1. Watwero nongo ryeko nining, dok bikonyowa i yo ango?

RYEKO ducu a ki bot Jehovah, dok en bene miyo bot jo mukene. Wakwano i Yakobo 1:5 ni: “Ka ce tye ngat mo i kinwu ma ryekone nok, myero en oleg Lubanga ma miyo bot jo ducu ki yomcwiny, kun pe twono ngat mo.” Yo acel ma watwero nongo ryeko pa Lubanga aye me jolo tirane. Ka watimo meno ci bikonyowa me kwero jami maraco ki me bedo ki wat macok ki Jehovah. (Carolok 2:10-12) Dok wabedo ki gen me kwo pi naka.​—Juda 21.

2. Watwero pwonnye me maro tira ma Lubanga miyo nining?

² Pi roc ma watye kwede nyo pi kit ma wadongo kwede weko bedo tek botwa i cawa mukene me ye tira nyo me nenone calo gin maber. Ento ka wanongo adwogi maber ma bino pi lubo tira pa Lubanga, ci waniang kit ma en marowa kwede. Carolok 3:11, 12 wacciwa ni: “Latinna, pe myero ica juk” pa Jehovah. Dok medde ni: “Pien Rwot [Jehovah] pwonyo dok yubo ngat ma en maro.” Watwero bedo labongo akalakala ni Jehovah miti wabed maber. (Kwan Jo Ibru 12:5-11.) Lubanga ngeyowa maber adada, pi  meno, en miniwa tira ma opore piwa dok ma mitte kikome. I pwony man, wabinyamo jami angwen madok i kom tira: (1) pwonnye kekenwa, (2) tira ma lunyodo myero gumi ki lutinogi, (3) tira ma wanongo ki i kacokke, ki dong (4) gin mo malit makato arem ma wanongo ka kiminiwa tira.

3. Latin pwonnye kene nining? Mi labol.

³ Ka wapwonnye kekenwa, ci wagwokke ki gin ma watamo ki dok kit ma wakwo kwede. Pe kinywalowa ma nongo dong wangeyo gin matir me atima, ento myero wapwony apwonya. Me labolle, ka latin pwonyo kit me ngwec ki lela [gali], pol kare lanyodone acel mako lela wek pe opoti. Ento i nge kare mo, latin pwonnye me cung pire kene i wi lela, dok lanyodone twero weke pi ceken mo manok ni ongwec pire kene. Ka lanyodo oneno ni latin dong twero nyono lela labongo peko mo, ci en dong weko latin kene. I yo acel-li, ka lunyodo gidiyo cwinygi me pwonyo ki nyebo lutinogi ki “kit mabeco ma Rwot [Jehovah] pwoyo,” ci nongo gitye ka konyo lutinogi me pwonnye kengi ki me bedo ki ryeko.​—Jo Epeco 6:4.

4, 5. (a) Pingo pwonnye ken obedo but “kit pa dano manyen” ma pire tek adada? (b) Pingo pe myero wail cingwa woko ka watimo bal?

⁴ Man bene rom ki gin ma timme i kom jo ma gupwonyo lok ada i kom Jehovah ma dong gidito. Kadi bed ni gupwonnye kengi i yo mukene, nongo peya guteggi macalo Lukricitayo. Ka gucako ruko “kit pa dano manyen” kun bene gitute me lubo kit pa Kricito, ci gidoko jo muteggi i yo me cwiny. (Jo Epeco 4:23, 24) Pwonnye ken konyowa “me kwero lubo kit pa jo ma pe lworo Lubanga, kacel ki miti ducu me lobo man, dok pwonyowa me gwokke [jukke] kenwa wek wabed ma cwinywa atir, kun walworo Lubanga.”​—Tito 2:12.

⁵ Ento kadi bed kit meno, wan ducu pud watimo bal. (Latitlok 7:20) Dong ka watimo bal ci tika man nongo nyuto ni pe wapwonye kenwa? Pe kumeno. Wapwonyo i Carolok 24:16 ni: “Dano ma kite atir kadi opot piny tyen abiro, dok pud twero a malo aye.” Gin ango ma bikonyowa me “a malo”? Pe obedo pi tekowa piwa kenwa, ento pi teko pa cwiny maleng pa Lubanga. (Kwan 2 Jo Korint 4:7.) Nyig ma nyak pi cwiny maleng kwako bene jukke ken, ma cok rom aroma ki pwonnye ken.

