lwa Moziz-la. Konsa, moun pa ni pou obéyi lwa-a pou “anmasé” dis pousan-an.—Hibrou 7:5, 18; Èfésòs 2:13-15; Kòlòsé 2:13, 14.
a An Annglé yo ka kwiyé dis pousan-an, “tithe.” Èk an Bib-la, dis pousan-an sé “yon dizyenm pa an tout sa on moun té fè. . . . Moun-lan té ka mété kantité sala asou koté pou sipòté bagay ki ni pou fè épi adowasyon.”—Diccionario Bíblico Eerdmans, 2016, paj 485.