1. (a) Gin ango ma Jeputa gin ki Anna gutimo? (Nen cal ma tye i pot karatac man.) (b) Lapeny ango ma wabinyamo i pwony man?

JEPUTA onongo obedo latela ma cwinye tek dok twon oteka lweny. Anna obedo dako mamwol dok onongo gwoko cware ki gange i yo maber. Gin ducu onongo giworo Jehovah. Dok bene gutimo gin marom. Jeputa gin ki Anna gukwonge bot Jehovah dok gin ducu gugwoko kwongegi. Gitye lanen maber bot co ki mon i kare-ni ma gimito kwonge bot Jehovah. Kong dong wanyamo lagam pi lapeny adek magi: Kwong obedo gin ango? Kwonge bot Lubanga pire tek lakwene? Pwony ango ma wanongo ki bot Jeputa gin ki Anna?

2, 3. (a) Kwong obedo gin ango? (b) Ngo ma Ginacoya waco madok i kom kwonge bot Lubanga?

² I Baibul, kwong obedo cikke mo ma pire tek bot Lubanga. Me labolle, ngat mo twero cikke bot Jehovah me timo gin mo, miyo mic, donyo i tic pi Jehovah pi kare malac, nyo pe me timo jami mogo. Wakwonge labongo dic mo nyo pi mitiwa. Pe kidiyo ngat moni me kwonge. Ento ka ngat moni omoko tamme me timo meno, Jehovah  neno calo cikke ma pire tek adada dok omyero kigwok. I Baibul, kwonge twero bedo cikke pa ngat moni me timo nyo pe me timo gin mo. (Acakki 14:22, 23; Jo Ibru 6:16, 17) Ngo ma Baibul waco ma lubbe ki kit ma myero water kwede ki kwongewa bot Lubanga?

³ I Cik pa Moses, wakwano ni ka ngat mo okwonge bot Jehovah, “myero pe otur cikkene, ento myero ocob kakare kit ma owaco kwede.” (Wel 30:2) Lacen, Solomon ocoyo ni: “Pi meno ka ikwongo bot Lubanga pe igalle, dok myero igwok kwongi; pien Lubanga cwinye pe yom i kom luming. Myero icob gin ma in dong ikwongo.” (Latitlok 5:4) Yecu opwonyo ni kwonge bot Lubanga pire tek adada i kare ma owaco ni: “Yam wuwinyo lok ma onongo giwaco bot jo macon ni, ‘Pe ikwong kwong goba, ento cob kwongi ducu bot Rwot [Jehovah].’”—Matayo 5:33.

4. (a) Kwonge bot Lubanga pire tek lakwene? (b) Gin ango ma wapwonyo ki bot Jeputa ki Anna?

⁴ Dong onen ka maleng ni myero water cikkewa bot Jehovah calo gin ma pire tek adada. Kit ma watero kwede ki kwongwa gudo watwa ki Jehovah. Daudi onyuto man ka maleng i kare ma openyo ni: “Anga ma tye ki twero me ito malo i wi got pa Rwot? Anga ma twero cung i kabedone maleng?” Ci dok en ogamo kun waco ni Jehovah jolo ngat mo keken ma “pe kwongo kwong ki goba.” (Jabuli 24:3, 4) Gin ango ma Jeputa gin Anna gukwonge me timone? Tika obedo yot botgi me cobo kwongegi?

5. Ngo ma Jeputa okwonge me timone? Dok man okelo adwogi ango?

⁵ Jeputa ocikke bot Jehovah i kare ma en cok cito ka lweny ki jo Ammon. Rok meno onongo gubedo lumone pa jo pa Lubanga. (Lungolkop 10:7-9) Jeputa okwayo Jehovah ni okonye wek elo lweny, dok en okwonge ni: “Ka ibimiyo jo Ammon i cinga, ci ngat ma okatti woko ki i doggola oda ma bino ka rwatte kweda ma dong adwogo ma aloyo jo Ammon, en aye bibedo pa Rwot.” Lubanga ogamo lega pe Jeputa dok okonye me loyo lweny. I kare ma Jeputa odok gang, nyare me amara aye okati ka rwatte kwede. En aye ma onongo “bibedo pa Rwot [Jehovah].” (Lungolkop 11:30-34) Meno onongo bigudo nyare nining?

