1, 2. (a) Omyero walub tira pa anga? (b) Lapeny mene ma wabinyamogi i dul man?

I KARE ma pud itidi, oromo bedo ni lunyodoni gupenyi me timo gin mo ma onongo pe imito timone. Onongo imaro lunyodoni dok ingeyo ni omyero iwinygi. Kadi bed kumeno, i kine mukene onongo pe imito winyogi.

² Wangeyo ni Wonwa Jehovah marowa. En gwokowa dok yelle matek me nenoni watye ki jami ducu ma mitte pi kwo. En miniwa tira wek wabed ki kwo maber. I cawa mukene, en tiyo ki jo mukene me miniwa tira. Omyero wawor twero pa Jehovah. (Carolok 24:21) Ento pingo i kine mukene wanongo ni tek me winyo jo ma tye ki twero? Pingo Jehovah mito ni walub tira? Dok wanyuto nining ni waworo twerone?​—Nen Lok me Giko Buk Man me 9.

3, 4. Dano gucako bedo ki roc nining? Pingo waromo nongo ni tek me jolo tira ki bot jo mukene?

³ Wan macalo dano adana, watye ki cwiny me jemo. Wacako bedo ki cwiny man wa i kare ma  Adam gin ki Kawa gubalo. Kadi bed kicweyogi labongo roc, gin gujemo i kom twero pa Lubanga. Nicakke i kare meno, dano ducu kinywalogi ki roc. Roc ma watye kwede obedo tyen lok acel mumiyo wanongo ni tek me jolo tira pa Jehovah ki dano. Tyen lok mukene tye ni jo ma Jehovah tiyo kwedgi me miniwa tira bene gitye ki roc.​—Acakki 2:15-17; 3:1-7; Jabuli 51:5; Jo Roma 5:12.

⁴ Pi roc ma watye kwede, omiyo walwenyo ki cwiny me awaka. Awaka miyo wanongo ni tek me lubo tira. Me labolle, i kare pa jo Icrael, Jehovah oyero Moses me telo Jone. Laco mo ma nyinge Kora, ma onongo dong otiyo pi Jehovah pi mwaki mapol, ocako dongo cwiny me awaka ci onyuto cac madit i kom Moses. Kadi bed ni Moses onongo tye ka telo jo pa Lubanga, en pe obedo lawaka. Ki lok ada, Baibul waco ni en onongo ngat mamwol loyo i karegi ca. Ento Kora onongo pe mito jolo tira pa Moses. En bene opiyo lwak dano mapol me ribbe kacel kwede ka jemo i kom Moses. Gin ango mutimme i kom Kora ki lujemo-ni? Kinekogi woko. (Wel 12:3; 16:1-3, 31-35) I Baibul, wanongo labol mapol ma pwonyowa ni awaka rac adada.​—2 Tekwaro 26:16-21; nen Lok me Giko Buk Man me 10.

5. Jo mogo gunywaro twerogi nining?

⁵ Nicakke wacon, dano mapol gubedo ka nywaro twerogi. (Kwan Latitlok 8:9.) Me labolle, Caulo onongo dano maber dok mwol i kare ma Jehovah oyere me bedo kabaka me Icrael. Ento en oweko  awaka ki nyeko odongo i cwinye, dok man otere me uno Daudi, laco ma onongo pe otimo bal mo keken. (1 Camuel 9:20, 21; 10:20-22; 18:7-11) Lacen, Daudi odoko kabaka, dok en obedo i kin kabaka me Icrael ma pud dong ber loyo. Kadi bed kumeno, Daudi lacen bene onywaro twerone. En obuto ki Batceba, dako pa laco mo ma nyige Uria, ci otemo umo balle ki cwalo Uria i dog lweny wek kineke woko.​—2 Camuel 11:1-17.

6, 7. (a) Marwa pi Jehovah tugo cwinywa me timo gin ango? (b) Gin ango ma bikonyowa me bedo luwiny kadi bed wanongo ni pe yot?

