Sara * otito ni, “Abedo dano ma lalewic, dok pe atye ki gen tutwal i koma kekena. Pi meno, pe awinyo agonya ka atye i kin jo ma wanggi tek dok giger. Ento awinyo agonya ka atye ki ngat ma wor dok mwol. Atwero tito kit ma awinyo kwede bot dano ma kit meno kun anywako kwede pekona bene. Lurema macok loyo gubedo jo ma mwol.”

Lok pa Sara nyutu ni ka wabedo jo ma mwol, jo mukene bene gibibedo ki miti me doko luremwa. Mwolo bene yomo cwiny Jehovah. Lokke cuko cwinywa ni: “Wuruk cwiny [me] . . . mwolo.” (Kol. 3:12) Mwolo obedo gin ango? Yecu onyutu cwiny me mwolo nining? Dok mwolo twero weko wabedo ki yomcwiny i kwowa nining?

Mwolo obedo kit ma bino ka ibedo ngat ma maro kuc. Ngat ma mwol tero jo mukene ki kica labongo gero, dok ka jami ma twero wango iye otimme en bedo ma cwinye opye mot dok jukke kene.

Mwolo bene nyutu ni wabedo jo matek ento pe jo ma goro. Nyig lok me leb Grik ma kigonyo ni “mwolo” i Baibul onongo kitiyo kwede me lok i kom aguragura me tim ma dong kipwonyo wek obed gang. Aguragura man nongo pud tek ento kipwonye me juko tekone kene. I yo acel-lu, ka wabedo jo ma mwol, wajuko kitwa maraco dok watute me gwoko kuc i kinwa ki jo mukene.

Itwero tamo ni, ‘An pe abedo ngat mamwol.’ Wan ducu wakwo i lobo ka ma pol pa dano giger dok pe gingeyo diyo cwinygi, pi meno watwero nongo ni tek adada me nyutu cwiny me mwolo. (Rom. 7:19) Dong nen ka maleng ni mito tute matek adada me dongo cwiny me mwolo, ento cwiny maleng pa Jehovah bikonyowa me medde ki tutewa me bedo jo mamwol. (Gal. 5:22, 23) Pingo myero watute me dongo cwiny me mwolo?

Mwolo obedo kit ma ywayo jo mukene cok kwedwa. Calo Sara ma kiloko i kome malo-ni, wan bene wabedo agonya ka watye kacel ki ngat mamwol. Yecu obedo lanen maber loyo pa ngat mamwol dok lakica. (2 Kor. 10:1) Kadi wa lutino ma onongo pe gingeye maber onongo gimito bedo cok kwede.​—Mar. 10:13-16.

 Mwolo gwokowa kacel ki jo ma i ka ngetwa. Ka wabedo jo mamwol, ci kiniga pe bimakowa oyotoyot dok pe wabidok i kom jo mukene ki gero. (Car. 16:32) Pe wabicwero cwiny jo mukene, tutwalle jo ma wamarogi, pi meno pe wabibedo ma cwinywa pidowa. Dok jo mukene gibinongo adwogi maber pien nongo wajukke kenwa wek pa wacwer cwinygi.

Kadi bed ni en onongo tye ki tic mapol, Yecu onongo tero jo ducu ki mwolo. Pol pa dano ma i kare pa Yecu onongo gitye ka canne ki pekki mapol, dok onongo gimito kwecwiny. Nen calo okweyo cwinygi adada i kare ma Yecu owaco botgi ni: “Wubin bota, . . . pien an awor, dok amwol bene i cwinya.”​—Mat. 11:28, 29.

Watwero dongo cwiny me mwolo calo Yecu nining? Watimo man ka wakwano lok pa Lubanga kun wapwonyo kit ma Yecu otero ki jo mukene ki kit ma en ocobo kwede kukukuku. Dong, ka warwatte ki jami ma temo mwolowa, ci wabitute me dok iye calo Yecu. (1 Pet. 2:21) Nen kong jami adek ma okonyo Yecu me bedo ngat ma mwol.

Yecu onongo mwol i cwinye. Yecu owaco ni en ‘ewor, dok emwol bene i cwinye.’ (Mat. 11:29) Baibul loko i kom kit aryo-ni kacel pien mwolo kine cok ki woro. (Ep. 4:1-3) Pingo man tye kit meno?

Mwolo konyowa pe me nenne calo jo ma pigi tek tutwal nyo bedo jo ma gikeco oyotoyot. Yecu odok iye nining i kare ma dano gukok i kome gobagoba ni en obedo “laworo dok lamero bene”? En onyuto ki i kit ma en okwo kwede ni meno pe obedo lok ada. Ki mwolo, en onyuto ni ‘ryeko loyo kop pi ticce.’​—Mat. 11:19.

Ka ngat mo oloko ata i kom kakani, tekwarowu, nyo ka ma idongo iye, pingo pe itute me dokke iye ki mwolo? Peter, ma tye laelda i South Africa, owaco ni: “Ka ngat mo owaco gin ma owango iya, apennye kekena ni, ‘Ka onongo obed Yecu, en onongo bidok iye nining?’” Dok omedo ni: “Apwonnye pe me nenne kekena calo ngat ma pire tek tutwal.”

