1, 2. Daudi onyuto gennene bot Jehovah nining? (Nen cal ma i pot karatac man.)

I CWINY dyewor ma piny oling, Daudi gin ki Abicai onongo gitye ka wot lalingling i dye mony ma romo 3,000 ma onongo gunino woko. Co aryo magi gunongo Kabaka Caulo onino woko i dye gony meno. Caulo onongo ocito i dye tim me Juda ka yenyo Daudi wek eneke woko. Abicai okwilo lok bot Daudi ni, “Wek dong aneke [Caulo] woko kombeddi kun aguro woko ki tong pil wa i ngom kicel keken; pe abicobo kiryo.” Daudi omiyo lagam me ur kun waco bote ni, “Wek nekone obedi. Anga ma twero keto cinge i kom dano ma Rwot [Jehovah] owiro ci pe bitingo alii? . . . Rwot pe ye ni aket cinga i kom dano ma en owiro.”—1 Cam. 26:8-12.

² Daudi oniang gin ango ma bedo lagen bot Jehovah kwako. En onongo pe ki tam mo me wano Caulo. Pingo? Pien Caulo onongo obedo kabaka ma Lubanga owiro me loyo jo Icrael. Lutic pa Jehovah ma lugen giworo jo ma en ocimogi. Kilok ada, Jehovah mito ni jone ducu gubed “lugen.”—Kwan Mika 6:8, NW.

3. Abicai onyuto genne bot Daudi nining?

 ³ Abicai onyuto woro pi Daudi. Me lapore: Daudi oyubo ni Joab, omin Abicai owek kinek cwar Batceba, Uria woko i lweny, i kare ma en onongo tye ka temo umo balle me tim me abor gin ki Batceba. (2 Cam. 11:2-4, 14,15; 1 Tekwaro. 2:16) Oromo bedo ni Abicai bene onongo ngeyo pi yub man, ento en omedde ki woro Daudi macalo kabaka ma Lubanga ocimo. Medo i kom meno, Abicai pe otemme me tic ki twerone macalo ladit wi mony me mayo ker me Icrael woko. Ma ka meno, en okonyo Daudi me lweny i kom lumonene.—2 Cam. 10:10; 20:6; 21:15-17.

4. (a) Daudi onyuto lanen maber me bedo ngat ma lagen bot Lubanga nining? (b) Labol pa angagi mukene ma wabinyamone?

⁴ Daudi onyuto ni en etye i kin lutic pa Jehovah ma lugen i kare ma en okwero wano Kabaka Caulo. Macalo bulu, Daudi omine me lweny ki twon oteka mo ma nyinge Goliac ma obedo Lapiliciti, i kare ma oette me “taro Lubanga makwo-ni”! (1 Cam. 17:23, 26, 48-51) I kare ma Daudi odoko Kabaka ci otimo bal madit adada me abor, en oye tira ma lanebi Natan omiye ci ongut pi balle. (2 Cam. 12:1-5, 13) I kare ma en dong oti woko, Daudi omedde ki nyuto ni en lagen bot Lubanga. Me labolle, en omiyo mot mabup pi gero ot pa Jehovah. (1 Tekwaro 29:1-5) Ada, Daudi otimo bal madongo, ento en onongo tye lagen bot Lubanga. (Jab. 51:4, 10; 86:2) Ka watye ka nyamo lok mukene i kom Daudi kacel ki jo ma gukwo i karene, wayenyu lagam pi lapeny magi: Anga ma myero wabed lugen bote mukwongo? Wek wabed jo ma lugen, mitte ni omyero wanyut kit ango?

5. Pwony ango ma wanongo ki i kom gin ma Abicai otimo-ni?

⁵ I kare ma Abicai tye ka libbe mot odonyo i dye gony pa Caulo, en onongo pe ngeyo anga ma myero i bed lagen bote mukwongo. Pien en onongo tye lagen bot Daudi, Abicai onongo tye ki miti matek me neko Kabaka Caulo, ento Daudi ojuke woko, kun nyute ni meno pe obedo gin matir pi ngat mo keken me “keto cinge i kom dano ma Rwot [Jehovah] owiro.” (1 Cam. 26:8-11) I nge gin ma otimme-ni, wanongo pwony mo ma pire tek ni: Kadi bed mitte ni wabed lugen ki i cwinywa, ento omyero wawek cik me Baibul aye otirwa me moko anga ma myero wabed lagen bote mukwongo.

