1-2. Ngo ma Yecu onongo tye ka lok iye i kare ma owaco lok ma tye i Jon 4:35, 36?

YECU onongo obedo ka wot i dye poto, nen calo poto me bel cayiri ma pud peya ocek. (Jon 4:3-6) Onongo pud dwe angwen odong wek bel man ocek ma romo akaya. Yecu owaco gin mo ma nen calo ocungo wi luwiny lokke ni: “Wuting wangwu malo, wunen kit ma dong poto ocek kwede me akaya.” (Kwan Jon 4:35, 36.) Gin ango ma onongo Yecu tye ka lok iye?

² Yecu nen calo onongo tye ka lok i kom loko dano ento pe kayo bel. Tam kong i kom gin ma onongo pud otimme atima. Kadi bed Lujudaya onongo pol kare pe gimer ki Lucamaria, Yecu onongo otito kwena bot dako ma Lacamaria​—dok dako-ni owinyo lokke! Ki lok ada, i cawa ma Yecu onongo tye ka waco ni “poto ocek,” onongo Lucamaria ma guwinyo lok i kom Yecu ki bot dako-ni gitye ka bino me pwonyo lok mukene ki bot Yecu. (Jon 4:9, 39-42) Buk mo acel ma tito lok me Baibul oloko i kom gin mutimme man ni: “Miti ma jo magi gubedo kwede . . . onyuto ni onongo gitye calo kal ma dong ocek me akaya.”

3. Ka ineno dano kit ma Yecu onongo nenogi kwede, man bikonyi nining me doko latit kwena mucwiny?

³ In ineno dano ma itito kwena maber botgi nining? Tika inenogi calo kal ma dong ocek me akaya? Ka itye ki neno meno, ci jami adek bitimme. Me acel, ibitito kwena ki mit kom kun ingeyo ni kare dong odic woko. Kare me kac bedo macek; nongo cawa pe me abala. Me aryo, ibibedo ki yomcwiny ka ineno kit ma dano gijolo kwede kwena maber. Baibul waco ni: ‘Dano gibedo ki yomcwiny i kare me kac.’  (Ic. 9:3) Ki me adek, ibineno ngat acel acel calo twero doko lalub kor Kricito, dok meno biweko iloko yo me pwonyi wek obed ma rwatte ki mitigi.

4. Gin ango ma wabipwonyo ki bot lakwena Paulo i pwony man?

⁴ Yecu pe obedo ki cwiny me cac i kom Lucamaria, kit ma lukwenane mogo gutimo kwede. Me ka meno, en onenogi calo jo ma gitwero doko lulub kore. Wan bene omyero wanen dano me wang ticwa calo jo ma gitwero doko lulub kor Kricito. Lakwena Paulo owekiwa lanen maber adada me aluba. Gin ango ma watwero pwonyone ki bote? I pwony man, wabinyamo kit ma en (1) onongo ngeyo gin mo madok i kom niye pa jo ma en tito kwena botgi, (2) oniang gin ma gitye ki miti iye dok (3) onenogi calo jo ma gitwero doko lulub kor Yecu.

5. Pingo Paulo onongo bedo agonya ka tye ka tito kwena i kacokke pa Lujudaya?

⁵ Paulo onongo pol kare tito kwena i kacokke pa Lujudaya. Me labolle, en ori i kacokke pa Lujudaya ma tye i Tecalonika ‘pi cabit adek kun obedo ka nyamo lok kwedgi i kom lok ma i ginacoya.’ (Tic 17:1, 2) Paulo nen calo onongo winyo agonya i kacokke pa Lujudaya. En odongo i dinigi. (Tic 26:4, 5) Paulo onongo twero niang tekwaro pa Lujudaya, pi meno en obedo ki tekcwiny me tito kwena botgi.​—Pil. 3:4, 5.

6. I yo ma nining ma jo ma gitye i cuk ma i Atene onongo gipat ki jo ma Paulo otito kwena botgi i kacokke pa Lujudaya?

⁶ I kare ma lumone guryemo Paulo woko ki i Tecalonika ka dok gulubo kore guryeme ki i Berea, en ocito i Atene. Ki kunnu doki, en ‘obedo ka nyamo lok ki Lujudaya ki jo ma giworo Lubanga i kacokkegi.’ (Tic 17:17) Ento i kare ma Paulo tye ka tito kwena i cuk, en orwatte ki jo ma niyegi pat. I kin luwiny lokke, onongo tye iye luryeko ki Lurok mukene ma onongo gineno kwena pa Paulo calo “pwony manyen.” Guwaco bote ni: “In dok ikelo lok ma welo twatwal i itwa.”​—Tic 17:18-20.