⁶ Walubo tira pa Jehovah pien wamare. Kit macalo wamaro Jehovah ma loyo gin mo nyo ngati mo keken-ni, wamito ni wayom cwinye. (Kwan Carolok 27:11; Marako 12:29, 30.) Nicakke i kare ma kiketo laco ki dako mukwongo i poto me Eden, Catan omito ni dano gubed ki akalakala i kom twero pa Jehovah. Larac-ci mito ni watam ni Jehovah pe ki twero me wacciwa gin ma myero watim. Ento wangeyo ni man obedo lok goba. Wan waye lok man: “Rwotwa ki Lubangawa, in imyero me nongo deyo ki woro ki teko, pien in aye ma yam iketo jami ducu.”​—Niyabo 4:11.

⁷ I kare ma pud itidi, twero bedo ni kipwonyi me winyo lunyodoni kadi bed onongo pe imito. I yo acel-li, i kine mukene pe wanongo ni yot me bedo luwiny bot Jehovah. Ento wamaro dok waworo  Jehovah, pi meno watute ki kerowa ducu me winyo doge. Yecu owekkiwa lanen maber. En owinyo Jehovah kadi wa i kare ma onongo pe yot me timone. Meno aye gin mumiyo en owaco bot Wonne ni: “Pe obed macalo an amito; gin ma in imito aye myero otimme.”​—Luka 22:42; nen Lok me Giko Buk Man me 11.

8. I yo ango ma Jehovah tirowa kwede? (Nen bok ma wiye tye ni “Winy Tira ma Kimini.”)

⁸ I kare-ni, Jehovah tirowa i yo mapat pat. Me labolle, en ominiwa Baibul. En bene ominiwa luelda. Wanyuto ni waworo twero pa Jehovah ka waworo jo ma en tiyo kwedgi me telowa. Ka wakwero jolo konygi, rom ma nongo wakwero Jehovah woko. I kare ma Luicrael gukwero Moses, Jehovah pe otero lokke tuku tuku. En oneno calo iwacci gitye ka kwero en aye.​—Wel 14:26, 27; nen Lok me Giko Buk Man me 12.

9. I yo ango ma mar twero weko walubo tira?

⁹ Ka waworo jo ma tye ki twero, ci wanyuto ni wamaro omegiwa ki lumegiwa. Me laporre, ka peko mo opoto atura, dano pol kare gitiyo kacel me laro kwo pa jo mapol kit ma twere kwede. Me wek tic pa lumi kony-nyi onyak nyige, mitte ni ngat mo obed tye ma doro wigi dok lutic ducu myero gulub telane. Ento, ket-ti ngat acel ocayo tirane ci otimo mere gin ma iye mito kono? Kadi bed ni en tye ki cwiny maber, kwero lubo tira twero kelo peko bot lutic luwote. Mogo bene giromo wanne marac adada. I yo acel-lu, ka pe walubo tira mua ki bot Jehovah kacel  ki jo ma en ominigi twero, ci jo mukene giromo wanne. Ento ka wawinyo dog Jehovah, ci wanyuto ni wamaro utmegiwa dok waworo yub ma Jehovah oketo.​—1 Jo Korint 12:14, 25, 26.

10, 11. Gin ango ma wabinyamo kombeddi?

¹⁰ Gin mo keken ma Jehovah penyowa me timone tye pi ber bedowa. Ka waworo jo ma tye ki twero i paciwa, i kacokke, ki dong i gamente, ci dano ducu gibinongo adwogi maber.​—Nwoyo Cik 5:16; Jo Roma 13:4; Jo Epeco 6:2, 3; Jo Ibru 13:17.

¹¹ Ka waniang pingo Jehovah mito ni wawor jo mukene, man twero konyowa me worogi. Kong wanyamu i yo matut kit ma watwero nyuto kwede woro i kabedo adek mapat pat me kwowa.