6. Watwero doko lutino kwan me Baibul ma gucwiny nining? (Nen cal ma tye i pot karatac 27.)

⁶ Lega, kwano Baibul, ki dong lwodo lok i kom gin ma wakwano konyowa me pwonnye kenwa. Ento ket kong ni kwano Baibul tek boti nyo pe imaro kwan kono? Pe iwek man otur cwinyi. Ka imiyo kare ki Jehovah ci en bikonyi me dongo ‘miti’ me kwano Lokke. (1 Petero 2:2) Leg Jehovah wek okonyi me pwonnye keni wek inong kare me kwano Baibul. Itwero cako ki kwan pi dakika manok. Motmot, kwan bidoko yot dok ibidongo miti me kwan. Ibimaro kare ma piny oling mot ma itiyo kwede me lwodo lok i kom Jehovah.​—1 Temceo 4:15.

7. Pwonnye ken konyowa me cobo yubwa i tic pi Jehovah nining?

 ⁷ Pwonnye ken konyowa me cobo yubwa i tic pi Jehovah. Me labolle, wego mo acel onongo winyo ni arimane tye ka kwe woko, pi meno en oketo yub me doko painia marii. Pwonnye ken okonye nining? En obedo ka kwano pwony ma kati i magajinwa madok i kom tic macalo painia dok otito tamme i lega bot Lubanga. Timo man ojingo watte ki Jehovah. En bene obedo ka tic calo painia pi tutunu ka nongo twere bote. En pe oye ni gin mo keken obal yubbe; ma ka meno; en oketo cwinye me cobo yubbe. I nge kare mo en odoko painia marii.

8-10. Gin ango ma twero konyo lunyodo me pwonyo lutinogi wek guti pi Jehovah? Mi labol.

⁸ Jehovah mito ni lunyodo myero gupwony dok gunyeb lutinogi ki ‘kit mabeco ma Jehovah pwoyo.’ (Jo Epeco 6:4) Man pe yot i kare-ni. (2 Temceo 3: 1-5) Ka pud kinywalo lutino anywala, nongo pe gingeyo poko kin gin maber ki marac, dok nongo cwiny ma ngoligi kop pud peya opwonnye. Man mito pwony muromo. (Jo Roma 2:14, 15) Ngat mo ma kwano lok i kom Baibul owaco ni i leb Grik, nyig lok ma kigonyo ni ‘pwonnye’ bene twero gonye ni “dongo pa latin,” nyo pwonyo latin wek obed ngat mutegi dok makwiri.

⁹ Ka lunyodo gipwonyo lutinogi i yo me mar, ci lutino pe gibedo ki lworo. Gipwonyo ni bedo agonya tye ki wang cone ki dok ni jami ducu ma ngat moni timo bigudo kwone i anyim. Pi meno, pire tek ni lunyodo myero guti ki ryeko pa Jehovah me pwonyo lutinogi. Tam madok i kom kit me pwonyo lutino tye mapol mapatpat ma lubbe ki ka ma ngat moni bedo iye, dok tam magi bedo ka lokke kare ki kare. Ento lunyodo ma gilubo lok pa Lubanga pe gibyeko abyeka gin ma myero gitim nyo ka ce myero gijenge i ngecgi nyo giti ki tam pa dano.

¹⁰ Watwero nongo pwony ki i labol pa Nua. I kare ma Jehovah owacce ni oyub yeya, Nua onongo pe ngeyo kit me gerone. Onongo mitte ni en ojenge i kom Jehovah, dok wakwano ni en “ocobo ducu macalo Lubanga ocike.” (Acakki 6:22) Adwogine obedo nining? Yeya meno olaro kwo pa Nua kacel ki jo me ode! Nua bene obedo lanyodo maber. Pingo? Pien en ojenge i kom ryeko pa Lubanga. Nua opwonyo lutinone maber dok onyuto lanen maber botgi, kadi bed ni onongo pe yot i kare meno ma Pii Aluka peya ocorre i lobo-ni.​—Acakki 6:5.

