1. Pingo pe tye lacwe agulu mo ma pore ki Jehovah?

I NOVEMBA 2010, dano gubedo ki miti me wilo agulu mo mamwonya ma kicweyo i cencwari me 18 i lobo China i wel me milion dolla 70 kulu i London, i lobo England. Ki lok ada, lacwe agulu twero loko lobo ma konye pe doko gin mo me wel dok mamwonya adada. Ento, pe tye lacwe agulu mo ma kitwero poro ki Jehovah. I nino me abicelle, Lubanga ocweyo dano labongo roc mo keken “ki apwa me ngom” dok bene omiye kero me lubo Kite. (Acak. 2:7) Kilwongo Adam, dano ma onongo pe ki roc ma kicweyo ki i kom apwa me ngom-mi ni “wod pa Lubanga.”​—Luka 3:38.

2, 3. Waromo lubo kit pa Luicrael ma gungut-ti nining?

² I kare ma Adam ojemo i kom Lacwecce, en onongo dong pe wod pa Lubanga. Kadi bed kumeno, pi mwaki mapol, “lwak caden mapol” ki i kin likwayi pa Adam guyero me ilo malo twero me loc pa Lubanga. (Ibru 12:1) Ki mwolo, gin guye me bedo luwiny bot Jehovah, kun ginyuto ni gimito ni en aye obed Wongi ki Lacwegi ento pe Catan. (Jon 8:44) Gin ma gutimo-ni poyo wiwa i kom lok pa Icaya madok i kom Luicrael i kare ma gungut ni: “Ai Rwot [Jehovah], in pud i Wonwa;  wan lobo agulu, in aye Lacwewa; wan ducu wabedo gin ma in aye itiyowa ki cingi.”​—Ic. 64:8.

³ I kareni, jo ducu ma gitiyo pi Jehovah gitute me bedo jo ma mwol ki dok luwiny. Gineno ni obedo twon mot madit me lwongo Jehovah ni Wongi ki dok me minne i te telane macalo Lacwegi. Tika inene kekeni calo lobo agulu ma yom i cing Lubanga, kun iye ni en ocweyi me doko atabo mo mamwonya i wange? Tika ineno utmege ducu calo jo ma Lubanga pud tye ka medde ki yubogi wek gudok atabo mamwonya? Me konyowa me timo meno, kong dong wanyamo jami adek madok i kom tic pa Jehovah Lacwewa: Kit ma en yero kwede ki jo ma myero ecwegi, pingo en yubogi, ki dok kit ma en timo kwede.

4. Jehovah yero jo ma en nyikogi cok bote nining? Mi labol.

⁴ Jehovah pe keto tamme me neno kit ma dano nen kwede ki woko. Ma ka meno en ngiyo cwiny dano. (Kwan 1 Camuel 16:7b.) Lok man onen ka maleng i kare ma Lubanga ocako kacokke pa Lukricitayo. Jehovah onyiko cok bote kacel ki Wode jo mapol ma ginen i wang dano mukene calo konyogi pe. (Jon 6:44) Ngat acel i kine obedo Laparicayo ma nyinge Caulo ma yam obedo ka ‘yeto ki balo nying Jehovah.’ (1 Tem. 1:13) Kadi bed kumeno, Jehovah ngat ma “temo [dok ngiyo] cwiny dano” pe oneno Caulo calo lobo agulu ma konye pe. (Car. 17:3) Ma ka meno, Lubanga onene calo ngat ma etwero yubone ci doko atabo mamwonya​—ki lok ada, ‘en aye obedo gin ticce’ me miyo caden “i nyim Lurok ki luker ki jo Icrael.” (Tic 9:15) Jo mukene ma Lubanga onenogi ni gitwero bedo atabo “me wel” onongo gubedo lumero, lutim tim kwele ki dong lukwo. (Rom. 9:21; 1 Kor. 6:9-11) Ka giwoto ki dongo ngec matir i Lok pa Lubanga kun giketo niye i kome, nongo gitye ka ye ni Jehovah oyubgi.

5, 6. I yo ma nining ma gen ma watye kwede i kom Jehovah macalo Lacwewa twero gudo tamwa ki nenowa i kom (a) jo me wang ticwa? (b) utmegiwa?

