1, 2. (a) Ngo ma dano gitye ka timo wek gibed agonya? (b) Man kelo adwogi ango?

I KARE-NI, dano ma i but lobo mapat pat giloko i kom twero ki bedo agonya. Jo mogo gimitti gibed agonya ki i apokapoka, can ki dong ki i cing jo ma terogi marac. Jo mukene gimitti gibed agonya me waco gin mo keken ma gimito, yero gin ma gimito, ki me kwo i yo ma gimito. Dano me kabedo ducu gimito bedo agonya.

² Wek gibed agonya, i kine mukene dano jemo woko i kom gamente. Ento tika ada ginongo gin ma gimito? Pe. Pol kare, gimedo can ameda nyo gikelo wa to bene. Lok pa Kabaka Solomon ma nonge i Latitlok 8:9 tye ada: “Dano ma tye ki twero loyo jo mukene ki tek.”

3. Wek wanong yomcwiny me ada, ngo ma myero watim?

³ Baibul wacciwa gin ma omyero watim wek wanong yomcwiny me ada. Lapwonnye Yakobo owaco ni: ‘Ngat ma neno cik maber ma kelo bedo agonya, ka ori iye, binongo yomcwiny i gin ma en tiyo ducu.’ (Yakobo 1:25)  Cik maber-ri a ki bot Jehovah, dok en ngeyo gin ma wamito wek wabed ki yomcwiny me ada. Jehovah omiyo bot Adam ki Kawa mot me bedo agonya kikome kacel ki jami ducu ma mitte wek gubed ki yomcwiny.

4. Adam ki Kawa onongo gitye agonya i yo mene? (Nen cal ma tye i pot karatac 3.)

⁴ Ka wakwano Acakki cura 1 ki 2, wapwonyo ni Adam ki Kawa onongo gitye agonya i yo ma dano i kare-ni gitamo ni pe twere. Onongo gitye ki jami ducu ma gimito, pe gilworo gin mo, dok pe tye ngat mo ma terogi marac. Onongo pe giparo pi gin acama, tic, two, ki to. (Acakki 1:27-29; 2:8, 9, 15) Ento tika onongo gitye agonya me timo gin mo keken ma gimito, ki me moko pigi kengi gin maber ki marac? Kong wanenu.

5. Ngo ma mitte wek dano gubed agonya?

⁵ Pol pa dano gitamo ni bedo agonya kikome te lokke ni nongo gitwero timo gin mo keken ma gimito labongo paro adwogine. Buk me The World Book Encyclopedia waco ni bedo agonya aye “kero me moko tam ki me keto tam ma imoko-ni i tic.” Ento, buk-ki bene waco ni dano bedo agonya ka gamente pe keto kigeng ma pe opore, pe mitte, nyo ma pe nyuto ryeko i komgi. Man nyutu ni kigeng mogo mitte wek dano ducu gubed agonya. Ento anga ma tye ki twero me moko ka kigeng moni opore, mitte, dok tye me ryeko?

6. (a) Pingo Jehovah keken aye tye agonya i yo ducu? (b) Kodi bedo agonya ango ma wan dano watye kwede, dok pingo?

⁶ Pire tek ni wiwa opo ni Lubanga Jehovah keken aye tye agonya i yo ducu. Pingo? Pien en ocweyo jami ducu dok en aye won twer ducu ma Loyo polo ki lobo. (1 Temceo 1:17; Niyabo 4:11) Kabaka Daudi otiyo ki lok mamwonya adada me tito pi rwom pa Jehovah. (Kwan 1 Tekwaro 29:11, 12.) Ki tungcel, cwec ducu ma i polo ki lobo pe gitye agonya i yo ducu. Bedo agonyagi wang coone tye. Lubanga Jehovah mito ni waniang ni en keken aye etye ki twero me moko ka kigeng moni opore, mitte, dok tye me ryeko. Cakke ki i acakki piny, Jehovah oketo kigeng pi cwecce.

7. Kigeng mene ma tye calo gikomwa ma mitte ni walub wek wabed ki yomcwiny?

⁷ Kadi bed Adam ki Kawa onongo gitye agonya i yo mapol, ento onongo bene gitye ki kigeng. Kigeng mogo onongo dong tye calo gikomgi. Me labolle, wek gubed kwo, onongo mitte ni guywe, gucam, dok gunin. Tika meno onongo nyuto ni pe gitye agonya? Pe. Ki lok ada, Jehovah oyubo ni timo jami magi okeligi yomcwiny. (Jabuli 104:14, 15; Latitlok 3:12, 13) Wan ducu wanongo yomcwiny i ywayo yamo mangic, camo cam ma wamaro, ki nino i dyewor. Timo jami magi pe diyowa. Adam ki Kawa bene nen calo guwinyo kit meno.