6. Kadi bed ni pire tek ni wabed lugen bot jo me pacowa, ento pingo omyero wagwokke?

⁶ Bedo lagen a ki i cwiny dano, ento cwinywa aye bwolowa. (Jer. 17:9) Pi meno, ngat ma tye lagen bot Lubanga twero medde ki gwoko genene i kom lareme nyo watte mo kadi bed ni ngat meno tye ka timo bal madongo. Tutwalle ka ngat macok kwedwa oa woko ki i ada, omyero wiwa opo ni Jehovah neno gennewa bote calo gin ma pire tek loyo.—Kwan Matayo 22:37.

7. Laminwa mo acel ogwoko genne bot Lubanga nining i kare ma tye i kwo matek?

⁷ Ka kiryemo watwa mo macok woko ki i kacokke, twero bedo tek adada me yero anga ma omyero wabed lagen bote. Me labolle, lamego mo ma nyinge Anne ^[1] ogamo cim ma minne ma onongo kiryemo woko ki i kacokke aye ogoyo. Minne onongo mito bino ka limme, pien onongo tye ka winyo arem cwiny pien wadine ma lucaden pa Jehovah onongo guweke kene pi kare malac. Cwiny Anne ocwer adada pi kwac pa minne-ni dok ocikke ni ebimiye lagam i waraga. Ma peya ocoyo waraga, en kong ongiyo cik me Baibul ma lubbe ki lok meno. (1 Kor. 5:11; 2 Jon 9-11) Anne ocoyo waraga kun poyo wi minne i yo me kica ni en aye ma opokke woko ki bot wadine pi timo bal ki bedo ngat ma pe ngut i balle. Anne ocoyo ni: “Yo acel keken ma in itwero juko arem cwiny meno aye me dwogo cen bot Jehovah.”—Yak. 4:8.

8. Ngo ma bikonyowa me bedo lugen bot Lubanga?

 ⁸ Gwoko genne pa jo ma gukwo i kare pa Daudi nyutiwa kit mabeco adek ma twero konyowa me nyuto gennewa bot Lubanga. Kit mabeco magi aye mwolo, kica ki dong tekcwiny. Kong dong wanyamogi ki acel acel.

9. Pingo Abneri otemme me neko Daudi?

⁹ I kare ma Daudi onongo tye ka lok ki Kabaka Caulo kun omako wi Goliac i cinge, olo to coo ma romo aryo onongo gitye ka nene. Ngat acel onongo obedo Yonacan wod pa Caulo, ma omoko kicikke ki Daudi me bedo lareme. Ngat mukene onongo obedo Abneri, ladit ma loyo wii mony. (1 Cam. 17:57–18:3) Lacen, Abneri bene dok omiyo cwak bot Caulo i tutene ma neko Daudi. Daudi ocoyo ni, “jo mager gimito neka woko.” (Jab. 54:3; 1 Cam. 26:1-5) Pingo kit ma Yonacan odok kwede i kom Daudi onongo pat ki pa Abneri? Calo Yonacan, Abneri bene onongo ngeyo ni Lubanga otyeko yero Daudi me loc macalo kabaka i Icrael. I nge to pa Caulo, Abneri onongo romo nyuto cwiny me mwolo kun nyuto gennene bot Lubanga ki cwako Daudi, ento pe Icbocet, wod pa Caulo. Lacen, i kare ma Abneri obedo ki dako pa Kabaka Caulo, oromo bedo ni en onongo tye ki miti me kwanyo kom ker pire kene.—2 Cam. 2:8-10; 3:6-11

10. Pingo Abcalom pe obedo lagen bot Lubanga?

¹⁰ Abcalom, wod pa Daudi pe obedo lagen bot Lubanga pien en onongo pe ki cwiny me mwolo. “Abcalom ocako nongo gadigadine ki aguragura me ywayone, ki dano pyerabic ma giringo i nyime.”! (2 Cam. 15:1) En bene oywayo cwiny jo Icrael woko wek gubed lugen bote. Calo Abneri, Abcalom bene otemme me neko Daudi, kadi bed ni en onongo ngeyo ni Jehovah ocimo Daudi me bedo macalo kabaka me Icrael.—2 Cam. 15:13, 14; 17:1-4.