11. Pingo myero lunyodo gutute matek me pwonyo lutinogi?

¹¹ Ka in lanyodo, itwero ‘cobo jami ducu macalo Lubanga ociko’ nining? Winy lok pa Jehovah. Wek en okonyi me pwonyo lutinoni. Ti ki tam ma a ki i Lokke kacel ki dulle. Lacen, lutinoni gibipwoyi! Omego mo ocoyo ni: “Atye ki pwoc madit pi kit ma lunyodona gupwonya kwede. Gutute matek wek pwonygi ogud cwinya.” En owaco ni lunyodone aye ma gukonye me nyiko cok bot Jehovah. Ki lok ada, kadi bed ni lunyodo gutute matek me pwonyo latingi, en pud twero weko Jehovah woko. Ento lanyodo ma otute ki kerone ducu cwinye pe bibedo ka pide dok pud twero bedo ki gen ni i nino mo latinne bidwogo cen bot Jehovah.

12, 13. (a) Lunyodo ginyuto nining ni gitye luwiny bot Lubanga ka kiryemo latingi ki i kacokke? (b) Lunyodo mo gunongo adwogi maber nining pien ni gubedo luwiny bot Jehovah?

¹² Ki bot lunyodo mogo, gin acel ma twero bedo macalo atematema madit adada aye ka kiryemo latingi ki i kacokke. Lamego mo ma nyare ma kiryemo ki i kacokke oa woko ki gang owaco ni: “Abedo ka yenyo tyen lok mogo ma tere pe ki i bukewa wek abed kacel ki nyara ki lakwara.” Ento cware okonye adada me niang ni pe tye gin mo keken ma dong giromo timone pi nyargi ki dok ni myero gibed lugen bot Jehovah.

¹³ I nge mwaki mogo, kidwoko nyargi i kacokke. Minne owaco ni: “I kare-ni en gona cim dok cwala lok macego cego i cim cokcok nino ducu! Dok en woro an ki wonne adada pien en ngeyo ni wabedo luwiny bot Lubanga. Watye  ki wat maber adada.” Ka kiryemo nyari nyo wodi, tika ‘ibigeno Jehovah ki cwinyi ducu’? Tika ibinyuto Bote ni ‘pe ijenge i niango ma itye kwede’? (Carolok 3:5, 6) Wii myero opo ni tira pa Jehovah nyuto ryekone ki marre piwa. Wii bene myero pe owil ni en omiyo Wode pi dano ducu, dok man kwako wa nyari nyo wodi. Lubanga mito ni dano ducu gunong kwo ma pe tum. (Kwan 2 Petero 3:9.) Dong wun lunyodo, wumedde wunu ki bedo ki gen ni pwony kacel ki tira pa Jehovah tye atir, kadi bed ni i kine mukene lubone pe yot. Lub tira pa Lubanga dok pe ijem.

14. Wanongo adwogi maber nining ki i pwony ma Jehovah miniwa kun tiyo ki “lagwok-ot ma lagen”?

¹⁴ Jehovah ocikke me gwoko, ki pwonyo jo me kacokke pa Lukricitayo. En timo man i yo mapol mapatpat. Me labolle, en ocimo Wode me gwoko kacokke, dok Yecu oketo “lagwok-ot ma lagen” me miniwa cam me cwiny ma konyowa me gwoko genewa. (Luka 12:42) “Lagwok-ot” meno miniwa tira ki pwony. Tam kong i kom nino mo ma iwinyo pwony mo ma kiyubo pi lwak nyo ikwano magajinwa mo ma okonyi me loko tammi ki kwoni. Myero ibed ki yomcwiny ni meno otwere, pien man nyuto ni itye ka ye ni Jehovah opwonyi.​—Carolok 2:1-5.

15, 16. (a) Watwero nongo adwogi maber nining ki i tic pa luelda? (b) Watwero weko luelda gitiyo ticgi ki yomcwiny nining?

¹⁵ Kricito bene ominiwa luelda me gwoko kacokke i yo me mar. Baibul lwongogi ni ‘mot bot dano.’ (Jo Epeco 4:8, 11-13) Wanongo adwogi maber nining ki i tic pa luelda? Watwero lubo lanengi me niye kacel ki tira ma giminiwa ki i Baibul. (Kwan Jo Ibru 13:7.) Luelda gimarowa dok gimito ni wanyikke cok bot Lubanga. Ka guneno ni watye ka keng cokke nyo arimawa tye ka kwe woko, gitute matek me konyowa labongo galle. Giwinyo lokwa, gicuko cwinywa dok giminiwa tam me ryeko ma nonge i Baibul. Tika ineno kony ma gimini calo lanyut me mar pa Jehovah piri?

