Haykanush, latit kwena mo ma peya onongo batija ma bedo i lobo Armenia onongo buk passport mo i nget gange. Ki i iye onongo tye kad me beng mapatpat ki cente madwong. Haykanush owaco pi gin ma enongo bot cware ma onongo bene tye latit kwena ma peya onongo batija.

Luoti onongo gitye ki can cente magwar, dok bene onongo gitye ki den ma omyero gucul; ento, gumoko tamgi me tero cente-ni i adrec ma onongo kicoyo i passport. Laco ma orwenyo cente meno obedo ki ur madit atika​—wa jo me ode bene. Haykanush gin ki cware gutito bote ni cwiny meno me timo gin matir obino calo adwogi me pwony ma gitye ka nongone ki i Baibul. Gin onongo gimito timo gin matir dok gutiyo ki kare meno me lok i kom Lucaden pa Jehovah ki me miyo bukke mogo ma jenge i Baibul bot jo me ot meno.

Jo me ot meno onongo gimito miyo bot Haykanush cente macalo mot, ento en okwero woko. Orwone, dako pa ngat ma orwenyo jami-ni olimo Haykanush gin ki cware i ganggi ci odiyo Haykanush me gamo lagit cing me dayaman macalo mot me pwoc.

Calo jo me ot meno, jo mapol gitwero bedo ki ur madit pi gin matir ma Haykanush gin ki cware gutimo. Ento tika Jehovah onongo bibedo ki ur? En onongo bineno cwiny me timo gin matir meno nining? Tute me timo gin matir tika okelo adwogi maber botgi?

Lagam me lapeny magi pe tek tutwal. Pienni lutic pa Lubanga gingeyo ni nyuto kit pa Jehovah pire tek bot Jehovah loyo dayaman, jabu, nyo jami me kom mo keken. Ki lok ada, kit ma Jehovah neno kwede gin ma pire tek ki ma pire pe tek dok pat adada ki kit ma dano neno kwede. (Ic. 55:8, 9) Dong ki bot luticce, nyuto kit matir i yo ducu obedo gin ma pire tek ma laporre pe.

Watwero neno lok man ki i gin ma Baibul waco i kom niang matut ki ryeko. Carolok 3:13-15 waco ni: “Dano ma dong onongo ryeko tye ki yomcwiny, ki dano ma dong olimo niang matut bedo kit meno, pien kelo gin maber makato lonyo me ryal, ki magoba me lonyone bene kato me jabu. Ryeko ber kato jami me wel-gu, pe tye gin mo ma imito ma gitwero poro kwede.” Dong nen ka maleng ni pe tye jami me kom mo keken ma Jehovah neno pire tek calo niang matut ki ryeko.

Ka odok i kom loko lok ada kono?

Ki lok ada, Jehovah obedo ngat ma loko lok ada; en “pe loko lok goba.” (Tito 1:2) Dok en omiyo lakwena Paulo ocoyo bot Lukricitayo me Ibru i cencwari me acel ni: “Wuleg Lubanga piwa, pien wan wangeyo ada ni cwinywa gire leng, dok wamito ni wati gin maber i kare ducu.”​—Ibru 13:18.

Yecu Kricito omiyo lanen maber me loko lok ada. Me labolle, i kare ma Kayapa, Lalamdog Madit owaco bote ni: “Amito ikwong kwong ki nying Lubanga makwo, tit botwa ka ce in aye i Kricito ma Lubanga oyero, Wod pa Lubanga.” Yecu oloko lok atir ka maleng ni en Meciya, kadi bed ni waco lok ada meno onong twero weko Lukiko Madit pa Lujudaya giwaco ni en tye ka yeto Lubanga dok bene onongo gitwero neke woko.​—Mat. 26:63-67.

Wan kono? Tika wabiloko lok ada ka wangeyo ni weyo lok mogo nyo pango lok ki diro bikeliwa lonyo i yo me kom?

Ki lok ada, tek mada me timo gin matir i kare man me agikki ma dano “maro komgi kengi kun gibedo lumar lim.” (2 Tem. 3:2)  Can lim nyo bedo labongo gen mo keken me nongo tic twero nyuto ka ada wabitimo gin matir nyo pe. Jo mapol gitamo ni opore pigi me kwalo kwo, bwuro dano, nyo donyo i tim mukene ma pe tye atir. Tam ma kit meno onya i kabedo mapol mumiyo pol pa dano gitamo ni pe twere me timo gin matir matwal ka odok i lok kom nongo lonyo. Kadi wa Lukricitayo mogo dong gumoko tam marac ma lubbe ki lok meno, ki dok bene pi “nongo lim” dok man obalo ticgi me kacokke woko.​—1 Tem. 3:8; Tito 1:7.