6. (a) Onongo tek lakwene bot Jeputa gin ki nyare me gwoko kwongegi bot Lubanga? (b) Gin ango ma wapwonyo madok i kom kwong ki i Nwoyo Cik 23:21, 23 ki Jabuli 15:4?

⁶ Me cobo kwong pa wonne, nyar pa Jeputa oye me cito ka tic i ot pa Lubanga Jehovah pi kwone ducu. Tika itamo ni Jeputa okwonge labongo tam  iye? Pe. Ki lok ada, twero bedo ni Jeputa onongo ngeyo ni nyare aye twero bedo dano ma bikwongo kati ka jole. Ento kadi bed ni en ongeyo nyo pe, gwoko kwong meno pe obedo yot bot Jeputa gin ki nyare. I kare ma Jeputa oneno nyare, en owacce ni, nyare oturo cwinye woko. Nyare bene owacce ni, “wek acikok akum pi tidina,  . . . pien abito ma peya ginyoma.” Pingo? Jeputa onongo pe ki latin awobi, dok man nyare pe binyomme dok pe binywalo lutino. Dog ot pa Jeputa onongo dong bito woko. Jeputa gin ki nyare guniang ni tye gin mo ma pire tek ma loyo mitigi. Jeputa owaco ni: “Onongo dong atingo doga bot Rwot ma dong pe atwero loko kwonga.” Nyare bene owaco ni: “Itima kit ma itingo ki dogi-ni.” (Lungolkop 11:35-39) Jeputa gin ki nyare onongo gubedo jo ma lugen dok onongo pe gimito turo kwongegi bot Lubanga, kadi bed ni cobone ononge pe yot.—Kwan Nwoyo Cik 23:21, 23; Jabuli 15:4.

7. (a) Ngo ma Anna okwonge me timone, ki dok pingo? Dok ngo ma otimme? (b) Kwong pa Anna-ni onongo bigudo Camuel nining? (Nen lok ma tye i tere piny.)

⁷ Anna bene okwonge bot Jehovah i kare ma tye ka wok ki i kwo matek adada. Cwinye onongo cwer pien en lalur, dok nyeke onongo bure kun bene ngale iye. (1 Camuel 1:4-7, 10, 16) En owaco ki Jehovah kit ma ewinyo kwede, dok ocikke ni: “Ai Rwot [Jehovah] me mony, ka ce ibineno aroma ma angecani tye kwede, kun ipo pira, ma wii pe wil i koma, ce imiya latin laco, ci abitingo amiyo bot Rwot pi kare me kwone ducu, dok lyedi mo bene pe bigudo wiye.” * (Nen lok ma tye i tere piny.) (1 Camuel 1:11) Jehovah ogamo lega pa Anna, dok i nge mwaka acel en onywalo latin awobi, ma kicako nyinge ni Camuel. Cwiny Anna obedo yom adada! Ento wiye pe owil i kom cikkene bot Lubanga. I kare ma onywalo wode, en owaco ni: “Alego alega ki bot Rwot” Jehovah.—1 Camuel 1:20.

8. (a) Tika obedo yot bot Anna me cobo cikkene? (b) Jabuli 61 poyo wi i kom lanen pa Anna nining?