Yecu onongo niang ni dano ducu gitye ki goro. Lupwonnye pa Yecu onongo gitye ki cwiny ma atir ento i kine mukene pi roc ma gitye kwede ogengogi timo gin ma atir. Me labolle, i dyewor ma Yecu peya oto, Petero, Yakobo, ki Jon gunino woko kun onongo Yecu mito ni gubed ma wanggi twolo wek gumine kony. Yecu oniang ni “cwiny kikome mito loyo abita pa Catan, ento kom aye nyap.” (Mat. 26:40, 41) Pien en oniang ni gitye ki roc, Yecu kiniga pe omakke i kom lukwenane.

Mandy obedo lamego ma onongo con keto gingi tutwal i kom jo mukene, ento i kare-ni dong en tye ka tute me lubo lanen me mwolo pa Yecu. En owaco ni, “Atute me cayo goro pa jo mukene kun aneno kitgi mabeco, kit ma Jehovah bene nenogi kwede.” Tika cwiny me kica ma Yecu obedo kwede pi roc pa dano twero konyi me tero jo mukene ki mwolo?

Yecu oweko jami i cing Lubanga. Yecu okanyo tim maraco ma kitimo i kome i kare ma en tye i lobo. Jo mukene gubedo ki niang manok i kome, kicaye dok kiune. Kadi bed kit meno, en omedde ki nyuto mwolo pien “omine kene bot ngat ma ngolo kop atir.” (1 Pet. 2:23) Yecu oniang ni wonne ma i polo bikonye me kanyo dok bimiyo pwod bot jo ma gutere marac i karene kikome.

Ka kiterowa marac dok wadok iye ki gero, ci watwero balo jami wamedo ameda. Meno aye tyen lok mumiyo Ginacoya poyo wiwa ni: “Kiniga pa dano pe cobo tic ma atir i nyim Lubanga.” (Yak. 1:20) Kadi bed watye ki tyen lok ma atir me bedo ki kiniga, roc ma watye kwede twero weko wadok iye i yo marac.

Laminwa mo i lobo Germany ma nyinge Cathy onongo yam tamo ni, ‘Ka pe ilwenyo pi tweroni, ci ngat mo ma obikonyi pe.’ Ento i kare ma en opwonnye me geno Jehovah, tamme olokke woko. En owaco ni, “I kare-ni dong pe mitte ni abed atera me gengo ngeya. Awinyo agonya me timo jami ki mwolo, pien angeyo ni Jehovah biyubo jami ducu.” Ka kiteri marac, ci lubo lanen pa Yecu me geno Jehovah bikonyi bene me bedo ki mwolo.

Yecu onyuto ni mwolo pire tek tutwal ka wamito bedo ki yomcwiny. En owaco ni: “Gitye ki gum [yomcwiny] jo ma mwol.” (Mat. 5:5) Nen kong kit ma mwolo konyowa kwede i kit kwo mapatpat magi.

Mwolo dwoko piny kukukuku i nyom. Robert, omego ma bedo i lobo Australia owaco ni, “Awaco jami mapol labongo tam ma ocwero cwiny dakona. Ento lok ma waloko ki kiniga labongo tam pe waromo rucune. Awinyo marac adada ka atamo kit macalo abedo ka cwero kwede ki cwiny dakona.”

“Wan ducu, ngat acel acel timo lwak roc mapol” i lokwa, dok lok atata kit meno twero balo kuc i kin jo munyomme. (Yak. 3:2) I kare ma kit meno, mwolo konyowa me bedo ma komwa opye mot kun wajuko lebwa.​—Car. 17:27.

Robert otute matek me bedo ngat ma kome opye mot dok jukke kene. Adwogine obedo ningo? En owaco ni, “I kare-ni, ka watye ka telle, aketo tek me winyo lok mot, aloko ki mwolo, kun atute pe me keco. Watta ki dakona tye maber adada dong i kare-ni.”

Mwolo konyowa me bedo ki wat maber ki jo mukene. Jo ma gikeco oyotoyot gibedo ki lurem manok. Ento mwolo konyowa me ‘gwoko ribbe . . . wek wabed acel i twec me kuc.’ (Ep. 4:2, 3) Cathy, ma kiloko i kome malo-ni, owacci, “Mwolo konya me bedo ki yomcwiny ki dano ducu ma arwatte kwedgi, kadi bed jo mukene kwo kwedgi tek.”

Mwolo weko wabedo ma cwinywa opye mot. Baibul waco ni “ryeko ma oa ki malo” pe pokke ki mwolo kacel ki kuc. (Yak. 3:13, 17) Ngat ma mwol “bedo ma cwinye opye.” (Car. 14:30) Martin, ma dong oyelle matek me dongo cwiny me mwolo owaco ni, “I kare-ni pe aketo gingi ni omyero kitim jami ducu i yo ma an amito, man oweko abedo ma cwinya opye mot dok atye ki yomcwiny.”

Ada, omyero wayelle me dongo mwolo. Omego mo owaco ni, “Me waco lok ada, wa i kare-ni pud kiniga maka adada i kine mukene.” Ento Jehovah, ma cuko cwinywa me bedo jo ma mwol, bikonyowa i tutewa man. (Ic. 41:10; 1 Tem. 6:11) En ‘bityeko pwonyowa’ dok ‘bimiyowa teko.’ (1 Pet. 5:10) Dong i nge kare mo wabibedo calo lakwena Paulo, kun nongo walubo ‘mwolo ki kica pa Kricito.’​—2 Kor. 10:1.