1, 2. (a) Nyom ocakke nining? (b) Ngo ma laco ki dako mukwongo guniang madok i kom nyom? (Nen cal ma i pot karatac man.)

NYOM obedo gin ma timme i kwo. Niang kit ma nyom ocakke kwede ki yubbe twero konyowa me bedo ki neno mupore i kom nyom ki dok me nongo yomcwiny ma nyom kelo. I nge kare ma Lubanga ocweyo Adam, Lubanga okelo lee bote wek en ocak nyinggi. Ento, Lubanga onongo peya ocweyo “lakony pa dano ma romme.” Pi meno, Lubanga oweko nino madwong omako wang Adam, ci okwanyo cogo lakngete, ocweyo odoko dako, ka dong lacen okelo bot Adam. (Kwan Acakki 2:20-24.) Pi meno, Lubanga aye ocako te yub me nyom.

² Yecu bene omoko lok pa Jehovah kun waco ni: “Dano biweko wonne ki minne ci moko i kom dakone, gin aryo-nu gicako doko kom acel.” (Mat. 19:4, 5) Kit ma Lubanga otiyo ki cogo laknget Adam me cweyo dako mukwongo-ni onongo romo nyuto bot luot magi wat macok ma tye i kingi.  Onongo pe tye yub mo me keto nyom nyo me bedo ki luot aryo lawang acel.

3. Tyen lok ango ma pire tek ma oweko kicako yub me nyom?

³ Adam cwinye obedo yom me bedo ki dako mamwonya, ma lacen ocako nyinge ni Kawa. Macalo “lakony” bot Adam, Kawa odoko ngat “ma romme,” dok ngat acel acel onongo bikelo yomcwiny i kwogi me nino ducu kun weko ticgi macalo laco ki dako cobbe maber. (Acak. 2:18) Tic ma pire tek i nyom onongo obedo me pongo lobo ki lutinogi. (Acak. 1:28) Kadi bed ni lutino gimaro lunyodogi, ento ka gunyomme myero gua guwek lunyodogi ci gucak ot ma meggi. Dano onongo gibipongo lobo i yo maber dok ginyayo wang poto ma kiketogi iye nio ka lobo ducu odoko paradic.

4. Ngo mutimme i kom nyom mukwongo?

⁴ Nyom mukwongo onongo opong ki peko keken pien Adam gin ki Kawa gutiyo ki twerogi me bedo agonya i yo marac, ci gukwero winyo lok pa Jehovah. “Min kulu macon-ni,” Catan Larac obwolo Kawa kun weko en neno ni bal mo pe ka ecamo nyig “yat me ngeyo gin maber ki marac” ma biweko en bedo agonya me moko gin matir ki gin marac. En pe onyuto woro i kom twero pa cware macalo lawi ot, i kare ma pe openyo tamme i kom lok meno. Ma ka lubo gin ma Lubanga owacce, Adam oye lok pa Kawa ci ocamo nyig yat ma en omiye.—Yabo 12:9; Acak. 2:9, 16, 17; 3:1-6.

5. Gin ango ma wapwonyo ki i kit ma Adam ki Kawa gudok kwede i lok pa Jehovah?

⁵ I kare ma Lubanga openyogi, Adam okok i kom dakone kun waco ni: “Dako ma imiya ni obed kweda-ni aye omiya nyig yat meno, ci acamo.” Kawa bene okok ni twol aye ma obwole. (Acak. 3:12, 13) Koko ma tere pe wacel! Pien Adam gin ki Kawa gukwero winyo lok pa Jehovah, gudoko lujemo. Man pud dong tye me cikowa ya! Wek adwogi maber obed i nyom, luot acel acel myero owiny lok pa Jehovah kun ngeyo ni kibingolo kop i wiye pi ticce.

6. Itwero tito te lok ma i Acakki 3:15 nining?

⁶ Kadi bed ni Catan otimo gin marac i poto me Eden, Jehovah pud omiyo gen bot dano ma lubbe ki lok pa lunebi ma kikwongo coyone i Baibul. (Kwan Acakki 3:15.) ‘Lakwar’ “dako” onongo bigoyo wi lajemo mukwongo. Jehovah olo omiyo ngec mo i kom wat ma pire tek ma tye i kin en ki cwec me cwiny ma luticce i polo. Ginacoya lacen otito ni ki i but dulle ma i polo, Lubanga bicwalo ngat ma ‘binyoto’ wi Larac-ci ki dok biyabo yo pi jo ma luwiny me nongo mot ma luot mukwongo gurwenyo—kwo pi naka i lobo kun gimedde ki cobo yub pa Jehovah.—Jon 3:16.