7. Ma lubbe ki Tic pa Lukwena 17:22, 23, Paulo oloko yo me pwonye nining?

⁷ Kwan Tic pa Lukwena 17:22, 23. Paulo pe otito kwena bot Lurok ma i Atene i yo acel ma en otiyo kwede i kare ma en tye i kacokke pa Lujudaya. Paulo nen calo opennye kekene ni, ‘Gin ango ma jo me Atene giye iye?’ En ongiyo kabedo ma  orume ki diro ci oneno kwer pa dano ma kubbe ki dinigi. I nge meno, Paulo oyenyo gin mo i kit me worogi ma twero rwatte ki lok ada me Ginacoya. Lakwan mo me Baibul owaco ni, “Macalo Lajudaya ma odoko Lakricitayo, en oniang ni Lugrik ma lurok pe giworo Lubanga me ‘ada’ pa Lujudaya ki Lukricitayo, ento en otute me nyuto ni Lubanga ma en tye ka tito pire-ni pe welo bot jo Atene.” Pi meno, Paulo onongo tye atera me loko diro me pwonye. En otito ki jo me Atene ni kwenane oa ki bot ‘Lubanga ma Pe Kingeyo’ ma gin gubedo ka tute me worone. Kadi bed Lurok onongo pe gingeyo Ginacoya, Paulo pe oilo cinge woko i komgi. Me ka meno, en onenogi calo kal ma ocek me akaya, dok en oloko yone me tito kwena maber.

8. (a) Ngo ma twero konyi me ngeyo dini pa jo ma i wang ticwu? (b) Ka ngat mo owacci ni en dong etye ki dinine, itwero gamo lokke nining?

⁸ Calo Paulo, bed ma wangi bit. Ngi jami ma twero konyi me niang niye pa dano me wang ticwu. Rwod ot odeyo ode nining? Tika nyinge, rukke, kit ma en nen kwede, nyo kit ma loko kwede nyuto dinine? Gwok nyo en owaco boti atir ni etye ki dinine. Pol kare ka ngat mo owaco kit meno bot laminwa mo ma tye painia keken, en gamo ni, “Pe abino kany ka diyi me ye pwony me diniwa, ento me lok kwedi i kom . . . ”

9. Ka itye ka tito kwena bot ngat ma ladini, jami ango ma iromo nongo ma wun ducu wuye iye?

⁹ Pwony ango ma itwero nyamone ki ngat ma tye ladini? Tute me nongo jami mogo ma wun ducu wuye iye. Twero bedo ni en woro Lubanga acel keken, en ye ni Yecu obedo Lalarwa, nyo bene ye ni watye ka kwo i kare marac ma cokcok-ki bigik woko. Ti ki jami ma wun ducu wuye iye me nywako lok me Baibul kwede i yo ma gudo cwinye.

10. Gin ango ma omyero watute me timone, dok pingo?

¹⁰ Wi myero opo ni dano pe guromo ye jami ducu ma dinigi pwonyo. Pi meno, kadi bed dong ityeko niang dini pa ngat meno, tute me niang gin ma en ye iye. David, ma tye painia keken i lobo Australia owaco ni: “I kare-ni dano mapol girubo ryeko me lobo-ni ki pwony me dinigi.” Laminwa Donalta, ma bedo i lobo Albania, owaco ni, “Jo mogo ma warwatte kwedgi giwaco ni gitye ki dinigi, ento lacen giwacci pe giye i kom Lubanga.” Dok omego ma lamiconari i lobo Argentina otito ni jo mogo giwaco ni giye i kom pwony me Triniti, ento nongo pe giye ni Won, Wod,  ki cwiny maleng gin ducu gubedo Lubanga acel. En owaco ni, “Ngeyo jami magi weko bedo yot me nongo gin mo ma wun ducu wuye iye.” Pi meno, tem niang gin ma dano ada giye iye. Dong, calo Paulo itwero ‘lubo kit ducu ma dano gitye kwede, wek omi ilar jo mogo i yo ducu.’​—1 Kor. 9:19-23.