8. Cik ma pire tek ango ma Lubanga omiyo bot Adam ki Kawa, dok pingo?

⁸ Jehovah omiyo bot Adam ki Kawa  cik mo ma pire tek. En owaccigi ni gunywal, gunya, gupong lobo dok gugwok bene. (Acakki 1:28) Cik man tika ogengogi bedo agonya? Pe wacel! Omiyo botgi kare me loko lobo ducu wek odok paradic, dok obed pacogi ka ma gitwero kwo iye nakanaka kacel ki lutinogi. Man aye onongo yub pa Lubanga. (Icaya 45:18) I kare-ni, dano nongo pe gitye ka turo cik pa Lubanga ka guyero pe me nyomme nyo nywalo lutino. Ento, dano pud ginyomme dok ginywalo lutino kadi bed man kelo pekki mogo. (1 Jo Korint 7:36-38) Pingo? Pien gigeno ni man bikeligi yomcwiny. (Jabuli 127:3) Ka onongo Adam gin ki Kawa guwiny Jehovah, kono gubedo ki yomcwiny i kwo me otgi nakanaka.

9. Pingo cik pa Lubanga ma tye i Acakki 2:17 onongo pore, mitte, dok nyuto ryeko?

⁹ Jehovah omiyo bot Adam gin ki Kawa cik mukene dok otittigi gin ma bitimme ka pe gulubo. En owaco ni: “Yat me ngeyo gin maber ki marac pe icam, pien i nino ma ibicamo iye, en aye ibito iye bene.” (Acakki 2:17) Cik meno tika onongo pe opore, pe mitte, nyo pe nyuto ryeko? Tika cik meno oweko Adam ki Kawa pe gubedo agonya? Pe kumeno. I adane, jo ma gukwano Baibul i yo matut giwaco ni cik pa Lubanga-ni onongo nyuto ryeko. Ngat acel i kingi owaco ni cik man pwonyowa “ni Lubanga keken aye ngeyo gin maber . . . pi dano dok Lubanga keken aye ngeyo gin ma pe ber . . . pigi. Me nongo ‘gin maber,’ dano myero gugen Lubanga dok guwinye. Ka pe gubedo luwiny, en biwekogi me moko pigi kengi gin maber . . . ki marac.” Meno gin ma dano pe twero timo pigi kengi.

10. Pingo bedo agonya me yero gin ma wamito timo pat ki twero me moko gin maber ki marac?

¹⁰ Jo mukene gitamo ni Jehovah pe oweko Adam obedo agonya me timo gin ma iye mito. Ento pe giniang ni bedo agonya me yero gin ma wamito timo pat ki twero me moko gin maber ki marac. Adam ki Kawa onongo gitye agonya me yero ka gibiwinyo Lubanga nyo pe. Ento Jehovah keken aye tye ki twero me moko gin maber ki marac. “Yat me ngeyo gin maber ki marac” obedo lanyut bot Adam ki Kawa ni Jehovah aye tye ki twero meno. (Acakki 2:9) Pol kare pe wangeyo adwogi me tam ma wamoko, dok pe watwero bedo labongo akalakala mo ni adwogine bibedo ber. Meno aye gin mumiyo pol kare waneno dano moko tam ki cwiny maber, ento dok adwogine bedo can ki peko. (Carolok 14:12) Ada, dano ducu gitye ki ka ma kerogi gik iye. Jehovah omiyo Adam ki Kawa cik pe me camo nyig yat meno, me pwonyogi ni myero guwinye wek gubed agonya. Adam ki Kawa gumoko tamgi nining?

11, 12. Pingo gin ma Adam ki Kawa guyero okelo peko keken? Mi labol.

 ¹¹ Tye me cwercwiny ni, Adam ki Kawa guyero pe me winyo Jehovah. Kawa oyero me winyo Catan i kare ma Catan ocikke ni: “Wangwu biyabbe woko, ci wubidoko calo Lubanga, miyo wungeyo gin maber ki gin marac.” (Acakki 3:5) Dong kit ma Catan owaco-ni, tika gin ma Adam ki Kawa guyero-ni omiyo gubedo agonya loyo kit macon? Pe otimme kit meno. Ki lok ada, gin gunongo ni kwero tira pa Jehovah okelo peko keken. (Acakki 3:16-19) Pingo? Pien Jehovah pe omiyo dano twero me moko pigi kengi gin maber ki marac.​—Kwan Carolok 20:24; Jeremia 10:23.