7. (a) Gin ango ma otimme i kom nyom nicakke i kare ma Adam ki Kawa gujemo? (b) Ngo ma Baibul mito ni laco ki dako gutim?

⁷ Jemo pa Adam ki Kawa okelo adwogi marac i nyomgi ki bene nyom ducu nicakke i kare meno. Me labolle, Kawa kacel ki mon ducu onongo gibiwinyo arem malit i kare me nyodo ki nywal. Mon cwinygi bipyette i kom coggi, co biloyogi ki tek, kun bene bipwodogi kit ma waneno kwede i nyom mapol i kare-ni. (Acak. 3:16) Baibul  mito ni laco olo jo me ode i yo me mar. Kitungcel bene, mon myero gumine i te loc pa coggi. (Ep. 5:33) Pien Lukricitayo ma gunyomme giwinye i kingi, daa pe dwong tutwal nyo bene peke olu.

8. Tika itwero tito kit ma nyom obedo kwede cakke i kare pa Adam nio i kare me Pii Aluka?

⁸ Ma peya Adam ki Kawa guto macalo adwogi me bal ki rocgi, gunywalo awobe ki anyira. (Acak. 5:4) Kain, ma obedo latin kayo, nen calo onyomo watte mo. Lakwar Kain, Lamek aye obedo ngat ma kikwongo lok i kome ni obedo ki mon aryo. (Acak. 4:17, 19) Cakke i kare pa Adam me o kwede i Pii Aluka mutimme i kare pa Nua, jo manok keken aye onongo kiwaco ni gubedo luwor Jehovah. I kingi onongo tye Abel, Enoka, Nua ki jo me ode. I kare pa Nua, Baibul waco ni: “Awobe pa Lubanga guneno anyira pa dano beco, gucako yero me anyoma ki i kingi.” Kit nyom i kin lumalaika magi ki anyira pa dano oweko kinywalo coggi jo mogo matego ma kilwongogi jo Nepil. Medo i kom meno, onongo “bal pa dano odoko dit woko i wi lobo, dok tam ducu ma cwinygi lwodo kare ducu kemo bal keken.”—Acak. 6:1-5.

9. Ngo ma Jehovah otimo i kom jo maraco i kare pa Nua, dok pwony ango ma wanongo ki i kom gin ma otimme i kare meno?

⁹ Jehovah okelo Pii Aluka i kare pa Nua me tyeko jo maraco ducu. I kare meno, dano onongo gulungo wigi i kwogi me nino ducu, me labolle nyom, dok pe guketo cwinygi i kom lok ma pire tek pa Nua, “latit lok me kit ma atir” i kom can ma onongo tye ka bino. (2 Pet. 2:5) Yecu oporo gin ma obedo ka timme i kare meno ki gin ma bitimme i kare-ni. (Kwan Matayo 24: 37-39.) I kare-ni, dano mapol pe giye winyo lok me kwena maber me Ker pa Lubanga ma kitye ka titone i wi lobo ducu me bedo caden bot rok ducu ma peya kikelo agikki me lobo man marac-ci. Myero waket tek wek jami madok i kom kwo me ot, calo nyom ki gwoko lutino pe gudwo tamwa ki i kom cok pa nino pa Jehovah.

10. (a) I tekwaro mapol, ngo ma onongo dong kiloko odoko yo me kwo? (b) Abraim gin ki Cara gubedo lanen maber nining madok i kom nyom?

¹⁰ Kadi bed ni Nua ki awobene adek ducu gubedo ki mon acel acel keken, ento dano gubedo ka nyomo mon mapol i kare meno. I tekwaro mapol, tim me tarwang onongo dong odoko yo me kwo pa dano mapol dok bene odonyo wa i dinigi. I kare ma Abraim ki dakone Cara guwinyo lok pa Jehovah ci gudak i lobo Kanaan, ki kunnu gubedo i kin jo ma kit me kwogi onongo opong ki tim me tarwang. Jehovah omiyo cik me jwero Codom ki Gomora pien onongo opong ki jo ma gitimo tim me carocaro dok bene gicwako i rwom ma lamal adada. Abraim otelo wi jo me ode i yo maber, ki Cara bene onyuto lanen maber i mine i te loc pa cware. (Kwan 1 Petero 3:3-6.) Abraim oketo tek wek wode Icaka onyom dako ki i kin jo ma giworo Jehovah. I yo acel-li bene, Icaka otiro wi wode Yakobo me nyomo ngat ma woro Jehovah, lutinone gudoko kwari me kaki 12 pa Luicrael.