⁸ I kare ma Camuel dong tye ki mwaka adek, Anna otimo gin ma en ocikke pire bot Jehovah. En otero Camuel bot Eli, Lalamdog Madit i ot pa Lubanga ma tye i Cilo, ci owacce ni: “Yam alego pi latin man, ci Rwot [Jehovah] oye legana ma akok kwede bote. Mumiyo an adyero en woko i cing Rwot pi kare me kwone ducu; dong adyere woko i cing Rwot [Jehovah] en. ‘Ci guworo Rwot kunnu.’” (1 Camuel 1: 24-28) Nicakke i kare meno, Camuel obedo i ot pa Lubanga pi kare me kwone ducu. Baibul waco ni “latin man Camuel odongo i nyim Rwot.” (1 Camuel 2:21) Cobo kwonge meno nen calo pe obedo yot ki Anna. Man onongo nyuto ni en pe bibedo kacel ki latinne me amara-ni nino ducu. Onongo en pe bineno kit ma wode dongo kwede. Ento Anna ogwoko cikkene bot Jehovah. En onongo tye atera me jalo jami ma en maro adada wek egwok kwongene bot Lubanga.—1 Camuel 2:1, 2; kwan Jabuli 61:1, 5, 8.

9. Gin ango ma wabinyamo?

⁹ Kit ma dong waneno ni kwonge bot Jehovah pire tek adada-ni, kong dong wanyamo lapeny magi: Ngo ma watwero kwonge me timone i kare-ni? Omyero wayubbe nining me gwoko cikke magi?

10. Kwong ango ma pire tek loyo ma Lakricitayo twero cikke me timone? Dok man kwako gin ango?

¹⁰ Kwong ma pire tek loyo bot Lukricitayo aye cikkegi bot Jehovah me  dyero kwogi bote. I lega pire kene, ngat moni cikke me tic pi Lubanga pi kwone ducu, kadi bed gin ango otimme. Yecu owaco ni myero kong ‘wakwong kwere kekenwa,’ meno te lokke ni wacikke me keto pi tic pi Jehovah bedo mukwongo maka mitiwa. (Matayo 16:24) Nicakke i nino meno, nongo “wan jo pa Rwot” Jehovah. (Jo Roma 14:8) Watero dyerewa calo gin ma pire tek adada. Wabedo calo laco Jabuli ma owaco ni: “Abimiyo gin ango bot Rwot [Jehovah] pi gin maber ducu ma en otiyo pira? Abicobo kwong ma yam akwongo bot Rwot, i nyim lwakke ducu ka ma gucokke iye.”—Jabuli 116:12, 14.

11. Gin ango ma otimme i nino ma inongo iye batija?

¹¹ Tika dong idyero kwoni bot Jehovah dok inyuto ki nongo batija? Ka dong ityeko timo meno, ci nongo ber adada! Tika wii po i kom kare ma omego ma tye ka miyo pwony me batija openyo ka ce dong idyero kwoni bot Jehovah ki dok ka dong iniang ni, “dyereni ki batijani nyuto ni in dong idoko ngat acel i kin Lucaden pa Jehovah”? Ka egamo ni eyo, ci dano ducu ma gubedo tye gungeyo ni dong idyero kwoni dok ipore me nongo batija macalo latic pi Jehovah. Pud dong iweko cwiny Jehovah obedo yom ya!

12. (a) Lapeny ango ma myero wapenye kwede? (b) Kit ango ma Petero ocuko cwinywa me dongogi?

¹² I kare ma kibatija in iye, icikke bot Jehovah ni ibitic pire ki cwinyi ducu dok ni ibitimo jami ducu ma itwero wek ilub cikke. Ento batija obedo acakki me tic pi Jehovah. Ka kare woto ki kato, wan ducu myero wamedde ki ngine kekenwa. Watwero penye ni: ‘Watta ki Jehovah obedo ka dongo nining nicakke i kare ma anongo iye batija? Tika pud atye ka tic pire ki cwinya ducu? (Jo Kolocia 3:23) Tika alego kare ducu? Tika akwano Baibul nino ducu? Tika abedo i cokke kare ducu? Tika acito ka tito kwena kare ki kare ka twere? Nyo kece dong arwenyo mit kom ma onongo atye kwede i timo jami magi?’ Lakwena Petero ocikowa ni ka pe wagwokke ticwa pi Jehovah twero kwe woko. Watwero gwokke wek ticwa pi Jehovah pe okwe ka watute matek me dongo niye, ngec, diyo cwiny, ki dongo woro pi Jehovah.—Kwan 2 Petero 1:5-8.