Ento, pol pa Lukricitayo gilubo lanen pa Yecu. Giniang ni bedo ki kit matir ma Jehovah mito pire tek loyo lonyo nyo gin mo keken ma gitwero nongo. Pi meno, bulu ma Lukricitayo pe gikwalo peny wek ginong makci maber i cukul. (Car. 20:23) Ki lok ada, pe wabinongo mic ki bot jo mukene kare ducu pi timo gin matir, kit ma otimme kwede i kom Haykanush. Ento, timo gin matir obedo gin mupore i wang Lubanga, dok konyowa me bedo ma cwinywa pe pidowa. Man tye gin ma pire tek adada botwa.

Labol pa Gagik nyuto man maber. En owaco ni: “Ma peya adoko Lakricitayo, onongo atiyo bot kampuni mo madit ma rwode maro weyo culo mucoro kun pe miyo ngec matir i kom magoba ma kampuni nongo. Macalo menija, onongo mitte ni amok ‘gicikke’ ki lajog mucoro kun amiye cente mo i wi alii wek pe odot bal pa kampuni. Macalo adwogine, onongo angene calo ngat ma lagoba. I kare ma apwonyo ada, akwero medde ki tim meno, kadi bed onongo kiculo mucara maber adada. Ma ka meno, ayabo biacara ma mega. Dok i nino me acel ma acako kwede ki biacara meno, acoyo jami ducu ma cik pa gamente mito ma mako biacara, dok amoko me culo mucoro ducu ma mitte.”​—2 Kor. 8:21.

Gagik otito ni: “Cente ma abedo ka nongone ki i biacara meno onongo tye nucu pa mucara ma onongo kicula ki i ticca macon, dok man oweko miyo jami ma mitte me gwoko jo me oda odoko tek adada. Ento, kombeddi atye ki yomcwiny madit. Cwinya dong pe pida i nyim Jehovah. Atye lanen maber bot awobena aryo dok bene atye ki mot me tic i kacokke. I kare ni jo ma gijogo mucoro ki jo ma gitimo biacara kweda gingeya calo ngat ma timo gin matir.”

Jehovah maro jo ma keto pwonye i tic kun ginyuto kite mabeco, calo timo gin matir. (Tito 2:10) Jehovah oweko Kabaka Daudi ocoyo ni: “Yam abedo latin, ento man dong adit; pud peya aneno gibwoto dano ma kite atir, kadi ki litinone bene pe aneno ka gilego kwon alega.”​—Jab. 37:25.

Gin ma otimme i kom Ruth ma obedo lagen-ni onyuto man ka maleng. En omoko matek i kom daane Naomi, ma ka weke woko i kare ma onongo dong oti. Ruth odak i Icrael, ka ma onongo en twero woro iye Lubanga me ada. (Ruth 1:16, 17) I kare ma en tye i lobo Icrael, Ruth obedo ka timo gin matir dok onongo tiyo matek, kun beko cam ma lubbe ki Cik. Kit ma otimme kwede i kom Daudi lacen, Jehovah pe oweko Ruth ki Naomi labongo minigi kony ma mitte. (Ruth 2:2-18) Gin ma pire tek aye ni Jehovah otimo jami mapol makato miyo mere gwok i yo me kom bot Ruth. En oyere me bedo daa pa Kabaka Daudi ki pa Meciya ma kiciko pire-ni!​—Ruth 4:13-17; Mat. 1:5, 16.

Twero bedo tek adada bot lutic pa Jehovah mogo me nongo jami muromo ma mitte pi kwo. Ma ka yenyo yo mayot kun nongo gitimo gin ma pe tye atir me nongo cente, giketo  cwinygi kun bene gitute matek i ticgi. Pi meno, ginyuto ka maleng ni gitero kit mabeco pa Lubanga, kadi wa timo gin matir, calo gin ma pire tek loyo jami me kom mo keken.​—Car. 12:24; Ep. 4:28.

Calo Ruth, Lukricitayo mapol dong gunyuto niye matek i kom teko pa Jehovah me konyo dano. Dong guketo gengi ducu i kom Ngat ma ocikke ni: “Pe abiboli, pe abibwoti ata.” (Ibru 13:5) Jehovah dong onyuto tyen mapol ni etwero dok ebikonyo lupeko ma gitimo gin matir kare ducu. En ogwoko cikkene me miniwa jami ma mitte pi kwo.​—Mat. 6:33.

Ki lok ada, dano gitwero tero kidi dayaman ki jami me kom mukene-gu calo gin ma pigi tek adada. Ento wangeyo labongo akalakala mo ni ki bot Wonwa ma i polo, timo gin matir ki nyuto kite mukene-ni pire tek loyo gweng mo keken me wel tyen mapol ata!