⁵ Kit ma dong wangeyo ni Jehovah tye ki kero me ngiyo cwiny ki dok me nyiko dano ma en oyero bote-ni, man myero ogudwa nining? Myero ogengwa me ngolo kop i wi jo mukene ma i wang ticwa ki i kacokkewa. Nen kong labol pa laco mo ma nyinge Michael. En owaco ni: “Ka Lucaden pa Jehovah gulima, onongo akwero winyo lokgi woko kun atimme calo ngat mo pe tye ka lok kweda. Abedo ka terogi marac adada! Lacen, arwatte ki luot mo ma onongo amaro kit ma gikwo kwede adada. I nino mo acel abedo ki ur madit​—gin onongo gubedo Lucaden pa Jehovah! Kit ma gikwo kwede oweko acako tamo pingo onongo atye ki cwiny marac i kom Lucaden. Cutcut aniang ni cwiny ma onongo atye kwede onongo tye pi kwiya piny ki dok pi lok ma dano giwaco, ento pe onongo gitye lok ada.” Me niang lok ada, Michael oye ni kikwan Baibul kwede. I nge kare mo, en onongo batija ci odonyo i tic pi kare malac.

⁶ Ka waye Jehovah macalo Lacwewa man twero gudo tamwa ki kit ma waneno kwede ki luye luwotwa. Tika ineno utmege ducu kit ma Lubanga nenogi kwede​—calo jo ma pud kitye ka medde ki yubogi, ento pe macalo jo ma dong kityeko yubogi woko? En twero ngiyo cwiny dano ki kit ma ngat meno bibedo kwede i nge yubone. Ki lok ada, Jehovah tye ki neno matir i kom dano, en pe keto  cwinye ka neno goro mogo ma pe bedo pi naka. (Jab. 130:3) Watwero lubo lanene kun wabedo ki neno matir i kom luticce kit ma en nenogi kwede. Ki lok ada, watwero tic kacel ki Lacwewa kun wacwako utmege ka gitye ka tute me dongo i yo me cwiny. (1 Tec. 5:14, 15) Kit macalo luelda gubedo ‘mot bot dano-ni,’ gin myero gunyut lanen maber i ticgi.​—Ep. 4:8, 11-13.

7. Pingo myero wabed ki pwoc i kom tira pa Jehovah?

⁷ Twero bedo ni iwinyo ka ngat mo loko gin ma kit man: ‘Pe abedo ki pwoc tutwal pi tira ma lunyodona gumiya nio i kare ma dong anywalo lutino ma mega.’ Ka dong wadoko jo muteggi, ci wacako neno tira ma kiminiwa i yo mapat i kit ma Jehovah neno kwede, calo gin ma nyuto mar. (Kwan Jo Ibru 12:5, 6, 11.) Ada, pi mar ma Jehovah tye kwede pi lutinone, en diyo cwinye me yubowa. En mito ni wabed jo ma ryek, ma cwinygi yom dok gimarre. (Car. 23:15) Cwinye pe bedo yom ka watye ka deno can; pe bene mito ni wato macalo adwogi me ‘kinigane’ pi bal ma walako ki bot Adam.​—Ep. 2:2, 3.

8, 9. Jehovah tye ka pwonyowa i kareni nining, dok pwonnye man bimedde i anyim nining?

⁸ Macalo jo ma ‘kiniga pa Lubanga myero opot i komgi-ni,’ yam wabedo ka kwo i yo ma pe yomo cwiny Lubanga, twero bedo bene ni timwa onongo rac adada! Ento, pud dong watye ki pwoc madit adada pi kit ma Jehovah yubowa kwede, ma oweko walokke; wadoko romine. (Ic. 11:6-8; Kol. 3:9, 10) Pi meno, kabedo ma Jehovah tye ka yubowa iye i kom kareni kilwongo ni paradic me cwiny. Wawinyo ni watye agonya kadi bed ni lutim maraco gurumowa woko dyere. Kadiwa jo ma gudongo i paco ma danone pe ginyuto mar pud gitwero nongo mar me ada. (Jon 13:35) Wapwonnye bene me nyuto mar bot jo mukene. Makato ducu, dong wangeyo Jehovah dok waniang mar ma en tye kwede i komwa macalo wego.​—Yak. 4:8.