11. Watwero nongo adwogi maber ki i lok kom Abneri, Abcalom, ki dong Baruk ma kicoyogi i Baibul nining?

¹¹ Labol pa Abneri ki Abcalom nyuto ka maleng ni bedo ki miti i kom twero madit tutwal romo weko ngat moni pe bedo lagen bot Lubanga. Ngene kene ni, pe tye latic mo ma lagen bot Jehovah ma bilubo yo man marac-ci kun paro pi mitine pire kene. Kadi bed kit meno, bedo ki miti me lonyo nyo tic ma ilo rwom pa ngat moni malo i lobo-ni twero kelo  adwogi marac bot Lakricitayo i yo me cwiny. Pi tyen lok mo ma pe wangeyo, Baruk, karan pa lanebi Jeremia bene orweny manok i yo me cwiny. Man aye lok ma Jehovah owaco ni kitit bot Baruk: “Abemuko gin ma yam agero dok aputo gin ma yam apito-ni woko. Abitimo man i kom lobo kulu. Itye ka yenyo gin mogo madito piri keni? Pe iyenygi.” (Jer. 45:4, 5) Baruk oye tira meno. Pud dong tye me ryeko ya, ka waketo lok meno ma Lubanga owaco-ni i wiwa kun wakuro agikki pa lobo man marac-ci!

12. Tit pingo pe watwero bedo lugen bot Lubanga ka waparo piwa kenwa.

¹² Daniel, omego mo ma tye i lobo Mexico, onongo myero oyer ka ebibedo lagen bot Jehovah nyo me cobo mitine pire kene. En onongo mito nyomo anyaka mo ma pe obedo Lacaden pa Jehovah. Daniel owaco ni: “Amedde ki coyo waraga bote kadiwa i kare ma onongo dong atye ka tic calo painia. Ento lacen, amwolle ci awaco bot laelda mo muteggi ni wiya ocung woko pien onongo myero ayer anga ma abibedo lagen bote. En okonya me neno ni wek abed lagen bot Lubanga, omyero agik coyo waraga bot anyaka-ni woko. Dok meno aye gin ma atimo i nge lega tyen mapol ki pig wanga. I nge meno cutcut, yomcwiny ma atye kwede i tic me tito kwena omedde.” Lacen, Daniel onyomo lamego mo maber ma Lakricitayo, dok en kombeddi-ni dong tye ka tic calo laneno me adwol.

13. Natan onyuto gennene bot Lubanga ki Daudi nining i kare ma Daudi otimo bal?

¹³ Bedo lagen bot Jehovah cawa mukene bene gudo kit ma wageno ki dano luwotwa. Lanebi Natan obedo lagen bot Jehovah ki bot Daudi bene. Natan onongo ngeyo ni Daudi otimmo abor ki dako pa Uria dok oketo yub ni myero kinek Uria woko i dog lweny. I kare ma Jehovah ocwalo Lanebi Natan me miyo tira bot Daudi, lanebi man oye dok otimo ki tekcwiny, kadi bed ni en onongo tye lagen bot Daudi. Natan omiyo tira man ki ryeko dok i yo me kica. Me konyo Daudi me neno kit ma balle onongo rac kwede, Natan otiyo ki lapor mo ma nyuto kit ma lalonyo mo ma kite rac adada otero kwede lacan mo kun mayo romone woko. I kare ma Daudi oloko ki kiniga matek i kom gin ma lalonyo-ni otimo, Natan owaco bote ni: “In aye i dano meno kikome.”—2 Cam. 12:1-7, 13.