13. Gin ango ma myero Lakricitayo ma odyero kwone ki dok onongo batija onge?

¹³ Ka dong wakwonge me tic pi Jehovah, pe dong watwero dok cen ki ngewa. Ngat ma ool woko ki tic pi Jehovah nyo me kwo macalo Lakricitayo pe twero wacone ni pe onongo edyero kwone bot Lubanga ki dok ni batijane onongo pe otimme maber. * (Nen lok ma tye i tere piny.) Ka ngat mo ma odyere otimo bal, ci en bicung i nyim Jehovah kacel ki kacokke. (Jo Roma 14:12) Myero pe wabed calo jo ma Yecu oloko i komgi ni: ‘Wuweko mar ma onongo yam wutye kwede mukwongo ca-ni okwe woko.’ Ma ka meno,  wamito ni en owacciwa ni: ‘Angeyo ticwu ducu, mar ma wutye kwede, niyewu ki ticwu me konyo dano, ki kit ma wudiyo kwede cwinywu. Angeyo ni ticwu ma kombeddi wutye ka tiyone kato me kare mukwongo.’ (Niyabo 2:4, 19) Wamito ni wayom cwiny Jehovah ka watiyo pire ki mit kom ma lubbe ki dyerewa.

14. Gin ango ma pire tek me aryo ma ngat mo twero kwonge pire? Dok pingo?

¹⁴ Kwong ma pire tek me aryo aye me nyom. Nyom obedo gin maleng. Jehovah neno kwonge me nyom ni obedo gin ma pire tek adada. Ka lunyom gikwonge, nongo gitye ka cikke i nyim Jehovah kacel ki i nyim jo mukene. Pol kare gicikke me mare ki dok me wore i kingi ka ce pud gitye kwo i lobo kany ma lubbe ki yub pa Lubanga madok i kom nyom. Jo mukene pe ginwoyo nyig lok man kore ki kore, ento pud nongo gucikke bot Lubanga. Ka gukwonge, nongo dong gudoko luot acel. Nyom ribo kin laco ki dako pi naka. (Acakki 2:24; 1 Jo Korint 7:39) Yecu owaco ni: “Gin ma Lubanga oribo kacel dano pe opok kingi.” Jo ma gimito nyomme myero pe gutam ni ka nyomgi pe owoto kakare nongo pud gitye agonya me ketone.—Marako 10:9.

15. Pingo Lukricitayo myero pe guter nyom kit ma jo me lobo man gitero kwede?

¹⁵ Ki lok ada, kit macalo dano ducu gitye ki roc-ci, pe tye nyom mo ma pe ki roc. Meno aye gin mumiyo Baibul wacciwa ni dano ducu ma gunyomme “gibinongo ayelayela me kwo” i kare mogo. (1 Jo Korint 7:28) I kare-ni, dano mapol gitye ki tam ma pe opore madok i kom nyom. Gitamo ni ka nyomgi pe owoto maber, ci nongo gitwero giko nyomgi. Ento meno pe kit ma Lukricitayo myero guter kwede ki nyom. Giniang ni gikwonge i nyim Lubanga. Ka pe gugwoko kwongegi, bedo calo nongo gubedo ka loko lok goba bote, ento Lubanga dag lugoba. (Lulevi 19:12; Carolok 6:16-19) Lukricitayo ma gunyomme myero wigi opo i kom lok pa lakwene Paulo ni: “Itye ki dano [dako]? Pe item gonyo nyom woko.” (1 Jo Korint 7:27) Paulo onongo twero lok kit meno pien onongo ngeyo ni Jehovah dag jo ma keto nyomgi.—Malaki 2:13-16.