⁹ I lobo manyen, wabinongo mot mapol ki i paradic me cwiny. Loboni bene gibiloko doko Paradic mamwonya i te loc me Ker pa Lubanga. I kare meno ma kibiroco iye lobo-ni, Jehovah bimedde ki yubowa, kun pwonyo dano i yo ma pud pe waniang iye i kareni. (Ic. 11:9) Medo i kom meno, Lubanga biweko wabedo labongo roc, wek wabed ki kero me niang pwonye ki dok timo jami ma en mito kore ki kore. Pi meno dong wamoko tamwa me bedo luwiny bot Jehovah, kun wanyute ni waneno kit ma en yubowa kwede macalo lanyut me marre piwa.​—Car. 3:11, 12.

10. Yecu onyuto kit ma Lacwe Agulu Maber Loyo diyo kwede cwinye ki dok tiyo ki diro nining?

¹⁰ Macalo lacwe agulu ma tye ki ngec, Jehovah ngeyo kit “lobo” ducu ma tye, dok en tiyo kwede me cweyo gin mo keken ma en mito. (Kwan Jabuli 103:10-14.) Ki lok ada, en tamo pi gorowa, ki kit ma watye ka dongo kwede i yo me cwiny ci dong cweyowa ma lubbe ki kit ma watye kwede. Yecu onyuto ka maleng kit ma Jehovah neno kwede luticce ma gitye ki roc. Tam kong i kom kit ma Yecu otero kwede goro pa lukwenane, tutwalle i kare ma onongo gitye ka laro dito i kingi. Ka onongo itye i kare ma lukwena magi gitye ka laro lok man, tika onongo ibinenogi calo jo ma mwol ma tic kwedgi yot? Yecu pe obedo ki tam marac i komgi. En onongo ngeyo ni etwero yubo lukwenane ma lugen-ni ka eminigi tira i  yo me kica kun etimo jami i yo me mwolo. (Mar. 9:33-37; 10:37, 41-45; Luka 22:24-27) I nge cero Yecu, cwiny maleng obino i kom lukwena dok man okonyogi pe me keto tamgi i komgi kekengi nyo yenyo dito ento i kom tic ma Yecu ominigi.​—Tic 5:42.

11. I yo ma nining ma Daudi obedo calo lobo agulu mayom, dok watwero lubo lanenne nining?

¹¹ Jehovah yubo luticce i kareni kun tiyo ki Lokke, cwiny maleng, ki dong kacokke pa Lukricitayo. Lok pa Lubanga twero yubowa ka wakwano ki cwiny me niang, walwodo lok iye, kun bene wakwayo Jehovah ni okonywa me keto gin ma wakwano i tic. Daudi ocoyo ni: “Ka atye i wi kitandana wiya po i komi, dok abedo ka lwodo lok i komi dyewor benebene.” (Jab. 63:6) En bene dok ocoyo ni: “Apwoyo Rwot [Jehovah] ma omiya ryeko; cwinya bene pwonya kadi ki i dyewor.” (Jab. 16:7) Ki lok ada, Daudi oye ni tira pa Lubanga odony i kwone matut, oyub tamme ki kit ma en winyo kwede, kadi bed ni tira meno onongo winye malit adada. (2 Cam. 12:1-13) Daudi pud dong onyutiwa lanen maber ya i bedo ngat ma mwol ki dok lawiny! In tika ilwodo lok i kom Lok pa Lubanga kun iye ni odony i kwoni i yo matut? Tika myero i medde ki timone i rwom ma lamal?​—Jab. 1:2, 3.

12, 13. Jehovah tiyo ki cwiny maleng kacel ki kacokke pa Lukricitayo me yubowa nining?

¹² Cwiny maleng twero yubowa i yo mapol mapatpat. Me labolle, twero konyowa me dongo kit pa Kricito, ma man kwako but nyig ma nyak pi cwiny maleng. (Gal. 5:22, 23) I kin nyig meno, tye iye mar. Wamaro Lubanga dok wamito ni wabed luwiny wek oyubwa i yo ma en mito, kun waneno cikke calo gin ma pe nurowa. Cwiny maleng bene twero miniwa teko me cung matek wek cwiny marac me lobo man pe odorwa. (Ep. 2:2) Lakwena Paulo ma cwiny me awaka pa lutela dini pa Lujudaya aye obedo ka dorre i kare ma en pud tidi, lacen ocoyo ni: “Atwero jami ducu liweng pi Kricito ma  miya teko.” (Pil. 4:13) Pi meno, calo Paulo, wamedde ki lega pi cwiny maleng. Jehovah biwinyo lega pa jo mamwol.​—Jab. 10:17.