12. Laco twero nyutone nining ni eworo twero pa Jehovah?

¹² Jehovah aye ocako te yub me ot dok omiyo tic bot ngat acel acel ma tye i ot. Ka ngat acel acel ngeyo katala ma Jehovah oketo i wiye, ci jo me ot meno gibibedo ki yomcwiny. (1 Jo Korint 14:33) Jehovah oketo laco me bedo lawi ot. Man te lokke ni Jehovah mito ni en ogwok dok otel dakone ki lutinone i yo me mar. Pi meno, laco bicung i nyim Jehovah ma lubbe ki kit ma en ogwokogi kwede. Won ot ma Lakricitayo bedo ngat ma lakica, lamar, dok tero jo me ode kit ma Yecu tero kwede kacokke. Ka laco timo man, ci en nyuto ni eworo Jehovah.​—Jo Epeco 5:23; Nen Lok me Giko Buk Man me 13.

13. Dako twero nyutone nining ni eworo twero pa cware?

 ¹³ Dako ma Lakricitayo bene tye ki tic ma pire tek dok me deyo. En tyelo kor cware i tutene me bedo lawi ot maber. En kacel ki cware gitye ki tic me pwonyo lutinogi. Yo acel ma en pwonyo kwede lutinone me bedo jo ma wor aye ka en nyuto lanen maber. (Carolok 1:8) En woro cware dok cwako tam ma en omoko. Kadi bed ni tamme pe orwatte ki pa cware i kom lok mo, en tito kit ma ewinyo kwede i yo me woro dok ki kica. Ka dako ma Lakricitayo tye ma dong onyomme ki ngat ma pe obedo Lacaden, ci en twero kemme ki ariya mogo madongo. Ento ka en omedde ki tero cware i yo me mar dok ki woro, ci gwok nyo nino mo en bene bibedo ki miti me ngeyo ki woro Jehovah.​—Kwan 1 Petero 3:1.

14. Lutino giromo nyutone nining ni giworo twero pa lunyodo?

¹⁴ Lutino pigi tek adada bot Jehovah, dok mitte ni kigwok dok kitirgi maber. Ka lutino giwinyo lunyodogi, man kelo yomcwiny bot lunyodo. Ento ma pire tek loyo, ka gubedo luwiny ci nongo gitye ka nyuto woro bot Jehovah dok giyomo cwinye. (Carolok 10:1) I paci mapol, lanywal acel keken aye nongo tye ka pito lutino. Man twero bedo tek tutwal pi lanyodo ki lutino. Ento ka lutino giluwiny dok gikonyo kor megigi nyo wegigi, ci kwo me pacogi bibedo maber. Pe tye ot mo ma jone pe ki roc. Ento jo me ot moni gitwero bedo ki yomcwiny ka ngat acel acel lubo tira pa Jehovah. Man kelo deyo bot Jehovah, ma ocako te yub me ot.​—Jo Epeco 3:14, 15.

15. Watwero nyutone nining ni waworo jo ma gitye ki twero i kacokke?

¹⁵ Jehovah tirowa kun tiyo ki kacokke, dok en omiyo twero ducu bot Yecu me loyo kacokke. (Jo Kolocai 1:18) Yecu bene omiyo tic bot “lagwok ot ma lagen dok maryek” me gwoko jo pa Lubanga i lobo kany. (Matayo 24:45-47) I kare-ni, “lagwok ot ma lagen dok maryek” obedo Lukiko Madit. Lukiko Madit miniwa gin ma mitte i karene kikome wek wabed ki niye matek. Luelda, lukony kor tic, ki luneno me adwol gikonyo kacokke mapol i twok lobo lung dok ginongo tira ki bot Lukiko Madit. Omege magi ducu gitye ki tic me gwokowa. Gibicung i nyim Jehovah ma lubbe ki kit ma gugwokowa kwede. Pi meno ka waworo co magi, ci nongo watye ka woro Jehovah.​—Kwan 1 Jo Tecalonika 5:12; Jo Ibru 13:17; nen Lok me Giko Buk Man me 14.