11. Kit ma kitito kwede i Tic pa Lukwena 14:14-17, Paulo otito kwena i yo gudo cwiny jo ma gibedo i Licitra nining?

¹¹ Kwan Tic pa Lukwena 14:14-17. Paulo oniang miti pa jo ma gubedo ka winyo lokke, dok oloko pwonye wek obed ma rwatte ki mitigi. Me labolle, lwak ma en oloko botgi i Licitra onongo pe gitye ki ngec mo i kom Ginacoya. Pi meno, Paulo onyamo lok kwedgi kun tiyo ki jami ma gitwero niang iye maber. En oloko i kom cam mapatpat ma cek ka karegi oromo ki nongo mit pa kwo. En otiyo ki nyig lok kacel ki labol ma luwiny lokke gitwero niang iye oyotoyot.

12. Itwero niang miti pa dano nining wek ilok yo me pwonyi obed ma rwatte ki mitine?

¹² Ti ki diro me niang miti pa jo me wang ticwu dok ilok yo me pwonyi. Itwero ngeyo miti pa ngat moni nining ka irwatte kwede nyo itye ka donyo i gange? Mitte ni ibed ma wangi bit. Twero bedo ni en tye ka tic i poto, nyo kwano buk, yubo mutoka, nyo timo gin mo mukene. Ka opore, pingo pe iti ki gin ma en tye ka timo me cako lok kwede? (Jon 4:7) Kadi wa bongo ma ngat moni oruko twero titi lok i kome​—twero nyuto lobo ma en oa ki iye, ticce, nyo latuk odilo ma en maro. Omego mo ma nyinge Gustavo owaco ni, “Acako nywako lok ki awobi mo ma tye ki mwaka 19 ma onongo oruko cati ma tye ki cal pa lawer mo ma oywek adada. Apenye lok i kom catine, ci awobi-ni otitta pingo emaro lawer meno. Nywako lok meno oweko acako kwano Baibul kwede, dok i kare-ni en tye ominwa.”

13. Itwero tito pi yubwa me kwano Baibul i yo ma gudo cwiny dano nining?

 ¹³ Ka itye ka tito pi yubwa me kwano Baibul bot dano, tit i yo ma gudo cwinye, dok inyute kit ma kwan man bikonye kwede i kwone. (Jon 4:13-15) Me labolle, dako mo ma onyuto miti ojolo laminwa mo i gange. I kare ma laminwa-ni oneno catibiket i kor ot ma nyuto ni dako-ni obedo profesa ma okwano pwony, laminwa otite ni wan bene wapwonyo dano kun watiyo ki yubwa me kwano Baibul kacel ki cokkewa. Dako-ni oye kwano Baibul, ocito i cokke orwone, dok lacen ocito i gure me adwol. I nge mwaka acel, en onongo batija. Pennye kekeni ni: ‘Miti pa jo ma adok cen ka limogi tye i kom ngo? Tika atwero tittigi pi yubwa me kwano Baibul ki dano i yo ma gudo cwinygi?’

14. Itwero weko kwan me Baibul bedo ma rwatte ki miti pa latin kwan acel acel nining?

¹⁴ Ka icako kwano Baibul ki ngat mo, yubbe pi kwanwu kare ducu, kun nongo itamo pi miti pa latin kwanni kacel ki kwo ma en okato ki iye. Ka itye ka yubbe, tam i kom ginacoya ma ibikwano, vidio ma ibinyuto, ki lapor ma ibitiyo kwede me tito lok ada me Baibul. Pennye kekeni ni, ‘Ngo ma bigudo cwiny latin kwan man?’ (Car. 16:23) I lobo Albania, dako mo ma onongo tye ka kwano Baibul ki lapainia mo ma nyinge Flora oloko atir ni, “An pe atwero ye pwony me nicer.” Flora pe otemo diyo dako-ni wek oye pwony meno cutcut. En otito ni, “Atamo ni myero en kong onge Lubanga ma ociko lok i kom nicer.” Cakke ki i nino meno, kare ducu ma gitye ka kwan, Flora obedo ka nwoyo teretere lok i kom mar pa Jehovah, ryekone kacel ki tekone. Lacen, latin kwanne-ni oye pwony me nicer. I kare-ni, en dong tye Lacaden pa Jehovah ma kome mit.

15. Ma lubbe ki Tic pa Lukwena 17:16-18, kit gin ango ma onongo timme i Atene ma ocwero cwiny Paulo, ento pingo en pe oilo cinge woko i komgi?