¹³ Jehovah tiyo ki kacokke pa Lukricitayo kacel ki luelda me yubo wan ducu ki acel acel. Me labolle, ka luelda guniang ni watye ki peko i yo me cwiny, gitemme me konyowa​—ento pe ma lubbe ki ryekogi pigi kengi. (Gal. 6:1) Maka meno, ki mwolo, gijenge i kom Lubanga, kun gipenye pi ryeko ki niang. Ci gikwedo lok ki i Lok pa Lubanga kacel ki bukkewa wek ginong ngec ma twero konyowa me lweny ki peko ma watye ka kato ki iye. Man konyogi me yubbe maber wek giminiwa kony ma mitte. Ka gubino ka mini tira i yo me kica ki mar, me labolle, tira madok i kom kit ma irukke kwede, tika ibineno tira meno calo obedo lanyut me mar pa Lubanga piri? Ka itimo kit meno, ci ibinyuto ni itye calo lobo agulu mayom i cing Lubanga wek inongo adwogi maber.

14. Kadi bed ni Jehovah tye ki twero i kom lobo, en nyuto woro nining i kom kero ma watye kwede me bedo agonya?

¹⁴ Niang kit ma Lubanga tye ka yubowa kwede twero konyowa me yubo watwa ki luye luwotwa, tamwa i kom jo ma i wang ticwa, ki bene lutino kwanwa me Baibul. I kare me Baibul, lacwe agulu onongo pe golo lobo mo keken ci cako mere cweyone cutcut. En kong yubo lobo meno, kwanyo gweng ki jami mogo ma pe mitte. I yo acel-li, Lubanga kong konyo jo ma mito ni kiyubgi wek gudok mayom. En pe diyogi adiya ni gulokke, ento minigi cikke wek guyub kwogi odok maber labongo dic mo.

15, 16. Lutino kwan me Baibul ginyuto nining ni gimito ni Jehovah oyubgi? Tit kong.

¹⁵ Nen kong labol pa lamego mo ma a ki i lobo Australia, ma nyinge Tessie. Lamego ma okwano Baibul ki Tessie owaco ni, “pe obedo tek tutwal bot Tessie me niang lok ada ma tye i Baibul. Ento en pe odongo i yo me cwiny​—kadi wa wot i cokke pa Lukricitayo! I kare ma dong alego pire, amoko tamma me giko kwan kwede. Ento, gin mo me ur otimme. I nino ma onongo dong ayubo ni wabigiko kwanwa iye, Tessie otitta gin ma onongo tye ka genge timo alokaloka i kwone. En owaco ni onongo etye ka kwo laiye aryo pien onongo emaro tuku me goyo cente. Ento dong emoko tamme me weko tim meno marac-ci woko.”

¹⁶ Cutcut i nge meno, Tessie ocako bino i cokke kun bene timo alokaloka i kwone​—kadi bed ni luwote onongo gingale. Lamego-ni omedde ni: “I nge kare mo, Tessie onongo batija ci lacen ocako tic macalo painia marii kadi bed ni en onongo tye ki lutino matino.” Ada, ka lutino kwan me Baibul gucako kwo i yo maber kun gitimo alokaloka i kwogi, Jehovah nyikke cok botgi dok yubogi wek gudok atabo me wel.

17. (a) Gin ango ma yomo cwinyi i kom Jehovah macalo Lacwewa? (b) Ngo ma wabinyamone i pwony ma lubo man?

¹⁷ I kareni, pud tye agulu mukene ma kicweyo ki cing, lacwe agulu keto cwinye i ticce adada. I yo acel-li, Lacwewa tiyo cok adada kwedwa kun diyo cwinye i komwa, dok miniwa tira ci neno kit ma wadok kwede iye. (Kwan Jabuli 32:8.) Tika iniang ni Jehovah paro piri? Tika i nenne kekeni calo lobo agulu ma en tye ka yubone? Ka tye kit meno, ci kit ango ma bikonyi me bedo lobo mayom i cing Jehovah? Kodi kit ango ma myero igwokke kwede wek pe ibed calo lobo agulu ma tic kwede tek? Lunyodo ma Lukricitayo gitwero lubo tira pa Lubanga nining ka gitye ka pwonyo lutinogi? Pwony ma lubo man binyamo lok meno.