11. Cik pa Moses okonyo Luicrael nining?

 ¹¹ Lacen, Jehovah omoko gicikke ki likwayi pa Yakobo (Icrael) wek gubed ki wat maber Kwede. Lok madok i nyom ki bedo ki mon mapol i kare meno bene kiloko iye i Cik pa Moses. Man okonyo me gwoko Luicrael i yo me cwiny kun gengogi pe me nyomo nyo nyomme ki jo ma pe giworo Jehovah. (Kwan Nwoyo Cik 7:3, 4.) Ka peko mo tye i kin jo munyomme, ludongo onongo gimiyo kony. Jo ma onongo pe gigenne, lunyeko, ki ma kibyeko ni gutimo bal onongo kitiyo i komgi. Keto nyom bene onongo kiye, ento pe dong kitimo ata. Laco onongo ryemo dakone kace onongo “roc mo i kome.” (Nwo. 24:1) Gin ma “roc” meno obedo pe kitito ento man onongo pe kwako bal mogo matinotino.—Levi 19:18.

12, 13. (a) Co mogo onongo gitye ka tero mongi nining i kare pa Malaki? (b) I kare-ni, ka Lakricitayo mo onyomme ki dako nyo cwar ngat mukene, ngo ma kitimo i kome?

¹² I kare pa lanebi Malaki, Lujudaya mapol onongo gitero mongi i yo marac kun giryemo mongi pi jami mogo ma konye pe adada. Co magi giryemo mongi pien gimito nyomo anyira matino nyo bene lurok ma nongo okayo wanggi. I kare ma Yecu pud tye i lobo kany, Lujudaya onongo gitero mongi i yo marac kun giryemogi “pi tyen lok mo keken.” (Mat. 19:3) Lubanga Jehovah dag jo ma keto nyomgi.—Kwan Malaki 2:13-16.

¹³ I kare-ni, pe kicwako kor ngat mo keken i kin jo pa Jehovah ma tero luote i yo marac. Ento, ket kong ni Lakricitayo ma onyomme oa woko ci ocito onyomme ki dako nyo laco pa ngat mukene i nge nongo waraga me keto nyomgi. Ka ngat meno pe ongut, ci kiryemo woko ki i kacokke wek kacokke obed maleng. (1 Kor. 5:11-13) Ngat meno myero otim ‘jami ma nyuto ni engut i kom balle’ ma peya nongo kidwoke i kacokke. (Luka 3:8; 2 Kor. 2:5-10) Kadi bed ni pe tye kare ma kiketo macalo cik ma myero ngat ma kiryemo ni oter wek kidwoke i kacokke, ento kit tim meno ma timme kicel kicel i kin jo pa Lubanga pe myero kinen anena. Twero tero kare mo olo—mwaka acel nyo makato—wek dong ginen ni labalo-ni ongut adada. Kadi bed ni dong kidwoko ngat meno i kacokke ento en pud ‘bicung i nyim komker me ngolo kop pa Lubanga.’—Rom. 14: 10-12; nen Watchtower me Novemba 15, 1979, pot. 31-32.

14. Cik pa Moses onongo kiketo pingo?

¹⁴ Cik pa Moses ogwoko Luicrael i yo me kwogi ducu pi mwaki makato 1,500. Cik-ki okonyo jo pa Lubanga me kwo i yo matir kun gilubo cik pa Lubanga i cobo jami mogo me ot dok otelogi nio i kare ma Meciya obino iye. (Gal. 3:23, 24) Lubanga ocako yub manyen i kare ma Cik pa Moses ogiko ticce i nge to pa Yecu. (Ibru 8:6) Ento, i te Cik pa Moses onongo tye jami mogo ma cik-ki cwako ma onongo dong pe myero Lukricitayo gulub.

15. (a) I kacokke pa Lukricitayo cik mene ma kiketo ma kwako nyom? (b) Pi tyen lok ango ma Lakricitayo moni twero cako tamo me keto nyomgi?