¹⁵ Kwan Tic pa Lukwena 17:16-18. Paulo pe oilo cinge woko i kom jo me Atene, kadi bed bomagi onongo opong ki tim me woro cal jogi ki tim tarwang, dok onongo gimaro ryeko me lobo-ni. Dok en pe ojuko tito kwena botgi kadi bed guyete. Paulo kikome bene odoko Lakricitayo kadi bed yam onongo ‘obedo ka yeto Kricito ki keto ayela i kome ki balo nyinge.’ (1 Tem. 1:13) Kit macalo Yecu obedo ki gen ni Paulo twero doko lalub kore, Paulo bene obedo ki gen ni jo Atene gitwero doko lulub kor Kricito. Dok gen ma Paulo obedo kwede pe opoto nono.​—Tic 9:13-15; 17:34.

16-17. Ngo ma nyuto ni dano ma gia ki i kit kwo mapatpat ducu gitwero doko lulub kor Kricito? Mi labol.

¹⁶ I cencwari me acel, jo ma gia ki i kit kwo mapatpat ducu gudoko lulub kor Kricito. I kare ma Paulo ocoyo waragane bot Lukricitayo ma gibedo i boma me Korint i lobo Grik, en owaco ni lumemba mogo me kacokke meno onongo yam gubedo lutim aranyi nyo gitimo tim tarwang malik. I nge meno en omedde ni: “Jo mogo i kinwu bene yam gubedo macalo jo meno. Ento wun dong gityeko lonyowu me bedo jo maleng.” (1 Kor. 6:9-11) Ka onongo obed in, tika onongo ibineno jo magi calo jo ma gitwero loko kwogi kun gidoko lulub kor Kricito?

¹⁷ I kare-ni, jo mapol gitye atera me loko kwogi wek gidok lulub kor Yecu. Me labolle, i lobo Australia, laminwa Yukina ma tye painia keken oniang ni kit dano ducu gitwero jolo kwena me Baibul. Nino mo acel, i opic me cato odi ki ngom, en oneno  nyako mo ma kome opong ki cal ma kigoyo agoya kun orukke ruk muyai. Yukina owaco ni, “Pe onongo amito tito kwena bote kong, ento lacen acako lok kwede. Ci aniang ni en tye ki miti matek i lok me Baibul dok cal mukene ma kigoyo i kome obedo tyeng mogo me Baibul ma tye i buk pa Jabuli!” Nyako-ni ocako kwano Baibul ki bino i cokke. *

18. Pingo omyero pe wangol kop i kom dano?

¹⁸ Tika Yecu oneno ni poto dong ocek me akaya pien onongo tamo ni jo mapol gibilubo kore? Pe tye kit meno. Ginacoya onongo otito con ni jo manok keken aye gibiye Yecu. (Jon 12:37, 38) Dok Yecu bene onongo tye ki kero me ngeyo gin ma tye i cwiny dano. (Mat. 9:4) Kadi bed kit meno, en oketo cwinye i kom jo manok ma gibiye lokke, dok otito kwena ki mit kom bot jo ducu. Wan ma pe watwero niang tam ma i cwiny dano omyero dong watute ma rom mene me lweny ki miti me ngolo kop i kom dano nyo wang tic moni! Me ka meno, nen dano ducu calo gitwero doko lulub kor Kricito. Omego Marc, ma tye lamiconari i lobo Burkina Faso, owaco ni: “Dano ma atamo ni gubidongo i yo me cwiny pol kare gigiko kwan woko. Ento jo ma atamo ni pe gubimedde ki kwangi aye dok gidongo. Pi meno, aniang ni ber ka waweko cwiny pa Jehovah aye otelowa.”

19. Omyero wanen jo me wang ticwa nining?

¹⁹ Tammi mukwongo twero bedo ni pe tye dano mapol i wang ticwu ma gitye calo kal ma dong ocek me akaya. Ento wi myero opo i kom gin ma Yecu owaco bot lupwonnyene. Poto tye ma ocek me akaya. Dano twero lokke ci gidoko lulub kor Kricito. Jehovah neno dano ma i wang ticwa calo jo ma giromo doko lupwonnye pa Kricito dok macalo “lonyo.” (Ag. 2:7) Ka waneno dano kit ma Jehovah ki Yecu nenogi kwede, wabitute me niang i kom kwogi ki mitigi. Pe wabinenogi ki cwiny marac, ento wabinenogi calo jo ma gitwero doko omege ki lumegiwa.