16. Gin ango ma Baibul waco madok i kom keto keny ki pokke?

¹⁶ Yecu opwonyo ni tye tyen lok acel keken ma Ginacoya ye me keto nyom, en aye ka ngat acel i kin jo munyomme otimo abor ci lawote ma pe otimo bal-li oyero pe me timo kica ki latim abor-ni. (Matayo 19:9; Jo Ibru 13:4) Ento pokke kono? Baibul bene tye ki tira matir i kom lok meno. (Kwan 1 Jo Korint 7:10, 11.) Baibul pe cwako pokke i kin jo munyomme. Ento, i kine mukene tye jami mogo ma weko Lakricitayo twero bedo ki tam ni myero epokke woko ki luote. Me labolle, jo mogo gitwero wacone ni kwogi i yo me cwiny nyo watte ki Jehovah bibedo ka mading adada ka emedde ki bedo kacel  ki ngat mager nyo ngat mungak. * (Nen lok ma tye i tere piny.)

17. Gin ango ma Lukricitayo gitwero timone wek nyomgi orii pi naka?

¹⁷ Ka luot gucito bot luelda pi nongo tam me yubo nyomgi, luelda gitwero penyo luot-ti ka ce guneno vidio me What Is True Love? ki dok ka gukwano brocuwa me Jo me Otti Twero Bedo ki Yomcwiny. Vidio ki brocuwa man nyamo cik ma igi lac ma konyo me jingo wat ma tye i kin luot wek obed matek. Luot acel guwaco ni: “Watye ka nongo yomcwiny i nyomwa nicakke i kare ma wacako kwano brocuwa man.” Lamego mo ma dong onyomme pi mwaki 22 otamo ni kenygi dong obiket woko. Ci oneno vidio man. En owaco ni: “Wan ducu wabedo Lukricitayo, ento kit ma wawinyo kwede onongo patpat. Vidio man okati i kare ma mitte kikome! Otwa dong tye maber i kare-ni.” Ki lok ada, ka luot gilubo cik ma iye lac me Baibul i nyomgi, gibedo ki yomcwiny dok ki wat maber i kingi.

18, 19. (a) Lukricitayo mapol gutimo gin ango? (b) Kit kwong ango ma jo ma gitye i tic pi kare malac gucikke me timone?

¹⁸ I acakki wanyamo lok i kom kwong pa Jeputa gin ki Anna. Lutino pa jo aryo magi ducu gutiyo pi Jehovah pi kare me kwogi ducu pien lunyodogi onongo gukwonge. Lukricitayo mapol i kare-ni gicuko cwiny lutinogi me donyo i tic pi kare malac ki dok me jalo kwogi ducu i tic pa Lubanga. Wan ducu bene watwero cuko cwiny lutino magi wek gumedde ki tic pi Jehovah.—Lungolkop 11:40; Jabuli 110:3.

¹⁹ I kare-ni, tye Lucaden pa Jehovah ma romo 67,000 ma gitye i Tic pi Kare Malac i twok lobo-ni lung. Jo mogo gitye ka tic i Betel, gero odi me Ker, ki dong macalo luneno. Mukene gitiyo matek macalo lupwonye i cukul mapatpat, painia keken, miconari, jo ma gigero odi me gure nyo odi pi cukul mapat i dul pa Jehovah. Ngat acel acel i kingi “Kwonge me Bedo Lawiny ki Lacan.” I kwongegi gicikke me tic matek i tic mo keken ma kiminigi i dul pa Jehovah, me kwo i rom ma lapiny, ki dok pe me timo biacara labongo nongo twero. Mot me ticgi pire tek botgi adada. Gin gimoko tamgi me gwoko cikkegi ki cwiny me mwolo ka pud gitye i tic pi Jehovah pi kare malac.

20. Myero water kwongewa bot Lubanga nining? Dok pingo?

²⁰ I pwony man, wanyamo lok i kom jami adek ma watwero kwonge pire bot Lubanga. Twero bedo ni in bene dong ikwonge me timo mogo i kingi. Wangeyo ni myero water kwongewa calo cikke ma pire tek dok wagwok maber. (Carolok 20:25) Ka pe wacobo kwongewa bot Jehovah, ci adwogine twero bedo marac adada. (Latitlok 5:6) Pi meno, myero wabedo calo laco Jabuli ma owaco bot Jehovah ni: “Abiwero wer kun apako nyingi, kun acobo bene kwongnga ma akwongo i nyimi nino ki nino.”—Jabuli 61:8.