¹⁶ Wi myero opo ni i kine mukene pe yot bot luelda me miniwa tira. Itamo ni lanebi Natan owinyo nining i kare ma onongo mitte ni en omi tira bot Kabaka Daudi i nge temme me umo balle woko? (2 Camuel 12:1-14) Lakwena Paulo owinyo nining i kare ma onongo myero en omi tira bot Petero, ngat acel i kin lukwena 12, pien ni en obedo ka tero Lukricitayo ma Lujudaya calo pigi tek loyo ma pe gubedo Lujudaya? Onongo mitte ni Paulo obed ki tekcwiny wek otim meno. (Jo Galatia 2:11-14) Dong itwero weko bedo yot ki luelda me mini tira nining? Bed ngat mamwol, ma miyo pwoc, dok ma lok kwede yot. Nen kony ma gimini calo lanyut me mar pa Lubanga. Man weko inongo adwogi maber dok luelda bene gitiyo ticgi ki yomcwiny.

17. Luelda gukonyo lamego mo nining?

¹⁷ Lamego mo acel owacci jami ma otimme i kwone i kare mukato angec oweko odoko tek bote adada me maro Jehovah, dok man oweko cwinye otur adada. En owaco ni: “Angeyo ni onongo myero alok ki luelda. Kiniga pe  omakogi i koma dok pe gudaa i wiya, ento gucuko cwinya dok man ojingo cwinya adada. I nge cokke ducu olo to ngat acel i kingi onongo penya kit ma atye kwede kadi bed gitye ki tic madwong. Jami ma otimme i kwona oweko onongo aneno ni pe apore pi mar pa Lubanga. Ento kare ki kare, Jehovah otiyo ki jo me kacokke kacel ki luelda me moko marre pira. Alego ni pe myero aweke.”

18, 19. Ngo malit loyo arem ma wanongo ka kiminiwa tira? Mi labol.

¹⁸ Tira twero bedo lit, ento ka wakwero tira pa Lubanga ci adwogine twero bedo lit makato ducu. (Jo Ibru 12:11) Watwero nongo pwony ki i lanen marac pa Kain gin ki Kabaka Jedekia. I kare ma Lubanga oneno ni Kain tye ki kiniga i kom ominne dok ni en onongo mito neko ominne woko, en ociko Kain ni: “Ikeco pingo? Wangi oballe pingo? Ka itimo maber pe giye? Ka pe itimo maber, ci bal buto i doggola macalo nguu ma cwinye pyette i komi; ento myero iloye.” (Acakki 4:6, 7) Kain okwero winyo tira pa Jehovah, ci oneko ominne woko dok man okele adwogi marac pi kwone ducu. (Acakki 4:11, 12) Ka onongo Kain owiny tira pa Lubanga, onongo en pe biwok ki i arem mapol i kwone.

¹⁹ Jedekia onongo obedo kabaka ma lwor dok ma kite rac adada. I kare ma en tye i loc, kwo pa jo ma i Jerucalem onongo tek adada. Lanebi Jeremia ociko Jedekia tyen mapol ni myero olok kwone. Ento kabaka okwero tira pa Jehovah dok adwogine obedo rac adada. (Jeremia 52:8-11) Jehovah pe mito ni wawok ki i arem ma watwero gengone!​—Kwan Icaya 48:17, 18.

20. Ngo ma bitimme i kom jo ma giwinyo tira pa Lubanga ki jo ma pe giwinyo?

²⁰ I kare-ni jo mapol me lobo-ni ginywaro dok gikwero tira pa Lubanga. Ento cokcok-ki, jo ducu ma gikwero tira pa Lubanga gibinongo adwogi marac adada. (Carolok 1:24-31) Pi meno, omyero ‘wawiny pwony dok wabed ryek.’ Kit ma Carolok 4:13 waco kwede, myero ‘imak pwony ma gimini-ni matek, pe iwek obwoti; gwok maber, pien meno aye kwoni.’