1. Nyeko ogudo jo me gang pa Yakobo nining?

YAKOBO onongo maro awobene ducu, ento en onongo tye ki mar makato pi wode me mwaka 17 ma nyinge Yucepu. Omegi Yucepu gudok iye nining? Nyeko omakogi i kom Yucepu dok man oweko gucako dage. Yucepu onongo pe otimo gin mo ma weko omegine gidage. Kadi bed kit meno, gin gucato Yucepu i opii ci gubwolo wongi kun giwaco ni lee mo mager oneko wode ma en maro adada-ni. Nyeko oweko gubalo kuc ma i ganggi dok guturo cwiny wongi.​—Acak. 37:3, 4, 27-34.

2. Ma lubbe ki Jo Galatia 5:19-21, pingo nyeko rac adada?

² I Ginacoya, nyeko * tye i kin “tic me kit pa dano” ma twero gengo ngat moni weko pe donyo i Ker pa Lubanga. (Kwan Jo Galatia 5:19-21.) Nyeko pol kare aye ma kelo kit maraco calo mone, daa, ki kiniga.

3. Gin ango ma wabinyamo i pwony man?

³ Labol pa omegi Yucepu nyuto kit ma nyeko twero balo kwede wat i kin dano dok balo wa kuc ma nongo tye i ot. Kadi bed pe watwero timo gin ma omegi Yucepu gutimo, ento wan ducu watye ki roc dok cwinywa bwolowa. (Jer. 17:9) Dong pe tye me ur ni, i kare mogo nyeko makowa i kom jo mukene. Kong dong wanenu labol mogo me Baibul ma twero konyowa me niang tyen lok mumiyo nyeko twero dongo i cwinywa. I nge meno, wabinyamo yo  mogo ma waromo lweny ki nyeko kun wakelo kuc.

4. Pingo nyeko omako jo Piliciti i kom Icaka?

⁴ Ka ngat moni olony. Icaka onongo obedo dano mulony adada, dok nyeko omako jo Piliciti i kome. (Acak. 26:12-14) Guculo wang it pa Icaka ducu ki lobo kun man aye pii ma onongo en jenge iye me gwoko leene. (Acak. 26:15, 16, 27) Calo Lupiliciti, jo mukene i kare-ni nyeko makogi i kom jo ma gulony loyogi. Pe gimito jami pa lalonyo-ni keken ento nongo bene gimito ni orweny jami magi woko.

5. Pingo nyeko omako lutela dini i kom Yecu?

⁵ Ka jo mapol gimaro ngat moni. Nyeko omako lutela dini pa Lujudaya i kom Yecu pien onongo dano mapol gimaro Yecu. (Mat. 7:28, 29) Yecu onongo obedo ngat ma Lubanga ooro dok onongo tye ka pwonyo lok ada. Kadi bed kit meno, lutela dini magi gubedo ka nyayo lok goba mapol me balo nying Yecu. (Mar. 15:10; Jon 11:47, 48; 12:12, 13, 19) Pwony ango ma wanongo ki i lok man? Omyero walweny matek wek nyeko pe omakwa i kom jo ma omege ki lumege me kacokke marogi pi kitgi mabeco. Me ka meno, myero watute me lubo lanengi me mar.​—1 Kor. 11:1; 3 Jon 11.

6. Diotrepe onyuto cwiny me nyeko nining?

⁶ Ka ngat moni tye ki mot me tic i kacokke. I cencwari me acel, Diotrepe nyeko omako i kom jo ma gitye ka telo kacokke pa Lukricitayo. En onongo mito “kette me bedo latel” wi kacokke, pi meno en ocako waco lok maraco i kom lakwena Jon kacel ki omege mukene wek jo ma i kacokke pe gubed ki woro i komgi. (3 Jon 9, 10) Kadi bed pe watwero timo gin ma Diotrepe otimo, wan bene watwero cako bedo ki nyeko i kom Lakricitayo lawotwa ma onongo mot me tic mo ma onongo wamito​—tutwalle ka wawinyo ni wapore pi tic meno marom aroma kwede nyo bene makate.

7. Nyeko twero gudowa nining?

⁷ Nyeko tye calo doo marac. Ka lwite omoko i cwinywa, ci twero bedo tek adada me putune. Kit maraco calo awaka ki woro weko nyeko dongo medde ameda. Calo doo ma diyo ature ci gengo dongone, nyeko twero gengowa ki dongo kit mabeco calo mar ki kica. Ka waneno nyeko ocako dongo i cwinywa, omyero waput woko cutcut. Watwero lweny ki cwiny me nyeko nining?