¹² Man rom aroma ki ngat ma tye ka dwoyo dege. Wek guo maber ka ma gicito iye, en myero olub yone, kun tiyo ki jami me dwoyo dege ma tye. En bene myero obed ka lok ki jo ma ticgi tye me miyo tira i kom yo me aluba ki cawa me pye nyo tuk. Ento ka ladwo dege-ni pe lubo tira dok tuk ka ma iye mito, ci man bikelo peko. Calo ladwo dege meno, Adam ki Kawa onongo gimito timo jami i yogi. Gukwero tira pa Lubanga. Adwogine obedo ningo? Okelo peko keken! Tam ma gumoko okelo bal ki to botgi ki pi lutinogi ducu. (Jo Roma 5:12) I kare ma Adam ki Kawa gumoko pigi kengi gin maber ki marac, gin pe gubedo agonya loyo kit macon. Me ka meno, gurwenyo mot me bedo agonya ma Jehovah onongo omiyogi.

13, 14. Watwero bedo agonya i yo me ada nining?

¹³ Jo mukene gitamo ni bedo agonya ma kigeng mo pe aye ber loyo. Ento meno lok ada? Kadi bed bedo agonya kelo adwogi mabeco mapol, go kong kit ma lobo-ni onongo bibedo kwede kono kigeng mo pe. Buk me The World Book Encyclopedia waco ni moko cik pa dul mo keken pe yot pien cik magi myero owek dano gubed agonya kun nongo bene gengogi i yo mogo. Man pol kare pe yot. Meno aye gin mumiyo cik tye mapol ata, dok lupilida ki lungolkop ma gitute me tito cik magi bene gipol ata.

¹⁴ Yecu Kricito otito kit ma watwero bedo agonya i yo me ada. En owaco ni: “Ka wumoko i lokka, ci wun lupwonnyena adada; miyo wubingeyo lok me ada, lok me ada bigonyowu.” (Jon 8:31, 32) Dong me bedo agonya i yo me ada, myero watim jami aryo. Me acel, myero wajol lok ada ma Yecu opwonyo. Me aryo, myero wadok lupwonnyene. Timo jami magi bimiyowa bedo agonya kikome. Ento wabedo agonya ki i kom ngo? Yecu owacci: “Dano ducu ma timo bal, en opii me bal.” En omedde ni: “Ka Wod ogonyowu gibigonyowu atika.”​—Jon 8:34, 36.

15. Pingo bedo agonya ma Yecu ociko piwa-ni aye bedo agonya kikome?

¹⁵ Bedo agonya ma Yecu ociko pi  lupwonnyene ber loyo kodi bedo agonya ma dano me kare-ni gimito. I kare ma Yecu owaco ni, “Ka Wod ogonyowu gibigonyowu atika,” en onongo tye ka lok i kom bedo agonya ki i opii me bal, ma en aye kodi opii ma rac loyo. I yo ango ma wan watye opii me bal? Bal miyo watimo jami maraco. Twero gengowa ki timo gin ma wangeyo ni tye atir nyo me tic ki cwinywa ducu. Adwogine bedo cwercwiny, arem, can, ki dong to. (Jo Roma 6:23) Lakwena Paulo owinyo kit ma bedo opii me bal lit kwede. (Kwan Jo Roma 7:21-25.) Wabibedo agonya kit ma Adam ki Kawa gubedo kwede i acakkine, keken ka kikwanyo bal woko.

16. Watwero bedo agonya i yo me ada nining?

¹⁶ Lok pa Yecu ni “ka wumoko i lokka” nyuto ni ka wamito ni Yecu ogonywa, ci omyero watim jami mogo. Jami ango? Macalo Lukricitayo ma gudyere, wan wakwere kenwa dok wayero me ye kigeng ma Yecu keto pi lupwonnyene. (Matayo 16:24) Kit ma Yecu ociko kwede, wabibedo agonya i yo me ada i kare me anyim, ka dong wanongo mot ducu ma bino pi ginkok.

17. (a) Waromo bedo ki yomcwiny me ada nining? (b) Ngo ma wabipwonyo i pwony ma lubo man?

¹⁷ Wek wanong yomcwiny me ada, omyero walub pwony pa Yecu macalo lupwonnyene. Ka watimo meno, i agikkine kibigonyowa ki i opii me bal ki to. (Kwan Jo Roma 8:1, 2, 20, 21.) I pwony ma lubo man, wabineno kit ma watwero tic ki motwa me bedo agonya i yo me ryeko. Ka watimo kit meno ci wabikelo deyo bot Jehovah, Lubanga ma miyo wabedo agonya, nakanaka.