¹⁵ I gamo lapeny ma Luparicayo gupenyo madok i kom keto nyom, Yecu owaco ni cik ma Moses omiyo me keto  nyom onongo “yam pe tye kit meno.” (Mat. 19:6-8) Yecu otito ni cik madok i kom nyom ma yam giketo con i poto me Eden onongo pud bimedde ki tic i kacokke pa Lukricitayo. (1 Tem. 3:2, 12) Macalo “kom acel,” luot onongo myero gubed ma ginote i kingi, kun giweko mar pi Lubanga ki mar ma i kingi jingo nyomgi. Keto nyom ma nongo luot moni pe otimo tim me abor pe weko ngat meno bedo agonya me nyomo ngat mukene. (Mat. 19:9) Ento, kadi bed kit meno, ngat moni twero ye me timo kica ki luote ma otimo tim me abor kace ongut, kit ma lanebi Kocea otimo kwede ki kica bot dakone Gomer, ma obedo latim abor-ni. I yo acel-li, Jehovah otimo kica ki Luicrael ma gubedo ka timo tim me abor i yo me cwiny. (Koc. 3:1-5) Dok bene, ka ngat moni ngeyo ni luote otimo abor ci dok gurwatte i buto ki ngat ma otimo abor-ni, meno dong nyuto ni en otimo kica ki luote, dok Ginacoya pe nongo dong ye ni guket nyomgi.

16. Gin ango ma Yecu owaco madok i kom jo ma wigi nono?

¹⁶ I nge waco ni pe tye tyen lok mo ma weko Lukricitayo giketo nyomgi nikwanyo ka ngat moni otimo abor, Yecu oloko i kom ‘jo ma gitye ki mot’ me bedo ma wigi nono. (Mat. 19:10-12) Jo mapol ma wigi nono guyero me tic pi Jehovah labongo gin mo ma nyweno wigi. Wapwoyogi adada me timo meno.

17. Ngo ma twero konyo Lakricitayo me moko tam kace myero enyomme nyo pe?

¹⁷ Obedo tam ma myero ngat acel acel aye omoki ki i cwinye kace eromo bedo ma wiye nono nyo pe. Lakwena Paulo oye ni ngat moni twero bedo ma wiye nono; ento dok owaco ni: “Ka pe giromo jukke kengi, myero gunyom, pien nyom ber kato ma laco nyo dako obedo ka ciro miti me kom.” Nyomme twero konyo ngat moni weko pe donyo i timo tim me tarwang. Medo i kom meno, ngat ma mito nyom myero onen ni eteggi, kit ma Paulo owaco ni: ‘Ka ngat mo tamo ni kit bedone kene ma pe enyomme pe tye atir, ka en okato kare me bulu, en dong myero otim kit macalo cwinye mito, ka tamo ni obed kit meno. Bal mo pe iye, gitwero nyomme megi.’ (1 Kor. 7:2, 9, 36; 1 Tem. 4:1-3) Kadi bed kit meno, ngat moni pe myero onyomme pien miti me bulu tye ka wango kome awanga. Romo bedo ni nongo en pud pe tye atera me cobo jami ma mitte i kwo me nyom.

18, 19. (a) Nyom i kin Lukricitayo myero ocakke nining? (b) Pwony ma lubo man binyamo gin ango?

¹⁸ Nyom i kin Lukricitayo myero ocakke i kin laco ki dako ma gudyere bot Jehovah dok gimare ki cwinygi ducu. Myero bene gumarre i kingi kekengi matek adada ma weko nongo mitigi tye me ribbe i nyom. Ki lok ada, gibinongo mot pien gulubo tira me nyomme ‘i kin jo pa Lubanga keken.’ (1 Kor. 7:39) Ka gunyomme, labongo akalakala mo keken gibiye ni Baibul miyo tira wek nyomgi obed maber.

¹⁹ Pwony ma lubo man binyamo Ginacoya ma twero konyo Lukricitayo ma gunyomme me cobo pekki mogo pien watye ka kwo “i kare me agikki” ma nongo co ki mon mapol gikwo ma pe lubbe ki cik me Baibul. (2 Tem. 3:1-5) Jehovah otiyo ki Lokke me miyo jami ducu ma mitte ma twero konyowa wek wabed ki yomcwiny i nyom ka wamedde ki wot i yo ma terowa i kwo ma pe tum.—Mat. 7:13, 14.