14. Itwero bed lagen bot Jehovah, luremi ki wadi-ni nining?

 ¹⁴ Cwiny me kica twero konyi me moko anga ma omyero iyer me bedo lagen bote mukwongo. Me labolle, itwero bedo ki ngec ni laye lawotwa mo otimo bal mo madit adada. Itwero winyo ni myero imedde ki bedo lagen bote, tutwalle ka en tye laremi nyo watti mo macok. Ento ka iumo balle woko, nongo dong pe itye lagen bot Lubanga. Ngene kene ni gwoko genneni bot Jehovah omyero obed mukwongo. Pi meno, calo Natan, nyut cwiny me kica ento lok ki tekcwiny. Cuk cwiny ngat meno me yenyo kony ki bot luelda. Ka en pe otimo meno i nge kare mo manok, ci omyero in itit lokke bot luelda wek imedde ki gwoko genneni bot Lubanga. Ka itimo meno, ci nongo itye lagen bot Jehovah dok bene nongo inyuto cwiny me kica bot ngat meno, pien luelda gibikonye i yo me mwolo.—Kwan Lulevi 5:1; Jo Galatia 6:1.

15, 16. Pingo Kucai onongo mito tekcwiny wek ebed lagen bot Lubanga?

¹⁵ Laco mo ma nyinge Kucai onongo mito tekcwiny adada i gwoko genne bot Lubanga. Kucai onongo obedo larem Kabaka Daudi matek adada. Ento kadi bed kumeno, ki temo gennene i kare ma Wod pa Daudi Abcalom oloko cwiny dano mapol dok oyenyo yo me gamo Jerucalem kacel ki kom ker pa wonne. (2 Cam. 15:13; 16:15) Daudi ongweco woko ki Jerucalem, ento gin ango ma onongo Kucai bitimo? Tika onongo en bilokke cako keto genne i kom Abcalom, nyo kece en bilubo kor kabaka ma oti woko ma tye dong ka ngwec me gwoko kwone-ni? Kucai omoko tamme me bedo lagen bot kabaka ma Lubanga ocimo, ci ocito i kor Daudi wa i wi Got Jeituni.—2 Cam. 15:30, 32.

¹⁶ Daudi olego Kucai ni odok i Jerucalem ci otimme ni ebedo larem Abcalom, wek obal pulan pa Akitopel woko. Kun keto kwone ka mading, Kucai onyuto genne bot Jehovah dok bene otimo gin ma Daudi owacce. Kit ma Daudi olego kwede, tam ma Kucai omiyo obalo pulan pa Akitopel woko.—2 Cam. 15:31; 17:14.

17. Pingo wamito tekcwiny wek wabed lugen?

¹⁷ Wamito tekcwiny me bedo lugen bot Jehovah. Jo mapol i kinwa dong guciro ki tekcwiny aunauna ma bino ki bot jo me pacogi, lutic luwotgi, nyo lutela i gwoko gennegi bot Lubanga. I lobo Japan, me labolle, Taro cakke i tinone onongo obedo ngat ma lagen bot lunyodone. En pe onongo timo man pienni obedo gin ma myero etim. Mitine onongo tye me yomcwiny lunyodone adada. I kare ma gukwero ni en pe myero obedo ki Lucaden pe Jehovah, en onongo tek tutwal me waco botgi ni emoko tamme me cito i cokke pa Lucaden pa Jehovah. Taro owaco ni: “Cwinygi owang adada pi mwaki mapol ma oweko gukwero woko ni pe omyero ao gang me limogi. Alego pi tekcwiny, wek amedde ki lubo tam ma amoko-ni. Kombeddi ni dong cwinygi okwe dok atwero limogi kare ki kare.”—Kwan Carolok 29:25.

18. Adwogi maber ango ma inongo ki i pwony man?

¹⁸ Calo Daudi, Yonacan, Natan, ki Kucai, wan bene watwero bedo ki yomcwiny madit ma bino pi gwoko gennewa bot Jehovah. Kitungcel bene, omyero wanong pwony ki i lanen pa Abneri ki Abcalom ma gukwero bedo lugen bot Jehovah. Ki lok ada, wamito ni wamok i kom Jehovah calo Daudi. Calo jo ma gitye ki roc, pe watwero bedo labongo timo bal. Ento kadi bed kumeno, pud waromo nyuto ni waketo gennewa i kom Jehovah bedo mukwongo.