8. Kodi kit mene ma konyowa me lweny ki nyeko?

⁸ Watwero lweny ki cwiny me nyeko ka wadongo mwolo kun wabedo ma wayeng ki kwowa. Ka cwinywa opong ki kit mabeco magi, ci nyeko pe bibedo ki kare me dongo. Mwolo bikonyowa pe me tamo ni piwa tek tutwal. Dano mamwol pe winyo calo epore me nongo jami mabeco loyo jo mukene. (Gal. 6:3, 4) Ngat ma oyeng ki jami ma en tye kwede pe poro jamine ki pa jo mukene. (1 Tem. 6:7, 8) Ka ngat mamwol dok oyeng ki jami ma en tye kwede oneno ni ngat mukene onongo gin maber, cwinye bedo yom kacel ki ngat meno.

9. Ma lubbe ki Jo Galatia 5:16 ki Jo Pilipi 2:3, 4, gin ango ma cwiny maleng konyowa me timone?

⁹ Wamito kony pa cwiny pa Lubanga wek wagwokke ki cwiny me nyeko kun wadongo mwolo dok wabedo ma wayeng  ki jami ma watye kwede. (Kwan Jo Galatia 5:16; Jo Pilipi 2:3, 4.) Cwiny maleng pa Jehovah twero konyowa me ngiyo mitiwa ki gin ma tye i cwinywa. Ki konyo pa Lubanga, watwero kwanyo tam maraco woko ci waleyo kakare ki tam ma dongo dano. (Jab. 26:2; 51:10) Nen kong labol pa co aryo ma gulwenyo ki cwiny me nyeko, Moses gin ki Paulo.

10. Gin ango ma otimme ma onongo twero temo mwolo pa Moses? (Nen cal ma tye i pok ngeye.)

¹⁰ Moses onongo tye ki twero madwong i kom jo pa Lubanga, ento en pe ogengo jo mukene ki nongo mot me tic bene. Me labolle, i nino mo acel, Jehovah okwanyo cwiny mere maleng mogo ki i kom Moses ci oketo i kom ludongo me Icrael ma onongo gucung cok ki kema me rwatte. I nge meno, Moses owinyo ni ludongo aryo ma onongo pe gucito i kema me rwatte bene gunongo cwiny maleng dok gucako lok calo lunebi. En odok iye nining i kare ma Yocwa owacce ni ojuk ludongo aryo magi woko? Nyeko pe omako Moses pien Jehovah oketo cwinye i kom jo aryo magi. Me ka meno en onyuto mwolo dok cwinye obedo yom kacel kwedgi pi mot ma gunongo-ni. (Wel 11:24-29) Pwony ango ma wanongo ki bot Moses?

11. Luelda gitwero lubo lanen pa Moses nining?

¹¹ Ka itye laelda, tika nino mo kimini tic me pwonyo ngat mukene ki tic mo ma imaro adada i kacokke? Me labolle, twero bedo ni imaro motti me doro Nyamo Wi Lubele cabit ducu. Ento ka imwol calo Moses, ci pe ibiwinyo marac ka kipenyi ni ipwony omego mukene wek i nge kare mo en obed mupore me timo tic man. Me ka meno, ibibedo ki yomcwiny me konyo omeru.

12. I yo ma nining ma Lukricitayo mapol i kare-ni gitye ka nyuto ni giyeng ki mot me ticgi dok gimwol?

¹² Nen kong dok gin mukene ma tye ka gudo omege ma gutii. Pi mwaki mapol, onongo gutiyo macalo lukub kin luelda. Ento ka mwakagi oromo 80, gijuko tic man woko. Luneno me adwol ma mwakagi oromo 70 myero guwek tic man woko dok gujol mot me tic mukene. Dok i mwaki mogo macok cok-ki, Lubetel mapol i twok lobo-ni kicwalogi ka tic macalo painia marii. Omege ki lumege ma lugen magi nyeko pe makogi i kom jo ma dong gitye ka timo tic ma yam onongo gitimo.

13. Ngo ma onongo twero weko nyeko mako Paulo i kom lukwena 12 pa Yecu-ni?

¹³ Lakwena Paulo obedo ngat mukene ma onyuto ni eyeng ki mot me ticce dok emwol. Paulo pe oweko nyeko odongo i cwinye. En otiyo matek i tic me pwony, ento ki mwolo en owaco ni: “An atidi twatwal i kin lukwena ducu, ma onongo pe porre me lwonga ni an lakwena.” (1 Kor. 15:9, 10) Lukwena 12 magi gulubo Yecu i kare me ticce i lobo, ento Paulo odoko Lakricitayo i nge to ki cer pa Yecu. Kadi bed ni lacen kicime me bedo ‘lakwena bot lurok,’ Paulo pe onongo mot me bedo i kin lukwena 12. (Rom. 11:13; Tic 1:21-26) Me ka bedo ki nyeko i kom co 12 magi ki wat macok ma yam gubedo kwede ki Yecu, Paulo obedo ma oyeng ki mot me ticce.