16. Pingo waromo wacone ni cwiny maleng aye cimo luelda ki lukony kor tic?

¹⁶ Luelda ki lukony kor tic gikonyo jo me kacokke me bedo lugen dok ma guribbe. Ngene kene ni gitye ki roc calo wan. Dong kiyerogi nining? Omege magi omyero gubed ma gupore ma lubbe ki kit ma Baibul tito kwede. (1 Temceo 3:1-7, 12; Tito 1:5-9) Jehovah otiyo ki cwiny mere maleng me konyo luco Baibul me tito ngo ma mitte wek ngat moni obed mupore. Luelda gilego bot Jehovah pi cwiny mere maleng ka gitye ka nyamo lok i kom nga ma omyero kicim macalo laelda nyo lakony kor  tic. Ada, kacokke tye i te tela pa Yecu ki Jehovah. (Tic pa Lukwena 20:28) Co ma kicimogi me konyo ki gwokowa gubedo mot mua ki bot Lubanga.​—Jo Epeco 4:8.

17. I kine mukene mitte ni lamego otim gin ango me nyuto woro?

¹⁷ I kine mukene nongo pe tye laelda nyo lakony kor tic i kacokke. Omege mukene ma dong gunongo batija pol kare giromo miyo kony. Ento ka omego mo pe, ci lamego mo myero otim tic ma pol kare omege ma dong gunongo batija aye gitimo. Ka en tye ka timo tic man, myero obo wiye nyo oruk otok. (1 Jo Korint 11:3-10) Man nyuto ni en woro yub pa Jehovah me tela i ot ki kacokke.​—Nen Lok me Giko Buk Man me 15.

18, 19. (a) Pwony ango ma wanongo ki i Jo Roma 13:1-7? (b) Wanyuto woro bot gamente nining?

¹⁸ I kareni, Jehovah oye ni gamente gubed ki twero mo, dok omyero waworgi. Gidoro lobe kacel ki lwak wek jami weng owot mapwot dok gimiyo kony ma mitte bot dano. Lukricitayo gilubo tira ma nonge i Jo Roma 13:1-7. (Kwan.) Waworo “luloc” dok walubo cik me lobo nyo kabedo ma wakwo iye. Cik magi twero gudo jo me otwa, biacarawa, nyo jamiwa. Me labolle, waculo mucoro dok wamiyo ngec ma gamente mito. Ento ngo ma myero watim ka gamente mito ni watim gin mo ma pe rwatte ki cik pa Lubanga? Lakwena Petero owaco ni: “Myero wawiny Lubanga makato dano.”​—Tic pa Lukwena 5:28, 29.

 ¹⁹ Ka watye ka lok ki latic pa gamente calo langol kop nyo abili, omyero wanyut woro. Lukricitayo matino ginyuto woro bot lupwonye kacel ki lutic mukene me cukul. I gang ticwa, wanyuto woro bot ladit ticwa kadi bed lutic mukene pe giwore. Ka watimo man, ci nongo watye ka lubo lanen pa lakwena Paulo ma onongo woro luloc kadi bed i kine mukene timone onongo pe yot. (Tic pa Lukwena 26:2, 25) Kadi bed jo mukene pe giterowa i yo maber, wan pud wamedde ki bedo jo ma wor.​—Kwan Jo Roma 12:17, 18; 1 Petero 3:15.

20, 21. Adwogi maber ango ma bino ka wanyuto woro bot jo mukene?

²⁰ I twok lobo ducu, woro ma dano nyuto pi luwotgi tye ka dok adoka piny. Ento jo pa Jehovah dok gipat. Wan wayelle matek me woro dano ducu. Walubo tira ma lakwena Petero omiyo ni: “Wuwor dano ducu.” (1 Petero 2:17) Ka waworo jo mukene, gin bene gineno. Yecu owacciwa ni: “Wubed jo ma menyo piny calo tara bot dano, wek gunen tic mabeco ma wutiyo ci gumi deyo bot Wonwu.”​—Matayo 5:16.

²¹ Ka wanyuto woro i kwowa me ot, i kacokke, ki dong i kabedo mukene me kwowa, ci lanenwa maber-ri romo weko jo mukene gibedo ki miti me pwonyo lok i kom Jehovah. Dok ka wanyuto woro bot jo mukene, nongo watye ka nyuto woro bot Jehovah kikome. Man yomo cwiny Jehovah, dok nyuto ni wamarre.