14. Gin ango ma wabitimo ka wamwol dok wayeng ki mot me ticwa?

¹⁴ Ka wamwol dok wayeng ki mot me ticwa, wabibedo calo Paulo kun wanyuto woro pi twero ma Jehovah omiyo bot jo mukene. (Tic 21:20-26) En oketo yub pi  luelda me telo kacokke pa Lukricitayo. Kadi bed ni gitye ki roc, Jehovah nenogi calo ‘mot bot dano.’ (Ep. 4:8, 11) Ka waworo luelda dok walubo tiragi, wabedo cok ki Jehovah dok walimo kuc kacel ki Lukricitayo luwotwa.

15. Gin ango ma omyero watim?

¹⁵ Kuc pe twero bedo tye ka ma nyeko tye iye. Mitte ni wakwany nyeko woko ki i cwinywa kit ma kiputu kwede doo ki i poto dok wagwokke ki pitone i cwiny jo mukene. Omyero watim jami magi ma pigi tek-ki ka wek walub cik pa Jehovah me ‘tamo pi gin ma kelo kuc ki gin ma dongo niyewa i kinwa kekenwa.’ (Rom. 14:19) Ngo kikome ma watwero timone me konyo jo mukene me lweny ki cwiny me nyeko dok watwero kelo kuc nining?

16. Watwero konyo jo mukene me lweny ki cwiny me nyeko nining?

¹⁶ Cwiny ma watye kwede ki jami ma watimo twero gudo jo mukene i yo matut. Lobo-ni mito ni ‘wawakke ki jami ma watye kwede’ i kwowa. (1 Jon 2:16) Ento kodi tam meno dongo cwiny me nyeko. Watwero gwokke ki pito nyeko i cwiny jo mukene ka pe wabedo ka lok kare ducu i kom jami ma watye kwede nyo ma wamito wilone. Yo mukene ma watwero gwokke ki kelo nyeko aye ka pe wawakke ki mot me tic ma watye kwede i kacokke. Ka waywayo tam pa dano i kom mot ma  watye kwede, man bedo calo medo moc cam i ngom ka ma nyeko dongo iye. Ki tungcel, ka wanyuto miti me ada i kom jo mukene dok wapwoyogi pi jami mabeco ma gitimo, ci watwero konyogi me bedo ma guyeng ki mot me ticgi dok wakelo note ki kuc i kacokke.

17. Gin ango ma omegi Yucepu gubedo ki kero me timone, dok pingo?

¹⁷ Watwero loyo lweny i kom nyeko! Nen kong dok labol pa omegi Yucepu. I nge mwaki mapol ma gutero Yucepu marac, gurwatte kwede i Ejipt. Ma peya Yucepu otito ki omegine ngat ma en obedo, en otemogi me niang ka kitgi olokke. En oyubo cam mo pigi ci obedo ka toko cam madwong pi Benjamin makato ma gitoko pi omegine mukene-ni. (Acak. 43:33, 34) Kadi bed kit meno, nyeko pe omako omegine i kom Benjamin. Me ka meno, gunyuto ni giparo pi omingi matidi-ni kacel ki wongi Yakobo. (Acak. 44:30-34) Pien omegi Yucepu onongo dong gukwanyo nyeko woko ki i cwinygi, gukonyo me kelo kuc i ganggi odoco. (Acak. 45:4, 15) I yo acel-lu, ka waputu nyeko woko ki i cwinywa, ci wabikonyo me gwoko kuc ma i gangiwa ki kacokkewa.

18. Ma lubbe ki Yakobo 3:17, 18, gin ango ma bitimme ka wakonyo me kelo kuc?

¹⁸ Jehovah mito ni walweny ki cwiny me nyeko dok wakel kuc. Omyero watute matek me timo jami aryo magi ducu. Kit ma kinyamo kwede i pwony man, wan ducu nyeko twero makowa oyotoyot. (Yak. 4:5) Dok dano me lobo ma gurumowa gicwako cwiny me nyeko. Ento ka wadongo cwiny me mwolo, wayeng ki jami ma watye kwede, dok wanyuto pwoc, ci pe wabibedo ki kare me dongo cwiny me nyeko. Me ka meno, wabikonyo me kelo kuc kun wamiyo kare ki kit mabeco me dongo i cwinywa.​—Kwan Yakobo 3:17, 18.